رفتارهای جایگزین قهر کردن برای متاهل‌ها

سلامت نيوز

بروزرسانی 1400/05/07 - 14:00

سلامت نيوز/ زن و شوهر‌ها قهر مي‌کنند و اين يک چيز عادي به نظر مي‌رسد، چون آن‌ها سر کوچيک‌ترين دليلي قهر مي‌کنند. دلايل قهر کردن در متاهل‌ها سر اختلاف نظر مي‌باشد که بستگي به چيزي که سر آن اختلاف نظر دارند مدت قهر کردن آن‌ها نيز تغيير مي‌کند.
افرادي که قهر مي‌کنند بيش از همه در معرض پيامدهاي منفي قهر هستند. بسيار پيش مي‌آيد که زن و شوهرهاي جوان در دوران نامزدي و در فاصله عقد تا ازدواج به دلايل مختلف بار‌ها با هم قهر مي‌کنند.
اين که چرا قهر پيش مي‌آيد و چه طور بايد از مرحله قهر به آشتي رسيد چيزي است که زوج‌هاي جوان بايد بدانند. اول اين که قهر، يک رفتار کودکانه است. اين اولين چيزي است که بايد درباره قهر بدانيم. پس هر کدام از ما که از اين حربه به عنوان يک رفتار دفاعي يا رفتاري براي آزار دادن همسرمان يا به هر نيت ديگري استفاده مي‌کنيم بايد بپذيريم که اصلا به عنوان يک فرد عاقل و بالغ ظاهر نشده ايم!
حتي کودکان گاهي پس از قهرهاي شديد با دوستانشان پس از چند دقيقه يا چند ساعت آشتي مي‌کنند و دوباره بازي پرنشاط خود را از سر مي‌گيرند، گويي به بي اهميتي قهر پي مي‌برند، اما خيلي از آدم بزرگ‌ها همچنان در رفتار کودکانه خود باقي مي‌مانند!
البته ناراحت شدن و به اصطلاح «سرسنگين بودن» با همسر زماني که از دست او ناراحت هستيم، هميشه «بد» نيست، حتي مي‌تواند در شرايطي به عنوان راهي و نشانه‌اي براي آگاه کردن او از رفتار اشتباهش موثر هم باشد، ولي در برخي شرايط و نه هميشه و نه براي مدتي طولاني!

قهر کردن به انتظار منت کشي
متاسفانه قهر کردن در متاهل‌ها بيشتر در خانم‌ها ديده مي‌شود و تا وقتي همسر آن‌ها پا پيش نگذارد، عذرخواهي نکند و به اصطلاح «منت کشي» نکند، آن‌ها از خر شيطان پايين نمي‌آيند! البته طرح اين مسئله درباره خانم‌ها اين موضوع را نفي نمي‌کند که بسياري از مردان نيز به اين آسيب مبتلا هستند. البته در مواردي که خطاي همسر به صورت عمد و به دفعات تکرار مي‌شود و راه حل‌هاي ساده احتمالي موثر واقع نمي‌شود، استفاده از قهر تا سطحي مجاز است. ولي تکرار آن يا طولاني شدن مدت آن، براي رابطه زناشويي بسيار مضر است.

چرا قهر مي‌کنند؟
بهروزي فر، روان شناس باليني و کارشناس خانواده، دلايل قهر کردن در متاهل‌ها را براي پيام رساندن به همسران بيان مي‌کند: گاهي زوجين نمي‌توانند منظور و پيام خود را به يکديگر منتقل کنند؛ بنابراين يکي از زوجين احساس ناکامي مي‌کند و گمان مي‌کند مورد بي توجهي همسرش قرار گرفته است. پس دچار دلخوري و خشم مي‌شود و تصميم به قطع رابطه کوتاه مدت يا همان قهر مي‌گيرد، البته عمق و ميزان قطع رابطه به اهميت پيام بستگي دارد و ممکن است از چند ساعت تا چند روز هم طول بکشد.

خودمحور نباشيد
دليل دوم باز هم در رابطه با گفت و گوي ناموفق زوجين مطرح است، گاهي يکي از طرفين خودمحورانه صحبت مي‌کند يعني مطالب خود را با تصورات و با توجه به نيازهاي خودش مطرح مي‌کند و تصورات و نيازهاي طرف مقابل را در نظر نمي‌گيرد که اين خودمحوري باعث دلخوري و قطع رابطه طرف مقابل مي‌شود؛ زيرا در اين جا مسئله تفاوت نگاه و نگرش وجود دارد و احساس نااميدي و ياس جزيي در فرد، ايجاد مي‌شود.

قضيه ابروي بالاي چشم
بهروزي فر دليل سوم را به بعد شخصيتي يا درون فردي ربط و ادامه مي‌دهد: ممکن است شخص، عزت نفس پايين يا آسيب ديده‌اي داشته باشد که در اين صورت وقتي در شرايط يا در معرض اختلاف عقيده يا سليقه با ديگران قرار مي‌گيرد، راهي جزي قهر کردن برايش باقي نمي‌ماند.
در همين مواقع است که اصطلاحا مردم مي‌گويند: «به فلاني زود بر مي‌خوره» يا «نمي شه بهش گفت: بالاي چشمت ابروست». اين کارشناس خانواده تاکيد مي‌کند: قهر کردن مانند ريختن زباله‌ها زير فرش خانه است، مشکل با قهر کردن حل نمي‌شود، زيرا افراد بعد از چند دقيقه، چند ساعت يا چند روز سعي مي‌کنند دوباره با هم ارتباط برقرار کنند، ولي مشکل به جاي خود باقي است.

از همسرتان باج نگيريد!
دليل بعدي با عنوان «بازيابي عاطفي» از سوي بهروزي فر مطرح مي‌شود: اگر دليل قبلي ناآگاهانه بروز مي‌کند، اين دليل کمي آگاهانه است، يعني فرد در فرآيند شکل گيري شخصيت اش از کودکي تا بزرگسالي راهي را براي رسيدن به هدف انتخاب مي‌کند که نوعي «باج گيري عاطفي» از ديگران است.
کودکي که براي رسيدن به خواسته اش بهانه گيري مي‌کند يا روي نقطه ضعف والدينش انگشت مي‌گذارد و از اين طريق به هدفش مي‌رسد، ممکن است در بزرگسالي هم اين کار را انجام دهد، بر اين اساس با همسرش قهر مي‌کند و با خود مي‌گويد مي‌توانم با حرف نزدن و قهر کردن با همسرم به هدفم برسم.

دلايل قهر کردن در متاهل‌ها
افرادي که قهر مي‌کنند بيش از همه در معرض پيامدهاي منفي قهر است. اين روان شناس در تشريح آثار قهر با بيان اين جمله ادامه مي‌دهد: وقتي قهر رخ مي‌دهد، نشان مي‌دهد که فشار زيادي روي فرد است، زيرا مي‌خواهد خودش را حفظ کند، او در حال تجربه تهديد است و با قهر، انرژي رواني زيادي را از دست مي‌دهد.
بهروزي فر با بيان اين که قهر موجب ايجاد فاصله عاطفي و شناختي بين دو طرف مي‌شود، مي‌افزايد: قهر کردن‌هاي زياد و طولاني مدت به مرور زمان موجب دلسردي مي‌شود. حتي فضايي که براي عشق ورزيدن به هم وجود دارد، مي‌تواند به فضاي هم زيستي محض تبديل شود و زوجين به جاي مراوده‌هاي عاطفي و رواني که به آن نياز دارند تن‌ها به وظايف خود عمل مي‌کنند تا رابطه باقي بماند.

رفتارهاي جايگزين قهر کردن در متاهل‌ها
• قهر کردن در متاهل ها، رفتاري ناکارآمد است و اگر زماني در کودکي فايده‌اي برايشان داشته، ديگر در شرايط فعلي فايده‌اي براي آن‌ها ندارد، بلکه بايد به دنبال يافتن راه حل باشند.
• زوجين در نظر داشته باشند رفتار ناکارآمد براي مدت زمان محدود آن‌ها را به اهدافشان مي‌رساند. چون سرانجام طرف مقابل در برابر اين رفتار مي‌ايستد و ديگر باج نمي‌دهد.
• زوجين مهارت‌هاي ارتباط موثر را بايد بگيرند و حتي در سخت‌ترين شرايط هم به هم فرصت بدهند و بدانند وقتي احساس ناکامي دارند، دچار خشم و هيجان و خستگي مي‌شوند و نمي‌توانند استدلال منطقي داشته باشند پس بايد به هم فرصت بدهند و صحبت کنند. آن‌ها بايد با موضوع و مشکل خود رو به رو شوند و راه حل پيدا کنند.
گاهي افراد موضوع اصلي را ناديده مي‌گيرند و پشت سر مي‌اندازند، ولي اين موضوع يک روز ظهور مي‌کند و خود را نشان مي‌دهد، پس زوجين قهر را با بي توجهي به مسئله و مشکل اصلي تمام نکنند و با هم صحبت کنند اگر بار اول دعوايشان شد، بار دوم صحبت کنند، اگر باز هم دعوا کردند بار سوم صحبت کنند و اگر مي‌توانند از مشاوره متخصص و متعهد کمک بگيرند تا اين مشکل پيشرفت نکند!