باشگاه خبرنگاران/ امروز 25 مهر 1393 خورشيدي برابر با 22 ذي الحجه 1435 هجري و 17 اکتبر 2014 ميلادي است.
تأسيس بانک اقتصادي ايران (1328 ش)
بانک اقتصادي ايران به صورت بانکي صددرصد ايراني و بدون حضور سهامداران بيگانه، در بيست و پنجم مهرماه 1338 ش با يکصد ميليون ريال سرمايه تأسيس گرديد. اين بانک به طور رسمي، بانک مجاز براي معاملات ارزي شناخته شده و هر نوع معاملات بانکي اعم از ارزي و ريالي را انجام ميداد. عمر اين بانک دوام چنداني نيافت و در حالي که در اکثر کشورهاي اروپايي، آمريکايي و آسيايي کارگزاراني داشت، در سال 1341 ش منحل شد.
قتل "محمد فرخي يزدي" شاعر و روزنامهنگار مخالف استبداد در زندان رضاخان (1318 ش)
ميرزا محمد فرخي يزدي در سال 1267 ش در يزد به دنيا آمد و پس از طي تحصيلات متداول، در جواني فضل و سوادي پيدا کرد. استعداد شاعري فرخي از همان پشت نيمکت مدرسه آغاز گرديد. پانزده ساله بود که به علت سرودن اشعاري انتقادي از مدرسه اخراج شد و چندي به کارگري پرداخت تا اين که در اوان مشروطه به گروه آزاديخواهان پيوست. فرخي در نوروز 1289 ش در شعري خطاب به حاکم يزد، او را مورد انتقاد قرار داد و در پي آن به دستور حکمران، لبان وي را با نخ و سوزن دوختند و به زندانش افکندند. يکي دو ماه بعد به تهران گريخت و به صف مبارزان ملي پيوست. وي در سال 1300 ش روزنامه طوفان را منتشر ساخت و نسبت به اوضاع با انتقاد برخورد ميکرد. در اين روزنامه، رباعيهايي که او هر روز درباره مسائل جاري کشور در چهار بيت ميسرود، فوقالعاده مورد توجه قرار گرفت و روزنامهاش بين توده مردم، طرفداران زيادي يافت به طوري که مقام اجتماعي فرّخي به عنوان يک شاعر ملي و روشنفکر شهرت يافت. وي در دوره هفتم از طرف مردم يزد به وکالت مجلس شوراي ملي انتخاب شد و مبارزاتش را ادامه داد ولي بعدها به دليل فقدان امنيت جاني به مسکو و از آنجا به آلمان گريخت. فرخي بعدها به ايران بازگشت ولي به زودي دستگير و زنداني شد و در 25 مهر 1318 ش در 51 سالگي به قتل رسيد. وي روزنامهنگار و شاعري توانا، ملي و سياسي بود که خود را عاشق آزادي ميناميد و در تمام اشعار خود از اين عشق مقدس دفاع و حمايت ميکرد.
درگذشت استاد "سيدحسين خديوجم" مترجم و محقق (1365 ش)
استاد سيدحسين خديوجم در سال 1306 در مشهد مقدس به دنيا آمد. پس از اخذ ليسانس در رشته زبان و ادبيات فارسي از دانشگاه مشهد، دکتراي خود را از دانشگاه سن ژوزف بيروت در رشته ادبيات عرب دريافت نمود. او پس از سالها تدريس در دبيرستانهاي مشهد، به عنوان محقق در کتابخانه ملي و بنياد فرهنگ مشغول شد و مدتي رايزن فرهنگي ايران در افغانستان بود. از استاد خديوجم بيش از 30 جلد کتاب در حوزههاي تحقيق، تصحيح و ترجمه به جا مانده که تصحيح و ترجمه احياء علومالدين غزالي در هشت جلد، مهمترين اثر اوست. همچنين تصحيح کيمياي سعادت در 2 جلد، جواهر القرآن، وجد و سماع و... به همت وي صورت پذيرفت. خديوجم، خدمت مطبوعاتي را از 1340 آغاز کرد و با نشريههاي سخن، نگين و راهنماي کتاب همکاري داشت. حسين خديوجم سرانجام در مهرماه 1365 ش در 59 سالگي در مشهد درگذشت و پيکرش در کنار بقعهاي که مشهور به گور غزالي است، به خاک سپرده شد.
وقف خانه و موزه محسن مقدم در مجموعه باغ نگارستان به دانشگاه تهران (1351 ش)
عمارتي بزرگ به سبک معماري سنتي ايران در مجموعهي باغ نگارستان تهران قرار دارد اين عمارت از سه بخش شامل خانهاي بزرگ، حياطي وسيع و باغي زيبا تشکيل شده است. بخش مسکوني اين منزل با ايوانها، ستونها و تاقهاي هلالي شکل به دو بخش اندروني و بيروني تقسيم ميشده است. در بخش بيروني و يا بخش رسمي اين قسمت، سالني بزرگ براي پذيرايي، اتاق نشيمن، راهروهاي ورودي به اتاق نشيمن، اتاق آتليه و اتاقي در پشت سالن پذيرايي وجود دارد. تالارهاي متعددي نيز در بخش زيرزمين سالن پذيرايي قرار دارد. حياط اين خانه را استخري تشکيل ميدهد که اطراف آن را باغچههايي دربر گرفته است. اين خانهي بزرگ، متناسب با آب و هواي تهران بنا شده و کاربري بخشهاي مختلف آن در فصول متنوع سال در نظر گرفته شده است. ما جداي از سبک معماري، همواره اين مجموعه به عنوان موزهاي مطرح بوده است که اشياي متعدد فرهنگي و تاريخي را در خود جاي داده است. عمدهترين آثار اين مجموعه را نقاشيهاي رنگ و روغن از بناهاي باستاني و معماري دورهي اسلامي ايران و نيز طبيعت ايران و جهان نقاشي پشت شيشه، پارچه، لباس، فرش، ظروف سفالي، فلزي و شيشهاي، مهر و اسناد و فرامين تشکيل ميدهند. همچنين در اين مجموعه، انواع تذهيب، منبت و آينه کاري وجود دارد. بدون ترديد، برخي از اين آثار در نوع خود يگانهاند و نمونهي آن در ديگر موزههاي ايران ديده نشده است.
شهادت "ميثم تمار" از ياران مُخلص امام علي (ع) در کوفه (60 ق)
ميثم تمار ابتدا غلام بود و توسط حضرت علي (ع) خريداري و آزاد شد. امام او را بسيار دوست داشت و احترام زيادي برايش قائل بود و ميثم نيز متقابلاً علاقهي شديدي به حضرت داشت. ميثم را به خاطر آن که خرما فروش بود، تمّار گويند. امام علي (ع) سالها قبل از شهادت ميثم، او را از چگونگي شهادتش آگاه کرده بود. او قبل از شهادت به همگان گفته بود که مولايش امام علي (ع) طرز شهادت او را به وي گفته است. حکام جور قصد داشتند به نحوي غير از آن چه که امام فرموده بود، ميثم را به شهادت برسانند ولي سرانجام طبق پيشبيني امام (ع) زبان گوياي او را بريدند و اين دوستدار آل علي (ع) به جرم حمايت آشکار از اهل بيت رسول اکرم (ص) و دوستي با آنها، توسط عبيداللَّه ابن زياد، حاکم کوفه به طرزي فجيع به شهادت رسيد.
درگذشت عارف نامدار "خواجه عبداللَّه انصاري" معروف به "پير هرات"(481 ق)
ابواسماعيل، خواجه عبداللَّه بن محمد بنعلي هروي معروف به پير هرات و شيخ الاسلام، محدث، عارف، فقيه، شاعر و از اعقاب ابوايوب انصاري از صحابهي پيامبر (ص)، در هرات به دنيا آمد. از کودکي هوش و استعداد وي مورد تعجب بود و در نوجواني شعر ميسرود. در تصوف، از شيخ ابوالحسن خرقاني تعليم گرفت و جانشين وي شد. خواجه در فقه، روش احمد بن حنبل را داشت و در حديث، توانا و صاحب اطلاعات بسيار بود و در هرات تعليم و ارشاد ميکرد. از آثارش طبقات صوفيه، از آثار بسيار معتبر فارسي و تقريباً مشهورترين کتاب اوست. مناجات نامه، کنزالسالکين، زادالعارفين، قَلَندَرْنامه و تفسير قرآن نيز از اوست.
آغاز دومين دوره ي جنگ هاي ايران و روسيه (1241 ق)
از آنجايي که در عهدنامهي گلستان که پس از جنگ اول ايران و روس، به امضا رسيد، مرز بين ايران و روسيه، به درستي معين نشده بود، باعث ايجاد مشکلاتي گرديد. در مناطقي، هر دو دولت ادعاي مالکيت داشتند، همچنين مردم مسلمان قفقاز و طالش، که از تصرف اراضي ايران به دست روسها سخت ناراضي بودند و نيز علماي دين که کفّار را مسلّط بر مسلمانان ميديدند، همواره فتحعلي شاه را به باز پسگيري آن اراضي، تشويق و تشجيع ميکردند. اين موارد و نيز عدم همکاري دولت روسيه با ايران، موجبات شروع دورهي دوم جنگهاي ايران و روسيه را پديد آورد که سرانجام به شکست ايران و انعقاد پيمان ترکمانچاي انجاميد.
وفات آيتاللَّه "حاج شيخ مجتبي قزويني" فيلسوف بزرگ و عارف و اصل (1386 ق)
آيتاللَّه شيخ مجتبي قزويني در جواني به نجف اشرف، مشرف شده و در آن جا از محضر ميرزا محمدتقي شيرازي، سيدمحمد کاظم يزدي و ميرزاي ناييني بهره برد. وي در درس محقق ناييني، با آيتاللَّه العظمي خويي هم بحث بود. ايشان سپس به قزوين آمد و به محضر سيدموسي زرآبادي رسيد و پس از تشرف به مشهد مقدس از آقابزرگ حکيم و ميرزاي اصفهاني بهرهها برد. آيتاللَّه قزويني چهل سال از عمرش را به تدريس و تربيت طلاب و افاضل گذراند و با نقد علمي مباني فلسفه و عرفان و تحرير خالص حقايق قرآن، ارکان "مکتب تفکيک" را استوار ساخت. در علوم غريبه و اسرار، استادي مسلم بود و در قدرت روحي کمنظير و نايل به مرحلهي تشرف بود. در تکاليف اجتماعي، مقدم بر ديگران و از نظر اخلاقي، متواضع و دايم التعقل و الذکر بود و به جوع عادت داشت. کتابهاي "روشنگر" و "بيان الفِرَق در 5 جلد" از آثار اين عالم رباني ميباشند.
يورش سپاهيان استعمارگر ايتاليا به کشور ليبي در شمال افريقا (1911 م)
ليبي از اوايل قرن 16 ميلادي بخشي از قلمرو امپراتوري عثماني بود و تا سال 1835 مستقيماً تحت نظارت دولت عثماني قرار داشت تا اينکه در هفدهم اکتبر 1911 ايتالياييها ليبي را از چنگ عثمانيها درآودند. درفاصله بين جنگ جهاني اول و دوم آن را تحت سلطه خود گرفتند. پس از پايان جنگ جهاني اول، ايتاليا فقط برمناطق محدودي از ليبي تسلط داشت و در ساير نواحي، حکومتهاي خودمختار تشکيل شده بود. اما در سال 1934 ايتاليا بخشهايي از ليبي را به تصرف کامل خود درآورد و در سال 1939 آن را ضميمه خاک ايتاليا کرد. پس از پايان جنگ، پادشاه وقت ليبي که دست نشانده انگلستان بود ليبي رابه دو منطقه تحت نفوذ انگليس و فرانسه تقسيم کرد. درسال 1949 م نواحي مزبور در هم ادغام شدند و استقلال ليبي در سال 1951 م از سوي سازمان ملل متحد به رسميت شناخته شد.
روز جهاني ريشه کني فقر
بدون ترديد فقر و نابرابريهاي اقتصادي از زمرة مهمترين معضلات جامعه بشري است که از جايگاه ويژهاي در بين ديگر مسائل اجتماعي برخوردار است. فقر از بنياديترين مشکلات و ناهنجارترين دردهاي زندگي انسان است که با وجود پيشرفت و توسعه گسترده در جوامع بشري، ميزان آن نه تنها کاسته نشده بلکه بر طبق آمارهاي موجود در حال افزايش است. بخش مهمي از فقر در جهان معلول ظلم و بهرهکشي و استعمار است. از ميان بيش از 180 کشور جهان حدود 25 کشور داراي بالاترين درآمد هستند. ايران در زمره کشورهاي با درآمد متوسط به بالا قرار مي گيرد. اما به رغم داشتن درآمد سرانه متوسط به بالا و همچنين اقدامات صورت گرفته در زمينه فقر زدايي و مبارزه با فقر، بيش از 10 ميليون نفر از جمعيت ما زير خط فقر مطلق و بيش از 30 ميليون نفر آنها زير خط فقر نسبي به سر ميبرند.
درگذشت "فردريک شوپِن" آهنگساز شهير لهستاني (1849 م)
فردريک فرانسوا شوپِن، موسيقيدان معروف لهستاني در 22 فوريه سال 1810 م در نزديکي ورشو پايتخت لهستان به دنيا آمد. وي از کودکي، رنجور بود و از همان زمان به آموختن پيانو پرداخت. شوپن نخستين کنسرت خود را که موجب شهرتش شد در 8 سالگي اجرا کرد. وي داراي روحيه ملي و وطنپرستانه بود اما وضع آشفته لهستان و مبارزات لهستانيها عليه روسيه تزاري براي به دست آوردن استقلال، شوپن را مجبور به ترک کشور و سفر به فرانسه نمود. با اين حال، بعدها آهنگهاي وطنپرستانه فراواني در راه آزادي لهستان تصنيف کرد. او سپس به سفرهاي متعدد اروپايي رفت و کنسرتهاي فراواني اجرا نمود. شوپن، سبک نواختن پيانو را زنده کرد و ارزش اين ساز را در اُرْکسْتر به حد کمال رسانيد، به طوري که شاعر پيانو لقب گرفت. در آثار شوپن، جنبه شاعرانه و رمانتيک قوي وجود دارد. تصنيفات او، عموماً پرهيجان و غمانگيز است. سالهاي پاياني عمر شوپن به تنگدستي و بيماري شديد سپري شد و سرانجام در هفدهم اکتبر 1849 م در 39 سالگي بر اثر بيماري سل درگذشت.
آغاز جنگ هاي چهار ساله بين پرو و شيلي در امريکاي جنوبي (1879 م)
کشورهاي منطقه امريکاي جنوبي، از اولين سالهاي شکلگيري، دچار اختلافات مرزي بوده و مشکلات داخلي نيز بر آن افزوده ميشد. در اين ميان کشمکشها و تنشهاي موجود ميان شيلي و بوليوي در طول قرن نوزدهم به جنگهاي متعددي منجر گرديد. در سال 1879 م دولت بوليوي، قراردادي را که با يک شرکت شيليايي منعقد کرده بود نقض نمود. در عکسالعمل نسبت به اين مسئله، شيلي بندر آنتو فاگستا را که در اختيار بوليوي بود اشغال نمود. به اين ترتيب در 17 اکتبر همان سال جنگ ميان دو کشور آغاز شد. کشور پرو نيز که با بوليوي قرارداد تدافعي امضاء نموده بود، عليه شيلي وارد جنگ شد. با اين حال نتيجه جنگ چهار ساله، به نفع شيلي تمام شد و اين کشور علاوه بر مناطق به تصرف درآورده، تمام سواحل بوليوي و قسمتي از پرو را نيز به دست آورد. اين مسئله بر اساس قرارداد صلح موقت که در سال 1884 م به امضاء طرفين رسيد، عملي گرديد. از آنجا که اين جنگها در سواحل اقيانوس آرام به وقوع پيوست به جنگهاي پاسيفيک به معني آرام منجر شد.
اختراع تلگراف تصويري در فواصل دور (1906 م)
تلگراف تصويري يا فوتوتلگراف دستگاهي است که با آن تصوير نوشته ها و اسناد به فاصله دور مخابره مي شود. با اساس کار فرستنده و گيرنده تلگراف تصويري دستگاه نمابر (فاکس، فاکسي مايل يا پست تصويري) وسيله مخابره و انتقال نوشته، مکتوب و تصوير به نقاط دور به روش الکترونيکي است.