روایت واقعی خالق «در پناه تو» از زندگی

خراسان/ ایرج راد، بازیگر سریال‌های ماندگار زنده‌یاد حمید لبخنده از ویژگی‌های این هنرمند و همکاری با او می‌گوید.
تقریبا همه مخاطبان تلویزیون در دهه 70، سریال «در پناه تو» ساخته حمید لبخنده را دیده‌اند و کمتر کسی را می‌توان پیدا کرد که این مجموعه را تماشا نکرده یا اسم سریال و شخصیت‌هایش را نشنیده باشد. ایرج راد بازیگر پیش کسوت سینما، تئاتر و تلویزیون در دو سریال ماندگار و پرمخاطب «در پناه تو» و «در قلب من»، با مرحوم لبخنده تجربه همکاری داشته است. این بازیگر در مجموعه «در پناه تو» نقش یکی از شخصیت‌های اصلی قصه یعنی «وحید افشار» را ایفا کرده و در سریال «در قلب من» نیز نقش کاراکتر «اسفندیاری» به عنوان پدر خانواده اصلی قصه را بازی کرده است. به بهانه درگذشت حمید لبخنده، با ایرج راد که سابقه دوستی و همکاری با او داشته، درباره این هنرمند فقید و دلایل محبوبیت ساخته‌های او گفت‌وگو کردیم.
 
زنده‌یاد حمید لبخنده با چه ویژگی‌هایی در خاطر شما مانده است و تجربه همکاری با ایشان چطور بود؟
آقای لبخنده یکی از هنرمندان بسیار با ارزشی بود که متاسفانه او را از دست دادیم. هنرمند بسیار بی‌حاشیه‌ای بود، سرش به کار خودش بود و در کار خودش توانمندی فراوانی داشت. حمید لبخنده از سال‌های دور، کار تئاتر را با دکتر طباطبایی در اهواز جایی که متولد شده بود شروع کرد و بعد هم به دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران آمد. از همان زمان لبخنده را می‌شناختم و با کارهایش آشنا بودم. آشنایی او با استاد سمندریان، نزدیکی صمیمانه‌ای را بین این دو به وجود آورد. او همواره در کنار سمندریان حضور داشت و در بسیاری از کارها با استاد همراه بود. من در سه سریال «این شرح بی‌نهایت»، «در پناه تو» و «در قلب من» با آقای لبخنده به عنوان بازیگر همکاری داشتم. رفتار ارزشمندی داشت و فرد بسیار با شخصیتی بود، شخصیت و انسانیت او فوق‌العاده بود. خیلی متاسفم که او را از دست دادیم و متاسفم با این که توانایی بسیاری داشت اما در زمینه ساخت آثار کم‌کار بود. البته همچنان فعال بود و بعد از فوت استاد سمندریان و همسرشان خانم روستا، آکادمی ایشان را اداره می‌کرد و در پرورش دانشجویان و هنرمندان آکادمی سهم بسزایی داشت. این‌ها فراموش نشدنی است و نامش در تاریخ هنرهای نمایشی ایران ماندگار خواهد بود، روحش شاد و یادش گرامی.
 
پس علاوه بر سابقه همکاری، سابقه دوستی و آشنایی هم با مرحوم لبخنده داشتید؟
بله، در دانشگاه و در دوره‌های مختلفی که به عنوان بازیگر با استاد سمندریان همکاری می‌کردم، این دوستی، رفاقت و آشنایی را با ایشان داشتم.  آدم فرهنگی و بسیار با شخصیتی بود، یعنی با احساس مسئولیت فراوان، به کارش علاقه مند بود.
 
شخصیت حرفه‌ای ایشان به عنوان کارگردان، چه ویژگی‌هایی داشت؟
در ارتباط با بازیگر، عوامل صحنه و کارگردانی هم دارای خصلت‌ها و خصوصیت‌های ارزنده‌ای بود و چون در ساخت اثر دقت کافی را داشت، روی تماشاگر تاثیر می‌گذاشت. او به گوشه گوشه کار اهمیت فوق‌العاده‌ای می‌داد. علاوه بر کار و ارتباط با بازیگر، مسائلی مانند انتخاب متن، نوع دیالوگ‌ها، شخصیت‌پردازی، طراحی لباس، فضا، فیلم برداری، لوکیشن و نوع دکوپاژی که برای کار انجام می‌داد، برایش بسیار حائز اهمیت بود و به همه مسائل کار احاطه داشت. او توانمندی بالا همراه با یک احساس مسئولیت واقعی داشت. روابطی که بین تمام افراد، بازیگران و عوامل پشت صحنه وجود داشت، بسیار سازنده و دوستانه بود. کار با حمید لبخنده بسیار لذت‌بخش بود و این امکان را به بازیگر می‌داد که توانمندی‌هایش را بروز بدهد و این از خصوصیات مهم کارگردانی‌است. تمام مدتی که با او کار کردم، جزو خاطرات کاری ارزنده‌ من است.
 
چرا مرحوم لبخنده در سال‌های گذشته از کارگردانی فاصله گرفته بود؟
نمی دانم واقعا! برای من هم تعجب‌آور بود که با وجود آن همه توانایی، چرا دیگر کاری را مثل گذشته در دست نگرفت اما به هرحال حضورش در آکادمی استاد سمندریان حضور بسیار موثری بود.
 
به نظر شما چرا سریال‌های ایشان به ویژه «در پناه تو»، نزد مخاطبان بسیار محبوب است؟
کارهایی که ایشان ساخت برای مردم جذابیت داشت چون برایشان ملموس و قابل باور بود و مسائل دور از ذهنی نبود. موضوعات آثار ایشان زندگی جامعه و مردم بود. مخاطبان خودشان، نیازها و ارتباطات‌شان را لمس و احساس می‌کردند و برایشان ناشناخته نبود، به این ترتیب آثارش می‌توانست ارتباط خوبی با مردم برقرار کند.
به نظر می رسد آثار ایشان هنوز پس از گذشت سال‌ها، قدیمی نشده و تاریخ انقضا ندارد.

بله، مسائلی بودند که همچنان در جامعه با آن‌ها روبه‌رو هستیم و مربوط به یک زمان خاص و موضوعات گذرا نبود، چیزهایی بودند که همواره با آن‌ها سروکار داریم.
 
خاطره‌ای از استقبال مخاطبان از مجموعه «در پناه تو» به یاد دارید؟
روزی داشتم با هواپیما از سفر برمی‌گشتم، شب قبل قسمتی از سریال «در پناه تو» پخش شده بود که «وحید» شخصیت «رامین» را به دلیل کارهایی که در حق دخترش کرده بود، کتک زده بود. مهمانداران هواپیما آمدندوگفتند دست‌تان درد نکند، خوب کاری کردید که رامین را کتک زدید و از این موضوع لذت بردیم. می‌گفتند اگر ایشان سوار هواپیما شده بود، او را از همین بالا به پایین می‌انداختیم! من هم برایشان توضیح دادم آقای پرچمی که نقش «رامین» را بازی می‌کردند، انسان بسیار شریفی هستند. البته مهماندارها هم شوخی می‌کردند، اما به هرحال سریال این قدر با مردم ارتباط برقرار کرده بود که چنین تاثیراتی در ذهنشان داشت و حرکات و اعمال کسی که در   مسائل خانوادگی‌اش مشکلاتی را ایجاد کرده بود، نمی‌پسندیدند و چنین تاثیری روی آن‌ها داشت.
 
نگاهی به کارنامه حمید لبخنده  کارگردان خاطره‌ساز دهه 70
زنده‌یاد حمید لبخنده در دهه 60 پیش از ساخت سریال خاطره‌انگیز «در پناه تو»، سریال‌هایی در تلویزیون ساخته بود اما نام او در سال 74 با مجموعه «در پناه تو» بر سر زبان‌ها افتاد. این سریال بینندگان فراوانی داشت و به عنوان مجموعه ای خیابان خلوت کن شناخته می شد. با این حال بعدها معلوم شد «در پناه تو» در زمان پخش ممیزی شده تا جایی که بخشی از سکانس‌های مهم، تعدادی از کاراکترها و داستان مربوط به بعضی شخصیت‌ها حذف شده است. زنده‌یاد حمید لبخنده سال گذشته بخش‌هایی از سریال را که به دلیل ممیزی حذف شده بود، در فضای مجازی منتشر کرد و بار دیگر خاطرات این مجموعه برای مردم تداعی شد و نام لبخنده بر سر زبان‌ها افتاد.
این کارگردان پس از «در پناه تو»، «در قلب من» را جلوی دوربین برد و سپس «با من بمان» را ساخت. اگرچه «با من بمان» موفقیت «در پناه تو» و «در قلب من» را تکرار نکرد اما مورد توجه قرار گرفت و جزو سریال‌های خاطره‌انگیز و پربیننده تلویزیون بود. حمید لبخنده در دهه 70 با این سریال‌ها به چهره خاطره‌سازی نزد مردم تبدیل شد. او با ساخت سریال «در پناه تو» باعث شد بازیگرانی مانند پارسا پیروزفر، لعیا زنگنه و رامین پرچمی به شهرت فراوانی دست پیدا کنند. این کارگردان تقریبا در 8، 9 سال گذشته در عرصه کارگردانی فعالیتی نداشت و از آن فاصله گرفت. حمید لبخنده عصر روز شنبه بر اثر عوارض ناشی از عمل جراحی دار فانی را وداع گفت. پیکر این هنرمند امروز ساعت 10 در بهشت زهرا(س) بدرقه خواهد شد.

نویسنده : مائده کاشیان
  

---

بازار

---

به پیج اینستاگرامی «آخرین خبر» بپیوندید
instagram.com/akharinkhabar