چرا نباید گوشی مسافری بخرید؟

ايسنا/ ثبت تلفن همراه از طريق رويه مسافري، صرفاً براي مصارف غيرتجاري و براي استفاده شخصي مسافر مجاز بوده و هر زمان که تخلفي در مراحل ثبت آن احراز شود، مسدود خواهد شد.
طرح رجيستري يا شناسنامهدار کردن تجهيزات سيمکارتخور از همان زمان که بهعنوان راهي براي مبارزه با قاچاق مطرح شد، با چالشهايي همراه بود. در اولين تجربه اين طرح که برمبناي IMEI گوشيها بود، اين کد قابل جعل بود و به همين دليل در جديدترين اجراي رجيستري، تلاش شد با ترکيب دو شناسه گوشي و سيمکارت به صورت همزمان، از شکست دوباره اين طرح جلوگيري شود.
با وجود اين، اجراي رجيستري در ابتدا مشکلات زيادي داشت که يکي از مهمترين آنها، افزايش قيمت گوشيها بود. در شرايطي که در سه سال گذشته با افزايش نرخ ارز، قيمت گوشيها در حالت معمول هم افزايش دو تا سه برابري داشت، رجيستري هم بهانهاي ديگر براي فروشندگان بود که قيمت گوشيها را بالا ببرند. حتي برخي از فروشندگان کالاي رجيسترنشده را به خريداران ميفروختند و زماني که فرد خريدار براي پس دادن گوشي خود مراجعه ميکرد، مبلغي را از او دريافت ميکردند. برخي ديگر از اين سودجويان هم گوشيهايي که رجيستر شده بود را با قيمت بالاتر از قيمت معمول بازار به خريداران ميفروختند.
از طرف ديگر، با اجراي رجيستري براي تمامي برندهاي گوشي، افرادي که منافعشان از طريق قاچاق تامين ميشد، دست به کارهاي مختلفي براي دور زدن اين طرح زدند. يکي از اين راهها، واردات چمداني گوشيهاي مسافري بود؛ بدينترتيب که در برههاي از زمان، براي واردکنندگان اين رسم باب شد که در مسافرت به سفرهاي خارجي، به واردات هزارات گوشي مسافري اقدام کنند، زيرا افرادي که به اين شيوه گوشيهاي خود را وارد ميکردند، از پرداخت ۹ درصد ماليات بر ارزش افزوده معاف شده و از معافيتهاي گمرکي نيز بهره ميبردند.
اين موضوع باعث شد مسوولان به دنبال راه چارهاي باشند که واردات بيرويه که رسما قاچاق بود و اسما مسافري، برچيده شود و در مقابل هم واردات مسافري پابرجا باشد و آن دريافت مستقيم کد فعالسازي گوشي مسافري پس از پرداخت عوارض و ثبت موفق شناسه سريال دستگاه در گمرک بود که با اتصال گمرک به سامانه همتا امکانپذير شد.
روش ديگري که واردکنندگان غيررسمي و قاچاقچيان گوشي براي استفاده از گوشيهاي قاچاق انتخاب کردند، استفاده از اطلاعات مسافران واقعي بود که اگرچه خودشان اقدام به واردات گوشي نکردهاند، اما برخي با گرفتن اطلاعات از آنها، اقدام به واردات گوشي به اسمشان کردند. اين موضوع در سفر حاجيان مشاهده شد و حتي وزير ارتباطات درباره آن هشداد داد. در مواردي نيز اطلاعات اتباع خارجي براي رجيستري کردن گوشيها مورد استفاده قرار گرفت.
اگرچه با تصميم به افزايش تعرفه گمرکي گوشيهاي مسافري به ۲۶ درصد رساند و حذف معافيت ۸۰ دلاري براي واردات تلفن همراه مسافري، واردات غيررسمي گوشي تا حد زيادي کاهش يافت، اما هنوز هم استفاده از روشهايي که سعي در فروش گوشيهاي وارداتي غيررسمي دارند، ادامه دارد. در يکي از اين روشها، فروشندگان گوشيهايي را بدون رجيستري و با قيمت ارزانتر ميفروشند، مشروط بر اينکه فرد پاسپورتي با مسافرت خارجي در سه ماه گذشته داشته باشد و بتواند با پرداخت تعرفه گمرکي، گوشي را رجيستر کند.
همچنين کارشناسان اين حوزه نيز معتقدند گوشيهاي زيادي به اسم مسافري قاچاق و رجيستر ميشوند. درواقع مشکلي که باعث شده موبايلهايي که از طريق قاچاق وارد شده به شکل مسافري ثبت شود اين است که مسافر هنگام ورود به کشور مجبور نيست کالاي خود را اظهار و عوارض آن را پرداخت کند، بلکه تا سه ماه بعد و حتي به صورت غيرحضوري ميتواند موبايل را رجيستر کند. بنابراين طرح رجيستري نتوانسته قاچاق گوشي را متوقف کند، بلکه افراد گوشي را قاچاق و پس از رجيستر کردن بدون گارانتي در بازار به فروش ميرسانند.
با توجه به اينکه با پايش سامانه شناسايي و مبارزه با قاچاق، سوءاستفاده عدهاي از رويه مسافري محرز شده است، اين سامانه به متخلفان هشدار داده با افرادي که در اين زمينه تخلف کنند، برخورد ميشود و در صورت ادامه اين رفتار، علاوه بر قطع گوشيهاي ثبتشده، نسبت به معرفي متخلفين به مراجع امنيتي يا قضايي اقدام خواهد کرد و متخلفين علاوه بر مجازاتهاي مندرج در قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز طبق قانون جرايم رايانهاي نيز تا دو سال حبس در پيش خواهند داشت.
از طرفي به کساني که قصد خريد تلفن همراه دارند نيز بايد قبل از خريد، از طريق #۷۷۷۷* استعلام اصالت کرده و در صورت مسافري بودن يا ثبت نشدن تلفن همراه، از خريد امتناع کنند، زيرا ثبت تلفن همراه از طريق رويه مسافري، صرفاً براي مصارف غيرتجاري و براي استفاده شخصي مسافر مجاز بوده و هر زمان که هر تخلفي در مراحل ثبت آن احراز شود، مسدود خواهد شد.