روزياتو/ پرتزل (Pretzel) يک خوراکي خوشمزه باواريايي است که در سراسر جهان از محبوبيت بسياري برخوردار است؛ مهم هم نيست برشته، نرم، شور يا شيرين باشد.
واقعيت اين است که ۲۱ سپتامبر روزي است که در مونيخ، «جشن اکتبر» آغاز ميشود و پرتزل نقش بسيار مهمي در اين جشن ايفا ميکند.
از صدها سال پيش اين نانهاي گِرهايشکل در اکتُبِرفِست حضور داشته و اسنک مخصوص اين جشن بوده است. براي اطلاعتان بايد بگوييم که جشن اکتبر، جشن آبجوخوري دو هفتهاي است که هر سال در آخر سپتامبر و آغاز اکتبر در مونيخ برگزار ميشود.
جشن اکتبر از بزرگترين جشنهاي جهان است و و هربار بيش از شش ميليون نفر در آن شرکت ميکنند و هر سال نزديک به ۶ ميليون ليتر آبجو در طول اين جشن مصرف ميشود.
اما جالب است بدانيد طرح پرتزل که يک گره است، مفهوم مذهبي دارد و نماد دو دستي است که فرد مومن و دعاکننده را دربرگرفته.
همچنين گفته ميشود طرح گره در نان پرتزل به معناي «پيوند بستن» است. به همين خاطر است که در قرن ۱۷ ميلادي در مراسم عروسي از پرتزل استفاده ميکردند.
از آنجا که در پخت پرتزل از هيچ مواد لبني يا تخممرغ استفاده نميشود همه افراد ميتوانند آن را ميل کنند.
پرتزل با اشکال و طعمهاي مختلف تهيه و عرضه ميشود از مدلهاي برشته و نرم گرفته تا شور، شيرين، کرهاي يا ساده.
نمونه محبوب و رايج پرتزل در ايران «چوب شور» است که يک خوراکي محبوب در ميان کودکان و بزرگسالان بشمار ميرود.
چرا پرتزل در سراسر جهان شناخته شده و محبوب است؟
در قرن ۱۹ ميلادي، نانوايي که فکر بيزينسي خوبي داشت، «جوليوس استورگيس» تصميم گرفت روند پخت پرتزلها را تا زماني که برشته و خشک شود ادامه دهد- همين سبب ساخته شدن يکي از محبوبترين اسنکهاي جهان شد.
اين تاجر که در پنسيلويا زندگي ميکرد مدل باواريايي اين اسنک را اختراع کرد و سپس محصول خود را در سراسر جهان پخش کرد.
در سال ۱۹۴۷ ميلادي، کمپاني ماشينآلات پرتزل در ميان اولين دستگاههاي صنعتي بود که به توليد انبوه پرتزل پرداخت. آنها در هر دقيقه ۲۵۰ پرتزل توليد ميکردند.
پرتزل در ايران: چوب شور
همان طور که در بالا اشاره کرديم، نمونه محبوب و رايج پرتزل در ايران «چوب شور» است که يک خوراکي محبوب در ميان کودکان و بزرگسالان بشمار ميرود.
اين اسنک در طرحهاي ساده، سبزيجات و کنجدي در بازار موجود است. اما اگر دوست داريد با روش تهيه چوب شور خانگي آشنا شويد، در زير مواد و لوازم موردنياز آن را نوشتهايم. البته بايد يادآوري کنيم در تهيه مدل سنتي پرتزل از شير و تخم مرغ استفاده نميشود.
مواد لازم
شير: يک دو پيمانه
روغن مايع:يک چهارم پيمانه
سفيده تخم مرغ: يک عدد
آرد: به ميزان لازم
بگينگ پودر:يک قاشق مرباخوري
کنجد: مقداري براي تزيين
نمک: به ميزان کافي
طرز تهيه چوب شور
در ابتدا مقداري نمک را داخل دو پيمانه شير بريزيد و آن را حل کنيد.
سپس بکينگ پودر را به شير بيافزايد و مواد را هم بزنيد.
در ادامه طرز تهيه چوب شور بايد، روغن را نيز به شير اضافه کنيد و مقداري هم بزنيد.
حال نوبت اضافه کردن آرد است، البته بايد آرد را به تدريج به مواد اضافه کنيد و به صورت مرتب هم بزنيد، تا خمير يکدستي حاصل آيد.
در مرحله بعدي، مقداري خمير (به اندازه يک گردو) برداريد و آن را به صورت يک ميله باريک روي سطح صافي غلت دهيد. بعد کل خمير را نيز به همين شکل آماده کنيد.
آنگاه تخم مرغ را داخل يک کاسه بشکنيد، بعد سفيده و زرده تخم مرغ را از هم جدا کنيد. سپس سفيده را مقداري هم بزنيد و خمير هاي ميله مانند را داخل سفيده بزنيد. بعد کنجد را روي آن ها بپاشيد و يا اين که بهتر است، آن ها را داخل ظرف کنجد بغلتانيد.
در مرحله آخر بايد، داخل سيني فر را با کاغذ روغني بپوشانيد و خميرهاي ميله اي شکل را داخل سيني قرار دهيد و بعد سيني را درون فر بگذاريد، که از قبل با دماي ۱۶۰ درجه سانتي گراد گرم کرده ايد، تا چوب شورها بپزند. البته براي طلايي رنگ شدن سطح آن بايد در نيمه مدت زمان پخت، شعله پاييني فر را خاموش کنيد و گريل را روشن کنيد تا سطح چوب شور نيز برشته شود.
بازار