زوميت/ علت محدوديت ۲۱ ميليوني براي بيتکوين چيست؟ آيا علتي رياضي پشت اين انتخاب وجود دارد يا تنها بهصورت تصادفي تعيين شده است؟
بيتکوين اولين دارايي بهکلي غيرمتمرکز ديجيتالي در جهان بود که يک دهه پيش توسط ساتوشي ناکاموتو جهت عرضه در بازار بهوجود آمد و تا زمان نگارش اين مطلب، بزرگترين ارز رمزپايه در جهان، با بازاري به بزرگي ۲۱۹ ميليارد دلار و ۷۰ درصد سلطه بر بازار ارزهاي ديجيتال است.
ساتوشي با تلاش فراوان و تفکري عميق، بيتکوين را ايجاد کرد اما بعد از گذشت يک دهه، هنوز دو نکتهي مبهم در اين مورد وجود دارد. نکتهي اول اينکه، هويت واقعي ساتوشي ناکاموتو مجهول مانده و معلوم نيست آيا او يک شخص، مرد يا زن يا نمادي از يک گروه توسعهدهندهي ناشناس است.
ساتوشي ميخواست شباهتهايي بين بيتکوين و ارزهاي بيپشتوانه وجود داشته باشد
همچنين ساتوشي طراحي بيتکوين را بهگونهاي انجام داده که حداکثر تعداد آن در ۲۱ ميليون محدود بماند. بهعبارت ديگر در صورتي که تغييري ايجاد نشود، حتي يک بيتکوين بيشتر از ۲۱ ميليون توليد نخواهد شد. اين واقعيت که هيچکس دليل محدوديت تعداد بيتکوين در عدد ۲۱ ميليون را نميداند، دومين نکتهي مبهم در مورد آن است.
موجودي ثابت بيتکوين
درک اين موضوع که چرا بيتکوين بهصورت محدود توليد شد، با دانستن اينکه چنين محدوديتي باعث جلوگيري از تورم ميشود، خيلي هم سخت نيست. بيتکوين بهعنوان Block rewards استخراج ميشود. به اين معني که بخشي از بيتکوين استخراجشده به ماينر بازپرداخت ميشود و بهگونهاي تنظيم شده که در هر ۲۱۰ هزار بلاک يا بهعبارتي، هر چهار سال اين بازپرداخت نصف ميشود. در حال حاضر به ازاي هر بلاک، ۱۲.۵ بيتکوين عايد ماينرها ميشود که بعد از ماه مه سال ۲۰۲۰، اين مقدار ۶.۲۵ بيتکوين خواهد شد. اين راهحلي قابل ستايش براي کنترل ميزان بيتکوين عرضهشده است ولي هنور علت محدوديت عرضه دقيقا روي ۲۱ ميليون بيتکوين را توضيح نميدهد.
ساتوشي ميخواست شباهاتهايي بين بيتکوين و پول بيپشتوانه (Fiat money) وجود داشته باشد. يکي از موارد اثبات اين ادعا در مکاتبات بين او و مايک هين، توسعهدهندهي نرمافزار ديده ميشود. در يکي از اين ايميلها ساتوشي ميگويد طراحي تعداد بيتکوينها و برنامهي توزيع آنها «برآورد تجربي» و انتخابي سخت بود.
در واقع، ساتوشي تلاش دارد تمايل به برخي شباهتها بين بيتکوين و فيات را توضيح دهد، در حاليکه دشواري مربوط به تغييرات هر دوي اين ارزها، در آينده در نظر گرفته شده است. بااينحال، صرفنظر از شباهتهاي درنظرگرفتهشده، ساتوشي معتقد بود همهگير شدن بيتکوين، ارزش آن بهازاي هر واحد را بهصورت چشمگيري افزايش خواهد داد.
برخي از اين مکاتبات توضيحات مختصري در مورد اينکه ناکاموتو، براي ايجاد محدوديت چه چيزي در ذهن داشت، ارائه ميدهد اما تفکر واقعي يا محاسباتي که منجر به ايجاد سقف ۲۱ ميليون براي اين محدوديت شد را همچنان مجهول ميگذارد.
طي چند سال گذشته، حدسهاي زيادي در مورد عدد ۲۱ ميليون وجود داشته و اينکه آيا محاسبات يا معاني واقعي براي آن وجود دارد يا خير. در حاليکه افرادي، توضيحات رياضي براي آن پيشنهاد دادند، عدهاي ديگر بر تصادفي بود اين انتخاب تأکيد کردند.
آلن اِوارت، بنيانگذار يک FinTech (شرکتي که با کمک فناوري، خدمات مالي ارائه ميدهد) و سردبير، معتقد است محدوديت ۲۱ ميليوني براي بيتکوين مفهومي عميقتر از آنچه بهنظر ميرسد را دارا است. براي او عدد ۲۱ نشانگر روحي خلاق است.
برخي ديگر از افراد هستند که فکر ميکنند سر در آوردن از چرايي ۲۱ ميليون بودن محدوديت، کاملا غيرضروري است. براي آنها، تنها محدودبودن تعداد بيتکوينها اهميت دارد. بنابرابن در نهايت ثابتبودن تعداد بيتکوينها روي عدد ۲۱ ميليون يا ۲۱۰ ميليون، موضوعي بياهميت است.
شايد جذابترين تئوري، مربوطبه توضيحي رياضي از يکي از اعضاي انجمن StackExchange باشد. براساس توضيحات پست او، تعداد بلاکها در هر چرخه ميتوانند با ضرب در عدد ۶ (بلاکهايي که در هر ساعت ساخته ميشوند) و ضرب در عدد ۲۴ (ساعات روز) و ضرب در ۳۶۵ (تعداد روزهاي سال) و ضرب در ۴ (سالهاي تداوم چرخه) دريافت شود. درنهايت، جواب، عدد ۲۱۰۲۴۰ است که با گرد کردن آن به عدد ۲۱۰ هزار ميرسيم.
علاوهبر اين جمع بازپرداخت بيتکوين براي ماينرها از ابتدا به ازاي هر بلاک برابر با ۵۰+۲۵+۱۲.۵+۶.۲۵+۳.۱۲۵ بوده که عدد حاصل ۹۶.۸۷۵ است و با گردکردن آن به عدد ۱۰۰ ميرسيم. حاصل ضرب اين دو عدد نيز ۲۱ ميليون خواهد بود.
اگرچه مهم است که يادآوري کنيم اين توضيحات پس از تعيين آن توسط ساتوشي شکل يافته و فرضياتي بر پايهي رياضي است که جواب واقعي و قطعي براي تفکر پشت محدوديت ۲۱ ميليوني بهشمار نميروند.
شايد روزي، ساتوشي ناکاموتو هويت واقعي خود را فاش کند و ما همهي اين سوالات گيجکننده را از اون بپرسيم اما تا آن زمان تنها جواب ما براي اين سوالات، حدس و گمانها و مکاتباتي است که آنها را «برآورد تجربي» ميداند.
بازار