ديجياتو/ آيفون روزهاي جالبي را در ايران سپري نميکند. از يک سو زمزمههاي ممنوعيت واردات آيفون و جلوگيري از رجيستري اين موبايل شنيده ميشود و از سوي ديگر، نه اپليکيشنهاي ايراني اجازه ورود به اپاستور را دريافت ميکنند. به تازگي هم که اپل شروع به ابطال مجوزهاي سازماني (نصب مستقيم اپليکيشن) کرده است که همين مسئله باعث شده باز هم اپليکيشنهاي ايراني با يک چالش بزرگ ديگر روبهرو شوند. اما به تازگي راه تازهاي مورد استفاده اپاستورهاي ايراني قرار گرفته که البته هزينه دارد؛ هزينهاي که شايد به چند ميليون دلار برسد.
سيستم عامل iOS در آيفون به اين شکل کار ميکند که کدهاي ساين (امضا) نشده نميتوانند روي دستگاههاي iOS اجرا شوند و مجوز ساين شدن يک کد را صرفاً خود اپل صادر ميکند. «سعيد طاهري»، توسعهدهنده اندرويد و iOS در گفتگو با ديجياتو خبر ميدهد که سه روش براي ساين شدن اپليکيشنها توسط اپل وجود دارد: «اولين روش، اپ استور است. هر اپليکيشني که در اپ استور وجود دارد مجوزي روي آن قرار ميگيرد که مشخص ميشود اپل آن را ساين کرده است. از آنجايي که اپل ميداند که اين مجوز از اپ استور بوده، در اجرا مشکلي پيش نميآيد.»
دومين روش اما استفاده از مجوزهاي سازماني است که در يک سال اخير تقريباً تمام کسبوکارهاي ايراني از آن استفاده ميکردند. اپل به تازگي روي استفاده از اين نوع مجوز حساسيت بيشتري به خرج ميدهد چراکه اساساً اين راه براي انتشار اپهاي درون سازماني به وجود آمده بود اما در سراسر جهان از آن براي انتشار اپهايي استفاده ميشد که اجازه ورود به اپاستور را پيدا نميکردند. طاهري ميگويد:
«در واقع اين مجوز براي آن است که يک سازمان فقط براي کارمندان خودش يک اپليکيشن بسازد و آن را در اختيارشان قرار دهد. حذف مجوزهاي سازماني اکنون صرفاً مربوط به ايران نيست و در چين و روسيه هم اين اتفاق ميافتد چون به شکل گسترده از اين روش براي انتشار اپليکيشنها استفاده شده نه به شکل درون سازماني.»
اما اين روزها چشم اميد همه به يک روش سوم است؛ روشي تحت عنوان Ad-Hoc که اگرچه تاحدي پيچيده و البته بسيار هزينهبر است، اما ميتواند راهي براي اتصال کسبوکارهاي ايراني با مشتريان خود در آيفون باشد. طاهري در خصوص فرآيند کارکرد Ad-Hoc ميگويد: «اين روش به اين صورت است که يک توسعه دهنده، در فرايند توسعه اپليکيشن نياز دارد تا اپ را روي دستگاههاي مختلف آزمايش کند. حال ميتوانيد به عنوان توسعه دهنده، UUID آيفون خود را وارد پنل اپل کنيد و به اپل اعلام کنيد که اين آيفون متعلق به شماست. نکته اينجاست که اين مسئله محدوديت دارد و در طول يک سال که حساب توسعه دهنده اپل را به مبلغ ۱۰۰ دلار ميخريد، ميتوانيد روي ۱۰۰ آيفون، اپليکيشنهاي خود را نصب کنيد. زماني که UUID دستگاهها را به اپل ميدهيد، ميتوانيد مجوزي از اپل دريافت کنيد که اپليکيشنها روي اين ۱۰۰ آيفون کار کنند و کد امضا شده داشته باشند. به اين شکل اپليکيشن روي ۱۰۰ دستگاه ثبت شده، کار خواهد کرد.»
اکنون با همين روش، که اپل آن را براي فرايند توسعه اپليکيشن توسط توسعهدهنده تدارک ديده بود، اپليکيشنهايي که از اپ استور حذف شدهاند يا مجوز سازماني آنها براي نصب مستقيم باطل شده، ميتوانند با يک حساب توسعه دهنده که ۱۰۰ دلار قيمت دارد، وارد ۱۰۰ دستگاه آيفون شوند.
اين توسعه دهنده iOS در پاسخ به اين سوال که اگر اپل متوجه استفاده اين نوع کاربري از سيستم Ad-Hoc که مختص آزمايشهاي توسعهدهندگان است بشود، چه اتفاقي ميافتد، ميگويد: «در صورتي که اپل متوجه موضوع شود يکي از حسابهاي توسعهدهنده را هدف قرار ميدهد و با همين کار، ۱۰۰ آيفون دچار مشکل ميشوند. حالا اينجا اپ استورهاي ايراني ميخواهند فرايندي داشته باشند که به شکلي سريع، حسابهاي توسعه دهنده را جايگزين کنند و ۱۰۰ آيفون از دست رفته را با يک حساب توسعه دهنده جديد برگردانند.»
او همچنين اعتقاد دارد که اين روند، اگرچه ميتواند فرايندي محکمتر از روش مجوز سازماني باشد اما مسئله اينجاست که به دليل نياز به خريد حسابهاي توسعه دهنده ۱۰۰ دلاري، هزينه زيادي بايد پرداخت شود.
بازار