برگزیده

آقای رئیس‌جمهور تجدیدنظر کنید

شرق

بروزرسانی 1399/01/05 - 22:53

شرق/ متن پيش رو در شرق منتشر شده و انتشار آن به معني تاييد تمام يا بخشي از آن نيست. رحمت‌الله حافظي، پزشک و عضو هيئت‌مديره سازمان نظام پزشکي تهران/ فراگيري ويروس کرونا به يک فاجعه بين‌المللي تبديل شده و مي‌توان از چند منظر آن را واکاوي کرد، هرچند در آينده و بعد از مهارشدن اين اپيدمي مي‌توانيم با حضور متخصصان گروه‌هاي مختلف از جمله بيماري‌هاي عفوني، اپيدميولوژي و مديران حوزه اقتصاد سلامت، آن را مرور و جمع‌بندي کنيم و مستندسازي مناسبي انجام دهيم تا تجارب حاصل‌شده براي ‌بهره‌گيري در آينده ثبت شود؛ اما در نگاه اول بايد گفت اين بيماري در کشور ما مانند يک ترمز دستي براي بسياري از فعاليت‌ها و اقدامات عمل کرد؛ چه بسيار کارهايي بودند که فکر مي‌کرديم بسيار مهم و غيرقابل تغيير هستند؛ اما با شيوع اين اپيدمي همه آنها متوقف شدند و اين پيام را داشت که مي‌توان در بسياري از امور بازنگري و از نو حرکت جديدي را آغاز کرد، همچنين از نعمت‌هاي بسياري برخوردار بوديم، درحالي‌که قدر آنها را نمي‌دانستيم؛ نعمت‌هايي مثل ارتباطات عاطفي و روابط اجتماعي با پدر، مادر، همسر و فرزندان، فاميل و دوستان که همه آنها متوقف شده‌اند و در اين مدت از آنها محروم مانده‌ايم و اميدوارم در آينده درک بهتري از اين نعمت‌ها داشته باشيم و آنها را قدر بدانيم.

در جريان اين اپيدمي ‌اتفاقات تلخ و ناگوار و گاه شيريني رقم خورد؛ اتفاقاتي را شاهد بوديم که درخور توجه و تأمل‌برانگيز است؛ رأس اين اتفاق، بي‌دقتي متوليان امر در کشور در شروع اپيدمي است که توجيه‌ناپذير است. به‌طور مشخص ما از مدت‌ها قبل شاهد شيوع اپيدمي با آن ابعاد وسيع در کشور چين بوديم و بايد تمهيدات لازم اتخاذ مي‌شد، چرا‌که احتمال انتقال اين ويروس وجود داشت و عقل و درايت ايجاب مي‌کرد مقدماتي براي جلوگيري از آسيب‌هاي سنگين به مردم و کشور فراهم شود که متأسفانه اين مقدمات فراهم نشد و در بي‌توجهي کامل، متوليان امر گذر ايام کردند و حتي سازمان پدافند غيرعامل در اواسط بهمن‌ماه در اطلاعيه‌اي رسما اعلام کرد کشور در وضعيت سفيد است، در اواخر بهمن نيز در جلسات مختلف وضعيت سفيد اعلام کردند. اين در حالي است که در اواسط دي‌ماه برخي از متخصصان عفوني کشورمان با بيماران شبه آنفلوانزايي مواجه بودند که فوت مي‌شدند و علت مرگ هم مشخص نبود. در واقع از آن زمان ما با اين پديده رو‌به‌رو بوده‌ايم؛ اما متأسفانه با انکار دستگاه‌هاي دولتي مواجه شديم. در نهايت يکي از پزشکان شهر قم به‌واسطه مبتلاشدن برادرش و با استفاده از ظرفيت فضاي مجازي صداي خود را به افکار عمومي منتقل کرد و اين نقطه شروع بود، در نهايت وزارت بهداشت در روزهاي نخست اسفند رسما شيوع بيماري کرونا در کشور را تأييد و آن را اعلام کرد. اين مسائل را بعدا مي‌توان ارزيابي و پيگيري کرد؛ اما مسئله مهم اينجاست که از زمان اعلام رسمي شيوع بيماري، روند مديريت مقابله با اين بيماري به‌صورت اشتباه آغاز شد و همچنان نيز ادامه دارد. در روزهاي اوليه اعلام اين بيماري در مراکز مختلف از جمله بيمارستان مسيح دانشوري و بيمارستان امام رضا (ع) مشهد و بيمارستان رازي رشت تجهيزات حفاظت شخصي براي کادر درمان و لوازم اوليه براي بيماران وجود نداشت و اين غفلت باعث آسيب‌هاي فراواني شد و تازماني‌که از طريق فضاي مجازي اين مشکلات منعکس نشد، دستگاه‌هاي اجرائي به‌طور جدي مداخله نکردند.

با تشکيل ستاد ملي مقابله با کرونا فعاليت‌هاي مقدماتي و جدي‌تر آغاز شد. در همان مقطع اعلام کرديم اين اپيدمي موضوعي فرادستگاهي است و نياز است ستاد کل نيروهاي مسلح به اين موضوع بپردازد و وزارت بهداشت زير نظر اين ستاد فعاليت کند؛ اما متأسفانه اين درخواست هم با تأخير حدود سه هفته‌اي مواجه شد، فرمانده قرارگاه ستاد کل در گام نخست اعلام کرد در چند روز آينده محدوديت و مقررات تردد را اعلام مي‌کنيم؛ اما بلافاصله با واکنش رئيس‌جمهور مواجه شد و رئيس‌جمهور اعلام کرد هيچ‌گونه قرنطينه‌اي نخواهيم داشت و محدوديتي ايجاد نمي‌کنيم. آقاي رئيس‌جمهور در اين چند ماه مواضعي را داشته‌اند که بعضا خلاف استانداردها و جمع‌بندي گروه‌هاي علمي و تخصصي کشور بود. رئيس‌جمهور در مقطعي اعلام کرد از روز شنبه مشکلي نخواهيم داشت و همه فعاليت‌ها عادي مي‌شود و هيچ مشکلي وجود ندارد؛ اما در عمل متوجه شدند که برداشتشان از کرونا و نحوه فراگيري آن اشتباه است، هنوز هم بر اين برداشت اشتباه اصرار دارند و بعد از ارائه برنامه ستاد کل اعلام کردند هيچ قرنطينه‌اي نخواهيم داشت. انتظار مي‌رفت با شروع تعطيلات نوروزي براي سفرهاي نوروزي محدوديت تردد اعمال شود تا از شيوع بيشتر اين بيماري در اقصا نقاط کشور ممانعت شود که اين تمهيد هم عملياتي نشد.

بايد توجه داشته باشيم که مشکل وقتي براي کشور جدي و تحمل‌ناپذير مي‌شود که فراگيري اين ويروس و تعداد مبتلايان، بيشتر از ظرفيت پذيرش بخش‌هاي درماني کشور باشد؛ اگر اين فراگيري خيلي سريع صورت بپذيرد، تعداد بيماران از تعداد تخت‌هاي بيمارستاني و تخت‌هاي ICU بيشتر مي‌شود و قطعا بخش زيادي از بيماران خارج از بيمارستان‌ها سرگردان مي‌مانند و نمي‌توانند پذيرش بگيرند و در اين صورت آسيب وارده به بيماران بسيار زياد خواهد بود؛ اما اگر ترددها کنترل شود و ميزان و سرعت انتقال بيماري به ديگران کاهش پيدا يابد و در طول زمان بيشتري اين روند را شاهد باشيم، تعداد بيماراني که نياز به بخش‌هاي ويژه پيدا مي‌کنند کمتر از ظرفيت بيمارستان‌هاي کشور خواهد بود و بيماران پشت در نمي‌مانند. تفاوت اين دو سياست در اين است که اگر بتوانيم زمان وقوع اپيدمي را طولاني‌تر و تعداد بيماران مبتلا را کمتر کنيم، آسيب‌پذيري مردم کمتر خواهد بود تا اينکه طول اپيدمي کوتاه شود اما تعداد مبتلايان به‌شدت افزايش يابد. يکي از خطاهاي مديران دستگاه‌هاي اجرايي در يک ماه گذشته اين بود که بيشتر از آنکه به پيشگيري توجه کنند، به درمان پرداختند. طبيعي است که وظيفه بيمارستان‌هاي ما درمان است و در اين عرصه هم کادر درمان از جان خودشان به معناي واقعي کلمه مايه گذاشتند و شبانه‌روز تلاش بي‌وقفه داشتند و به‌واسطه حجم سنگين کار آن هم در شرايط بسيار تهديدکننده و طاقت‌فرسا خدمت کردند که جاي تقدير و سپاس دارد، درحال‌حاضر هم به‌شدت خسته و مستهلک شده‌اند. بخشي از آسيب‌ها و تلفات کادر درمان براي آن بود که هفته اول، تجهيزات حفاظت فردي نداشتند. اين تلاش‌ها جاي تقدير دارد؛ اما دليل نمي‌شود که کوتاهي سياست‌گذاران، مديران و مسئولان را نبينيم و پشت جان‌فشاني اين افراد پنهان شوند.

اشاره شد که بُعد ديگر قضيه، پيشگيري بود، در اين چند هفته، موضوع پيشگيري که مهم‌ترين نقش را در کنترل بار و وزن اپيدمي بر عهده دارد، تقريبا به فراموشي سپرده شد و فقط بسنده شد به توصيه‌هاي شفاهي محدود براي جامعه درحالي‌که بايد به شکل عملياتي و در سطح شهرها و به‌صورت محدوديت‌هاي قابل قبول در تردد شهروندان اعمال مي‌شد.

آقاي رئيس‌جمهور با اشاره به سياست‌هاي انگلستان در مورد قرنطينه‌نکردن کشورشان که توسط يکي از معاونان وزير بهداشت به ايشان منتقل شده بود، درباره محدوديت تردد شهروندان موضع مخالف گرفتند، اما انگلستان هم دو روز بعد، اين موضع‌گيري و تصميم خطاي خود را اصلاح کرد و پذيرفت که موضع قبلي اشتباه بوده است؛ اما رئيس‌جمهور نگرش خود را اصلاح نکرد و متأسفانه شاهد سفرهاي نوروزي بوديم، انتظار مي‌رود با اصلاح اين نگرش از دور دوم سفرهاي نوروزي جلوگيري شود، متأسفانه دور اول سفرهاي‌ نوروزي انجام شد و جمعيت زيادي از شهرهاي آلوده به شهرهاي ديگر رفتند که قطعا نقاط سفيد و پاک کشور هم آلوده شده است. با وجود اينکه در مبادي برخي شهرها کنترلي را اعمال کردند و تب‌سنجي انجام شد؛ اما اين ميزان کنترل پاسخ‌گو نيست، زيرا در بيشتر موارد ممکن است بيماران تا دو هفته ناقل باشند؛ اما علائمي نداشته باشند؛ در نتيجه اين بيماران در مبادي ورودي و خروجي قابل شناسايي نيستند و با انجام سفرها بيماري به اقصا نقاط کشور منتشر مي‌شود. اميدواريم آقاي رئيس‌جمهور و ساير مسئولان به تذکراتي که گروه‌هاي تخصصي داده‌اند، توجه کنند. شاهد بوديم که پنج وزير اسبق بهداشت و درمان با رئيس‌جمهور مکاتبه داشته‌اند، قطعا اين افراد صاحب نظر و دلسوز هستند و حرف خلاف واقع و خلاف مصلحت مردم و سلامت آنان ندارند. هم‌زمان مديران ادوار سازمان بيمه سلامت در مکاتبه ديگري با رئيس‌جمهور از دو منظر نجات جان انسان‌ها و اقتصاد سلامت، موضوع را تحليل کردند و درخواست محدوديت‌هاي درون و برون‌شهري را داشتند. قطعا بخش عمده‌اي از مردم با توجه به اطلاعاتي که در فضاي مجازي دريافت کرده‌اند، محدوديت‌هايي را اعمال کرده‌اند؛ اما تعداد زيادي از مردم در اين روزها به سفر رفته‌اند يا تردد درون‌شهري دارند که بايد تردد خودروها به‌جز در موارد حمل سوخت، مواد غذايي و بهداشتي و درماني با محدوديت نيروهاي نظامي و انتظامي کنترل مي‌شد که متأسفانه انجام نشد.

انتظار داريم آقاي رئيس‌جمهور در اين سياست‌ها تجديدنظر کنند، چراکه ادامه اين روند به جان مردم و اقتصاد کشور آسيب جدي خواهد زد. طبيعي است که بايد از مردم درخواست کنيم بهداشت فردي و اجتماعي را رعايت کنند، ولي ضروري است که هم‌زمان متوليان امر هم وظايف حاکميتي خود را به‌درستي تشخيص و انجام دهند، در واقع لازم است کار درست را درست انجام دهند نه اينکه کار غلط را درست انجام دهند. هنوز هم براي اين اصلاح سياست‌ها و ديدگاه‌ها دير نيست و مي‌توان با استفاده از نظر متخصصان امر و تجربيات ساير کشورها و با اعمال محدوديت تردد، از شيوع بيشتر بيماري جلوگيري کنيم.

مهم‌ترين اقدام در شرايط کنوني ايجاد محدوديت جدي و کنترل دور دوم سفرهاي نوروزي است. طبعا انتظار داريم مردم هم توجه کافي داشته باشند و خانه‌نشستن را بر سفر ترجيح دهند تا آسيب به خودشان و ديگران وارد نکنند، دستگاه‌هاي اجرائي و ستاد کل موظف هستند به‌طور جدي بار سفرها را کنترل کنند و اجازه ترددهاي غيرضرور به خودروها ندهند و اين تردد محدود به خودروهاي حمل مواد غذايي و سوخت يا خدماتي شود. اين يک مطالبه عمومي است و به‌عنوان عضوي از نظام سلامت کشور و عضو هيئت‌مديره سازمان نظام پزشکي تهران اين موضوع را از ستاد کل مقابله با کرونا و دستگاه‌هاي اجرائي دولتي و در رأس آن آقاي رئيس‌جمهور مطالبه مي‌کنم.

#باهم_شکستش_مي‌دهيم ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد