مناقشه فرانسه - ترکیه و عیان شدن محدودیت‌های ناتو

ايسنا/ مناقشه اخير ترکيه و فرانسه بر سر يک رويارويي دريايي در درياي مديترانه، نزاع ناتو براي حفظ نظم در ميان اعضايش و ضعفهاي اين ائتلاف نظامي که تنها بر مبناي اتفاق نظر مي تواند وارد عمل شود را عيان ساخته است. به نقل از خبرگزاري آسوشيتدپرس، اين مناقشه همچنين محدوديتهاي ناتو را در زماني فاش ساخته که همپيمانانش در جبهه‌هاي متفاوت درگيري در ليبي هستند و يک همپيمان هسته‌اي مهمش يعني فرانسه نسبت به وقوع "مرگ مغزي"در ائتلاف به دليل فقدان رهبري آمريکا تاسف مي‌خورد. بنا به روايت فرانسوي‌ها، در حادثه مذکور در تاريخ ۱۰ ژوئن در درياي مديترانه، ناوچه فرانسوي "کوربه" با نور رادار هدفگيري يک کشتي جنگي ترکيه‌اي که مشغول اسکورت يک کشتي حمل بار با پرچم تانزانيا بود مورد تهديد قرار گرفت و اين اتفاق در حين نزديک شدن کشتي فرانسوي به آن رخ داد. فرانسه اعلام داشت، اين نزديکي را بر مبناي دريافت اطلاعاتي از جانب ناتو مبني بر اينکه کشتي غيرنظامي مذکور در قاچاق سلاح به ليبي دست دارد، صورت داده است. کشتي کوربه بخشي از عمليات حفاظت دريايي (Sea Guardian ) ائتلاف است که به تامين امنيت دريايي در حوزه مديترانه مي پردازد. اسماعيل هاکي موسا، سفير ترکيه در پاريس در يک فايل پاور پوينتي که روز چهارشنبه به سناتورهاي فرانسوي ارائه کرد، اينکه کشتي کوربه توسط رادار هدفگيري کشتي ترکيه اي تهديد شده را رد کرده و نيروي دريايي فرانسه را متهم به آزار دادن کاروان ترکيه‌اي کرد؛ اين اظهارات خشم مقامهاي فرانسوي را در پي داشت. او در ادامه صحبتهايش عنوان کرد که تحقيقات ناتو درباره اين حادثه بي نتيجه بوده و فرانسه از عمليات حفاظت دريايي خارج شده است. وزارت دفاع فرانسه نيز به سرعت روايت خودش از وقايع را ارائه کرده و گفت، تا زماني که همپيمانانش در ائتلاف ناتو مجددا به اعمال تحريم تسليحاتي بر ليبي و همين طور در قبال يک سري درخواستهاي ديگر متعهد نشوند در عمليات مذکور شرکت نخواهد کرد. مقر ناتو از ارائه جزئيات خودداري کرده و گفت، اين گزارش "محرمانه" است و بعيد است که يافته هايش را علني سازد. يک ديپلمات فرانسوي نيز گفت، بازرسان احتمالا نهايت تلاش خود را با توجه به اين که دو روايت متفاوت از اتفاقات رخ داده دريافت کرده اند انجام داده‌اند. روز پنجشنبه مولود چاووش اوغلو، وزير خارجه ترکيه فرانسه را به دروغگويي متهم کرد. همچنين روز دوشنبه امانوئل ماکرون، رئيس جمهور فرانسه نيز ترکيه را متهم به نقض تعهداتش از طريق تشديد حضور نظامي خود در ليبي و جابجا کردن شبه نظاميان افراطگر از سوريه به آنجا کرد. اين نخستين بار نيست که ترکيه محور مناقشه‌اي مربوط به ناتو قرار مي‌گيرد. اقدام آنکارا در حمله به سوريه در سال گذشته ميلادي باعث خشم همپيمانانش شد و همچنين خريد سامانه اس-۴۰۰ توسط ترکيه که به گفته ناتو باعث به خطر افتادن سيستمهاي دفاعي کشورهاي همپيمان مي شود، سبب شد که آنکارا از برنامه خريد جنگنده‌هاي اف-۳۵ آمريکا کنار گذاشته شود. ترکيه به رغم نگراني ها در خصوص روابط نزديکش با روسيه ممکن نيست که از ائتلاف نظامي کنار گذاشته شود. به صورت قانوني براي اين کنار گذاشتن از ناتو مکانيزم قانوني وجود ندارد و تصميمات در اين خصوص نيازمند اتفاق نظر همه اعضاي ائتلاف براي اجرايي شدن است. همچنين ناتو تاکيد دارد که ترکيه به دليل اهميت راهبردي بسيار زيادش نبايد بيرون انداخته شود. در زمانهاي عادي، آمريکا که با نفوذترين و قدرتمندترين عضو ائتلاف ناتو انتظار مي رود که در جهت همراستا ساختن شرکايش اقدام مي کند. اما در چهار سال گذشته و با رياست جمهوري دونالد ترامپ، زمانهاي فوق العاده براي ناتو به وجود آمده است. ترامپ علنا به همپيمانان اروپايي کشورش و کانادا به دليل نداشتن بودجه‌هاي نظامي کافي حمله کرده است. او از توافق هسته‌اي برجام با ايران، توافق سلاح هاي هسته‌اي ميانبرد و معاهده آسمانهاي باز خارج شده است. در بطن مناقشه اخير ميان ترکيه و فرانسه اين سوال قرار دارد که آيا همپيمانان در ناتو بايد به تحريم تسليحاتي سازمان ملل براي ليبي احترام بگذارند. ينس استولتنبرگ، دبير کل ناتو اخيرا گفت، ائتلاف ناتو البته از اجراي تصميمات سازمان ملل از جمله تحريم‌هاي تسليحاتي سازمان ملل حمايت مي کند. اما غسان سلامه، فرستاده سابق ليبي به سازمان ملل در مصاحبه‌اي گفت، بعد از کنفرانس ماه ژانويه برلين که در آن کشورها مجددا از تحريم تسليحاتي عليه ليبي حمايت کردند، تصاويري را ديده که نشان داده‌اند حتي اعضاي شوراي امنيت سازمان ملل به ليبي کشتي، هواپيما و مزدور ميفرستند. در حالي که رهبري محکمي از سوي آمريکا وجود ندارد، شکاف ها در ميان همپيمانان بر سر چگونگي مديريت وضعيت ليبي، و وجود مکانيزم تصيم گيري که در آن موافقت همه الزامي است، به سختي مي توان متصور شد که ناتو بتواند در مساله تحريم تسليحاتي ليبي بحث داشته باشد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد

instagram.com/akharinkhabar