پیامد‌های جسمی و خطرات روانی سقط عمدی

روزنامه شهروند/ سقط عمدي يکي از پديده‌هايي است که در سراسر جهان مشاهده مي‌شود و فارغ از قانوني يا غير قانوني بودن آن، بر اساس مقررات هر کشور، در بيشتر جوامع جهان به‌عنوان امري غيرعادي تلقي مي‌شود. همه دين‌هاي آسماني به‌طور عام مخالف سقط هستند و در برخي موارد خاص که خطري براي سلامت مادر يا کودک وجود داشته باشد، آن را مجاز دانسته‌اند. جمهوري اسلامي ايران نيز با توجه به اهميت امر سلامت در دين مبين اسلام، انجام سقط را در موارد عقب‌افتادگي يا ناقص‌الخلقه‌بودن کودک يا بيماري مادر که منجر به تهديد جاني او باشد تا زمان ولوج روح (چهارماهگي) مجاز دانسته است؛ بنابراين قوانين و مقررات موجود کشور اين امکان را فراهم کرده است که در صورت تشخيص هر کدام از موارد گفته‌شده، با انجام بررسي‌ها و اقدامات لازم، دريافت مجوز سقط قانوني انجام شود. بديهي است آگاهي جامعه از اين امر سبب خواهد شد که افراد در صورت نياز، در اين مسير قانوني گام بردارند و اقدامات خود را پيگيري کنند. سقط غير ايمن بر اساس تعريف سازمان جهاني بهداشت، سقط غير ايمن عملي است که در آن حاملگي توسط يک فرد فاقد مهارت‌هاي لازم يا استفاده‌کننده از روش‌هاي خطرناک يا در محيطي که حداقل استاندارد‌هاي لازم را ندارد يا ترکيبي از هر دو مورد يادشده پايان مي‌يابد. معمولا افرادي که از سقط‌هاي غير ايمن استفاده مي‌کنند در سطوح پايين‌تر اقتصادي و اجتماعي قرار دارند. سقط غير ايمن مي‌تواند حتي توسط شاغلان حرفه‌هاي بهداشت و درمان يا افرادي که هيچ آشنايي با امور سلامت ندارند نيز انجام شود. در برخي موارد افراد باردار با انجام دستکاري‌هاي خطرناک رحمي باعث به وجود آمدن خونريزي شده و سپس با تابلوي خونريزي رحم، براي انجام سقط کامل به مراکز ارايه‌دهنده خدمات درماني مراجعه مي‌کنند. خونريزي يکي از شايع‌ترين عوارض سقط غير ايمن است و مي‌تواند به دليل پاره شدن واژن، گردن رحم، رحم، عفونت و شلي رحم رخ دهد. خونريزي مي‌تواند شوک، اختلالات انعقادي و مرگ را به دنبال داشته باشد برخي روش‌هاي غير ايمن سقط متاسفانه دستکاري‌هاي بسيار خطرناکي که در اندام خانم‌ها صورت مي‌گيرد از تنوع زيادي برخوردار است. وارد کردن سوند‌هاي پزشکي و تزريق الکل، سرم نمکي يا ساير محلول‌ها به رحم از طريق آن و وارد کردن اجسام خارجي مي‌تواند سبب سوراخ شدن رحم شود. استفاده از اجسام غير استريل و … مواردي است که مي‌تواند مرگ را براي زنان باردار به دنبال داشته باشد. استفاده از برخي مواد خوراکي و تزريقي و وارد کردن برخي ترکيبات خطرناک به گردن رحم براي سقط‌هاي غير ايمن توصيه مي‌شود. نمک‌هاي با املاح فلزي، فسفر، سرب، نفت، محلول‌هاي پاک‌کننده، هورمون‌هاي متفاوت، ترکيبات گياهي مختلف، قرص‌هاي پرمنگنات پتاسيم و تنقيه به منظور سقط را مي‌توان در اين دسته به شمار آورد. وارد کردن برخي از مواد مانند ترکيبات صابوني و مواد شيميايي به گردن رحم مي‌تواند سبب آسيب‌هاي جدي به کليه و قلب و به دنبال آن مرگ زن باردار شود. ضربه به شکم شامل مواردي مانند خودزني، ماساژ‌هاي شديد شکمي، پريدن از بلندي و برداشتن بار‌هاي سنگين است. ماساژ‌هاي شديد شکمي که در نگاه عاميانه سبب پايان يافتن بارداري مي‌شود، مي‌تواند باعث پاره شدن رحم يا ديگر مشکلات جدي براي زن باردار شود. عوارض سقط بستري در بيمارستان: برآورد مي‌شود که هر ساله حدود ۵‌ميليون زن در سراسر جهان به دليل عوارض ناشي از سقط‌هاي القايي در بيمارستان‌ها بستري مي‌شوند. تعداد قابل توجهي از اين افراد، زناني‌اند که به دنبال عوارض ناشي از سقط‌هاي غير ايمن به بيمارستان مراجعه مي‌کنند. در اين خانم‌ها در ۱.۶ % موارد نارسايي کليه، ۳% موارد خونريزي‌هاي شديد، ۴۴.۲ % موارد خونريزي‌هاي متوسط يا غير مشخص، ۵.۱ % عفونت‌هاي شديد، ۲۴% عفونت‌هاي غير شديد يا نامشخص، ۷.۲% ضربه شديد، ۵.۵ % ضربه غير شديد يا نامشخص، ۳۸.۱ % کم‌خوني و ۳.۳%موارد مرگ زن باردار مشاهده شده است. بيشتر قربانيان اين‌گونه سقط‌ها به‌طور همزمان از چند مشکل يادشده رنج مي‌برند. مرگ: بر اساس آمار موجود، سقط‌هاي غير ايمن عامل حدود ۱۳% از موارد مرگ‌ومير مادران (حدود يک مورد از هر هشت مورد مرگ مادر) است. اين تعداد معادل ۴۷ هزار مرگ در سال محاسبه شده است. يکي از مهمترين دلايلي که افراد به مشکلات عاطفي و رواني پس از سقط دچار مي‌شوند، احساس مشارکت در انجام گناه و از بين بردن نوزادي بيگناه است بايد به ياد داشت که به ازاي هر مرگ مادر به دنبال سقط جنين، ۱۰ تا ۱۵ مادر دچار مشکلاتي مانند درد مزمن، نازايي و مشکلات ادراري – تناسلي مي‌شوند. خونريزي: خونريزي يکي از شايع‌ترين عوارض سقط غير ايمن است و مي‌تواند به دليل پاره شدن واژن، گردن رحم، رحم، عفونت و شلي رحم (به دليل باقي ماندن بقاياي بارداري در بسياري از موارد) رخ دهد. خونريزي مي‌تواند شوک (به دليل کاهش حجم خون در گردش)، اختلالات انعقادي و مرگ را به دنبال داشته باشد. عفونت: عفونت به دنبال سقط غير ايمن معمولا به دليل باقي ماندن بقاياي بارداري، ضربه و روش‌هاي غير استريل رخ مي‌دهد. در صورتي که عفونت درمان نشود يا به صورت ناقص درمان شود، مي‌تواند سبب عفونت عمومي بدن، شوک سپتيک (عفوني)، نارسايي در عملکرد ارگان‌هاي حياتي، اختلالات منتشر انعقادي و عقيمي در آينده شود. درد‌هاي شکمي يا لگن، ترشحات بدبو، تب و لرز، خونريزي و لکه‌بيني و حساسيت رحم و ضمايم آن را در افرادي که پيش از اين باردار بوده و بارداري آن‌ها با زايمان پايان نيافته است، بايد به‌عنوان علايم هشداري براي عفونت احتمالي در نظر گرفت و فرد را به واحد درماني ارجاع کرد. سوراخ‌شدن و آسيب به ارگان‌هاي درون شکم: وارد کردن جسم خارجي به اندام زنانه يکي از علل شايع آسيب‌هاي مرتبط با سقط است. وارد کردن جسم خارجي نه‌تن‌ها سبب آسيب دستگاه تناسلي و سوراخ شدن رحم مي‌شود، بلکه مي‌تواند سبب آسيب و سوراخ شدن لوله‌هاي رحمي، تخمدان‌ها، روده، روده بزرگ، مثانه و ساير اعضاي داخل شکم شود. خوردن مواد شيميايي نيز مي‌تواند سبب آسيب به ارگان‌هاي داخلي بدن شود. عوارض سقط مي‌تواند سبب کاهش توان باروري خانم‌ها يا با مرگ مادر سبب بي‌سرپرستي فرزندان او شود. ناباروري نيز از عوارض سقط است و مي‌تواند هزينه‌هاي زيادي را براي خدمات درماني مورد نياز به سيستم دولت يا خود فرد تحميل کند. پيامد‌هاي سقط براي سلامت رواني افسردگي: در بررسي‌هاي انجام شده، ديده شده است که اختلالات خلقي ازجمله افسردگي در خانم‌هايي که سابقه سقط دارند بيشتر است. احتمال بروز افسردگي با تعداد سقط افزايش مي‌يابد. اضطراب: مطالعات انجام شده بين‌المللي نشان داده است که سقط جنين عمدي مي‌تواند باعث به وجود آمدن اختلالات اضطرابي شود. بر اساس آمار موجود، سقط‌هاي غير ايمن عامل حدود ۱۳% از موارد مرگ‌ومير مادران (حدود يک مورد از هر هشت مورد مرگ مادر) است. اين تعداد معادل ۴۷ هزار مرگ در سال محاسبه شده است سوء مصرف مواد: بر اساس برخي مطالعات بين‌المللي انجام شده، احتمال سوءمصرف مواد در زناني که سقط عمدي را تجربه کرده‌اند از زناني که اين سابقه را ندارند بالاتر است. مشارکت در گناه و شرمساري: يکي از پيامد‌هاي سقط عمدي در زنان، احساس مشارکت در گناه و شرمساري از انجام اين امر است. کيفيت زندگي و روابط زناشويي: بر اساس مطالعات انجام شده، کاهش کيفيت زندگي و روابط زناشويي در زناني که سقط عمدي را تجربه کرده‌اند در مقايسه با زناني که چنين تجربه‌اي را ندارند بيشتر ديده شده است. عوارض سقط براي کودک حاصل از بارداري معلوليت‌ها: در صورت موفق نبودن اقدام به سقط و تداوم بارداري تا زايمان، احتمال تولد کودک با معلوليت‌هاي جسمي و ذهني را نبايد از نظر دور داشت. راه‌هاي مواجهه با سقط القايي (عمدي) افزايش بارداري‌هاي برنامه‌ريزي‌شده يکي از مهمترين راه‌هاي کاهش سقط است. افرادي که سقط را تجربه کرده‌اند، از لحاظ عاطفي و رواني وضع ناخوشايندي دارند. يکي از مهمترين دلايلي که افراد به مشکلات عاطفي و رواني پس از سقط دچار مي‌شوند، احساس مشارکت در انجام گناه و از بين بردن نوزادي بيگناه است. در ارايه خدمت به اين افراد بايد از هر نوع قضاوت پرهيز و در مشاوره از يک الگوي حمايتي براي زوجين پيروي کرد. بايد به اين زوج‌ها آموخت که بهترين راه براي پيشگيري از سقط القايي، داشتن بارداري‌هاي برنامه‌ريزي‌شده است و بهتر است که آن‌ها (زن و شوهر) با تصميمي مشترک، خود را براي بارداري برنامه‌ريزي‌شده بعدي و در اولين فرصت ممکن آماده کنند. عوارض سقط مي‌تواند سبب کاهش توان باروري خانم‌ها يا با مرگ مادر سبب بي‌سرپرستي فرزندان او شود. ناباروري نيز از عوارض سقط است و مي‌تواند هزينه‌هاي زيادي را براي خدمات درماني مورد نياز به سيستم دولت يا خود فرد تحميل کند مواردي که بايد زوج خواهان سقط القايي (عمدي) بدانند: يکي از زيباترين احساسات، احساس مادر و پدر شدن است. بررسي‌هاي داخل کشور نشان مي‌دهد که بيش از ۸۰ درصد زوجيني که خواهان فرزند بوده‌اند به دليل تجربه و تداوم احساس مادر وپدر بودن بارداري را برنامه‌ريزي کرده‌اند. زوجين بايد از عوارضي که سقط جنين براي سلامت جسمي مادر و نيز سلامت رواني و اجتماعي پدر و مادر ايجاد خواهد کرد، آگاه باشند. زوجين بايد بدانند که در سقط احتمال موفق نبودن اقدام وجود دارد. آن‌ها بايد بدانند که به همين دليل احتمال بروز مشکلات بعدي براي فرزند آن‌ها وجود دارد و به همين دليل بايد از انجام سقط پرهيز کنند. زوجين بايد بدانند که اين مسأله مخالف با دين مبين اسلام است و دين مبين اسلام جنين را معادل انسان کامل تلقي کرده و بنابراين براي زندگي اين جنين حرمت قايل است. همچنين توصيه مي‌شود که حتما با يک روحاني و عالم به امور مذهبي در اين زمينه مشورت و راهنمايي لازم را دريافت کنند. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد