پرزیدنت خوش‌بین

دنياي اقتصاد/ديدار روز چهارشنبه ۲۶ خرداد ميان روساي‌جمهور آمريکا و روسيه بي‌حاشيه نبود. پيش از آغاز اين ديدار، اتهاماتي از سوي رسانه‌ها و مقام‌هاي اين دو کشور ميانشان رد و بدل شده بود، اما اکنون نيويورک‌تايمز روايت‌هاي ديگري به‌دست مي‌دهد. «مايکل.دي. شي‌ير» در گزارش ۱۷ ژوئن براي اين روزنامه نوشت، يک رئيس‌جمهور ديگر آمريکا بار ديگر سرخورده يا حتي عصباني شد.
 
لحظاتي پس از ديدار تقريبا سه ساعته ميان بايدن- پوتين، رئيس‌جمهور روسيه فهرست غيرمعمولي از نارضايتي‌ها را با خبرنگاران در‌ميان گذاشت. او دخالت روسيه در حملات سايبري در راستاي هدف قرار دادن منافع آمريکا را رد کرد و ايالات‌متحده را به اتهام‌زني متهم کرد. پوتين افزود که سابقه حقوق‌بشري آمريکا بدتر از روسيه است. او همچنين دولت بايدن را متهم به افزايش حضور نظامي در نزديکي‌هاي اوکراين کرد. اين گزارشگر معتقد است، چنين به‌نظر مي‌رسد که اين ديدار ديپلماتيک عالي در سواحل رودخانه ژنو نتوانسته فضاي رابطه ميان اين دو کشور را که در چند سال اخير رو به وخامت رفته، بهبود بخشد.

اگر‌هم بايدن از عملکرد همتاي روس خودعصباني يا گله‌مند بود، هيچ نشانه‌اي طي کنفرانس خبري خود بروز نداد يا در «اير فورس‌وان» و زماني که در حال ترک سوئيس طي سفر ۸ روزه (و تور سه روزه اروپايي‌اش) بود، سخني در اين رابطه ابراز نکرد. پاسخ بايدن به دشمن روس خود يک ويژگي پايدار رياست‌جمهوري وي را برجسته مي‌کند: خوش‌بيني سرسختانه‌اي که به گفته منتقدان مرز يک ساده‌لوحي نگران‌کننده است و به گفته متحدان يکي از عناصر اساسي پيشرفت است. بايدن پيش از سوار شدن بر «اير فورس‌وان» سخناني گفت که رسانه‌ها را به‌خاطر بدبيني بيش از حدشان غافلگير کرد: «اين کشور چهره متفاوتي از خود در جايي که قرار بوديم باشيم و جايي که داريم مي‌رويم از خود نشان داده و من احساس خوبي در مورد آن دارم. بچه‌ها، منظورم اين است که دارم همه‌تان را ديوانه مي‌کنم؛ زيرا انتظار داريد دست بر جنبه‌هاي منفي چيزها بگذارم، اما چنين نکردم.»

---

بازار

---

بايدن گفت مهم‌ترين کار «داشتن صورتي خوش‌بينانه است» در‌حالي‌که در مورد چشم‌اندازها براي تغيير واقعي در بلندمدت همچنان واقع‌گرا هستيم. بايدن از خبرنگاران پرسيد: «اگر شما در موقعيت من بوديد مي‌گفتيد: «خب، فکر نمي‌کنم چيز خاصي اتفاق بيفتد. اين واقعا سخت و نادرست است. فکر کنم همه چيز دارد به سوي بدي مي‌رود؟‌ شما نمي‌توانيد تضمين کنيد که چه چيزي دارد رخ مي‌دهد.» گزارشگر نيويورک‌تايمز در بخش ديگري از گزارش خود نوشت که اگر سخنان بايدن در کنفرانس خبري‌اش را گوش دهيد، به راحتي به اين نتيجه مي‌رسيد که همه چيز در اين ديدار خوب پيش رفت و موفقيتي طنين‌افکن به‌دست آمد. بايدن به توافقي با پوتين اشاره کرد و گفت که کار بر روي توافق کنترل تسليحات را آغاز خواهد کرد. او گفت «حقه» اين است که دريابيم منافع دشمن چيست و در کجاست. بايدن افزود: «پوتين چيزي نمي‌خواهد جز مشروعيت و حضور در عرصه جهان. آنها مي‌خواهند حضور داشته باشند.»  اين مثبت‌نگري بي‌حد باعث شده فضا به گونه‌اي شود که اتهام ساده‌لوحي روانه بايدن شود و گويي مايل نيست حقايقي که در اطراف ميز به او خيره شده را بنگرد. اين رويکرد همچنين پرسش‌هايي را در مورد اين مساله که آيا او مشتاق تقابل با چالش‌هاي پيش‌رو است يا خير، برانگيخته است. از جمله مي‌توان به تجاوز روسيه به مرز شرقي ناتو، آسيب‌هاي برخاسته از حملات سايبري از درون روسيه و بدتر شدن سوابق حقوق بشري اين کشور اشاره کرد. با اين حال‌ بعيد است رويکرد بايدن تغيير کند. او از زماني که وارد کاخ‌سفيد شده است لحني خوش‌بينانه اتخاذ کرده است. او خواستار توافق دو حزب بر سر برنامه‌هاي داخلي‌اش شد هرچند بسياري از متحدانش در واشنگتن نگاه مثبتي به جمهوريخواهان ندارند. بايدن در تلاش خود براي مقابله با پاندمي کرونا همواره ابراز خوش‌بيني کرده که آمريکا قوي‌تر و سالم‌تر از اين بحران سر بر خواهد آورد؛ در‌حالي‌که مقام‌هاي بهداشتي با احتياط بيشتري سخن مي‌گويند. در سياست خارجي هم لحني خوش‌بينانه دارد و وقتي در اجلاس گروه ۷ و نشست ناتو از او سوال‌هايي شد، او باز سراغ باورهاي شخصي خود رفت و وقتي باز از او در مورد بازگشت ترامپ يا فردي مشابه او پرسيده شد، با خوش‌بيني اين رويکرد را رد کرد. وقتي پاي روسيه به ميان مي‌آيد، بايدن مي‌گويد خواهان «reset» نيست اما تمام شواهد در ديدار او با پوتين نشان مي‌دهد که او در مورد اين مساله «حس» مثبتي دارد و «بدش نمي‌آيد که اين reset از سر گرفته شود».

از سوي ديگر «آنتون تروئيانوفسکي» هم در گزارش ۱۷ ژوئن براي نيويورک‌تايمز نوشت، ماه‌هاست رسانه‌هاي خبري دولتي روسيه پرزيدنت بايدن را به تمسخر گيج و در گذشته مانده خطاب مي‌کردند‌ اما تا روز پنج‌شنبه حال و هوا تغيير کرده بود؛ برخي مي‌گفتند او مردي از کاخ‌سفيد است که ما را مي‌فهمد و مي‌تواند با ما تجارت کند. ديدار اين دو رهبر در ژنو باعث شد روس‌ها در تشکيلات سياست خارجي خود اندکي احتياط و خوش‌بيني به خرج دهند. از يک نظر، يک توافق گسترده در افق نمايان بود زيرا بايدن فردي بود که پيش‌بيني پذيرتر و حرفه‌اي‌تر از دونالد ترامپ است و بهتر از سلف خود منافع روسيه را مي‌شناسد. از سوي ديگر، پس از اين ديدار اما و اگرهايي پديد آمد. در هر حال، کنستانتين رمچوکوف، سردبير روزنامه Nezavisimaya Gazeta در شبکه يک تلويزيون دولتي روسيه، گفت: «دکترين قديمي که از سوي اوباما مطرح شد و روسيه را قدرت منطقه‌اي مي‌پنداشت کنار گذاشته شده است.» اين روزنامه‌نگار مي‌گويد اکنون روشن شده است که روسيه قدرتي مهم است که ايالات‌متحده «بايد با او صحبت کند» و پوتين هم «ديگر اهريمني» نيست. با اين حال‌ توصيف بايدن از پوتين پيش از نشست دو رهبر به‌عنوان «دشمني شايسته» باعث شد ابروها در مسکو در هم کشيده شود. بايدن در سخناني ديگر از «قدرت منطقه‌اي» بودن روسيه سخن به‌ميان نياورد. در عوض گفت که روسيه و آمريکا «دو قدرت مهم جهاني هستند». گويي اين ادبيات بسيار به مذاق روس‌ها خوش آمده است.

«کادري ليک»، متخصص مسائل روسيه در شوراي اروپايي روابط خارجي در برلين، مي‌گويد: «او [بايدن] اولين رئيس‌جمهور پساجنگ سرد است که اطلاعاتي کافي در مورد روسيه دارد و مي‌داند روسيه چيست و چه مي‌خواهد و مي‌داند که آمريکا چه کاري مي‌تواند در اين رابطه انجام دهد و چه کاري نمي‌تواند. بايدن خود را بسيار حرفه‌اي جا انداخت.» تروئيانوفسکي همچنين نوشت که تحليلگران بر اين باورند که رابطه ميان روسيه و آمريکا آن‌قدر فراز و فرود دارد که نمي‌توان اميد داشت روابط به اين زودي‌ها بهبود يابد. پوتين هم که هر‌گونه حمله سايبري به آمريکا را رد کرده بود، روشن ساخت که قرار نيست هيچ سياستي را تغيير دهد اما اين اميد وجود دارد که مارپيچ روابط که احتمال داشت به سوي تقابل نظامي برود لااقل بتواند متوقف شود، البته در صورتي‌که دو کشور ميل به گفت‌وگو داشته باشند.

برخي مقام‌ها و تحليلگران روس گفتند که در وجود بايدن فردي را ديدند که به اين درک رسيده که نبايد با منافع روسيه بازي کند و منافع اين کشور را ناديده بگيرد.  «پيتر بيکر» هم در گزارش ۱۶ ژوئن براي نيويورک‌تايمز نوشت: ديدار بايدن و پوتين نه گرم نبود و نه چندان دلچسب. او مي‌نويسد بايدن پنجمين رئيس‌جمهور آمريکاست که با «پوتين دردسر‌ساز»  رو به رو شد تا روابط کاري‌اي را شکل دهد که روابط را در ريل قرار دهد. بايدن قصد داشت روابطي بسازد عاري از چاپلوسي سلف خود ترامپ. اين گزارشگر مي‌نويسد؛ پوتين همتاي آمريکايي خود را چنين توصيف کرد: «مردي متوازن و حرفه‌اي» و سياستمداري «بسيار باتجربه». اما وقتي از بايدن پرسيده شد که‌ آيا درکي عميق‌تر از رهبر روسيه دريافتيد، وي پاسخ داد مذاکرات «خوب» و «مثبت» بود.  بايدن اوايل سال جاري پوتين را «قاتل» خوانده بود اما در اين ديدار گفت که نيازي نيست به گذشته بازگردم و آنچه در گذشته اتفاق افتاده را زنده کنم. اين گزارشگر مي‌افزايد، اينکه بايدن و پوتين در کنفرانس‌هاي خبري مجزا ارزيابي خود را از يکديگر ابراز کردند نشاني است از اينکه «سردي» در روابط‌شان حاکم است. بايدن درست در نقطه مقابل ترامپ رفتار مي‌کرد و سعي نداشت (بر‌خلاف ترامپ) به‌طور مشترک با رهبر روسيه بر روي يک «سن» بيايد و کنفرانسي مشترک برگزار کند.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar