چرا مایکروسافت به دنبال خرید تیک تاک است؟

ديجياتو/ تلاش مايکروسافت براي تصاحب تيکتاک در نگاه اولي کمي عجيب به نظر ميرسد. ردمونديها در اين سالها نه تنها به سرويسهاي کاربر محور چندان تمايلي نداشتهاند، بلکه از خير بعضي از آنها مثل سرويس استريم موسيقي «گروو موزيک»، لوازم جانبي «کينکت»، گجت مايکروسافت بند، ويندوز فون و سرويس «ميکسر» گذشته است. اين شرکت در عوض ترجيح داده روي نرمافزارهاي سازماني تمرکز کند و کورتانا هم در همين مسير هدايت شده. با اين تفاسير چرا بايد ردمونديها سراغ اپي جنجالي بروند که در آن تينايجرها با رقص و پايکوبي و کليپهاي فان مخاطب را سرگرم ميکنند؟
براي پاسخ به اين سوال بايد کمي عميقتر به مساله بپردازيم و آن زمان مشخص ميشود چرا مايکروسافت حاضر شده ميلياردها دلار براي خريد کسب و کار تيکتاک در آمريکا، کانادا، استراليا و نيوزيلند بپردازد. اينکار نه تنها ردمونديها را به عنوان رقيبي قدر در برابر يوتيوب و فيسبوک مطرح ميکند، بلکه به کسب و کارهاي ديگر آنها هم کمک زيادي خواهد کرد.
ديتا، ديتا و باز هم ديتا
کليديترين بخش خريد تيکتاک حجم عظيم داده و ميليونها کاربري است که مايکروسافت به چنگ ميآورد. ارتباط بالقوه تيکتاک با دولت پکن و وجود اين حجم سرسام آور ديتا باعث شده دولت آمريکا هرچه در چنته دارد، براي جلوگيري از سوءاستفاده احتمالي چينيها به ميدان بياورد. کمپاني آمريکايي هم در پست منتشر شده خود روي اهميت دادهها صحه گذاشته است: «مايکروسافت انتقال داده دادهّهاي کاربران آمريکايي و ذخيره آنها در ايالات متحده را تضمين ميکند.»
ردمونديها از اين دادهها استفادههاي متعددي خواهند کرد. اين غول نرمافزاري مدتهاست از ايکس باکس لايو براي تغذيه بخشهايي از واحد تحقيقاتي خود و در راستاي پيشبرد پروژههاي سختافزاري و نرمافزاري استفاده ميکند. تحليل اين دادهها به شرکت و توسعهدهندهاي بازي کمک ميکند نحوه استفاده کاربران از کنسول ايکس باکس و تعامل با کينکت را بهتر درک کنند. همين درک بهتر در نهايت به توسعه محصولي انقلابي مثل هولولنز منجر ميشود که سود هنگفتي را عايد شرکت خواهد کرد.
اين شرکت همين حالا هم تمام دادههاي موردنيازش در حوزه تجاري را دارد اما چند سالي است در زمينه سرويسهاي کاربران عادي موفق نبوده که دليلي جز فقدان ديتاي کافي ندارد. تيکتاک اما با ويژگيهاي خاصي که دارد، چشمانداز جديدي را پيش چشم شرکت باز ميکند که تا پيش از اين از ديد آنها پنهان مانده بود و بدون ترديد روي فرايند توسعه نرم افزار و سختافزار آنها نيز بي تاثير نخواهد بود.
اين مساله زماني مشخصتر ميشود که بدانيم ميليونها نوجوان آمريکايي در محيطي رشد کردهاند که تحت سيطره اندرويد، iOS و حتي کروم بوک (در مدارس) بوده است. در آمريکايي که به اشتراک گذاري اسناد و ارسال ايميل هم در قبضه جيميل و گوگل داکس است، بعيد نيست سر و کار بسياري از اين نوجوانان اساسا به نرمافزارها يا سرويسهاي مايکروسافت نخورده باشد.
مايکروسافت بازي موبايل را به اپل و گوگل باخته و در جلب نظر نسل جديد به گرد پاي اين دو شرکت نميرسد اما نميخواهد نسل آينده کارکنان را تمام و کمال به آنها واگذار کند. تيکتاک همان سلاحي است که مايکروسافت در اين نبرد به آن نياز دارد؛ پلتفرمي که ميليونها جوان از آن براي تماشاي ويديو و توليد محتوا استفاده ميکنند.
تيکتاک به مايکروسافت امکان ميدهد تبليغ محصولاتي مثل سرفيس و ايکس باکس را مستقيم و بدون واسطه پيش چشم کاربران کم سن بگذارد و حتي آن را به پايهاي براي بلندپروازيهاي خود در زمينه سرويس استريم بازي مبدل سازد.
تلاش قبلي مايکروسافت در استفاده از ميکسر براي سرويس استريم به در بسته خورد و در نهايت مجبور شد به مشارکت با فيسبوک براي سرويس xCloud تن دهد اما حالا که گوگل قصد بهره بردن از يوتيوب براي يکپارچه سازي سرويس استريم استيديا را دارد، چرا ردمونديها با استفاده از تيکتاک براي سرويس xCloud به آن پاسخ ندهند؟ تصور کنيد که حين تماشاي ويديوي Call of Duty در تيکتاک ميتوانيد به لطف xCloud و تنها با يک کليک بازي آن را شروع کنيد. اين تنها يکي از اهدافي است که مايکروسافت از خريد تيکتاک در سر دارد.
بلندپروازيهاي اين شرکت به همين جا ختم نميشود. هرچند تلاش اين شرکت براي باز کردن پاي هوش مصنوعي به چتباتها براي کاربران چندان موفق از آب درنيامد اما آنها ميتوانند روي اين شبکه اجتماعي به عنوان بستري آزمايشي براي ابزارهاي مبتني بر Al lojw کاربران حساب باز کنند. تيکتاک همين حالا هم از هوش مصنوعي براي شناسايي چهره و اعمال فيلترها و ارائه پيشنهادهاي متناسب با سليقه کاربر در فيد For You استفاده ميکند.
اين اپ همچنين در بخش فيلترها و نمايش تبليغات هم تا حدودي از واقعيت افزوده استفاده کرده و غول نرم افزاري آمريکا ميتواند با استفاده از همين قابليتها تلاشهايش در زمينه AR را از سختافزار هولولنز، هدست Mixed Reality و ماينکرفت فراتر ببرد.
خريدي نه چندان ساده
همانطور که در ديجياتو خوانديد مايکروسافت کنترل تيکتاک در آمريکا، کانادا، استراليا و نيوزلند را به دست خواهد گرفت اما نحوه مديريت آنها در اين مناطق و تفاوت آن با نسخه اصلي روشن نيست. مايکروسافت تا کنون به روشني اعلام نکرده تصاحب اپ توسط آنها روي قابليت هاي تيکتاک چه اثري خواهد گذاشت و تنها به اين نکته اکتفا کرده که ويژگيهاي آتي بر اساس تجارب مورد علاقه کاربران توسعه مييابند. هرچند ترامپ به نادلا توصيه کرده تمام اپ را تصاحب کند اما اگر اين دوگانگي باقي بماند قابليتهاي نسخه اصلي با نسخه تحت مديريت ردمونديها متفاوت خواهد بود.
البته تنها تصاحب تيکتاک کافي نيست و نحوه مديريت آن هم در تعيين سرنوشت اين داد و ستد ميليارد دلاري تاثير به سزايي دارد. ردمونديها در اين زمينه سابقه خوبي دارند و پس از خريد استوديوي « Mojang» به آنها اجازه دادند تا حد زيادي مستقل بازي مانده و ايدههاي خود را در مورد ماينکرفت پيدا کنند که در نهايت به موفقيتي چشمگير منجر شده است.
تصاحب ۲۶.۲ ميليارد دلاري لينکدين توسط نادلا هم موفقيت خيرهکننده ديگري بود. هرچند اين پلتفرم تا حد زيادي مستقل مانده اما به شکل هوشمندانهاي با بسته آفيس يکپارچه شده. هدف مايکروسافت از اين خريد رقابت با گوگل و فيسبوک در زمينه اشتغال بود که با موفقيت نيز همراه بود.يکي ديگر از تجارب موفق اين شرکت خريد لينکدين بود که در عين حفظ استقلال دادههاي ارزشمندي را در مورد واکنش توسعه دهندگان به نيازهاي کاربران در اختيار مايکروسافت قرار داده است.
در طرف ديگر ماجرا تجارب ناموفقي مثل اسکايپ و کسب و کار موبايل نوکيا قرار دارد که درسهاي زيادي را در مورد عواقب مخرب ادغام يکباره به آنها داد. اين شرکت همچنين تجربه چنداني در زمينه نظرات بر محتوا و دردسرهاي آن ندارد و در مجموع بعيد است اقدام به تغيير برند تيکتاک کرده يا حتي تغيير و تحول زيادي در آن به وجود آورد.
مايکروسافت به همين خاطر ترجيح داده تنها مديريت عمليات تيکتاک در کشورهاي انگليسي زبان را بر عهده بگيرد تا با مشکلاتي که به خاطر نظارت بر محتوا در کشورهايي مثل چين و روسيه گريبانگير توييتر و فيسبوک شده، مواجه نشود.
در نتيجه خريد اين اپليکيشن محبوب نه تنها امکان دسترسي به حجم عظيمي از دادههاي ارزشمند را به ردمونديها ميدهد بلکه امکان رقابت با يوتيوب و فيسبوک که هميشه آرزويشان بوده را نيز فراهم ميکند. آنها پس از شکست طرح استفاده از Soapbox براي سرويس ويديويي MSN ناگزير به استفاده از يوتيوب روي آوردند اما حالا و پس سالها اين شانس را پيدا کردهاند که با تيکتاک حرفي براي گفتن داشته باشند.
آنها در سال ۲۰۱۲ هم با راهاندازي سرويس Socl شانسشان در زمينه شبکههاي اجتماعي را آزمايش کردند که چند سال بعد به در بسته خورد. مايکروسافت هميشه ميدانست که فيسبوک به موفقيتي عظيم بدل خواهد شد اما ياراي رقابت با آن را نداشتند و به همين خاطر در ۲۰۰۷ حدود ۲۴۰ ميليون دلار در آن سرمايهگذاري کردند.حالا هم ميدانند که تيکتاک به سرعت در حال تبديل شدن به موج عظيم ديگري در شبکههاي اجتماعي است و از نظر مقياس و قابليتهاي به اشتراک گذاري و ثبت ديدگاه به رقيب مستقيم اسنپ چت، اينستاگرام و فيسبوک تبديل شده است.
با تمام اين تفاسير پيشبيني موفقيت يا شکست خريد تيکتاک کار سادهاي نيست. اين خريد همين حالا هم به اندازه کافي عجيب و غريب است چرا که از يک سو دولت ترامپ مرتب در حال تهديد طرف مقابل است که يا بفروشيد يا تحريم شويد، از سوي ديگر دولت چين وارد کارزار شده و ترامپ را به زورگويي متهم کرده و در نهايت هم مايکروسافت که هرگز قبل از خريد سرويسها عادت به افشاي اطلاعات نداشته اينبار رسما تمايلش به خريد را علني کرده است.
احتمالا در روزهاي آينده شاهد پيچ و خمهاي بسيار ديگري هم در اين ماجرا خواهيم بود اما حالا که دو طرف تمايل خود را به داد و ستد اعلام کردهاند، تنها چند تيکتاک ديگر به نهايي شدن آن مانده است.