شربت گل محمدی برای درمان بیماری های گوارشی و تنفسی

ميزان/ اسانس گل محمدي از پيچيده ترين فرآورده هاي معطر است که در آن حدود 500 ترکيب وجود دارد و هنوز بسياري از ترکيبات آن شناسايي نگرديده است گل محمدي گونه خاصي از گل سرخ بوده و گياهي درختچه اي، چند ساله متعلق به تيره گل سرخ است. بر اساس سنگواره هاي بدست آمده مربوط به 40 ميليون سال پيش گل سرخ از دوره سوم زمين شناسي روي زمين وجود داشته است و گونه هاي مختلف آن متناسب با شرايط اقليمي شکل گرفته اند. امروزه برآورد مي گردد که در دنيا از 250 گونه مختلف گل سرخ، بيش از 3000 رقم (کولتيوار) وجود دارد. از اين تعداد تنها 30 گونه معطر هستند و 3 گونه آن از نظر اقتصادي امکان گلاب گيري دارند که مهمترين آن گونه گل محمدي است. منشاء گل محمدي در ايران است که معمولاً در مناطق مرتفع و خشک کشت مي گردد (ارتفاعات بين 2 تا 3 هزار متر از سطح دريا) و استانهاي اصفهان (شهرکاشان)، کرمان، کرمانشاه، فارس و آذربايجان شرقي از توليدکنندگان اصلي گل محمدي در کشور مي باشند (يکي از ترانه هاي قديمي و محبوب در کشور فرانسه بنام "رزهاي اصفهان” است) که از اين ميان گل محمدي کاشان از بهترين نوع و با کيفيت ترين آن با خواص ويژه مي باشد. گل محمدي ايران به دليل آب و هواي خشک و سرد مناطق مذکور معمولاً فاقد آفات بوده و در توليد آن از سموم و آفت کش استفاده نمي گردد و از اينرو داراي کيفيت بسيار خوبي است. توليد گلاب براي توليد اسانس گل محمدي و گلاب، لازم است چيدن گل از حدود ساعت شش صبح شروع و به محض آغاز گرم شدن هوا قبل از ساعت هشت پايان يابد چرا که با گرم شدن هوا، گياه (احتمالاً براي حفظ خود در مقابل گرما) اسانس هاي معطر خود را آزاد کرده و در هوا منتشر مي سازد. لذا گل هاي چيده شده در روز از بازدهي اسانس بسيار نازلتري برخوردارند. گلهاي چيده شده بايد بلافاصله به محل گلابگيري و يا دستگاه اسانس گيري انتقال يابند چرا که با گذشت زمان فرآيند تخمير در آن آغاز شده و اين فرآيند موجب افزايش دما و تخريب بسياري از ترکيبات لطيف اين شاهکار طبيعت مي گردد. توليد يک ليتر اسانس گل محمدي نيازمند استفاده از چهار تن گلبرگ است و به همين دليل محصولي بسيار گرانبهاست. براي توليد هر ليتر گلاب نيز معمولاً يک کيلو گلبرگ استفاده مي گردد ولي ممکن است گلاب رقيق تر با بهايي نازلتر توليد شود. گونه هايي از گل سرخ در ترکيه و مراکش نيز کشت مي گردند ولي از نظر کيفي توان رقابت با گل محمدي ايران را ندارند. در عوض گل محمدي توليد بلغارستان که عمدتاً در دره کازانليک (Kazanlik) و در ارتفاعات 300 تا 500 متري از سطح دريا انجام مي شود بيشترين سهم بازار اين فرآورده ارزشـمند را داراسـت. در جنوب فـرانسه نـيز نـوعي گـل سـرخ تـولـيد مـي شـود کـه نام علمي آن Rosa centifolia””است و در منطقه گراس (Grasse) پايتخت عطرسازي جهان کشت مي گردد ولي به دليل نازل بودن بازدهي اسانس، کشت آن تدريجاً از بين رفته است. خواص دارويي گل محمدي علاوه بر عطر استثنايي اين گياه ارزشمند، خواص دارويي آن نيز از ديرباز شناخته شده بود. بقراط حکيم آنرا براي دردهاي معده، روده، گوش درد، دندان درد و ترميم زخم تجويز مي کرد. عصاره گلبرگ آن براي زخم هاي دهان، سردرد، گلودرد و به عنوان تب بر و همچنين در رفع بي خوابي و درمان استفراغ استفاده مي گرديد. توليد گلاب به روش فعلي با قدمتي هزار ساله به شيخ الرئيس ابوعلي سينا حکيم بزرگ ايراني منسوب است. عنبرگل به عنوان يکي از فرآورده هاي صنعت گلابگيري، مايع سياهي است که در پايان عمليات تقطير همراه با تفاله گلها در ديگ به جاي مي ماند و براي درمان دردهاي عضلاني موثر است. اسانس گل محمدي از پيچيده ترين فرآورده هاي معطر است که در آن حدود 500 ترکيب وجود دارد و هنوز بسياري از ترکيبات آن شناسايي نگرديده است، به همين دليل رعايت اصول برداشت و استخراج اسانس و گلاب در گل محمدي از اهميت ويژه اي برخوردار است چرا که در غير اينصورت بسياري از ترکيبات ظريف و ارزشمند آن در معرض تخريب قرار مي گيرند. شربت گل محمدي در گذشته براي درمان بيماريهاي گوارشي و تنفسي استفاده مي گرديد و علاوه بر آن براي رفع گرمازدگي نيز موثر است.امروزه در اکثر منابع علمي از گلها و اسانس گل محمدي به عنوان دارو ياد مي شود و خواص درماني آن مورد تأکيد قرار مي گيرد. افشره گل محمدي عمدتاً به عنوان نشاط آور، ضد افسردگي، ضد فشارهاي عصبي و ضد استرس مصرف مي گردد. به همين دليل در مجالس ختم استفاده از گلاب براي مصيبت ديدگان مرسوم است. همچنين استفاده از گل محمدي در رفع ناتواني هاي جنسي نيز موثر است، بويژه اينکه غالباً منشاء اين بيماري به مشکلات عصبي و افسردگي مربوط مي گردد. علاوه بر آن گل محمدي و در نتيجه گلاب، تقويت کننده قلب است. استفاده از گل محمدي موجب کاهش التهاب مي گردد و از اينرو مي تواند به عنوان مسکن درد بويژه دردهاي مفصلي استفاده گردد. گل محمدي در فرآورده هاي بهداشتي استفاده از فرآورده هاي گل محمدي براي مصارف بهداشتي به زمان هاي دور باز مي گردد، چرا که علاوه بر عطر بي نظير آن، خواص اين گياه در مرطوب کنندگي پوست، رفع چروکهاي صورت و درمان التهاب هاي پوستي بويژه در پوستهاي حساس و لطيف همواره مورد توجه بوده است. امروزه نيز در صنايع بهداشتي بويژه در توليد صابون، لوسيون هاي پاک کننده پوست، کرم ها و لوسيون هاي مرطوب کننده از گلاب و اسانس طبيعي اين گل استفاده مي گردد. ولي مهمترين استفاده از اسانس گل محمدي و گلاب در صنايع عطر سازي است بطوريکه اسانس اين گياه در فرمولاسيون عطرهاي بسيار معروف و پرفروش دنيا بکار مي رود. به همين دليل است که گلاب و اسانس گل محمدي توليد کشورمان هر ساله نه تنها به کشورهاي حوزه خليج فارس بلکه به اروپا به ويژه کشورهاي فرانسه و انگلستان صادر مي گردد. يکي ديگر از صادرات کشور در رابطه با اين گياه به غنچه خشک آن مربوط مي گردد. غنچه گل محمدي در آب وان حمام و عصاره آن به عنوان نرم کننده و عطر دهنده موهاي شما بکار مي رود و علاوه بر آن براي مصارف تزئيني نيز کاربرد دارد، از طرفي در بررسي هاي بعمل آمده مشخص شده که اگر روزانه چندين غنچه گل محمدي را در چاي بريزيد و بنوشيد، از بروز بيماري آلزايمر پيشگيري مي کند. گل محمدي در انواع غذاهاي سنتي استفاده از گل محمدي در شربت، مربا، صنايع شيريني سازي و گلاب آن در بستني و انواع دسر در اغلب کشورها مرسوم مي باشد. پودر گلبرگهاي گل محمدي همراه با ماست و به عنوان ادويه در بسياري از غذاها مصرف مي گردد. در شمال آفريقا بويژه مراکش ادويه معروفي بنام رأس الحانوت (به معناي رأس ادويه ها) وجود دارد که بسيار مورد توجه است و به دليل مغذي بودن معمولاً در غذاهاي اعياد بويژه عيد فطر از آن استفاده مي کنند. ترکيب اصلي اين ادويه گل سرخ محمدي است. استفاده از گلاب در انواع دسرهاي ايراني نظير شله زرد و حلوا، خيلي از شيريني ها و همچنين غذاهاي هندي، ترکي، و عربي مرسوم است. دمنوش گل محمدي نيز آرامبخش بوده و حاوي ترکيبات آنتي اکسيدان و ضد سرطان است. با توجه به موقعيت ممتاز کشورمان در توليد اين گياه ارزشمند محصولات متنوعي از آن در ايران توليد مي گردد که از کيفيت و شهرت جهاني برخوردارند. با کانال تلگرامي «آخرين خبر» همراه شويد