افزایش تنش در روابط عربستان و ترکیه

تسنيم/ تنش در روابط رياض و آنکارا در نتيجه قتل روزنامه‌نگار منتقد عربستان به کاهش چشمگير گردشگران عربستاني به ترکيه منجر شده است؛ امري که ضربه‌اي دردناک به ترکيه در سايه مشکلات اقتصادي آن محسوب مي‌شود. به گزارش روسيا اليوم، پيامدهاي ديپلماتيک قتل «جمال خاشقجي» روزنامه‌نگار منتقد عربستاني، که در 2 اکتبر 2018 در کنسولگري اين کشور در استانبول توسط تيم ويژه سعودي انجام شد، از هجوم گردشگران سعودي به ترکيه کاسته است و همزمان برخي خواستار تحريم ترکيه به‌دليل انتقادهاي شديداللحن آن از اين کشور پادشاهي و رهبري آن، به‌ويژه از «محمد بن‌سلمان» وليعهد، شده‌اند به‌ويژه اين‌که چنين انتقادهايي غالباً از زبان «رجب طيب اردوغان» رئيس‌جمهوري ترکيه مطرح مي‌شود. با وجود اين‌که روابط ميان «دو قدرت سُنّي» از مدت‌ها پيش در قالب دو رقيب بزرگ تعبير شده است ولي صدها هزار گردشگر عربستاني ساليانه به ترکيه سفر مي‌کنند. صنعت توريسم بخش مهمي از درآمدهاي اقتصادي ترکيه را تأمين مي‌کند. طبق اعلام «مرکز پژوهش‌ها و تحقيقات اسلامي ملک فيصل»، ميانگين هزينه‌هاي يک گردشگر سعودي در ترکيه 500 دلار است و اين رقم خيلي بيشتر از ميانگين هزينه‌هاي گردشگران اروپايي است، همچنان‌که عربستان سعودي يکي از مهم‌ترين خريداران املاک در ترکيه و يکي از بزرگ‌‌ترين سرمايه‌گذاران در اين بخش است. ولي تنش اخير باعث شده است کمپين گسترده‌اي در عربستان سعودي با مشارکت بسياري از فعالان و رسانه‌هاي نزديک به حکومت تشکيل شود و آنها تحريم ترکيه، سفر نکردن به اين کشور و عدم خريد ملک از آن را درخواست کنند و درباره خطرات امنيتي، که ممکن است گردشگران عربستاني در اين کشور با آن روبه‌رو شوند، هشدار دهند. طي ماه‌هاي اخير، اين تحرکات ماهيت ديپلماتيک رسمي نيز پيدا کرده است به‌گونه‌اي که هيئت‌هاي سعودي در ترکيه هشدارهايي به شهروندان عربستاني مقيم در ترکيه صادر کرده و از موارد سرقت گذرنامه‌ها و خطرات سرمايه‌گذاري در بخش املاک و نيز ديگر جنايات کوچک سخن گفته‌اند. همچنين به اين کمپين برخي از مسئولان سعودي، از جمله «عجلان العجلان» رئيس هيئت مديره اتاق صنعت و تجارت در رياض، پيوسته‌اند. العجلان در روز 29 ماه مه در توييتر نوشت: «سخنراني‌ها و کمپين‌هاي خصمانه سازمان‌يافته دولت ترکيه عليه پادشاهي عربستان براي همگان آشکار است. با صراحت مي‌گويم که دولت کنوني ترکيه به‌رياست اردوغان دشمن پادشاهي عربستان و رهبري و ملت آن است و هرگونه سرمايه‌گذاري يا گردشگري در ترکيه در واقع حمايت از اين دشمن محسوب مي‌شود». اين تحرکات به نتايج ملموسي منجر شده است؛ وزارت گردشگري ترکيه اخيراً اعلام کرد که شمار گردشگراني، که از عربستان وارد ترکيه مي‌شوند، طي 5 ماه نخست سال 2019 شاهد کاهش شديدي بود و 30 درصد نسبت به دوره مشابه سال 2018 کاهش يافته است. خبرگزاري فرانسه در همين راستا نوشت، کمپين خصمانه سعودي براي تحريم گردشگري و توقف سرمايه‌گذاري در بخش املاک در ترکيه ممکن است «ضربه‌اي بالقوه» به اقتصاد ترکيه تلقي شود که از سال گذشته بحران گسترده‌اي را به‌دليل کاهش ارزش لير ترکيه تجربه کرده است. «حسين آبيش» از محققان مؤسسه کشورهاي عربي خليج فارس در واشنگتن به خبرگزاري فرانسه گفت: «بازار املاک ترکيه ممکن است با فرار مشتريان عربستاني مواجه شود. اين توپي است که رياض تاکنون استفاده نکرده است». «کونتان دو بيمودان» تحليلگر در مؤسسه مطالعات اروپايي و آمريکايي در آتن دراين‌باره به خبرگزاري فرانسه گفت: «عربستان سعودي با يک سنگ دو گنجشگ را هدف قرار مي‌دهد؛ ترکيه را از استفاده از گردشگران سعودي محروم مي‌کند و از سوي ديگر، شهروندانش را به هزينه‌ کردن پول‌هاي‌شان در داخل کشور متقاعد مي‌کند». يک منبع سعودي به پايگاه خبري «عربي21» گفته است، وليعهد سعودي متقاعد شده است که آنکارا تمايلي به آرام کردن جو در ارتباط با پرونده قتل جمال خاشقجي ندارد و به همين دليل سياست مقابله با رجب طيب اردوغان، رئيس‌جمهوري ترکيه و دولت اين کشور را اتخاذ کرده است. اين منبع سعودي تأکيد کرد، بن‌سلمان با اين استراتژي موافقت کرده است و به همين دليل به‌طور مستقيم از اردوغان براي حضور در نشست سازمان همکاري اسلامي در مکه دعوت نکرد و دعوت از وي تنها توسط اين سازمان را کافي دانست. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد