دکترسلام/ 8 درد شکمی که باید جدی بگیرید

سلامت نيوز/ بسياري از ما ممکن است در طول روز با دردهايي در ناحيه شکم و اطراف آن مواجه شويم که آن را چندان جدي نگرفته و از مراجعه به پزشک نيز غفلت کنيم. اما اين غفلت در درازمدت صدمات جبران‌ناپذيري را به همراه خواهد داشت. بسياري از ما ممکن است در طول روز با دردهايي در ناحيه شکم و اطراف آن مواجه شويم که آن را چندان جدي نگرفته و از مراجعه به پزشک نيز غفلت کنيم. اما اين غفلت در درازمدت صدمات جبران‌ناپذيري را به همراه خواهد داشت که البته مي‌تواند در همان ابتداي ابتلا به سادگي درمان و کنترل شود. به همين دليل دکتر ايرج خسرونيا، رئيس هيات مديره جامعه پزشکان متخصص داخلي ايران، درمورد برخي درد‌هاي شکمي بسيار مهم توضيحاتي ارائه کرده و تاکيد مي‌کند که در صورت بروز آن بايد سريع و بدون معطلي به پزشک مراجعه کرد چرا که در غير اين صورت مي‌تواند به مرگ بيمار منجر شود. در ادامه با تعدادي از اين دردهاي مهم شکمي آشنا مي‌شويم. التهاب کيسه صفرا اين التهاب ممکن است با عفونت خود را نشان دهد؛ در صورت تشديد التهاب کيسه صفرا، ممکن است قسمتي از جدار آن پاره شده و ترشحات در فضاي شکم پخش شود. در اين حالت بيمار درد را در تمام شکم احساس مي‌کند. در بيش از ۹۵ درصد موارد، وجود سنگ صفرا علت التهاب است اما در مواردي که سنگ وجود نداشته باشد، علت‌هاي ميکروبي و ويروسي يا بيماري‌هايي مثل نارسايي قلبي هم مي‌تواند التهاب کيسه صفرا را به وجود آورد. اين مشکل و درد اگر به موقع درمان نشود مي‌تواند به مرگ فردي که دچار التهاب کيسه صفراست، منجر شود. التهاب کيسه صفرا معمولا در افراد بالاي ۴۰ سال، خانم‌ها، افراد چاق و آنهايي که سابقه خانوادگي دارند، شايع‌تر است. دردهاي پانکراس يا پانکراتيت اين بيماري همراه با درد شديد و آزار و اذيت بيمار شروع مي‌شود که بايد به سرعت تشخيص داده شود. علائم پانکراتيت ممکن است به صورت دردهاي مداوم يا متناوب در ناحيه فوقاني شکم احساس شوند که اين دردها در صورت غذا خوردن تشديد مي‌شوند. اين علائم که با تهوع و اسهال چرب همراه هستند با عللي مثل بيماري‌هاي مجاري صفراوي، سنگ کيسه صفرا، مصرف بعضي داروها و وجود برخي عفونت‌ها ايجاد و تشديد مي‌شوند. زخم اثني‌عشر با درد شديد شروع مي‌شود. اثني‌عشر نيز مانند ديگر اعضاي بدن زخم مي‌شود و شايع‌ترين علامت زخم اثني‌عشر در قسمت فوقاني شکم و پايين جناق سينه است که اغلب با گرسنگي تشديد شده و با مصرف غذا به طور موقت بهبود مي‌يابد. درد زخم اثني‌عشر مي‌تواند به پشت هم تير بکشد. يکي از مشخصه‌هاي درد زخم اثني‌عشر، دوره‌اي يا فصلي بودن آن است، به طوري که ممکن است براي چند هفته و هر روز درد وجود داشته باشد و به‌دنبال آن، براي چند ماه خود به خود برطرف شود، اما دوباره عود کند. بيماري‌هاي عروقي داخل شکم بيماري‌هاي عروقي داخل شکم که به رگ‌هاي کوچک داخل شکم خون نمي‌رسد، سکته رگ‌هاي داخل شکمي که باعث سياه شدن روده مي‌شود همچنين زخم معده که با درد يا ترش کردن همراه است که بيمار از آن شکايت دارد و حتي سوراخ شدن روده که ممکن است به دليل زخم ايجاد شده باشد نيز از ديگر درد‌هاي شکمي جدي هستند که به بررسي دقيق پزشک نيازمند است. دردهاي قاعدگي گاهي دردهاي قاعدگي نيز با دردهاي شکمي اشتباه گرفته مي‌شوند درحالي‌که دردهاي قاعدگي درد‌هاي داخل لگن است که معمولا خانم‌ها از زمان شروع و پايان آن مطلع هستند. اما پيچ خوردگي تخمدان‌ها يا کيسه‌هاي داخل تخمدان ممکن است با درد‌هاي شکمي همراه باشد و کيست‌هاي تخمداني هم به آساني پاره مي‌شوند و با ريزش خون به داخل حفره لگن و شکم ايجاد درد شديد مي‌کنند که اين دردها نيز نيازمند تشخيص و معاينه دقيق است. آپانديسيت برخي درد‌هاي شکمي به درد‌هاي آپانديسيت معروف‌اند که با دردهاي شديد شکمي يا تب همراه هستند و به‌دليل التهاب و عفونت ايجاد شده و ممکن است به دليل ورم کيسه صفرا ايجاد شوند. همچنين عفونت پرده‌هاي داخل شکم نيز باعث درد و تب مي‌شود. آپانديس زايده‌اي به طول 10 سانتي‌متر است، يک سر اين زائده کرمي شکل به روده بزرگ وصل است و يک سر آن داخل حفره شکم قرار دارد. گاهي اين زايده در کودکان ملتهب و عفوني مي‌شود و از آنجا که بچه‌ها نمي‌توانند دقيقا علائم خود را بيان کنند، ممکن است آپانديسيت در آنها ديرتر تشخيص داده شود. اگر درد شکم کودک بيش از چهار ساعت طول بکشد حتما بايد به پزشک مراجعه و از خود‌درماني‌هاي رايج در منزل مثل دادن مسکن خودداري کرد. سکته‌هاي قلبي يکي ديگر از دردها که ممکن است به دردهاي شکمي ارتباطي نداشته باشد اما ممکن است با شکايت از درد‌هاي شکمي به پزشک مراجعه شود، سکته‌هاي قلبي است. در بيماري‌هاي قلبي که با درد شکم همراه هستند پزشک با معاينه و گرفتن نوار قلب متوجه مي‌شود که اين درد، ازجمله درد‌هاي شکمي نيست. درد عصبي برخي دردهاي ديگر با درد‌هاي شکمي اشتباه گرفته مي‌شود مثل دردهاي زونا و شکستگي استخوان که با دردهاي شديد همراه است و بايد پيراهن بيمار بالا زده شده و فرد معاينه شود. در بيماران دچار زونا، اين ويروس باعث عفونت در اعصاب حسي شده و منجر به درد عصبي در ناحيه شکم مي‌‌شود. درد کمر اولين علامت زونا و بعد از آن بثورات پوستي است.