انتظار جهش در روابط ایران و پاکستان

ديپلماسي ايراني/ متن پيش رو در ديپلماسي ايراني منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست نعيم خالد لدهي-نيشن/ امنيت را همواره بايد در بافتي گسترده تر بررسي کرد؛ بافتي که در آن هر فرد، خانواده، گروه و ملت در معناي کل آن در ارتباط با ماهيت فيزيکي، شرافت و مالکيت هاي مشروع احساس امنيت کنند. اين مستلزم نظام هاي اجتماعي، اقتصادي، سياسي و امنيتي با سازوکار اجرايي است که مردم آن کشور و نيز بازيگران منطقه اي و بين المللي را در شرايط خوبي نگه دارد و دور کردن هر گونه توطئه دشمنان داخلي و خارجي را تضمين کند. با وجود اين، چارچوب اقتصادي و بين المللي به منافع کشورها و نمايي از قوانين بين المللي و نظام اخلاقي وابسته است. قدرت کشورها حاصل قدرت اقتصادي، سياسي و نظامي آنهاست. رهبري فعال، آگاه و بي باک نقش مهمي در رسيدن يک کشور به افتخار دارد. پاکستان در منطقه اي فعال قرار دارد و ظرفيت زيادي در قدرت دارد. کشوري اسلامي است که زرادخانه هسته اي دارد. همه نظريه هاي ژئواستراتژي مربوط به «هارتلند»، «ريملند» و يک سوم جمعيت جهان و منابع در اين منطقه گرد هم آمده و آن را به عرصه اي مهم براي رقابت بازيگران بين المللي تبديل کرده است. نگرش آمريکا نسبت به پاکستان، حتي در دوره دونالد ترامپ، رئيس جمهوري فعلي امريکا هم ثابت نبوده و همچون هميشه گاهي با اين کشور رابطه اي سرد و گاهي گرم داشته است. وقتي پاي آينده سياسي افغانستان در ميان باشد، پاکستان در نتيجه ديپلماسي سياسي نظامي خوب، بازيگري مهم و مرتبط است. گفت وگوهاي آمريکا و طالبان به احتمال زياد سال آينده آغاز مي شوند. همه بازيگران بايد از گذشته درس گرفته باشند. عملا توازن بخش قدرت هاي بزرگ و همسايگان مسير بهتري را پيش روي روند صلح در افغانستان قرار خواهد داد. منافع متعارض موجب ادامه آشوب در منطقه مي شود. به احتمال زياد ايران تا زماني که راه حلي براي دور زدن تحريم هاي اقتصادي يک جانبه آمريکا پيدا نشود، تحت فشار خواهد ماند. چين، روسيه در کنار ديگر کشورها بايد براي پايان دادن به استبداد در اقتصاد دلار محور جهان تلاش کنند. اما اين کار زمانبر خواهد بود. ايران به مقابله با مداخلات سياسي، اقتصادي و نظامي ادامه خواهد داد. رهبري پاکستان ممکن است دست به اقدام شجاعانه بزند و تجارت تهاتري و ديگر روابط اقتصادي و سياسي را با ايران آغاز کند. در صورت دخيل ماندن دو کشور ايران و پاکستان در افغانستان، سال آينده ممکن است شاهد تحولات مثبتي در روابط اين دو کشور باشيم و چين مي تواند نقش مهمي در تقويت آن ايفا کند. اقدامات سرسختانه و منزجر کننده هند در مقابل کشمير، دو کشور هند و پاکستان را در رابطه اي خصم آميز حفظ خواهد کرد. با وجود رهبران افراطي و افزايش قدرت نظامي و حکومت بي ثبات، احتمال زيادي وجود دارد که هند انگيزه اي را براي جنگي محدود با پاکستان پيدا کند؛ به ويژه که جامعه بين المللي درباره چنين تحولاتي بي تفاوت به نظر مي رسد. تمايل پاکستان به خودداري از جنگ و ايفاي نقش کشوري عاشق صلح، جنگ طلبي هند را بيشتر تحريک مي کند. ما بايد در مفهوم بازدارندگي بازنگري کنيم و از آنچه در اين سال ها بر ايران و کره گذشته است درس بگيريم. جنگ سياسي و سازماني داخلي در سال جاري تلخي ها و ضعف هاي زيادي در سياست، اقتصاد و نظم و هماهنگي ما به وجود آورد. اگر اين جنگ متوقف نشود، مبارزه با تهديدهاي خارجي و داخلي براي پاکستان ناممکن مي شود. همه نهادهاي مهم کشور نيازمند اصلاح هستند. پاکستان با ترکيب پيچيده اي از تهديدهاي اجتماعي – سياسي – اقتصادي و نظامي روبه رو است. اين کشور بايد توانمندي جنگ هاي چندگانه را در خود تقويت کند. پاکستان در باتلاقي اجتماعي، سياسي و اقتصادي گرفتار است و تقويت نيروهاي مسلح به تنهايي نمي تواند امنيت را براي آن به ارمغان آورد. سال 2020 بايد سال تغيير در مسير و اهداف با عقل و کوشش جمعي و سال آزمودن رهبري همه نهادها و جامعه مدني باشد. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد