سیاسی‌ کاری عربستان در سهمیه حج کشورها؛ کناره‌گیری اندونزی چه آثاری دارد؟

فارس/ با کناره‌گيري اندونزي از اعزام زائرانش به مناسک حج، احتمال لغو اين آيين بزرگ مسلمانان قوت گرفت؛ هرچند اين عربستان است که بعد از دو ماه،‌ فقط به گفتن يک جمله اکتفا کرده و همه را بلاتکليف گذاشته است. با وجود اينکه فقط کمتر از يک ماه تا آغاز اعزام زائران ايراني به سرزمين وحي، باقي مانده، سعودي‌ها همچنان وضعيت حج تمتع امسال را که به عنوان بزرگ‌ترين اجتماع مسلمانان به شمار مي‌رود، مشخص نکرده و به توصيه اوايل فروردين امسال درباره عدم برنامه‌ريزي کشورهاي اسلامي براي حج تمتع ۱۴۴۱ به دليل شيوع کرونا اکتفا کرده‌اند. خلف وعده سعودي‌ها در زمان تعيين تکليف حج اين روند عربستان و نامشخص بودن وضعيت حج تمتع، بسياري از زائران حج کشورهاي اسلامي را در بلاتکليفي قرار داده است و برخي از زائران کشورهاي اسلامي همچون ايران همچنان منتظر نظر نهايي سعودي‌ها هستند؛ تا جايي که عليرضا رشيديان رئيس سازمان حج و زيارت به خلف وعده مسؤولان عربستان درباره وضعيت حج اشاره کرد و گفت: سعودي‌ها يک بار گفتند تا پايان ماه مبارک رمضان و يک بار گفتند تا هشتم شوال تکليف حج تمتع امسال را مشخص مي‌کنيم، امروز هنوز هيچ اعلام وضعيتي از سوي عربستان به ما نشده است. با وجود نامشخص بودن وضعيت حج تمتع از سوي سعودي‌ها، ايران همچنان در حال برنامه‌ريزي براي اعزام زائران است تا در صورت برپايي حج تمتع با آمادگي بتواند زائران را اعزام کند. اما با اين وجود برخي از کشورها همچون سنگاپور و اندونزي به دليل شيوع کرونا و ناتواني سعودي‌ها در تصميم‌گيري، قبل از اعلام رسمي سعودي‌ها، حج را لغو کرده‌اند و در صورت برپايي اين مراسم نيز زائران خود را به سرزمين وحي اعزام نخواهند کرد؛ به طوري که «فاچرول رازي» وزير امور ديني اندونزي درباره حج تمتع امسال گفته است: «دولت تصميم گرفت که حج ۲۰۲۰ را لغو کند، چرا که مقام‌هاي عربستان سعودي در ارائه تضمين‌هاي لازم ناکام ماندند». اين تصميم دولت اندونزي در حالي است که در صورت برپايي حج تمتع بايد در روزهاي گذشته روند اعزام زائران اين کشور آغاز مي‌شد، چرا که اندونزي با توجه به تعداد زياد مسلمانان در اين کشور، از ميان کشورهاي اعزام‌کننده به حج تمتع، بيش‌ترين سهم را به خود اختصاص داده است. تا جايي که قرار بود در سال جاري ۲۲۱ هزار نفر از اندونزي براي انجام مناسک حج ابراهيمي به سرزمين وحي اعزام شوند. اما با توجه به ناهماهنگي از سوي سعودي‌ها و آماده نبودن براي حضور زائران اندونزيايي، دولت اين کشور سفر حج تمتع ۱۴۴۱ را لغو اعلام کرد تا زائران بلاتکليف نباشند. تشرف سالانه حدود ۳ ميليون زائر به حج تمتع/ سهميه هر کشور چطور تعيين مي‌شود؟ هر سال حدود ۳ ميليون زائر از کشورهاي مختلف دنيا به حج تمتع مشرف مي‌شوند که اندونزي، پاکستان و هند از نظر جمعيت زائر و سهميه حج به ترتيب در رتبه‌هاي اول تا سوم قرار دارند و پس از بنگلادش و مصر، ايران با تفاوت قابل توجهي در سهميه حج، رتبه ششم را به خود اختصاص داده است؛ به طوري که سهميه حج امسال اين کشورها به ترتيب، ۲۲۱ هزار، ۱۸۰ هزارريال ۱۴۰ هزار، ۱۳۷ هزار، ۱۲۰ هزار و ۸۷ هزار و ۵۰۰ نفر است که با توجه به تصميم دولت اندونزي در حال حاضر ۲۲۱ هزار نفر از تعداد زائران حج تمتع کاسته مي‌شود. سهميه حج هر کشور نيز بر اساس مصوبه سازمان همکاري‌هاي کنفرانس اسلامي، بر اساس جمعيت هر کشور تعيين مي‌شود که به ازاي هر يک هزار نفر يک حاجي براي هر کشور است. اين نسبت پس از تصويب در نشست کنفرانس اسلامي سال ۱۹۸۷ ميلادي در سازمان ملل متحد ثبت شده است. بي‌توجهي سعودي‌ها به سهميه مصوب حج/ کشورهايي که سال‌ها از تشرف به حج تمتع بازماندند البته در سال‌هاي گذشته، سعودي‌ها نشان دادند که چندان هم به اين مصوبه توجه ندارند و معادلات سياسي با برخي از کشورها همچون کشورهاي حاشيه خليج فارس مهم‌تر از مصوبه سازمان همکاري‌هاي کنفرانس اسلامي است؛ به طوري که در برخي سال‌ها زائران حج تمتع از کشورهاي امارات و کويت بيش از سهميه مصوب بوده است و کشورهايي همچون ايران، پاکستان و مالزي با وجود تعداد متقاضيان بالاي سفر به حج تمتع، هر سال درخواست افزايش سهميه دارند. علاوه بر اين، حدود يک هزار و ۵۰۰ نفر از برخي کشورهاي دنيا به عنوان ميهمان پادشاه سعودي خارج از سقف سهميه کشورها در ايام حج تمتع به عربستان سفر مي‌کنند. در حالي که در برخي سال‌ها عربستان مانع تشرف زائران بعضي کشورها مي‌شود؛ به طوري که زائران سوري چندين سال از تشرف به حج تمتع محروم بودند و سال ۹۵ وزير وقت اوقاف سوريه در بيانيه خود با اشاره به اينکه اين پنجمين سال متوالي است که با مانع‌تراشي عربستان درهاي اين کشور به روي مسلمانان جمهوري عربي سوريه بسته و از اداي فريضه حج آنها جلوگيري مي‌شود، گفت: وزارت حج دولت پادشاهي سعودي از امضاي توافقنامه رسمي مربوط به حجاج سوري با وزارت اوقاف سوريه خودداري کرده و پيمان‌هاي متعارف را زير پا گذاشته است. در سال‌هاي گذشته نيز برخي از زائران قطر با توجه به قطعي روابط ديپلماتيک با عربستان از تشرف به حج تمتع محروم شدند. زائران کشورهاي ليبي، يمن و حتي فلسطينيان خارج از فلسطين نيز به دليل اهمال سعودي‌ها و سياسي‌کاري آن‌ها در برپايي حج تمتع چنين سال از انجام مناسک حج ابراهيمي بازمانده‌اند و سعودي‌ها اجازه انجام يکي از پنج ستون اصلي دين اسلام که همان «حج» است را به آن‌ها نداد. سعودي‌ها در برگزاري حج تمتع مردد هستند/ احتمال لغو حج تمتع امسال با وجود تمام فراز و نشيب‌هاي سعودي‌ها در برپايي حج تمتع، امسال شيوع کرونا در جهان موجب نگراني از برپايي بسياري از مناسک مذهبي و ديني به ويژه حج تمتع بود و اکنون با گذشت بيش از ۴ ماه از فراگيري کرونا و عدم مهار آن، همچنان زائران در بلاتکليفي هستند و سعودي‌ها نظر خود را براي برپايي حج تمتع اعلام نمي‌کنند؛ حتي شنيده‌ها حاکي است که تصميم نهايي را به سازمان بهداشت جهاني سپرده‌اند. برخي از منابع خبري نيز از برگزاري نشست سعودي‌ها براي تصميم‌گيري حج تمتع سال جاري خبر دادند که هنوز هيچ اطلاعاتي از اين نشست منعکس نشده است. در هر صورت، با توجه به تصميم دولت اندونزي مبني بر لغو حج تمتع و حذف جمعيت قابل توجهي از زائران از گردونه حج تمتع امسال و همچنين شيوع کرونا در کشورهايي که داراي بيشترين سهميه حج تمتع هستند، به نظر مي‌رسد که سعودي‌ها نيز در تصميم‌گيري بيش از گذشته مردد شده‌اند و با اين روند لغو حج تمتع دور از انتظار نيست. نمودار ابتلا به کرونا در جهان/ عربستان در رتبه ۱۶ طبق اطلاع رسمي، روز گذشته در عربستان با افزايش ۲ هزار نفر به کرونا، تعداد مبتلايان به کرونا به ۹۰ هزار نفر رسيد. در پاکستان نيز ۴ هزار نفر در روز سه‌شنبه به کرونا مبتلا شدند و عدد ابتلا به اين ويروس به ۸۰ هزار نفر افزايش يافت. در هند هم با ابتلاي ۴ هزار نفر به کرونا در روز گذشته، تعداد مبتلايان به ۲۰۲ هزار نفر رسيده است. متوليان حرمين شريفين در روزهاي اخير اقدام به ضدعفوني مسجدالحرام کردند، اما همچنان درهاي خانه خدا به روي زائران بسته است و تکليف حج تمتع ۱۴۴۱ نيز مشخص نيست. با اين وجود مسجدالنبي (ص) از شنبه هشتم شوال باز شد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar