دوربین پریسکوپی چیست و چه کاربردی در گوشیهای هوشمند دارد؟

مجله ديجي کالا/ رقابت دوربين گوشيهاي هوشمند هميشه يک بازي اعداد بوده است. کدام شرکت ميتواند بيشترين مقدار رزولوشن، تعداد دوربين يا حد زوم را ارائه کند؟ اما وقتي که صحبت بر سر زوم اپتيکال است، اين ويژگي به دليل باريک بودن گوشيها با موانع زيادي روبرو ميشود. يکي از فناوريهاي جديد مربوط به دوربين گوشيهاي هوشمند، دوربين هاي پريسکوپي است.
مدتي قبل اعلام شد که اپل براي نسل بعدي آيفونها ميخواهد از دوربين پريسکوپي استفاده کند. طي چند سال گذشته برخي شرکتها به بهرهگيري از دوربين هاي پريسکوپي روي آوردهاند زيرا اين تکنولوژي ميتواند چالش مربوط به ضخامت بدنه گوشي را پشت سر بگذارد و ارائهي زومهاي اپتيکال بيشتر را امکانپذير کند. اما دوربين پريسکوپي چيست و چه معنايي براي آينده صنعت گوشيهاي هوشمند دارد؟
در عکاسي، اندازه اهميت زيادي دارد
محدوديت فيزيکي همواره مهمترين محدوديت مربوط به عکاسي بوده است؛ در اين زمينه بايد به قوانين اپتيک اشاره کنيم که به سادگي و با راهکارهاي خلاقانه نميتوان آنها را دور زد. به همين خاطر لنزهاي دوربينهاي DSLR و بدون آينه آنقدر بزرگ و سنگين هستند زيرا اين لنزها براي ارائهٔ فاصله کانوني و گشودگي ديافراگم مناسب بايد از يک حد مشخص بزرگتر باشند.
دوربين گوشيهاي هوشمند هم در مقياس بسيار کوچکتر محدوديتهاي مشابهي دارند. از آنجايي که گوشيها از سنسورهاي دوربين بسيار کوچکتري بهره ميبرند، با بهرهگيري از فواصل کانوني کوتاهتر نسبت به دوربينهاي حرفهاي ميتوانند بزرگنمايي بيشتري به دست آورند. با اين حال قضيه به اين سادگيها هم نيست و در اين ميان برخي ويژگيها فدا ميشوند.
در رابطه با اين موضوع مثلا ميتوانيم به آيفون ۱۱ پرو اشاره کنيم که از لنز تله فوتو معادل ۵۲ ميليمتر بهره ميبرد ولي در حقيقت فاصله کانوني اين لنز تنها ۶ ميليمتر است. اين يعني اگر ميخواهيد عکس مشابهي را با دوربين DSLR ثبت کنيد، به يک لنز ۵۲ ميليمتري نياز داريد. اما از آنجايي که اندازه سنسور دوربين تلهفوتو آيفون فقط ۱/۳.۶ اينچ است (به صورت قطري حدود ۵ ميليمتر)، کاربران با بزرگنمايي مشابه لنز ۵۲ ميليمتري مواجه ميشوند.
با اين حال، در اين زمينه توليدکنندگان گوشيهاي هوشمند با مشکلاتي مواجه شدهاند. اگرچه با کاهش اندازه سنسور دوربين ميتوان بزرگنمايي را افزايش داد، ولي اين موضوع هم حد مشخصي دارد و سنسورهاي کوچک در محيطهاي کمنور عملکرد چندان خوبي ندارند و جزييات چنداني را ثبت نميکنند. بنابراين يک راهکار بهتر اين است که اندازه لنز بيشتر شود.
دور زدن مشکل
افزايش اندازه لنز هم چالشهاي مختلفي را به همراه دارد. ضخامت آيفون ۱۱ پرو فقط ۸.۱ ميليمتر است. حتي اگر يک لنز از فاصله کانوني ۶ ميليمتري بهره ميبرد، لازم نيست طول آن دقيقا همينقدر باشد اما در هر صورت بايد در همين محدوده قرار داشته باشد. بنابراين چنين لنزي بخشي قابل توجهي از ضخامت بدنه گوشي را اشغال ميکند. با توجه به اين محدوديت، نميتوان يک لنز ۱۲ ميليمتري را در بدنه ۸ ميليمتري تعبيه کرد.
براي دور زدن اين مشکل، ميتوان لنز را بهصورت جانبي يا همان افقي در بدنه تعبيه کرد. يک لنز پريسکوپي تا حد زيادي مشابه پريسکوپ موجود در زيردريايي است. نور از طريق بخش بيروني وارد ميشود و سپس با تغيير زاويه ۹۰ درجهاي توسط يک منشور و با گذر از مجموعه لنزها به سنسور ميرسد. با تغيير جهت مسير نور، ديگر لازم نيست ماژول موردنظر بهصورت عمودي تعبيه شود و ميتواند آن را به صورت افقي در بدنه قرار داد.
براي توليدکنندگان گوشيهاي هوشمند اين رويکرد مزيتهاي مهمي به همراه دارد. زيرا با تعبيه افقي اين مجموعه، خيلي راحتتر از گذشته ميتوان براي دوربين موردنظر فضايي پيدا کرد و ديگر لازم نيست اندازه سنسور کاهش پيدا کند يا ضخامت گوشي بيشتر شود. به لطف اين رويکرد، شرکتها ميتوانند از دوربينهاي پريسکوپي با قابليت زوم ۵ برابري يا حتي زوم ۱۰ برابري استفاده کنند.
اگرچه اين دوربينها هم برخي مشکلات را دارند و تکنولوژي مربوط به آن بسيار جديد محسوب ميشود، اما در هر صورت دوربين پريسکوپي ميتواند بزرگترين محدوديت فيزيکي مربوط به افزايش زوم اپتيکال در گوشيها را پشت سر بگذارد.
برخي گوشيهاي مجهز به دوربين پريسکوپي
همانطور که در ابتداي مطلب گفتيم، از چند سال قبل برخي شرکتها به بهرهگيري از دوربين پريسکوپي روي آوردهاند. مشخصا دو شرکت چيني اوپو و هواوي در اين زمينه زودتر از ديگران وارد عمل شدهاند. در همين زمينه بايد به گوشي هواوي P40 پرو پلاس اشاره کنيم که دوربين پريسکوپي آن معادل يک لنز ۲۴۰ ميليمتري در دوربين عکاسي فولفريم است و ميتواند زوم ۱۰ برابري را به ارمغان بياورد.
در حال حاضر بيشتر گوشيهايي که از چنين دوربيني بهره ميبرند، مانند گلکسي اس ۲۰ اولترا، زوم ۵ برابري را امکانپذير ميکنند. مانند بسياري از نمونههاي ديگر، اگرچه اپل در اين زمينه اولين نخواهد بود، اما با بهرهگيري از اين تکنولوژي توسط اپل به احتمال زياد باعث ميشود گوشيهاي بيشتري از اين تکنولوژي استفاده کنند. به همين خاطر با توجه به اين تصميم اپل ميتوانيم بگوييم که در آينده نزديک تعداد زيادي از گوشيها با دوربين پريسکوپي معرفي خواهند شد.