لج بازی با افکار عمومی

آفتاب يزد/متن پيش رو در آفتاب يزد منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
   
تقريبا در تمام دنيا روتيني وجود دارد مبني بر اينکه اگر مسئول دولتي در جايگاه خودش اشتباهي انجام دهد و يا در دستگاه مربوط به او اختلالاتي ناشي از نامديريتي به وجود بيايد خود مسئول اعلام استعفا کرده و از جايگاهش کناره‌گيري مي‌کند. عصر روز چهارشنبه دوم تير، اتوبوس حامل تعدادي از خبرنگاران حوزه محيط زيست رسانه‌هاي مختلف کشور که براي بازديد از روند احياي درياچه اروميه، عازم اين شهر شده بودند، بر اثر سانحه‌اي واژگون شد که در پي آن «مهشاد کريمي» و «ريحانه ياسيني» خبرنگاران خبرگزاري‌هاي ايسنا و ايرنا جان خود را از دست دادند و ۲۱ نفر از آن‌ها نيز به‌شدت مصدوم شدند. ساعاتي پس از وقوع اين حادثه در شرايطي که افکار عمومي و رسانه‌ها و نيز بازماندگان فوت‌شدگان از سازمان محيط زيست و به‌خصوص رئيس اين سازمان، به‌عنوان متولي برگزاري و نيز ميزباني از خبرنگاران در اين بازديد، انتظار همدردي و بيان جملات آرامش‌بخش داشتند، عيسي کلانتري رئيس سازمان حفاظت محيط زيست با بيان جملاتي خارج از شان جايگاه معاون رئيس‌جمهور، نمک بر زخم بازماندگان فوت‌شدگان و نيز مصدومان پاشيد، به‌طوري که نه‌تنها جملاتش تسکين آلام نبود، بلکه زخم داغداران اين حادثه را عميق‌تر کرد حتي نحوه نشستن عيسي کلانتري بدون در نظر گرفتن احترام داغديده‌ها بود و بعد از آنکه اين نحوه نشستن با واکنش گسترده مواجه شد وي اعلام کرد که طرز نشستن هميشگي‌اش به اين صورت است. در صورتي که عکس‌هاي آرشيوي از محافل مختلف حاکي از آن بود که وي اتفاقا در مقابل مسئولين اينگونه نمي‌نشيند و راه ادب و آداب را به درستي بلد است.
> تکرار نحوه نشستن عجيب در مراسم گراميداشت
در ادامه عکسي از حضور عيسي کلانتري در مراسم ختم مهشاد کريمي، منتشر شد که نحوه نشستن رئيس سازمان حفاظت محيط زيست در آن مراسم هم مثل نشستن وي در جلسه‌اش با خبرنگاران آسيب ديده است. به نظر مي‌رسد ما با پديده‌اي جديد در رفتار مسئولين مواجه هستيم. يعني مسئولين ما مسبوق به سابقه عادت به استعفا ندارند و حتي از عذرخواهي کردن هم گريزانند اما به تازگي رفتار جديد لجبازي هم در بين مسئولين ديده مي‌شود مثل تکرار نحوه غلط نشستن عيسي کلانتري. ما در اين گزارش به سراغ جامعه‌شناسان رفته‌ايم و از آن‌ها چرايي اين نوع رفتار مسئولين را در ايران پرسيده ايم.
> ساير مسئولين هم استعفا را قبول ندارند

---

بازار

---

نه تنها خود عيسي کلانتري از رفتار و نحوه نشستن خود عذرخواهي نکرد و از جايگاهش استعفا نداد بلکه واکنش ساير مسئولين به رفتار او نيز حائز اهميت است. تنها علي ربيعي سخنگوي دولت از خانواده اصحاب رسانه براي کاستي‌هايي که بوده عذرخواهي کرد و پوزش طلبيد اما روزگذشته محمود واعظي رئيس دفتر رئيس‌جمهوري اظهار کرد که عيسي کلانتري هم ناراحت است و اسحاق جهانگيري معاون اول رئيس جمهور گفت که دليلي براي استعفاي او وجود ندارد.
> برخي ناراحتي خود را درون خود مي‌ريزند
رئيس دفتر رئيس‌جمهوري در پاسخ به پرسشي درباره مطالبه استعفاي رئيس سازمان محيط زيست توضيحاتي ارائه کرد. محمود واعظي در حاشيه جلسه هيئت دولت در پاسخ به پرسش ايسنا درباره حادثه واژگوني اتوبوس حامل خبرنگاران محيط زيست و موضع رئيس اين سازمان در اين زمينه، اظهار کرد: شما مي‌دانيد که هم آقاي کلانتري در آن مراسم ترحيم ديروز شرکت کردند و همه جا هم رفتند. وي افزود: من به خانواده اين دو عزيز تسليت مي‌گويم. همان روزي که اين اتفاق افتاد با بخش‌هاي مختلف تماس گرفتم و هر آنچه که ما به عنوان دولت لازم بود چه براي آن دو عزيز از دست رفته و چه براي ساير خبرنگاران، همه امکانات را در اروميه و تهران فراهم کرديم. حتي هواپيماي اختصاصي هم به آنجا فرستاديم. وي افزود: اين کاري بود که ما مي‌توانستيم براي خانواده خودمان انجام دهيم و همان را براي اين بيست و چند خبرنگار انجام داديم. اين يک اتفاقي بود که همه مصيبت‌زده شديم و هيچکس نمي‌خواست که رخ دهد، از شخص رئيس جمهوري تا مسئولان اجرايي کشور همه همدردي کردند و در مراسم شرکت کردند و به عنوان نماينده دولت و شخص رئيس جمهوري شرکت کردند. در نوشته‌هايمان عذرخواهي کرديم و آقاي کلانتري هم هرکاري مي‌توانست انجام داد. رئيس دفتر رئيس‌جمهوري ادامه داد: هرکسي تاسف خود را يک جوري بيان مي‌کند يا با گفتار يا با رفتار خود. طوري عمل نکنيم که فکر کنيم کسي مطلبي گفته، او همدردي کرده و کس ديگري که دارد همدردي مي‌کند، همدردي نکرده است! من خودم چندبار با آقاي کلانتري صحبت کردم و ديدم از کسان ديگر بيشتر ناراحت بود. ممکن است برخي ناراحتي خود را به زبان بياورند و برخي درون خود بريزند! واعظي يادآور شد: کلانتري همانند ديگر افراد دولت ناراحت و متاسف بود. ما نبايد با حرفهايمان که اينجا باهم مطرح مي‌کنيم و به گوش خانواده‌هاي آن عزيزان مي‌رسد، نمک روي زخم خانواده و بازماندگان بريزيم.
> کلانتري و استعفا؟
معاون اول رئيس‌جمهور درباره برخوردهاي عيسي کلانتري بعد از فوت خبرنگاران وعدم عذرخواهي کلانتري گفت: چرا آقاي کلانتري استعفا دهد؟ يک حادثه تلخ براي خبرنگاران رخ داد و کساني در اين حادثه آسيب ديدند و خبرنگاراني جان خود را از دست دادند. به گزارش خبرنگار حوزه دولت خبرگزاري فارس، اسحاق جهانگيري معاون اول رئيس جمهور در پايان جلسه هيئت دولت در جمع خبرنگاران درباره واکنش‌هاي عيسي کلانتري رئيس سازمان محيط زيست به قرباني شدن خبرنگاران اعزامي از سوي اين سازمان براي پوشش اخبار مربوط به احياي درياچه اروميه وعدم عذرخواهي کلانتري گفت: چرا آقاي کلانتري استعفا دهد؟ يک حادثه تلخ براي خبرنگاران رخ داد و کساني در اين حادثه آسيب ديدند و خبرنگاراني جان خود را از دست دادند. اين ضايعه دردناک را به خانواده آن‌ها تسليت مي‌گويم و براي حادثه ديدگان آرزوي شفا عاجل دارم. وي ادامه داد: دستگاه‌ها برنامه‌هاي رسانه‌اي اجرا مي‌کنند و مرتبا از خبرنگاران براي بازديد دعوت مي‌کنند که گاهي اتفاقات ناگواري رخ مي‌دهد و دستگاه نبايد از زير بار مسئوليت شانه خالي کند، بايد قبول کنند و اقدام مناسب انجام دهند و به‌موقع حضور داشته باشد و امکاناتي که لازم است را در حد توان دولت است مهيا کند تا اطمينان لازم حاصل شود. جهانگيري تاکيد کرد: حتماً کساني که مسئول بودند بايد پاسخ دهند و من از طرف جامعه خبرنگاري حتماً اين موضوع را پيگيري مي‌کنم و از آقاي کلانتري مي‌خواهم اقدامات لازم را انجام دهد. معاون اول رئيس جمهور در پاسخ به پرسشي درباره علت‌عدم عذرخواهي کلانتري در آن حادثه گفت: هرگاه تخلفي صورت گيرد و دستگاهي قصوري را انجام دهد بايد مسئولان زي‌ربط با شهامت عذرخواهي کنند. من اين دو خبرنگار را مي‌شناختم و وقتي که خودم اين خبر را شنيدم بسيار متاثر شدم و حتماً تذکر لازم را هم مي‌دهم.
> خلا قانوني
در اين خصوص جعفر باي جامعه‌شناس به آفتاب يزد گفت: «مطالبات اجتماعي، واکنش‌هاي مردم و افکار عمومي نقش بسيار تعيين کننده‌اي در ايجاد يا حذف يک رفتار در جامعه دارند. يعني مردم تعيين‌کننده در ايجاد و حذف فرهنگ‌ها هستند. زيرا نفس انسان خود را در آيينه جامعه مي‌بييند و سعي بر آن دارد که خود را متناسب با خواسته‌هاي جامعه نشان دهد. رسانه نيز بايد نقش افکار عمومي را در جامعه بسيار جدي تقويت کنند زيرا رسانه منعکس‌کننده افکار عمومي است. مسئولين ما هيچ توجهي به افکار عمومي ندارند و برخي از آن‌ها حتي خود را موظف نمي‌دانند که به سوالات خبرنگاران که نماينده افکار عمومي هستند، پاسخ دهند. حيات يک مسئول بايد بر توجه کردن به افکار عمومي جامعه باشد. مقام مسئول مقابل افکار عمومي بايد پاسخگو باشد. متاسفانه حتي در جامعه ما سنجش افکار عمومي صورت نمي‌گيرد تا مسولين متوجه اهميت افکار عمومي شوند. اين روزها با وجود فضاي مجازي افکار عمومي نقش پررنگ‌تري را نيز پيدا کرده است. نکته بعد اين است که سيستم قضائي ما در اين بخش‌ها خلا قانوني دارد. زيرا اگر مسئولي خطا کند بايد نسبت به اين اشتباه مدعي العموم يعني دادستان ورود پيدا کند و ذکر کند که حرمت جامعه حفظ نشده است. اگر مسئول بداند که نسبت به مدعي العموم بايد پاسخگو باشد قطعا از چنين رفتار‌هايي دوري مي‌کند. در کشور ما مسئولين اگر اشتباه هم بکنند از يک پستي عزل و به يک پست ديگر نصب مي‌شوند و براي همين به اعتراضات مردم هيچ توجهي ندارند. يکي از شاخص‌هاي مردمي بودن يک سيستم توجه به افکار مردم و احترام گذاشتن به آن‌ها است. دادستان به عنوان مدعي العموم در خيلي از موارد مي‌تواند ورود کند و از بسياري از اين کج روي‌ها جلوگيري کند.»
> مسئولين دست نيافتني
وي ادامه داد: «اين حق شهروند است که يک مسئول با او با احترام رفتار کند. اما مسئولين ما رفتارهاي تند و نامناسب زيادي دارند مثل سيلي زدن نماينده مجلس به سرباز. مردم بايد نسبت به اين بي‌اخلاقي‌ها شکايت کنند و انتظار نداشته باشند فعل مسئول بر عذرخواهي حادث شود و به عنوان يک مطالبه مردم بايد از اين نوع رفتار‌ها شکايت کنند. اين رفتارها چون بر افکار عمومي آثار مخرب و منفي دارد هر شهروند حق شکايت کردن را دارد. مسئول حق ندارد چنين مشي بي‌ادبانه‌اي را در جامعه ترويج دهد و از آداب اوليه ارتباطات اجتماعي دور باشد. بايد خواسته‌هاي مردم مورد توجه قرار گيرد و هر نوع بي‌توجهي توهين به خويش است. بايد يک سيستم‌هاي طراحي شود که صداي مردم شنيده بشود. ضريب دسترسي مردم به مسئولين براي طرح خواسته‌هاي حياتي بسيار پايين است. مقامات در هفت خوان رستمي قرار گرفته‌اند و مردم به آن‌ها دسترسي ندارند. در کشور ما نه تنها مسئولين در بين مردم قرار نمي‌گيرند بلکه غيرقابل رويت هم هستند. در تمام دنيا مسئولين در بين مردم براي انجام کارهاي روزمره خود قرار مي‌گيرند. دست نيافتني بودن مسئول در نظام ما ضد ارزش است. بايد فرهنگ مردمي بودن به معناي واقعي کلمه در جامعه به وجود بيايد. مسئول بايد در کف خيابان در کنار مردم قرار بگيرند.»
> تافته جدابافته
در ادامه امير محمود حريرچي جامعه‌شناس نيز به آفتاب يزد گفت: «در تمام دنيا مردم بزرگ و صاحب حق هستند اما مسئولين با اين رفتار‌ها نشان مي‌دهند که کشور ما تافته جدابافته است يعني رفتار مسئولين با مردم نشان‌دهنده رابطه ارباب رعيتي است. مردم را رعاياي خود مي‌دانند و حقي را براي آن‌ها قائل نيستند. عمده مسئولين کشور ما عملکرد مناسبي ندارند و اين‌ها کساني هستند که منصب را حق خود مي‌دانند نه اينکه در آن منصب به حقوق مردم رسيدگي کنند. انعکاس اين خبرها و رفتار‌ها باعث افزايش نااميدي مردم مي‌شود. مسئولين به جاي عذرخواهي تنها دنبال بهانه تراشي هستند. مسئولين ما عذرخواهي نمي‌کنند زيرا خودشان را ارباب مردم مي‌دانند و درد بزرگ ما اين است. زيرا کسي که خود را ارباب بداند نمي‌تواند مسئوليت‌پذير باشد و منصب به جايگاهي براي کسب قدرت تبديل مي‌شود. رسانه نماينده واقعي مردم هستند و شايد امثال عيسي کلانتري از فعاليت رسانه‌ها و خبرنگاران راضي نيستند.»
تجمع صنفي خبرنگاران، مقابل سازمان حفاظت محيط زيست جمعي از خبرنگاران و فعالان رسانه‌اي صبح چهارشنبه (۹ تير ماه) در مقابل ساختمان سازمان حفاظت محيط زيست تجمع صنفي برگزار کردند. به گزارش ايسنا، اين تجمع يک هفته بعد از جان باختن مهشاد کريمي خبرنگار ايسنا و ريحانه ياسيني خبرنگار ايرنا در سانحه واژگوني اتوبوس حامل خبرنگاران در حوالي نقده برگزار شد. با توجه به اينکه اين سانحه در جريان سفر خبرنگاران براي تهيه گزارش از فعاليت ستاد احياي درياچه اروميه و به دعوت اين ستاد و سازمان حفاظت محيط زيست انجام شده بود، خبرنگاران و فعالان رسانه‌اي با شعارهايي خواستار عذرخواهي و استعفاي رئيس سازمان محيط زيست و مسببان اين سانحه شده‌اند. اين تجمع با تاکيد بر بيان خواسته‌هاي صنفي اهالي رسانه و براي پيگيري روند احقاق حقوق قربانيان و مصدومان اين سانحه تلخ برگزار شد و در پايان، بيانيه‌اي در همين راستا قرائت شد. در بخشي از اين بيانيه با انتقاد از نحوه برخورد رئيس سازمان محيط زيست و برخي ديگر از مسئولان مرتبط و ضمن يادآوري تعداد بالاي تصادفات و تلفات جاده‌اي در ايران بويژه در دو سانحه اخير (واژگوني اتوبوس خبرنگاران و تصادف مرگبار اتوبوس سربازمعلم‌ها)، تاکيد شد که بايد با نظارت دقيق‌تر، وضع قوانين کاربردي‌تر و تامين امکانات به‌روزتر، يک‌بار براي هميشه جلوي اين ميزان مرگ‌ومير و سوانح جاده‌اي گرفته شود. برخي مسئولان سازمان حفاظت زيست در جمع تجمع‌کنندگان حضور يافتند و فعالان رسانه‌اي حاضر در تجمع ضمن اعتراض به نحوه برخورد اين سازمان، خواستار شنيده شدن صداي اعتراض و احقاق حق آسيب‌ديدگان سانحه اخير و همکاران آن‌ها شدند. نگارندگان در بخشي از بيانيه پاياني اين تجمع، با اشاره به نحوه قراردادهاي فعالان رسانه‌اي و خبرنگاران در برخي رسانه‌ها، خواستار تجديدنظر جدي در نحوه بيمه و قرارداد رسانه‌ها شدند. تعدادي از محيط‌بانان نيز در حاشيه اين تجمع حضور يافتند که تجمع‌کنندگان نيز در واکنش، شعار «محيط‌بان، حمايت حمايت» سر دادند.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar