کسری بودجه، نقدینگی و تورم میراث روحانی برای رئیسی

کيهان/متن پيش رو در کيهان منتشر شده و انتشار آن در آخرين خبر به معناي تاييد تمام يا بخشي از آن نيست
روحاني، اقتصادي مينگزاري شده در حوزههايي مانند نقدينگي و تورم، کسري بودجه و بيانضباطي مالي را تحويل دولت جديد ميدهد.
به گزارش روزنامه فرهيختگان، اخيراً بانک مرکزي طي گزارشي از آمارهاي جديد پولي کشور تا پايان ارديبهشت رونمايي کرد. براساس اين گزارش ميزان نقدينگي در پايان ارديبهشت ماه 1400 از رقم 3600 هزار ميليارد تومان فراتر رفته که رشد 3/6 درصد اين متغير را تنها در ماههاي ارديبهشت و فروردين نشان ميدهد. رشد نقدينگي بدون رشد پايه پولي امکان ندارد و بنابراين گزارش پايه پولي هم در دو ماهه ابتداي سال بيش از 6 درصد رشد داشته است. دادههاي منتشر شده نشان ميدهد پايه پولي در پايان ارديبهشت با 6 درصد افزايش نسبت به فروردين، به حجم بالغ بر 489 هزار ميليارد تومان رسيده که اين رشد ماهانه در 14 ماه گذشته بيسابقه بوده است. کسري بالاي بودجه و بيانضباطي دولت علت اصلي افزايش پايه پولي و در ادامه آن نقدينگي است. آمارها نشان ميدهد از ابتداي فروردين تا به حال به صورت روزانه دو هزار ميليارد تومان نقدينگي خلق شده که قطعاً در فصلهاي پيشرو به خصوص پاييز و زمستان بيشتر نيز خواهد شد. از طرف ديگر دولت در سال آينده بيش از 400 هزار ميليارد تومان کسري بودجه خواهد داشت که اگر همه اينها را کنار هم بگذاريم به رشد بيش از 35 درصدي نقدينگي و افزايش ماهانه دو تا سه درصدي پايه پولي تا پايان سال خواهيم رسيد.
با توجه به ميزان کسري بودجه و روند رشد نقدينگي در سالهاي گذشته انتظار ميرود که حجم نقدينگي تا پايان سال با رشد 30 درصدي به بيش از 4600 ميليارد تومان برسد که رکوردي عجيب در اقتصاد ايران خواهد بود. اين در حالي است که فعاليت مخرب بانکها و وضعيت درآمدي دولت از حالت فعلي بدتر نشود والا ميتوان در پايان سال از نقدينگي 5000 ميليارد توماني و مجدداً رشد 40 درصدي نقدينگي صحبت کرد. به طور کلي رشد نقدينگي معلول چاپ پول توسط بانک مرکزي و همچنين فعاليت مخرب بانکها (افزايش تسهيلات بدون دريافت سپرده) بوده که رئيس بانک مرکزي عبدالناصر همتي به هر دو مورد اعتراف کرده بود. رشد بالاي حجم نقدينگي در کشور و بيتوجهي در هدايت آن به بخش توليد مشکلات فراواني را براي اقتصاد ايجاد کرده است. فعال شدن بازارهاي سفتهبازي، رکود اقتصادي، تورم سنگين و در نهايت گراني و کم ارزش شدن پول ملي نمونهاي از تبعات منفي رشد بالاي نقدينگي است.
براساس گزارش بانک مرکزي پايه پولي نيز گارد صعودي خود را حفظ کرده است. دادههاي منتشر شده نشان ميدهد که پايه پولي در پايان ارديبهشت با 6 درصد افزايش نسبت به فروردين، به حجم بالغ بر 489 هزار ميليارد تومان رسيده، به ديگر بيان در ماه مذکور بالغ بر 28 هزار ميليارد تومان پول توسط بانک مرکزي چاپ شده است. اين رشد ماهانه در 14 ماه گذشته بيسابقه بوده، همچنين رشد نقطه به نقطه اين متغير پولي در ارديبهشت حدود 30/6 درصد است. به گفته بانک مرکزي افزايش چشمگير پايه پولي در ارديبهشت ماه ناشي از افزايش سقف حساب تنخواهگردان خزانه براساس قانون بودجه سال 1400 بوده است.