انحصارطلبی اپل چگونه توسعه دهندگان و استارتاپ ها را نابود می کند؟

ديجياتو/ آيا تا به حال به انحصار طلبي شرکت‌هاي بزرگ فکر کرده‌ايد؟ شرکت‌هاي بزرگ عموما علاقه‌اي به رقابت ندارند و سعي مي‌کنند با استراتژي‌هايي بعضا خبيثانه، از زير بار رقابت سالم شانه خالي کنند تا به سود حداکثري در يک بازار مشخص برسند. کمپاني‌هاي تکنولوژي عموما زياد از اين تاکتيک‌ها استفاده مي‌کنند، اما اگر بخواهيد شاخص‌ترين کمپاني که انحصار طلبي را حق طبيعي خود مي‌داند را پيدا کنيد، اکثر راه‌ها به مقر اصلي اپل در کوپرتينو و اختصاصا «اپ استور» ختم مي‌شود. در کانال آي‌تي و ™CanaleIT هم کلي عکس و ويدئوي دسته اول و جذاب داريم اين ادعا را به چند طريق مي توان ثابت کرد. ساده‌ترين مثالي که از انحصارطلبي اپل مي‌توان نام برد، اپ استور است. هر توسعه‌دهنده‌اي که بخواهد برنامه خود را در اختيار ميليون‌ها کاربر iOS قرار دهد، بايد از طريق اپ استور اقدام کند. در نتيجه اپل به صورت انحصاري برنامه‌هاي نصب شده روي گوشي‌هاي ساخت خود را کنترل مي‌کند. اوضاع زماني براي توسعه‌دهندگان وخيم‌تر مي‌شود که بدانيم اپل قوانين مشخصي براي انتشار برنامه‌هاي ثالث در اپ استور در نظر گرفته است. به همين دليل هر وقت که اين کمپاني بخواهد، مي‌تواند قوانين را به نفع خود تغيير دهد و توسعه‌دهندگان نيز موظف هستند از آن پيروي کنند. اخيرا گروهي از توسعه‌دهندگان کوچک که برنامه‌هايي مانند تايل و بيس کمپ را ساخته بودند، از اپل به دلايلي که بالاتر گفتيم، شکايت کردند. از نظر آن‌ها، استراتژي‌هاي اپل، خلاقيت و نوآوري را مي‌کشد. اما آيا واقعا اين گونه است؟ در ادامه با چند مورد از تاکتيک‌هاي اپل براي رقابت نه چندان جوانمردانه با توسعه‌دهندگان شخص ثالث آشنا مي‌شويم تا بهتر معناي انحصارطلبي از ديد اپل را درک کنيم. سهم ۳۰ درصدي فروش بگذاريد اين گونه بگوييم: شما هر چيزي که به عنوان کاربر از اپ استور بخريد، اپل ۳۰ درصد آن را براي خود برمي‌دارد. به عبارت ديگر اگر شما برنامه‌اي يک دلاري خريداري کنيد، توسعه‌دهنده نگون‌بخت تنها ۷۰ سنت آن را صاحب مي‌شود و بقيه پول در جيب اپل مي‌رود. اين قانون در رابطه با پرداخت‌هاي درون برنامه‌اي نيز صدق مي‌کند از آن جايي که توسعه‌دهندگان راه ديگري براي انتشار برنامه‌هاي خود روي پلتفرم‌هاي اپل ندارند، مجبورند با شرايط فوق کنار بيايند. البته اخيرا شايعاتي مطرح شده که مي‌گويد اپل سهم کمتري از شرکت‌هاي بزرگ مانند آمازون مي‌گيرد. قوانين سخت‌گيرانه اپ استور قوانين اپل طوماري است که انتها ندارد، اما احتمالا جايي در آن ميان خواهيد ديد که اپل به توسعه‌دهندگان شخص ثالث اجازه نمي‌دهد پرداخت‌ها را به وب‌سايت خود منتقل کنند. اين قانون بدان معناست که اپل همه را مجبور مي‌کند تا پرداخت‌ها را از طريق اپ استور انجام دهند تا ۳۰ درصد سهم پرداخت محفوظ بماند؛ ديديد انحصارطلبي يعني چه؟ حالا بگذاريد مثال ملموسي برايتان بزنيم. هزينه اشتراک ماهيانه اسپاتيفاي ۹.۹۹ دلار است. در صورت که شما به عنوان کاربر بخواهيد از سرويس پخش آنلاين موسيقي اين کمپاني سوئدي استفاده کنيد، بايد هزينه فوق را بپردازيد. اما از آن مبلغ، تنها ۶.۹۹ دلار گير اسپاتيفاي مي‌آيد. کاري که اين شرکت براي دور زدن اپل انجام داده، افزايش ۳ دلاري هزينه اشتراک ماهيانه سرويس خود است. يعني اگر کاربري بخواهد از طريق برنامه نصب شده روي آيفون خود اشتراک تهيه کند، بايد ۳ دلار بيشتر پول بدهد (۱۲.۹۹ دلار). اما اسپاتيفاي نمي‌تواند اين را مستقيما به کاربر بگويد، زيرا در اين صورت اپل برنامه را از اپ استور حذف مي‌کند. شرايط زماني احمقانه‌تر مي‌شود که بدانيم اپل در عين حال توسعه‌دهندکان را مجبور مي‌کند که هزينه برنامه‌هاي خود را بالا‌تر نبرند تا اين قانون را دور بزنند. از آن بدتر اين که هر زمان اپل به تکنولوژي جديدتري دست يابد، تمامي توسعه‌دهندگان را مجبور مي‌کند آن قوانين را در برنامه‌هاي خود پياده کنند و اگر اين اتفاق نيفتد، برنامه توسعه‌دهنده از اپ استور حذف خواهد شد. يکي از مثال‌هاي آن، قابليت «Sign In With Apple» است که تمامي توسعه‌دهندگاني که قابليت مشابه با شرکت‌هايي مثل گوگل ارائه مي‌دهند، بايد اين گزينه را نيز حتما به برنامه‌هاي خود اضافه کنند. رقابت با توسعه‌دهندگان شخص ثالث از آن جايي که اپل تمامي داده‌هاي ورودي و خروجي به اپ استور را کنترل مي‌کند، مي‌داند که کدام بخش چه مقدار درآمدزايي مي‌کند و کدام بخش در حال جذب کاربر است. با استناد به همين داده‌هاي حياتي، اپل به سادگي وارد بازار هدف خود شده و سهم توسعه‌دهندگان شخص ثالث را مي‌بلعد. اين حرکت در ميان توسعه‌دهندگان به نام شرلوکينگ (الهام گرفته از شرلوک هلمز) شناخته مي‌شود. در ادامه دو مورد از شرلوکينگ اپل را با هم بررسي مي‌کنيم: کمپاني تايل در زمينه رديابي وسايل شخصي، شرکتي شناخته‌شده است. اين شرکت با استفاده از بلوتوث و دستگاه‌هاي مخصوص خود که عموما در ابعاد يک جاسوييچي هستند، مي تواند اشياء گمشده کاربران را پيدا کند. حتي اپل هم تا همين چند وقت پيش ردياب‌هاي تايل را به در اپل استورهاي خود به فروش مي‌رساند؛ مي‌پرسيد چرا تا همين چند وقت پيش؟ به دليل انتشار iOS 13. اپل با توسعه روش اختصاص خود از طريق برنامه «Find My»، پا به عرصه رديابي گذاشته است. اين نکته را هم در نظر بگيريد که کاربران نمي‌توانند برنامه «Find My» را از آيفون حذف کنند، در نتيجه براي جلوگيري از نصب چند برنامه يکسان، بسياري از کاربران ترجيح مي‌دهند از برنامه خود اپل استفاده کنند. اما اپل به نرم‌افزار بسنده نکرد و ردياب‌هاي تايل را هم از اپل استورها جمع کرد. همچنين اپل به کاربران پيشنهاد مي‌کند سرويس هاي مکان‌يابي براي اپليکيشن تايل را خاموش کنند در حالي که چنين گزينه‌اي را براي برنامه خود ندارد.