هشدار خروج!

غلامرضا صادقيان/ البته روحاني و صالحي، دست ايران را در برجام، دست بالا مي‌دانند و روحاني ضمن هشدار، اين را هم گفته است که «ما وقتي به چيزي متعهد شديم، به آن متعهد باقي مي‌مانيم.» به نظر هم مي‌رسد که ايران، بايد عملاً همه تعهدات برجامي خود را کنار بگذارد، اما نطقاً هيچ خروجي را به گردن نگيرد، با عباراتي مثل اينکه «ايران به حفظ و اهميت استمرار قرارداد مهمي مثل برجام اصرار دارد، اما نمي‌تواند منافع ملي خود را در نظر نگيرد.» آنچه غرب بايد درباره «خروج ايران از برجام» بداند، بايد ببيند، نه اينکه بشنود! غرب بايد با دوربين‌هاي مداربسته در مراکز هسته‌اي ببيند که ايران ديگر به برجام پايبند نيست، اما بايد از تريبون‌هاي رسمي ايران بشنود که «ايران بر حفظ برجام متعهد است و همه را دعوت به برجام مي‌کند.» وضعيت برجامي در حال حاضر وضعيتي قوز بالاي قوز است! دو سال پيش وقتي در روزنامه جوان در واکنش به اجرا نشدن تعهدات برجامي امريکا و اروپا از تيتر «برجام سايه» استفاده کرديم، روز بعد آن رئيس‌جمهور گفت که «برجام آفتاب تابان است»، او خود نمي‌دانست روزي مي‌رسد که به اميد کورسويي از برجام به سرزمين آفتاب تابان سفر مي‌کند تا از امربران امريکا، براي ادامه برجام راهي بجويد! برجام حالا براي دولت نه دستاوردي دارد، نه مي‌تواند از آن خارج شود، نه مي‌تواند به آن متعهد باقي بماند، نه مي‌تواند «گامي» بردارد، نه مي‌تواند آن را مبدل به چيز ديگري کند و نه حتي مي‌تواند آن را به همين حال نزار خود واگذارد. شرايط برجام الان کاملاً دود اندود است، مثل شرايط هواي پايتخت. هم هشدار خروج از تهران و از برجام مي‌دهند، هم از اين دو خارج نمي‌شوند! و البته تشابهات ديگر. با اين حال اين‌بار ظاهراً برجام خود به جايي رسيده که ديگر کسي داخل آن نيست! به جاي خطرناک رسيديم، گامي باقي نمانده است! ۱۵ دي بايد گام پنجم کاهش تعهدات هسته‌اي ايران برداشته شود که برخي مي‌گويند عملاً برداشتن اين گام يعني خروج ايران از برجام. علي‌اکبر صالحي در اين شرايط ديروز در حاشيه مراسم راه‌اندازي بخش ثانويه رآکتور اراک با خبرنگاران گفتگو کرد. ايسنا از قول او نوشت: «ما در بحث فني در برجام به گونه‌اي جلو رفتيم که ماهيت فعاليت‌هاي هسته‌اي‌مان صدمه نبيند. از هيچ حقوقي براي خود فروگذار نکرديم. نمي‌توانند بگويند که ايران براي هميشه از حقي دست کشيده است، اما محدوديت‌هايي را پذيرفتيم به شکلي که صدمه‌اي به فعاليت‌هاي‌مان نمي‌زد مثلاً براي مدتي محدود فلز اورانيوم نمي‌سازيم چرا که لطمه‌اي به صنعت هسته‌اي مان نمي‌زند، اما اعلام گام پنجم به عهده رئيس‌جمهور است و هنوز صحبتي جدي در اين باره نشده است. ما آمادگي براي گام‌هاي لازم را داريم. اما ديگر خيلي گامي به لحاظ فني باقي نمانده است با اين حال مي‌توانيم برخي فرايند‌ها را شتاب دهيم؛ لذا صحبت در اين باره زودهنگام است. دو سه هفته پيش جلسه‌اي بود و سؤال و جواب‌هايي شد و ما توضيحات لازم را خدمت رئيس‌جمهور ارائه داديم.» صالحي در پاسخ به يک پرسش کنايه‌آميز که قبل از شروع مذاکرات در سال ۹۲ شما گفتيد «گشايش‌هايي» در حال انجام است آيا براي سال آينده پيش‌بيني نداريد؟ پاسخي مرکب از تعارفات و حرف‌هاي جدي داد: «ايران با قوت، قدرت، سربلندي و عزت از اين معرکه بيرون مي‌آيد و اين اعتقاد من است، اما در عالم واقع سياست مسئله پيچيده است و بازي به جا‌هاي خطرناک دارد مي‌رسد. ايران تا امروز در اين بازي شطرنج دست برتر داشته است، هرچند که چالش‌هايي براي ما ايجاد کرده است، اما معتقدم تا امروز با تدبير عمل کرديم و اگر با همين تدبير پيش ببريم پيروز ميدان خواهيم بود. با صبوري و تحمل پيش رود، از اين ميدان سربلند بيرون مي‌آيد و ديگران مجبور به تمکين از خواسته‌هاي ايران خواهند شد. ايران تا امروز ارزان اين راه را نيامده است. اين فشار‌ها اگر روي هر کشور ديگري بود تا الان سقوط کرده بود، اما چون پشتوانه مردمي داريم، مقاومت کرده‌ايم و به لطف خدا در اين چالش بزرگ سربلند بيرون مي‌آييم و بايد صبر کنيم ببينيم چه مي‌شود. فکر کنيد اصلاً برجامي نيست! صالحي سپس گزارشي از وضع توان غني‌سازي ايران داد تا نشان دهد که ما از برجام ضرري نکرديم: «فکر کنيد اصلاً برجامي نيست. ما مي‌خواهيم ۲۰۰ هزار سو ظرفيت غني‌سازي ايجاد کنيم که براي اين ميزان سالانه ۳۰۰ تن مواد اوليه مي‌خواهد. مثل اين است ۱۰۰۰ ليتر بنزين داشته باشي بعد ۱۰‌هزار خودرو بسازيم. قبل از برجام حداکثر توليد اورانيوم در کشور ۱۰ تن بوده است الان دو سال است رسيديم به ۳۰ تن و در افق پنج تا شش‌ساله مي‌رسانيم آن را به ۱۰۰ تن. در برجام به گونه‌اي مذاکره شد که در اکتشاف و استخراج توليد اورانيوم داخل را به ۳۰۰ تن برسانيم و بعد از ۱۵ سال ظرفيت غني‌سازي مان را به ۲۰۰ هزار سو برسانيم. پس ما در برجام چيزي را از دست نداديم. ما رويه‌اي را که از قبل داشتيم، دنبال کرديم. قبل از برجام ۲۰ هزار سو سانتريفيوژ داشتيم که ۱۰ هزار سو کار مي‌کرد و ۱۰ هزارتا کار نمي‌کرد. اما الان سانتريفيوژ جديد مي‌سازيم و نصب مي‌کنيم. از اين رو محدوديت‌هاي ما به گونه‌اي بود که با واقعيت‌هاي تجاري و صنعتي ما همخواني داشته باشد و آهنگ پيشرفت آن را متناسب با واقعيت‌هاي ما کرد. الان معدن ساغند دگرگون شده است و دريايي از کار و فعاليت آنجا است. با اقدامات کاهشي همين محدوديت‌ها را نيز برداشتيم. ما الان بيش از ۸۰۰ کيلوگرم اورانيوم غني شده داريم. روزانه ۶ تا ۷ کيلوگرم اورانيوم غني مي‌کنيم که قبل از برجام هم همين حدود بود. ماهانه ۲۰۰ کيلو اضافه مي‌شود و يک سال ديگر بيش از ۲ تن اورانيوم غني شده خواهيم داشت.» مکانيسم ماشه يعني نابودي برجام صالحي از مکانيسم ماشه و بردگي اروپا مقابل امريکا هم چيز‌هايي گفت: «اروپا مي‌خواهد از عهده مسائل امنيتي برجام برآيد و اين را بار‌ها گفته‌اند. هر چند تفاوت خواسته اروپا با توان اروپا بحث ديگري است. اروپا نشان داد متأسفانه ايالت کاليفرنيا در مقابل دولت امريکا استقلال سياسي بيشتري دارد تا کل اتحاديه اروپا در مقابل امريکا! اين نشان‌دهنده عاجز بودن اروپا در مقابل امريکاست. اينکه به دنبال مکانيسم ماشه بروند بر خلاف نيت اروپاست و اگر به اين سمت بروند عملاَ به سمت نابودي برجام رفته‌اند و تناقضي است در اظهارات مقامات اروپايي درباره حفظ برجام. امروز افکار عمومي جهان متوجه شده که ايران بازيگري منصف و متعهد است و اروپا با اين گفتمان جديد که اميدواريم اصلاح شود خودش را هم رديف امريکايي‌ها قرار مي‌دهد. اروپايي‌ها با اين مواضع اجازه ندهند بيشتر از اين پرستيژشان نزد افکار عمومي از بين برود. من فکر مي‌کنم صحبت درباره استفاده از مکانيسم ماشه صحبت اشتباهي بوده است.» نمي‌دانيم در سر اروپا چيست! رئيس سازمان انرژي اتمي در پاسخ به سؤالي ديگر درباره بي تفاوتي اروپايي‌ها نسبت به گام‌هايي که تا به حال ايران برداشته است و اينکه درست است که بگوييم «گام‌هاي ايران بي پاسخ باقي مانده است و شکست خورده است؟» مقايسه قابل تأملي کرد: «تصميم مسئولان کشور است که بگويند تعداد سانتريفيوژ‌ها را افزايش دهيد يا سطح غني‌سازي را بالا ببريد. در عين حال گام‌هاي ما خيلي اثر داشته است و اين را در مطالبي که در انديشکده‌هاي امريکايي و اروپايي گفته مي‌شود مي‌توان ديد. اينکه آن‌ها از اين اقدامات ما دردشان آمده است درست است، اما اينکه قدم جدي بر مي‌دارند يا نه بحث ديگري است. ما نمي‌دانيم در ذهن آن‌ها چيست. ما اين گام‌ها را براي ايجاد توازن در برجام برمي داريم. اينکه اروپا تا کي مي‌خواهد بي تفاوت باشد- که البته معتقدم اقدامات ما تفاوت‌هايي را ايجاد کرده است - به آن‌ها بستگي دارد. يمني‌ها نصف آرامکو را از بين بردند يا ايران پهپاد آن‌ها را ساقط کرد، اما مگر آن‌ها چه کار انجام دادند!» ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد

---

بازار

---