عموپورنگ: کودکان را با فضای مجازی تنها نگذاریم

نوع جديد برنامه‌سازي و کارهاي نمايشي عمو پورنگ و دوستانش به سمتِ ديگري رفته اما هنوز همان نگراني‌ها و دغدغه‌ها را نسبت به کودکان و نوجوانان اين سرزمين دارد. واقعاً اگر تاريخِ کارهاي کودک تلويزيون را مرور کنيم سهم زيادي از نوستالژي‌ها را به خودش اختصاص مي‌دهد. 

ترانه‌هايي مثل "اردک تک تک" يا "لب خندون، در قندون" که با ريتم شاد و کودکانه خوانده شدند و احتمالاً شمار زيادي از طرفداران عمو پورنگ آن‌ها را حفظ‌اند و البته امروز او و همکارانش سعي کرده‌اند از بازيگران سرشناس ديگري در اين راه بهره بگيرند و تنوعي در حوزه ساخت کار کودک و نوجوان و البته خانواده ايجاد شود. فرضيايي سه فصل با "محله گل و بلبل" و چندين قسمت "بچه محل" و نهايتاً امروز با "کلبه عمو پورنگ" در ميان رمضاني‌هاي تلويزيون ديده مي‌شود.  

هنرمندي که در اين سال‌ها بارها به او پيشنهاد بازيگري شده اما او نپذيرفته است. داريوش فرضيايي به خبرنگار تسنيم  گفت: در اين سال‌ها به من براي بازي در فيلم‌هاي سينمايي پيشنهاد زيادي شده است.  بيشتر آن‌ها فيلم‌هاي تجاري و گيشه‌اي بود؛ فيلمنامه‌ها خوب نبودند و براي همين آن‌ها را نپذيرفتم. البته اگر در آينده فيلمنامه‌اي خوب پيشنهاد شود، پيشنهاد بازيگري‌شان را قبول مي‌کنم.

او اين روزها مجري و يا به قولي راهبرِ کلبه‌اي است که پيش از نوروز 1400 راه افتاد و اين روزها در ايام ماه مبارک رمضان هر روز از شبکه دو روي آنتن مي‌رود. کاري که بازيگرانش گريم و لباس متفاوتي دارند؛ برخي‌ عجيب و غريب‌اند و برخي هم مثلِ عمو پورنگ هر روز با لباس يکي از اقوام در اين مجموعه نمايشي ظاهر مي‌شود. 

اين مجموعه در قالب نمايشي و برخوردار از بخش‌ها و آيتم‌هاي متنوع و جذابي با رگه‌هاي طنز است که به موضوعاتي همچون تحکيم روابط کودکان و خانواده و پرداختن به مفاهيم سبک زندگي ايراني- اسلامي، تشويق به حفظ محيط زيست و رعايت مسائل شهري و احترام به قوانين مي‌کند.

نمايي از کلبه عمو پورنگ

به همين بهانه به سراغ داريوش فرضيايي رفتيم و با او لحظاتي کوتاه به گفت‌وگو نشستيم:

دليل انتخاب لباس اقوام براي عمو پورنگ

* يکي از نکاتي که خيلي قابل توجه است و البته تحسين‌برانگيز، بحثِ توجه مجموعه نمايشي جديد "کلبه عمو پورنگ" در عينِ پرداختن به خيلي از مفاهيم، لباس و فرهنگِ اقوام است. اين کار را محور اصلي يعني خود شما انجام مي‌دهيد و لباس اقوام را به تن کرديد. از اين فضاي جديد بگوييد و اهدافي که اين مجموعه تلويزيوني دنبال مي‌کند؟

به اتفاق تيم همکار به اين نتيجه رسيدم که در سري جديد مجموعه "کلبه عمو پورنگ" در پوشش همين شخصيت (عمو پورنگ) اما با تغييراتي مثل لباس اقوام وارد شويم. آموزش و بالا بردن شناخت بچه‌ها نسبت به لباس و فرهنگ اقوام ايراني براي ما اهميت داشت و اين هدف را نشانه گرفتيم.

تصميم بر اين شد هر قسمت را با يک لباس اجرا کنم و به نظرمن خيلي خوب است آينده‌سازان اين مرز و بوم، فرهنگ‌هاي مختلف کشورشان را بشناسند. هرچند توضيح درباره اين مقوله در بطن مجموعه نمايشي کوتاه است اما وقتي مخاطبان ما از اقوام مختلف، اين مجموعه نمايشي را مي‌بينند عمو پورنگ را متعلق به شهر و فرهنگ خودشان مي‌دانند؛ اينکه عمو پورنگ فقط براي تهران و تهراني‌ها نيست. 

لباس خوزستاني، کُردي، گليکي و خيلي از اقوام ديگر را مي‌‌پوشم تا بگويم همه ايران سراي من است و همه در يک خاک زندگي مي‌کنيم و به نوعي بايد با همديگر دوست و متحد باشيم. 

اين کار صرفاً کودکانه نيست؛ خانواده بايد با هم ببينند

* خيلي اين  مطلب گفته و نوشته مي‌شود که برخي از آثار کودکانه چه در تلويزيون و چه در سينما، طوري ساخته و پرداخته مي‌شوند که خارج از درک کودک است؛ آيا نبايد برخي از فرهنگ‌ها براي کودک و نوجوان گفته شود که برخي از دم‌دستي‌هاي شبکه‌هاي بيگانه، نتوانند اين ذهن را به سمت انحراف بکشانند؟

اگر صرفاً درباره کارهاي خودمان خصوصاً همين "کلبه عمو پورنگ" صحبت کنيم، اين مجموعه در گروه اجتماعي شبکه دو تهيه مي‌شود و صرفاً کار کودک نيست بلکه بارها به انواعِ مختلف از خانواده‌ها دعوت کرده‌ايم اين مجموعه را در کنار هم تماشا کنند که تأثيرات بيشتري هم دارد. از طرفي به همين درکِ کودک هم کمک مي‌کند و مفاهيم و محتواي کار بهتر جا مي‌افتد. 

تله‌تئاتري که از فيلتر کارشناسان تربيتي رد مي‌شود

اين مجموعه کاملاً يک اثر تله‌تئاترگونه است؛ اما گفتارهايي که نويسنده مي‌نويسد تا بازيگر و هنرمند به عنوان ديالوگ مطرح کند از فيلتر نويسنده و کارشناسان تربيتي و کودک رد مي‌شود و ما آن را اجرا مي‌کنيم.  نکات جامع و خوبي مطرح مي‌شود و اگر بزرگترها کمک کنند بهتر فرهنگسازي مي‌شود. 

بارها گفته‌ايم اين کارها صرفاً کودک نيست و خانواده مورد هدف‌ ما بوده تا بتوانند بهتر مفاهيم را براي بچه‌ها توضيح بدهند؛ اصلاً هدف از بيان اين موضوعات، خانواده است تا آن‌ها براي تربيت نسل امروز، راه بهتري را انتخاب کنند و اصطلاحاً کودک هم با شنيدن آن ديالوگ و ديدن آن موقعيت‌هاي نمايشي، دچار سوء تفاهم نشود. 

بچه‌ها بايد با دنياي امروز آشنا شوند

همان‌طور که بچه‌هاي ما "هري پاتر" و خيلي از انيميشن‌هاي جديدي را که حتي خود من نديده‌ام نگاه مي‌کنند، اين هم جزئي از آن مقوله است که بچه‌ها بايد با دنياي امروز آشنا شوند. کاملاً موضوع و مطالبي که در اين مجموعه نمايشي (کلبه عمو پورنگ) مطرح مي‌شود در راستاي آموزش غيرمستقيم است.

همان‌طور که اول مجموعه مي‌بينيد، نوشته مي‌شود اين قسمت به فلان موضوع مثل بهداشت فردي يا اعتماد به نفس اختصاص دارد. بنابراين درباره هر موقعيت، ديالوگ و حتي گريم و شخصيت‌پردازي اهدافي در آن نهفته است که به مرور مخاطب در جريان همه آن اتفاقات قرار مي‌گيرد.

فضاي مجازي خطرناک است؛ اگر نگرانيم بايد همراه بچه‌هايمان باشيم 

* دغدغه‌هاي امروز عمو پورنگ چيست و چه ناراحتي‌هايي از فضاي مجازي و رسانه دارد؟                                  

دغدغه‌اي که امروز با تمام سعي و تلاش دنبال مي‌کنم سرگرم‌کردن بچه‌ها در فضاي کرونا است. از آن سو، بهتر از من مي‌دانيد فضاي مجازي خيلي جلوتر از خانواده‌ها و هر سيستمي در اين کشور حرکت مي‌کند و مانور مي‌دهد. اگر خيلي نگران اين ماجرا هستيد بايد بچه‌هايمان را يک جورايي کنترل کنيم و به نوعي همراه و کنار آن‌ها باشيم در ارتباط با مطالبي که در فضاي‌مجازي انتخاب مي‌کنند آن‌ها را راهنمايي کنيم آگاهانه‌تر در اين مسير قدم بردارند. 

بايد حواسمان را جمع کنيم

قرار نيست بچه‌ها همه‌چيز را در فضاي مجازي ببينند و بخوانند. از طرفي همه‌چيز را هم گردن اين و آن نيندازيم؛ همه مسئوليم؛ چه پدر و مادران و چه کساني که در قامت بزرگ‌ترند بايد حواسمان را جمع کنيم که اين فضا را در اختيار بچه‌ها قرار مي‌دهيم، آلودگي‌هايش گريبان فرزندانمان را نگيرد. 

نبايد کودکان را با فضاي‌مجازي تنها بگذاريم

همه ساعت‌ها که عمو پورنگ نيست که رصد و بچه‌ها را راهنمايي کند و شبهه‌ها و تناقض‌ها و مشکلات را برايشان توضيح دهد . پدر و مادرها مي‌توانند مطالبي را در فضاي مجازي انتخاب کنند که به سن و سال و آگاهي بچه‌ها بخورد و مورد رشد و تعالي‌شان بشود نه اينکه آن‌ها را با فضاي‌مجازي تنها بگذارند و با فضايي روبرو شوند که بيشتر در معرض ايجاد شبهه و سوء تفاهم و تناقض قرار بگيرند.

مثل گذشته کودکان اولويت نيستند

در مجموع فضاي رسانه اين روزها مي‌بينيم بيشتر برنامه‌هاي بزرگسال مدنظر است و مثل گذشته کودکان اولويت نيستند. خوشبختانه برنامه ما از سوي مسئولين محترم مورد توجه و عنايت قرار گرفته و در حد توانمان سعي مي‌کنيم در اين روزهاي سخت کرونايي بچه‌هايمان را سرگرم کنيم. 

سعي کرديم در تلويزيون باشيم چون همه مردم نمي‌توانند "وي او دي" ببينند

* قرار است در سريال يا برنامه‌اي خارج از اين کارها حاضر شويد و به عبارتي دوباره به سراغ آن برنامه‌هاي زنده استوديويي مي‌رويد و يا مثل خيلي از دوستان ديگر کارهاي متفاوتي از شما در سينما و تلويزيون در قامت يک بازيگر خواهيم ديد؟

ما کاري خارج از اين نداريم؛ تلويزيون يک رسانه جمعي و وسيله‌اي است  که الان در هر خانه‌اي مي‌تواند وجود داشته باشد. شايد خيلي از مردم، امکان خريد اشتراک و فيلم‌هاي پلتفرم‌ها يا به تعبيري تماشاي VODها را نداشته باشند اما تلويزيون اين بستر را به صورت گسترده فراهم مي‌کند، ارزان‌تر و کمتر به لحاظ مالي متحمل هزينه بشوند.

به همين خاطر سعي کرديم اين فضا را بيشتر مدنظر داشته باشيم. فعلاً در اين فضا حضور دارم در قامت مجري بازيگر يا بازيگر مجري؛ اين دو حالت را در اين مجموعه به کار مي‌گيرم طبق نوشته‌هاي نويسنده و آنچه شما مي‌بينيد. برخي اوقات با دوربين صحبت مي‌کنم و برخي مواقع ديگر، در قالب نقش به عنوان يک بازيگر ظاهر مي‌شوم.