بیمارستان‌های ایران چند ساله ساخته می‌شوند؟

ابتکار/ متن پيش رو در ابتکار منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست چيني‌ها براي مقابله با کرونا ويروس جديد، ۱۰ روزه بيمارستاني ۱۰۰۰ تخت‌خوابي ساختند، حال سوال اين است: بيمارستان‌هاي ايران چند روزه و يا چند ساله ساخته مي‌شوند؟ چيني‌ها ۱۰ روزه بيمارستاني ۱۰۰۰ تخت‌خوابي را براي بستري و نگهداري از بيماران مبتلا به کروناويروس جديد ساختند. البته اين اولين بار نيست که چين در يک بازه زماني کوتاه اقدام به ساخت بيمارستان مي‌کند و در سال ۲۰۰۳ و در بحبوحه شيوع بيماري سارس نيز يک بيمارستان ۱۰۰۰ تختخوابي در مدت 6 روز و 7 شب در پکن ساخته شد. با شنيدن اين خبر بود که اين سوال در ذهن بسياري شکل گرفت که در کشور ما چقدر امکان ساخت فوري بيمارستان‌هاي بزرگ در مواقع بحران وجود دارد و آيا چنين پتانسيلي در ايران داريم؟ با وجود همه برنامه‌ريزي‌ها براي ساخت پروژه‌هاي بهداشتي و درماني در کشور، اما در عمل مي‌بينيم که ساخت‌وساز مراکز بهداشتي و درماني، به ‌ويژه بيمارستان‌ها در کشورمان بسيار زمان‌بر است و سال‌هاست که پروژه‌هاي بر زمين مانده‌اي در اين حوزه وجود دارد. بيمارستاني که ۳۴ سال است نيمه‌ تمام است به گزارش ايسنا، پيگيري‌ها از وزارت بهداشت حاکي از آن است که پروژه‌هاي نيمه تمام زيادي هستند که حتي برخي از آنها قدمت چندين ساله دارند و هنوز به دلايلي از جمله کمبود منابع مالي، به سرانجام نرسيده‌اند. از جمله اين پروژه‌هاي بيمارستاني مي‌توان به بيمارستان وليعصر بهبهان اشاره کرد که کلنگ‌زني آن به سال ۱۳۶۴ بازمي‌گردد و البته گفته مي‌شود دو بلوک از اين پروژه‌ بيمارستاني بالاخره به مرحله نهايي و بهره‌برداري نزديک شده است. همچنين يکي ديگر از اين پروژه‌هاي بيمارستاني در قلب پايتخت حدود 7 سال است که نيمه تمام مانده است و اخيرا وزير بهداشت در بازديد از اين پروژه بر لزوم تسريع ساخت و ساز آن تاکيد کرد. نمکي در بازديد از روند ساخت اين بيمارستان مهدي کلينيک در مجموعه بيمارستاني امام خميني‫(ره) تهران که کلنگ آن در سال ۱۳۹۱ به زمين زده شده، بر لزوم کمک گرفتن از بانک‌ها و سازمان‌ برنامه و بودجه جهت تکميل پروژه‌هاي نيمه تمام تاکيد کرد. تجربه ساخت بيمارستان‌هاي صحرايي در ايران شايد در ايران جدي‌ترين تجربه ساخت بيمارستان‌هاي فوري براي امدادرساني در بحران به زمان جنگ 8 ساله عراق عليه کشورمان و طي دفاع مقدس برمي‌گردد؛ به طوري که طي جنگ براي امدادرساني به مجروحان بيمارستان‌هايي ايجاد شد که از مجروحان مراقبت و آنها را درمان مي‌کردند. حتي در اين بيمارستان‌ها و زير گلوله‌باران دشمن، جراحي‌هاي سنگين نيز انجام مي‌شد. به گفته بسياري از پزشکاني که در جنگ تحميلي حضور داشتند، گاهي بيمارستاني زير خاکريز و در يک منطقه جنگي، با چند صد تخت و در شرايط جنگي خدمت ارائه مي‌کرد، اما متاسفانه اين بيمارستان‌ها به شکل مناسبي نگهداري نشدند يا از سوي دشمنان بمباران شده و قسمت قابل توجهي از آنها تخريب شد. هرچند که برخي از اين بيمارستان‌ها طي سال‌هاي اخير بازسازي شده‌اند، اما شايد اگر اين تجربيات مستند مي‌شد، مي‌توانست در سوانح طبيعي مانند سيل، زلزله و... و حتي براي مقابله با بيماري‌هاي واگير نوپديد و بازپديد به داد ايرانيان و بيماران نيازمند برسد. البته هنوز هم گهگاه از سوي ارگان‌هايي چون بسيج جامعه پزشکي و با همکاري وزارت بهداشت در مناطق محروم کشورمان شاهد راه‌اندازي بيمارستان‌هاي صحرايي هستيم که به صورت مقطعي براي خدمت‌رساني به مردم محروم مناطق کمتربرخورداري که دور از مراکز درماني و بيمارستان‌ها هستند، راه‌اندازي مي‌شود. به طوري که فقط طي يک سال گذشته ۳۰ بيمارستان صحرايي از سوي سازمان بسيج جامعه پزشکي در مناطق محروم کشور راه‌اندازي شد و امکان انتقال اين بيمارستان‌ها با سيستم‌هاي سيار و براي مواقع بحران وجود دارد. در عين حال هرچند که سيد کامل تقوي‌نژاد، معاون توسعه مديريت، منابع و برنامه‌ريزي وزارت بهداشت چندي پيش اعلام کرد که درصورت بروز شرايط ويژه، نيروهاي نظامي و ساير دستگاه‌ها قادر خواهند بود به کمک وزارت بهداشت آمده و امکان تجهيز بيمارستاني صحرايي در مدت زماني کوتاه را فراهم کنند، اما بايد پرسيد که آيا اين بيمارستان‌هاي صحرايي درصورت بروز بحران بزرگ و يا بروز همه‌گيري‌هايي چون کرونا مي‌توانند بيماران را براي بلندمدت بستري کرده و امکان خدمت‌دهي و قرنطينه را فراهم کنند و چقدر براي خدمت‌رساني در بازه‌هاي زماني بلندمدت کارايي دارند؟ به نظر مي‌رسد در دنيايي که هر چند سال يکبار يک ويروس ناشناخته جديد سربرمي‌آورد و در کشوري مانند ايران که حادثه‌خيز بوده و در هر فصل با بلاياي طبيعي چون سيل، زلزله و... مواجه مي‌شويم که زيرساختي هم براي مقابله با آن‌ها فراهم نيست، وزارت بهداشتي‌ها بايد فکري اساسي کنند تا در حوزه درمان و بيمارستان‌سازي به نقطه‌اي برسيم که درصورت بروز حوادث ناگهاني با مسائلي چون کمبود تخت و فضا براي بيماران مواجه نشويم. آغازِ تحول بيمارستاني البته در سال ۱۳۹۳ و با آغاز طرح تحول نظام سلامت، اقداماتي در راستاي افزايش تخت‌هاي بيمارستاني انجام شد؛ به ‌طوري که به گفته ايرج حريرچي، معاون کل وزارت بهداشت در انتهاي سال ۱۳۹۷ مجموعا ۱۴۰ هزار و ۸۵۹ تخت فعال در کشور وجود داشت که شاخص تخت بيمارستاني را در کشور به ۱.۷ تخت به ازاي هر ۱۰۰۰ نفر رساند. از اين تعداد تخت‌ ۶۹ درصدش يعني ۹۷ هزار و ۲۰۵ تخت در دانشگاه‌هاي علوم پزشکي قرار دارد، ۱۲.۷۳ درصد يعني ۱۷ هزار و ۹۲۵ تخت در بخش خصوصي، ۸.۲۱ درصد يعني ۱۱ هزار و ۵۷۰ تخت در سازمان تامين اجتماعي، ۴.۲۴ درصد يعني 5 هزار و ۹۷۰ تخت در نيروهاي مسلح، ۳.۲۴ درصد يا چهار هزار و ۵۶۴ تخت در حوزه خيريه‌ها قرار دارند. ساير سازمان‌ها هم مجموعا سه هزار و ۶۲۵ تخت يا ۲.۵۷ درصد تخت‌ها را در اختيار دارند. در عين حال معاون توسعه مديريت و منابع وزارت بهداشت اعلام کرد که حدود ۴۴ هزار تخت بيمارستاني نيز در حال ساخت است که بخشي در حال توسعه و بخش ديگري تخت‌هاي جديد هستند که در اختيار بيمارستان‌ها قرار مي‌گيرند. از اين تعداد ۸ هزار تخت تا پايان امسال و ۶ هزار تخت نيز ظرف سال آينده به بهره‌برداري مي‌رسند تا در مجموع ۱۴ هزار تخت بيمارستاني به بهره‌برداري برسد. اجراي اين پروژه‌ها در حالي است که همچنان مشکل کمبود تخت بيمارستاني در کشور وجود دارد و در عين حال برخي بيمارستان‌ها به‌ويژه در شهرهاي بزرگي چون تهران فرسوده بوده و يا در مناطقي قرار دارند که در زمان وقوع بحران امکان دسترسي به آن‌ها وجود نخواهد داشت و يا دسترسي به آن‌ها بسيار زمان‌بر و دشوار خواهد بود. از طرفي اتمام پروژه‌هاي عمراني در کشورمان بسيار زمان‌بر بوده که اين موضوع هم در ايجاد چالش براي ارائه خدمت به مردم در زمان بحران، دخيل است. ۲۰.۵۰ و چند پروژه عمراني ديگر البته معاون توسعه مديريت و منابع وزارت بهداشت چندي پيش در نشستي خبري با اشاره به پويش ۲۰،۵۰ که قرار است طي آن پروژه‌هاي بهداشتي و درماني تا سال ۹۹ افتتاح شوند، گفت: تا پايان سال، ۶۰ پروژه بيمارستاني با ۶ هزار و ۹۶۲ تخت بيمارستاني در قالب توسعه و احداث به بهره‌برداري مي‌رسانيم. همچنين ۶۲ پروژه بيمارستاني با ظرفيت ۷ هزار و ۶۲۴ تخت تا سال ۹۹ تکميل خواهند شد و در عين حال تا پايان سال ۹۹، ۱۲۲ پروژه با ۱۴ هزار و ۷۰۰ تخت به بهره‌برداري خواهيم رساند. تقوي‌نژاد افزود: همچنين ۳۹ پروژه کلينيک ويژه با زيربناي ۹۰ هزار و ۷۰۰ مترمربع تا اسفند سال جاري تکميل مي‌شود و ۳۴ پروژه کلينيک ويژه با زيربناي ۸۶ هزار و ۶۰۰ مترمربع تا پايان سال ۹۹ بهره‌برداري مي‌شود. افزون بر اين 7 پروژه بلوک زايمان با ظرفيت ۷۳ تخت تا اسفند ۹۸ به بهره‌برداري مي‌رسد و ۹ پروژه بلوک زايمان با ظرفيت ۱۷۳ تخت در سال ۹۹ تکميل مي‌کنيم. همچنين ۱۷ پروژه مرکز بيماري خاص با ظرفيت ۱۱۸ تخت تا پايان اسفند ۹۷ بهره‌برداري مي‌شود و ۱۱ پروژه مرکز بيماري خاص با ظرفيت ۶۰ تخت در سال ۹۹ تکميل خواهد شد. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد