دانستنی‌هایی در مورد آسیب‌های کبدی

تبيان/بيماري کبد چرب غيرالکلي و نوع شديدتر آن استئاتوهپاتيت غيرالکلي، شايع‌ترين بيماري کبد در تمام دنياست. مهم است که ريسک فاکتورهاي اين بيماري را بشناسيد و اگر آن‌ها را داريد زود تشخيص دهيد.

طبق آمار و گزارش‌ها، بيش از 100 نوع بيماري کبد وجود دارد. هرچند خيلي از افراد بيماري‌هاي کبد را با مصرف زياد الکل مرتبط مي‌دانند، اما اکثر آن‌هايي که کبدشان آسيب ديده حتي لب به الکل هم نمي‌زنند. بيماري کبد چرب غيرالکلي و نوع شديدتر آن استئاتوهپاتيت غيرالکلي، شايع‌ترين بيماري کبد در تمام دنياست. مهم است که ريسک فاکتورهاي اين بيماري را بشناسيد و اگر آن‌ها را داريد زود تشخيص دهيد.
   
 
علائمي که نشان مي‌دهند کبدتان آسيب ديده است
ممکن است دچار ديابت باشيد
ديابت شيرين عارضه‌اي است که معمولاً با بيماري کبد همراه است. ناتواني بدن براي کنترل قند خون مي‌تواند منجر به تجمع قند زياد در خون شود.

ممکن است چاق باشيد
چاقي يا اضافه وزن يکي ديگر از ويژگي‌هاي کسي است که کبدش دچار آسيب شده است. طبق اعلام مرکز کنترل و پيشگيري از بيماري‌ها، بيش از 42 درصد از آمريکايي‌ها چاق محسوب مي‌شوند، يعني شاخص توده بدني‌شان بيشتر از 30 است.
يک علامت پوستي ديگر که بايد به آن دقت کنيد، رگ عنکبوتي است که خوش را به صورت خطوط جديد قرمزرنگ روي صورت و گردن نشان مي‌دهد

ممکن است دچار فشارخون بالا باشيد
پُرفشاري خون يا بالا بودن فشارخون نشان مي‌دهد که خون به طور مداوم به ديواره‌ي رگ‌ها فشار وارد مي‌کند و اين فشار به اندازه کافي بالاست که مي‌تواند در نهايت سبب مشکلاتي در سلامتي شود، مثلاً بيماري قلبي. فشار خون بالا يکي از سه عارضه اصلي است که با بيماري کبد مرتبط است.

ممکن است دچار يک مشکل پوستي باشيد
بيماري کبد اغلب خودش را به صورت انواعي از عوارض پوستي بروز مي‌دهد. يکي از آن‌ها آکانتوز نيگريکانس است که باعث قهوه‌اي و ضخيم شدن پوست اطراف گردن مي‌شود.

ممکن است دچار رگ عنکبوتي باشيد
يک علامت پوستي ديگر که بايد به آن دقت کنيد، رگ عنکبوتي است که خوش را به صورت خطوط جديد قرمزرنگ روي صورت و گردن نشان مي‌دهد.

ممکن است دچار زردي پوست باشيد
با پيشرفت بيماري کبد ممکن است پوستتان زرد شود که به آن يرقان مي‌گويند.

ممکن است شکمتان متورم شده باشد
علامت ديگر اينکه بيماري کبد پيشرفت کرده است، تورم شکم يا تورم پاهاست.

ممکن است دچار مشکلات روحي رواني شده باشيد
بيماري کبد مي‌تواند خودش را در روح و روان نيز نشان دهد. علاوه بر علائم فيزيکي ممکن است دچار فراموشي يا تغييراتي در وضعيت رواني‌تان شده باشيد.

اگر اين علائم را داريد چه بايد بکنيد؟
اگر هر يک از علائم گفته شده را داريد هر چه زودتر به پزشک مراجعه کنيد. هر يک از اين علائم مي‌توانند سيروز مرتبط با کبد چرب غيرالکلي/ استئاتوهپاتيت غيرالکلي باشند. آزمايش خون مي‌تواند پايين بودن پلاکت يا پايين بودن آلبومين، بالا بودن بيلي‌روبين مجموع يا غيرنرمال بودن زمان لخته شدن خون را نشان دهد.

برخي از شايع‌ترين بيماري‌هاي کبد
هپاتيت
هپاتيت ويروسي به التهاب کبد گفته مي‌شود که عامل آن يک ويروس است. هپاتيت مُسري است اما هميشه هم علائم ندارد. يعني بدون اينکه بدانيد مي‌توانيد آن را انتقال داده يا به آن مبتلا شويد. هپاتيت از طريق تماس با غذاي آلوده، آب آلوده يا مايعات بدن مانند خون و مني منتقل مي‌شود.
همه‌ي عفونت‌هاي هپاتيت بر کبد اثر مي‌گذارند، باعث تورم کبد شده و جلوي عملکرد درست آن را مي‌گيرند. اين عفونت‌ها ممکن است حاد باشند (شش ماه يا کمتر طول بکشند) يا مزمن (بيشتر از شش ماه طول بکشند). ويروس هپاتيت مي‌تواند سال‌ها بدون هيچ علامتي در بدن زندگي کند. در ابتدا شايد متوجه علائمي مانند آنفلوانزا شويد اما به مرور زمان علائمي مانند خستگي، افت انرژي، درد عضلات و مفاصل، شکم‌درد، تهوع، استفراغ، کاهش اشتها، تيرگي ادرار يا بي‌رنگي مدفوع و يرقان بروز خواهند کرد.

بيماري کبد چرب
يک کبد سالم معمولاً داراي مقدار کمي چربي است. بيماري کبد چرب زماني روي مي‌دهد که چربي اضافي در کبد وجود دارد. يک کبد با چربي زياد، متورم و ملتهب مي‌شود. اين التهاب مي‌تواند منجر به سيروز (زخم) شده و به کبد آسيب دائمي بزند. بيماري کبد چرب دو نوع دارد:
بيماري کبد چرب الکلي که نتيجه‌ي مصرف بلندمدت الکل است و بيماري کبد چرب غيرالکلي که علت مشخصي ندارد اما در برخي موارد رژيم غذايي مي‌تواند در آن نقش داشته باشد. بيماري کبد چرب الکلي معمولاً در مراحل اوليه علائمي ندارد اما برخي از افراد ممکن است در سمت راست شکم خود درد داشته باشند.

---

بازار

---

بيماري‌هاي ژنتيکي کبد
ژنتيک نيز در ايجاد بيماري‌هاي کبد نقش دارد. بيماري‌هاي کبدي شايع که علت ژنتيکي دارند شامل موارد زير مي‌شوند:
. هموکروماتوز وراثتي: عارضه‌اي که باعث مي‌شود بدن، آهن بيش از اندازه در اندام‌ها ذخيره کند.
. بيماري ويلسون: عارضه‌اي که سبب مي‌شود کبد مس را به جاي اينکه دفع کند، ذخيره نمايد.
. کمبود آلفا 1 آنتي تريپسين: عارضه‌اي که در آن بدن نمي‌تواند به مقدار کافي آلفا 1 آنتي تريپسين بسازد که اساساً در کبد توليد مي‌شود.

سرطان کبد
سرطان کبد به هرگونه سرطاني گفته مي‌شود که از کبد شروع مي‌شود. کارسينوم هپاتوسلولار يا سرطان هپاتوسلولار، شايع‌ترين نوع سرطان کبد است. سرطان کبد معمولاً به آهستگي پيشرفت مي‌کند و ممکن است فرد در مراحل اوليه علائمي احساس نکند.
مهم است که به محض مشاهده علائم زير به پزشک مراجعه کنيد زيرا در درمان سرطان، اقدام فوري مهم‌تر از هر چيزي است:
. کاهش اشتها
. کاهش وزن بي‌دليل
. خارش پوست
. يرقان
. شکم‌درد و تورم شکم
. تهوع
. استفراغ
. کبودي بي‌دليل

سيروز
سيروز يا زخم کبد زماني روي مي‌دهد که کبد در اثر التهاب يا تورم آسيب ديده است. بيماري کبد، خصوصاً کبد چرب الکلي و هپاتيت در نهايت مي‌تواند به سيروز کبد منجر شود اما ايجاد سيروز، زمان مي‌برد. سيروز مانند خيلي از بيماري‌هاي کبد معمولاً در ابتدا علامتي ندارد اما با پيشرفت اين بيماري علائم زير بروز مي‌کنند:
. خستگي و ضعف
. کاهش اشتها
. کاهش وزن بي‌دليل
. خارش شديد پوست
. تهوع
. شکم‌درد و پادرد
. يرقان يا زردي پوست
. کبودي يا خونريزي که به راحتي روي مي‌دهد

نارسايي کبد
نارسايي کبد مي‌تواند حاد يا مزمن باشد و معمولاً بعد از سيروز روي مي‌دهد. نارسايي کبد معمولاً در مراحل پاياني بيماري کبد رخ مي‌دهد که کبد بسيار آسيب ديده و ديگر نمي‌تواند به عملکرد خود ادامه دهد. در بيشتر موارد نارسايي کبد يک پروسه‌ي تدريجي است.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar