بهترین و سالمترین نان کدام است؟
برترين ها/ نانهاي متفاوتي مورد مصرف قرار ميگيرند که مرسومترين اين نانها را ميتوان به سنگک، بربري، تافتون و لواش که به روش سنتي پخته ميشوند، تقسيم کرد. اما کداميک مفيدترند؟
مواد تشکيل دهندهي نانها در کيفيت آنها نقش بسيار مهمي دارد. بهطوريکه نان اگر حاوي سبوس باشد به مراتب اثرات مثبت آن بر سلامتي خيلي بيشتر از نانهاي فاقد سبوس است. نانهاي فاقد سبوس ارزش غذايي کم دارند و ميتوانند چاق کننده باشند. همچنين اثرات نامطلوبي همچون کاهش املاح بدن و عناصري مانند کلسيم، منيزيم، روي، آهن در پي دارد که اين عوامل خود ميتوانند زمينه ساز بروز بيماريهاي ديگر شوند. به همين دليل توصيه ميشود از مصرف اينگونه نانها پرهيز شود.
ارزش غذايي نان
هر بزرگسال با استفاده روزانه ۳۰۰ گرم نان اين امکان را دارد که قريب به ۵۰ درصد انرژي، بيش از ۶۰ درصد تيامين و نياسين، ۳۰ -۴۰ درصد کلسيم و ۸۰ درصد آهن مورد احتياج روزانه خود را برآورده کند.
همين طور ۴۵ درصد پروتئين مورد احتياج براي سطح متوسط جامعه و ۶۰% پروتئين براي فقرا، از راه استفاده نان برآورده ميشود.
نانها به دو بخش تقسيم ميشوند
نان سفيد يا نان گندم
اين نان پرکالريترين نوع نان است. قسمت زياد اين نان سرشار از کربوهيدرات ساده ميباشد و سريعا پس از مصرف باعث بالا رفتن قند خون ميشود. اين نان براي اشخاصي که مشکل چاقي و يا بيماري زمينهاي ديابت دارد زيان آور است و بهتر است نان سبوسدار به جاي آن استفاده شود.
نان سبوسدار يا قهوهاي
نان آماده شده از آرد در بردارنده سبوس است. سبوس با به وجود آوردن حس سيري سبب استفاده وعدههاي غذايي کمتري ميشود. از سمتي هم فيبري که در اين نان وجود دارد سبب به بهتر شدن کارکرد و برطرف شدن مشکلات گوارشي ميشود.
سبوس نان که حاوي ويتامينهاي گروه B است سبب تنظيم قند خون، کلسترول و چربي ميشود و مطلوبترين نان براي تمامي افراد، به خصوص افراد داراي اضافهوزن و ديابتيها است. استفاده نان سبوسدار از جذب سريع قند و چربي در خون پيشگيري ميکند.
انواع نان و کالري آنها
همان طور که مي دانيد نان در همه جهان، يک غذاي مهم و بنيادين به شمار مي رود که دربردارنده کربوهيدرات، فيبر، روغن، املاح و بعضي از ويتامينها مي باشد ؛ اما اين خوراکي مهم هم گونه هاي مختلفي دارد و با توجه به نحوه پخت و مواد استفاده شده در آن امکان دارد اهميت غذايي اين خوراکي بالا و پايين شود.
نان بربري
بربري يکي از پرطرفدارترين نانهاي سنتي ايرانيها به خصوص براي هموطنان آذريزبان است که از آرد گندم نيمه کامل يا نيمه سبوس گرفته درست ميشود. عطر خوش بربري به اندازهاي است که اگر از کنار نانوايي بربري گذر کنيد حتما هوس ميکنيد از اين نان بخريد. در هر کف دست از نان بربري بدون حساب کردن انگشتان ۷۵ تا ۸۰ کيلوکالري انرژي وجود دارد.
نان تافتون
تافتون هم از ديگر گونههاي نانهاي سنتي ايراني است که محبوبيت بسياري دارد. اين نان از آرد گندم سفيد يا سبوس گرفته آماده ميشود. نان تافتون اصولا گرد است و تقريبا قطر آن ۴۰ سانتيمتر است. اين سبک نان در زمانهاي قديم بينمک آماده ميشد و به عنوان نان رژيمي براي بيماراني که فشار خون دارند به کار برده ميشد. در هر کف دست از نان تافتون ۳۵ کيلوکالري انرژي دارد.
نان لواش
لواش، نان سنتي مردم ارمنستان ميباشد؛ اين نان از نانهاي پرطرفدار ما ايرانيها است. در آماده سازي اين نان نازک آرد سفيد به کار برده ميشود. به اين خاطر که جهت آماده کردن اين نان آرد سفيد و جوششيرين مصرف ميشود از نظر تغذيهاي در قياس به ديگر نانهاي سنتي ايراني از مقام و مرتبه پايين تري برخوردار است. در هر کف دست نان لواش حدود ۲۵ کيلوکالري انرژي موجود است.
نان سنگک
سنگک، نان ملي ايرانيها و بي ترديد پرطرفدارترين نان ميباشد که بر سنگريزههاي داغ در تنور آماده ميشود؛ البته در حال حاضر سبک ماشيني سنگک هم طبخ ميگردد که محبوبيت زيادي ندارد. اين سبک نان را از آرد کامل يا حاوي سبوس آماده ميکنند. اين خصوصيت سبب شده نان سنگک از نظر ارزش تغذيهاي در قياس با ديگر نانها مقام بالاتري داشته باشد. در هر کف دست از نان سنگک ۷۵ تا ۸۰ کيلوکالري انرژي وجود دارد.
نان باگت
باگت، ناني فرانسوي ميباشد که از آرد گندم سفيد آماده ميشود. اين نان بافتي يکنواخت و قطر خوبي دارد. اين نان رنگ روشني دارد و پوک است. همين طور پوسته آن تردي مطلوبي دارد و جهت آماده کردن انواع ساندويچ خوب است. در هر برش ۳۰ گرمي از نان باگت تقريبا ۷۵ کيلوکالري انرژي موجود است.
نان تست
تست گونهاي نان ورقه شده انگليسي است که با گذاشتن آن در برابر حرارت، برشته ميشود. نان تست را ميشود با آردگندم و آرد روگن درست کرد. در صورتي که براي آماده کردن نان تست آرد روگن يا چاودار به کار برده شود به اين خاطر که اين آرد رنگ تيرهاي دارد، نان تست آماده شده هم تيره است که به تست سياه مشهور است. هر برش نان تست متوسط، مساوي يک واحد نان و ۸۰ کيلوکالري انرژي دارد.
نان جو
يکي از گونههاي متداول نان به خصوص براي افرادي که رژيمهاي لاغري دارند نان جو است که از آرد جو آماده ميشود. آرد جو در قياس به آرد گندم توانايي سيرکنندگي و فيبر زيادتري دارد؛ پس براي افرادي که قصد استفاده از رژيم لاغري دارند، گزينه بهتري است؛ البته کالري آن با ديگر نانهاي آماده شده از آرد گندم تفاوتي ندارد. در هر کف دست نان جو تقريبا ۸۰-۷۵ کيلوکالري انرژي موجود است.
نان سوخاري
نان سوخاري، نان حجيم شدهاي را ميگويند که آن را برش ميدهند و درون فر خشک ميکنند. نانهاي خشک مانند نان سوخاري اگر که از آرد کامل آماده شوند، از نظر تغذيهاي بسيار نافع اند. نانهاي خشک مانند نان سوخاري شاخص گلايسمي پايين و خاصيت سيرکنندگي زيادي دارند. اين نان براي افراد ديابتيها و افرادي که ميخواهند لاغر شوند، انتخاب خوبي هستند. در يک تکه نان سوخاري متوسط تقريبا ۳۵ تا ۴۰ کيلوکالري موجود است.
حال شما ميتوانيد بر اساس رژيم غذايي خود و مقدار کالري که بايد در روز دريافت کنيد هريک از نانهاي ذکر شده را براي رژيم خود برگزينيد. در زير ما مطالبي را قرار داده ايم که براي کسب اطلاعات بيشتر در مورد رژيم غذايي مفيد است.
بيات شدن نان
علت زود بيات شدن نان به نحوه نگهداري آن بستگي دارد. به همين خاطر توصيه ميشود مصرفکنندگان به اندازه نياز روزانه خود نسبت به خريد نان اقدام کنند و در صورت خريد براي چند روز بايد در هنگام خريد نان از سفرههاي پارچهاي بهره ببرند و پس از اينکه نان کاملا خنک شد آن را در کيسههاي پلاستيکي و در فريزر نگهداري کنند تا زود بيات نشود و قابل مصرف باشد.
اگر نان قبل از بستهبندي خنک نشود، به دليل تعريق رطوبت موجود در نان، پوسته نان بستهبندي شده حالت خيس و مرطوب به خود ميگيرد و محيطي مناسب براي رشد کپک ايجاد خواهد شد. علاوه بر اين باعث بيات شدن زودرس، افزايش ضايعات نان و ايجاد بيماري گوارشي ميشود.