مهر/ آمارها نشان ميدهند نابرابري فرصتهاي دستيابي جوانان به اشتغال، نه تنها باعث شکاف بيش از ۱۰ درصدي نرخ بيکاري استانها شده بلکه ۱.۳ ميليون نفر را هم مجبور کرده تا براي يافتن کار مهاجرت کنند.
يکي از راهکارهاي جستجوي شغل اين است که افراد به مناطق ديگر کوچ کنند. به عبارتي، اگر در منطقه اي از کشور بنا به دلايل جغرافيايي، طبيعي و يا حتي سرمايه گذاري هاي صورت گرفته؛ اوضاع بهتري براي اشتغال وجود دارد، برخي افراد مجبور مي شوند از خانه و کاشانه خود کوچ و بعضا چند هزار کيلومتر راه را در جستجوي يک کار مناسب بپيمايند.
در ايران به دليل فاصله بيش از ۱۰ درصدي نرخ بيکاري بين استانها، اين مسئله نمود دارد و معمولا بسياري از جوانان جوياي کار مناطق کمتر برخوردار مجبور مي شوند براي آينده اي بهتر و جستجوي شغل به ساير مناطق کشور بروند. اينگونه مي شود که مي بينيم جواناني از شمال کشور به مناطق نفت خيز جنوب مي روند، افرادي از غرب و شرق کشور به اميد کار بهتر راهي پايتخت و يا ساير کلانشهرها مي شوند و اين جريان ورود و خروج نيروي کار در شهرهاي مختلف کشور ادامه دارد.
البته به عقيده کارشناسان بازار کار، جا به جايي نيروي کار در بين مناطق مختلف کشور في نفسه چيز بدي نيست و اصلا شايد مورد نياز هم باشد. اينکه تلاش شود نيروي کار در منطقه خود بماند در نهايت باعث کمبود برخي تخصصها در يک منطقه و انباشت برخي تخصصها و مهارتها در ساير مناطق مي شود.
تهران؛ اَبَرشهري فقط براي کار
بنابراين اصل مهاجرت و کوچ نيروي کار براي جستجوي شغل پذيرفتني است اما مسئله اين است که سالها سياست گذاري و تلاش دولتها نتوانسته منجر به توزيع عادلانه ثروت، موقعيتها و سرمايه گذاري ها در مناطق مختلف کشور شود. اين مي شود که در برخي مناطق کشور، جوانان زمينه اي براي کار ندارند و در برخي مناطق دير، فرصت هاي بهتري در اختيار جوانان قرار مي گيرد.
کارشناسان مي گويند وقتي بيش از ۱۰ درصد فاصله نرخ بيکاري بين استانها وجود دارد، يعني اينکه سياست گذاريها مناسب نبوده و باعث شده تا سرمايه گذاران براي حضور در منطقه اي از کشور رقابت کنند و براي حضور در بخشهاي ديگر، تمايلي نشان ندهند، بنابراين در چنين فضايي، هيچ راهي غير از مهاجرت و کوچ به ويژه براي جوانان فارغ التحصيل دانشگاه ها باقي نمي ماند.
بررسي ها نشان مي دهد بيشترين ميزان مهاجرت نيروي کار در ايران از مناطق کمتر برخوردار و يا خالي از موقعيت هاي شغلي به سمت کلانشهرها و مراکز اقتصادي و سياسي کشور است، بنابراين بايد گفت تهران يک زمينه بسيار مستعد براي ورود دائم و بدون توقف مهاجران به ويژه در بخش جستجو براي کار باشد.
نتايج يک مطالعه در وزارت کار نشان مي دهد کلانشهرها داراي جذابيت کششي براي ورود مهاجران بوده که برخي از دلايل آن به نقش و جايگاه کلانشهرها در جمعيت، توليد، اقتصاد، تامين نيروي کار، ارائه الگوهاي سبک زندگي و مواردي از اين دست برمي گردد.
از سويي مهاجران با هدف به حداکثر رساندن منافع و بازده اقتصادي دست به مهاجرت شغلي مي زنند و با وجود اينکه هزينه هاي زندگي در کلانشهرها بالا است اما مهاجران ترجيح مي دهند به منظور دستيابي به درآمد و رفاه بيشتر اقدام به مهاجرت کنند.
مهاجرپذيرترين شهرهاي کشور
موضوع اشتغال و بيکاري نيروي کار در ايران يکي از مسائلي است که در چند دهه گذشته، بازار کار کشور را با خود درگير کرده و هزاران نفر با هدف و روياي يافتن شغل و يا شغل بهتر و متعاقب آن دستيابي به سطح بالاتري از زندگي به ناچار اقامتگاه خود را ترک کرده و به شهرهاي اطراف و يا کلانشهرها مهاجرت کنند.
آمارها نشان مي دهد يک سوم کل مهاجرت هاي صورت گرفته به کلانشهرهاي ايران تنها به دليل جستجوي شغل بوده و تهران به دليل ويژگيهاي خاص سياسي و اقتصادي و تمرکز بسياري از نيازهاي روز زندگي، جذاب ترين و بهترين شهري است که مهاجران ترجيح مي دهند براي کار به آنجا بروند.
براساس آمارهاي موجود و تحليل هاي ارائه شده از سوي مرکز آمار وزارت کار، ۷۸.۱ درصد کل مهاجرت هاي صورت گرفته به کلانشهر ۸.۵ ميليون نفري تهران براي شغل بوده و در اين بين ۱۴.۳ درصد مهاجرتها به اصفهان، ۱۸.۳ درصد به اهواز، ۱۴.۲ درصد به تبريز، ۱۴.۵ درصد به شيراز، ۱۳.۲ درصد به قم، ۱۴.۴ درصد به کرج و ۱۹.۲ درصد هم به مشهد صرفا به دليل شغل بوده است.
مهاجرت براي کار حتي باعث افزايش نرخ بيکاري در کلانشهرهاي کشور نيز شده و وزارت کار معتقد است اگر مهاجران جستجوي شغل در کلانشهرها را متوقف کنند، دستکم ۲ درصد از نرخ بيکاري در اين شهرها کاسته مي شود.
به عنوان نمونه در صورت حل مسئله مهاجرت هاي شغلي در اصفهان نرخ بيکاري از ۱۴.۴ درصد به ۱۲.۸ درصد، در اهواز از ۲۵.۲ درصد به ۲۳.۷ درصد، تهران از ۱۳.۵ به ۱۱.۲ درصد و در تبريز نيز از ۱۳.۴ درصد به ۱۲.۵ درصد کاهش خواهد يافت، همچنين اين کاهش در مورد شيراز از ۱۸.۳ درصد به ۱۶.۲ درصد، در قم از ۱۱.۶ به ۱۰ درصد، در کرج از ۱۷.۲ به ۱۳.۸ درصد و در مشهد نيز از ۱۱۰.۹ درصد تک رقمي شده و به ۸.۹ درصد کاهش مييابد.
با کانال تلگرامي آخرين خبر همراه شويد telegram.me/akharinkhabar