۱۰ انگل و عامل بیماری‌زایی که کنترل ذهن را در دست می‌گیرند(قسمت اول)

روزياتو/ انگل ها و عوامل بيماري زا موجودات بسيار ترسناکي هستند. سيستم ايمني بدن، اما، وظيفه دارد که در مقابل اين موجودات کوچک و چابک از بدن دفاع نمايد. در واقع به همين دليل است که جنسيت ها با ترکيب ژن هاي حياتي به يک ملغمه ژنتيکي تبديل مي شوند که بتوانند قوي ترين و نفوذ ناپذيرترين سيستم ايمني را در برابر شکل هاي همواره در تغيير عوامل بيماري زا تشکيل دهند. اين رقابت تسليحاتي تکاملي همواره نبردي بين شکارچي و شکار در تمامي اندازه ها و ترازها بوده تا بتوان روشي موثر براي زنده ماندن و توليد مثل کردن بوده است. زماني که يکي از اين دو طرف قدرت بيشتري پيدا مي کند، طرف ديگر نيز خود را با اين تغيير وفق داده و يک روش جديد و هوشمندانه براي گمراه کردن دشمن خود و موفقيت براي مدتي کوتاه پيدا مي کند تا اينکه اين روش بار ديگر کارآيي خود را از دست مي دهد. اين رويه در مورد بيماري هاي فراگير بسياري مانند طاعون خيارکي در طول تاريخ رخ داده است. اين روزها انگل ها و عوامل بيماري زا روش هاي بسيار جالبي را براي توليد مثل و/يا رفتن به مرحله بعدي سيکل زندگي خود يافته اند، روش هايي مانند به سرقت بردن کنترل ذهن ميزبانان. اين مهاجمان کوچک درون بدن، رفتار ميزبان نگون بخت خود را کنترل کرده و او را به شيوه اي زيرکانه و نامحسوس به انجام رفتارهايي سوق مي دهند که به ايجاد فرصتي براي اين عوامل بيماري زا به منظور توليد مثل يا انتشار بيشتر تبديل مي شوند. در ادامه اين مطلب قصد داريم شما را با ۱۰ انگل يا عامل بيماري زا که کنترل ذهن و مغز ميزبان خود را بدست مي گيرند آشنا کنيم. ۱۰- انگل تريپانوزوما بروکي انگل «تريپانوزوما بروکي» (Trypanosoma Brucei) نوعي پروتوزآ يا تک ياخته است که از طريق خون وارد بدن شده و اغلب حيوانات و گاهي نيز انسان را به خود مبتلا مي سازد. سيکل زندگي اين انگل نسبتاً طولاني بوده و ماجرا از رشد اين موجود در بدن مگس هاي تسه تسه آغاز مي شود که انسان ها را نيش مي زنند. بدين طريق اين انگل وارد سيستم لنفاوي انسان شده و از آنجا نيز به سيستم گردش خون راه مي يابد. آلوده شدن به اين انگل مي تواند به بيماري خواب منتهي شود که هم در انسان و هم حيوانات رخ داده و در طي دو مرحله از رشد خود در بدن ميزبان علائمي از خود نشان خواهد داد. عوارض اوليه ورود اين انگل به بدن مانند بسياري از ديگر عوامل بيماري زا خواهد بود؛ درد مفاصل، درد عضلات، تب و تورم غدد لنفاوي. در مرحله دوم در اثر حمله انگل مذکور به ستون فقرات و مغز تغييرهايي در رفتار فرد و همچنين خواب آلودگي مفرط و مرگ گونه رخ مي دهد که در نهايت مي تواند مرگ فرد يا حيوان را در پي داشته باشد. شايان ذکر است که هدف بسياري از اين گونه عوامل بيماري زا به کنترل درآوردن و تسليم کردن ميزبان بدون کشتن آن است. يک ميزبان مرده محمل مناسبي براي انتشار انگل و تکميل سيکل زندگي آن نخواهد بود. از اين رو به جاي کشتن حتمي ميزبان، پارازيت ها ترجيح مي دهند ميزبان خود را به حدي ضعيف سازند که به شکاري آسان براي ديگر جانوران تبديل شود و بدين ترتيب انگل بتواند توليد مثل کرده و به بدن ديگر جانوران نيز راه يابد. ۹- باکتري روده بله درست خوانده ايد! همان باکتري روده اي که در تمامي عمر شما همراهتان است و هيچگاه به اين که فکر نکرده ايد که مي تواند تغييراتي غيرطبيعي در رفتار و وضعيت ذهني شما ايجاد کند را مي گوييم. اين باکتري ها مي توانند نقش بسيار مهمي در بيماري ها و مشکلات فرد ايجاد کنند، از جمله افسردگي و اضطراب. بر اساس يافته هاي علمي از ديرباز گفته شده که بين ميکروبيوتا، باکتري که در درون روده ها زندگي مي کند، و رفتار انسان يا حيوان و به خصوص جوندگان و شامپانزه ها ارتباطي وجود دارد. اما مطالعات اخير انساني باعث تقسيم شدن انسان ها به گروه هاي متفاوت بر اساس ميزان و حجم حضور باکتري هاي روده در درون سيستم گوارشي آن ها شده که مي توانند تاثير قابل توجهي بر خلق و خوي فرد داشته باشند. باکتري هاي روده اي که در سيستم گوارش انسان زندگي مي کنند انواع متفاوتي دارند. محققان با نشان دادن تصاويري محرک به افرادي که دو نوع متفاوت باکتري روده (Bacteroides و Prevotella) را در روده خود داشتند سعي کردند واکنش هاي مغزي آن ها را ثبت نمايند. با ديدن اين تصاوير، مغز افرادي که باکتري پرووتلا را در روده خود داشتند بسيار زود و شديد تحريک شد. علاوه بر اين، اين دسته از افراد نشانه هاي شديدتر و بيشتري از اضطراب و افسردگي و ديگر احساسات منفي را از خود نشان مي دادند. بدين ترتيب مي توان با قاطعيت گفت که باکتري روده، نقش اساسي در شکل دهي به حالت روحي و خلق و خوي افراد دارد، همان چيزي که قبلاً نيز در مورد نخستي هاي ديگر تاييد شده بود. ۸- انگل توکسوپلاسما گوندي انگل «توکسوپلاسما گوندي» (Toxoplasma Gondii) که باعث بيماري موسوم به «توکسوپلاسموز» (toxoplasmosis) مي شود در ميان انسان ها و گربه ها مشترک است. جداي از اينکه اين انگل در انسان و به خصوص کودکان مشکل ساز مي شود اما مي تواند ذهن ارگانيسم هايي که ميزبان آن هستند را نيز در کنترل خود بگيرد. اين انگل مي تواند آسيب هاي شديدي به ميزبان هايي که داراي نقص يا ضعف سيستم ايمني هستند وارد نمايد، افرادي مانند سالمندان، مبتلايان به بيماري ايدز يا بيماري هاي ديگري که باعث ضعف سيستم ايمني بدن فرد مي شوند. اگر چه باور کنوني اين است که انگل توکسوپلاسما گوندي تنها در بدن گربه مي تواند توليد مثل نمايد، اما از طريق مدفوع گربه مي تواند به بدن انسان منتقل شود (از طريق تماس داشتن با مدفوع گربه يا خوردن گوشت ديگر حيواناتي که اين انگل را در بدن خود دارند). اين انگل سبک رفتاري موش ها، موش خرماها و ديگر جوندگان را نيز تحت تاثير قرار مي دهد. از آنجايي که اين انگل تنها در بدن گربه ها قابليت توليد مثل و ازدياد دارد، کنترل ذهن جوندگان که معمولاً طعمه گربه هستند را در دست گرفته و به آن ها حسي از نترسي و شجاعت کاذب خواهد داد که باعث مي شود ترسي از گربه نداشته و بدين ترتيب خيلي راحت توسط آن شکار شوند. اما مطالعات نشان داده که اين انگل رفتار انسان ها را نيز تحت تاثير قرار مي دهد. بر اساس اين مطالعات، ورود انگل مذکور به بدن انسان باعث تمايل بيشتر فرد به انجام واکنش ها و رفتارهاي ريسکي و خطرناک مي شود، درست مانند همان چيزي که در مورد جوندگان رخ مي دهد، و ديگر رفتارهاي معمول را نيز به طرز عجيب و غريبي تغيير مي دهد. افراد آلوده شده به اين انگل نه تنها دست به رفتارهاي خطرناک و ماجراجويانه بيشتري مي زنند بلکه مطالعات نشان داده تمايل آن ها براي نوشيدن يک مايع ناشناخته و رازآلود (بدون آن که ماهيت و ترکيب آن را بدانند) که توسط محققان در اختيار آن ها قرار مي گرفت نيز بيشتر از ديگران است. در واقع بنظر مي رسد حس شک و ترديد در افرادي که انگل توکسوپلاسما گوندي در بدن آن ها خانه کرده به شدت کاهش مي يابد. ۷- باکتري ميکروفلور روده يکي ديگر از باکتري هايي که در روده ما حضور دارد نيز مي تواند بر عملکرد ذهني ما تاثيرگذار باشد. اين بار ديگر خبري از تغيير رفتار و خلق و خو نيست بلکه پاي علايق و هوس ها به ميان مي آيد. براي مثال برخي به شکلات علاقه زيادي دارند در حالي که برخي ديگر به اين ماده خوشمزه بي اعتنا هستند. افراد دسته دوم ممکن است در درون سيستم گوارش خود يک باکتري داشته باشند که به نوعي آن ها در برابر کشش به شکلات ايمن مي سازد. در واقع اين ميکروب ها علاقه اي به شکلات ندارند از اين رو باعث مي شوند که ميزبان نيز علاقه چنداني به شکلات نداشته باشد. باکتري هاي ميکروفلور روده مي توانند تاثيرات بسيار ديگري نيز داشته باشند: مطالعات نشان داده که در شرايط عادي افراد چاق و داراي اضافه وزن مفرط باکتري هايي متفاوت نسبت به افراد داراي وزن متعادل در سيستم گوارشي خود دارند. علاقه و اشتياق شديد براي شيريني در برخي از موارد مي تواند به اين دليل باشد که روده فرد حاوي باکتري هايي است که به شيريني علاقه دارند. براي مثال «کانديدا» (Candida) نوعي مخمر است که در روده رشد کرده و به مقدار قابل توجهي از شيريني هايي که مصرف مي کنيم تغذيه مي نمايد. وقتي که تعداد اين قارچ هاي ريز افزايش مي يابد، مواد شيميايي از خود ترشح مي کنند که باعث اشتياق بيشتر در فرد به خوردن شيريني مي شود تا بدين شکل آن ها بتوانند سيکل زندگي و توليد مثل خود را ادامه دهند. در واقع اين مخمرها به شکلي خاص و عجيب کنترل ذهن شما را در دست گرفته و به شما حسي از تمايل شديد به خوردن شيريني مي دهند زيرا خود مشتاق مصرف شيريني هستند. آن ها طوري تکامل يافته اند که مواد شيميايي از خود ترشح کنند که در ادامه باعث اشتياق شما به مصرف شيريني شده و بدين ترتيب شما ناخواسته به آن ها غذاي مورد علاقه يشان را تقديم مي کنيد. ۶- ميکروب عامل گلو درد استرپتوکوکي گلو درد استرپتوکوکي و باکتري عامل آن مي توانند باعث تغيير رفتارهاي غيرطبيعي و گاهي طولاني مدت در افراد شوند، به خصوص در مورد کودکان. در طي سال هاي اخير تحقيقات زيادي براي ترسيم رابطه بين گلو درد و رفتارهاي عجيب بادوامي که در مواردي نادر براي هميشه ماندگار مي شوند صورت گرفت. در اکثر موارد تجويز آنتي بيوتيک يا خود سيستم ايمني بدن گلو درد استرپتوکوکي را درمان مي کند و اين باکتري به شيوه اي غيرتهاجمي به زندگي خود ادامه مي دهد اما هميشه اين اتفاق نمي افتد. گاهي اوقات، کودکان در اثر اين بيماري دچار تيک هاي عصبي يا اختلال هاي وسواس فکري-عملي مي شوند که براحتي از بين نمي رود. از اين حالت با عنوان اختلال عصبي رواني سيستم خودکار ايمني در کودکان (PANDAS) ياد مي شود که با عفونت هاي استرپتوکوکي همراه مصادف است. اين عفونت ها مي توانند به اضطراب بسيار شديد و ديگر نگراني ها و حالات ناخوشايند رفتاري و روحي مانند اضطراب جدا شدن از والدين يا ترس شديد از حشرات يا کثيفي منتهي شود. در حالي که اختلال وسواس فکري-عملي و ديگر بيماري هاي مشابه در طول زمان گسترش مي يابند اما اختلال PANDAS معمولاً به يکباره رخ داده و بدون اخطار و نشانه اي کودکان را درگير مي سازد. اين موضوع باعث شده که پزشکان و محققان به اين نتيجه برسند که مشکل مربوط به عامل بيماري گلو درد استرپتوکوکي بوده که ذهن ميزبان را تحت تاثير قرار داده و به کنترل خود در مي آورد. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد