پارازیت ملکی در بازار آنلاین

دنياي اقتصاد/شيوع فايل‌هاي فيک در بازار آنلاين معاملات ملک، خريداران و مستاجرها را به دردسر انداخت. تعداد افرادي که بعد از انتخاب اينترنتي آپارتمان با مراجعه به محل قرار با فايل پوچ -غيرواقعي- غافلگير مي‌شوند، به شکل معناداري افزايش يافته است. واسطه‌ها در اين حالت مدعي مي‌شوند «ملک انتخابي، معامله شده است» تا درنهايت بتوانند فايل‌هاي ضعيف و بي‌مشتري را به متقاضي عرضه کنند. براي عدم مواجهه متقاضيان با اين پديده يک راهکار وجود دارد؛ اما از آن مهم‌تر، خطر بي‌اعتمادي به استارت‌آپ‌هاي ملکي است که طراحان اين بازار مي‌توانند از آن جلوگيري کنند.
 
نفوذ فايل فيک به استارت‌آپ‌هاي مسکن با مسدود کردن امکان تشخيص فايل واقعي از فايل‌هاي دروغين، منجر به ايجاد پارازيت ملکي در بازار آنلاين عرضه آپارتمان شده است. بررسي‌هاي «دنياي‌اقتصاد» نشان مي‌دهد در حالي که استارت‌آپ‌هاي ملکي با سابقه نزديک به يک دهه هم‌اکنون به يکي از اصلي‌ترين مکان‌هاي مراجعه متقاضيان خريد و فروش و اجاره مسکن براي عرضه و يافتن فايل ملکي تبديل شده‌اند اما، به تازگي شيوع انتشار فايل فيک در اين سامانه‌هاي مجازي، خطر رکود مراجعه از سوي متقاضيان، براي پلت‌فرم‌هاي عرضه اينترنتي آپارتمان را پررنگ‌ کرده است.

اين در حالي است که در برخي از اين پلت‌فرم‌ها اعلام شده که مسووليتي از بابت صحت و سقم آگهي‌ها ندارند و افراد بايد در زمان مراجعه به اين سامانه‌ها براي جست و جوهاي ملکي، خودشان نسبت به صحت و سقم اين آگهي‌ها اطمينان حاصل کنند. با اين حال، اين وضعيت نوعي شرايط باخت - باخت براي مراجعه‌کننده‌ها به بازار آنلاين املاک مسکوني و همچنين خود اين سامانه‌ها ايجاد خواهد کرد. چرا که افزايش فايل‌هاي فيک در سامانه‌هاي مجازي عرضه مسکن از يکسو منجر به اتلاف وقت و انرژي مراجعه‌کننده‌ها و همچنين از سوي ديگر، موجب بي‌اعتمادي آنها نسبت به استارت‌آپ‌هاي ملکي و اطلاعات ارائه شده در آنها مي‌شود. همين بي‌اعتمادي مي‌تواند زمينه‌ساز رکود مراجعه به اين پلت‌فرم‌ها شود و کسب و کار آنها را با خطر مواجه کند.

---

بازار

---

از اين رو، اين پلت‌فرم‌ها جدا از مباحث مربوط به تامين رضايت و حقوق مراجعه‌کننده‌ها ناچار به صحت‌سنجي فايل‌هايي هستند که از سوي عرضه‌کننده‌هاي مسکن و واسطه‌هاي ملکي در اين سامانه‌هاي مجازي ثبت مي‌شوند.

با شيوع انتشار فايل‌هاي فيک چه در بخش فروش و چه در بخش اجاره مسکن که منجر به سرگرداني و اتلاف زمان و انرژي مراجعه‌کننده‌ها و متقاضيان مي‌شود مسووليت سامانه‌هاي مجازي و استارت‌آپ‌هاي ملکي در قبال انتشار فايل‌هاي واقعي و درست بيش از پيش مي‌شود. طي يک دهه گذشته استارت‌آپ‌هاي ملکي نقش بسيار مهمي در بازاريابي ملکي از يکسو و راهنمايي خريداران وفروشنده‌ها در زمينه کشف قيمت در بازار داشته‌اند. نقش استارت‌آپ‌هاي ملکي در اين زمينه به قدري بارز است که حتي در دوره‌اي سياستگذاران مسکن با اين تصور که فعاليت اين سامانه‌هاي مجازي در حوزه مسکن و بازاريابي ملکي منجر به ايجاد جهش، دامن زدن به رشد سريع‌ قيمت‌ها و تشديد تورم ملکي مي‌شود، فعاليت اين سامانه‌هاي مجازي را محدود کردند. به اين معنا که در برخي از دوره‌ها اين سامانه‌ها با منع اعلام قيمت و اجاره‌بهاي مسکن با هدف تنظيم بازار و جلوگيري از استمرار جهش روبه‌رو شدند. در واقع سياستگذاران مسکن با اين تصور که اعلام قيمت از سوي اين سامانه‌ها در فايل‌ها شرايط را براي ادامه جهش و تشديد تورم مسکن فراهم مي‌کند در دوره‌هايي ممنوعيت اعلام قيمت در سامانه‌هاي مجازي عرضه مسکن را مصوب کردند.

اما به‌رغم اين هدف، اين اقدام عملا نتيجه معکوس در بازار مسکن بر جاي گذاشت. در واقع ممنوعيت اعلام قيمت در اين سامانه‌ها به عنوان يک فضاي رقابتي براي فعاليت‌هاي ملکي، موجب شد عملا چراغ راهنماي بازار مسکن خاموش شده و در نتيجه عرضه‌کننده‌ها و متقاضيان مسکن در کشف قيمت واقعي ناتوان شوند. همين موضوع حتي در مواردي منجر به تعيين قيمت‌هاي نامتعارف از سوي برخي عرضه‌کننده‌ها و افزايش عمق رکود در بازار مسکن به دليل سرگرداني متقاضيان از کشف قيمت‌هاي واقعي شد.

چالش جديد استارت‌آپ‌هاي ملکي
بعد از پشت سر گذاشتن اين اختلال و در حالي که از ماه‌هاي قبل اعلام قيمت به فايل‌هاي فروش و اجاره مسکن عرضه شده به بازار آنلاين واحدهاي مسکوني بازگشته است، اين بار استارت‌آپ‌هاي ملکي با چالش ديگري مواجه شده‌اند که در صورت عدم‌چاره‌انديشي و اقدام مناسب در اين زمينه مي‌تواند به بهاي رکود در فعاليت آنها و کاهش مراجعه به آنها براي جست و جوي ملکي تمام شود.

شيوع عرضه فايل فيک در بازار آنلاين فايل‌هاي ملکي اخيرا منجر به نارضايتي و سردرگمي تعداد قابل‌توجهي از مراجعه‌کننده‌ها اعم از متقاضيان خريد واجاره مسکن شده است. هر چند در اين زمينه برخي عرضه‌کننده‌ها و واسطه‌هاي ملکي که اقدام به انتشار فايل فيک با هدف جذب مشتري براي عرضه فايل‌هاي رسوب شده، بي‌کيفيت، ضعيف و گران‌تر از عرف بازار کرده‌اند، متهم اصلي و رديف اول هستند اما هم‌اکنون زمان آن رسيده که استارت‌آپ‌هاي ملکي و مديران آنها نيز وارد عمل شده و براي جلوگيري از ادامه شيوع فايل‌هاي فيک چاره‌انديشي کرده و اقدامات موردنياز را انجام دهند. چرا که علاوه بر منافع و مصالح مشتريان اين استارت‌آپ‌ها، منافع خود اين سامانه‌هاي مجازي نيز چنين ايجاب مي‌کند.

اين رويداد همچنين براي کليت بازار مسکن نيز زيان‌آور است. در شرايطي که به دليل شيوع کرونا و اجراي فاصله‌گذاري اجتماعي، عموم مردم در تلاش هستند تا مراجعات فيزيکي را براي انجام کارهاي مختلف از جمله جست‌وجوهاي ملکي، خريد واجاره مسکن به حداقل رسانده واز امکانات سامانه‌هاي مجازي براي خريد و اجاره آپارتمان استفاده کنند، شيوع فايل‌هاي فيک به دليل ايجاد حس بي‌اعتمادي در آنها مي‌تواند رکود بازار مسکن را نيز عميق‌تر کند.

هم‌اکنون دو نوع فايل فيک در سامانه‌هاي مجازي بازاريابي ملکي وجود دارد که عرضه آنها در روزهاي اخير در بازار تشديد شده است: دسته اول اعلام مشخصات واحدهاي مسکوني فروشي يا اجاره‌اي با انتشار تصاوير غيرواقعي مربوط به واحدهاي مسکوني ديگر است. اين تصاوير مربوط به واحدهايي است که به مراتب مرغوب‌تر، تميزتر و شيک‌تر، بزرگ‌تر، خوش نقشه‌تر و... نسبت به واحدي است که در واقعيت به بازار عرضه شده و آگهي دهنده اقدام به انتشار جزئيات آن با تصاوير فيک يا غير‌واقعي کرده است.

در زمان مراجعه خريدار يا متقاضي اجاره براي بازديد، مراجعه‌کننده متوجه خواهد شد که تصاوير ارائه شده، غيرواقعي و فيک و مربوط به واحد ديگري است. همچنين واحدي که به وي معرفي شده است به مراتب در مقايسه با واحدي که تصاوير آن در کنار جزئيات آگهي منتشر شده است از سطح کيفي پايين‌تري برخوردار است.

نوع دوم مربوط به فايل‌هايي است که عرضه‌کننده براي بازديد مراجعه‌کننده از آن زمان تعيين مي‌کند اما به محض مراجعه وي براي بازديد، عرضه‌کننده فايل يا همان واسطه معاملات ملکي به متقاضي اعلام مي‌کند که فايل ساعات يا دقايقي قبل به فرد ديگري فروخته شده يا اجاره داده شده است. در اين زمينه، از آنجا که مراجعه‌کننده با صرف زمان و طي مسافتي براي بازديد از فايل مراجعه کرده است به درخواست واسطه براي بازديد از ساير فايل‌هاي موجود با شرايط مشابه پاسخ مثبت مي‌دهد.

اما در زمان بازديد از فايل‌هاي پيشنهاد شده مشاهده مي‌کند که اين فايل‌ها به مراتب با بهاي بالاتر و سطح کيفي پايين‌تري عرضه شده‌اند و به ميزان قابل‌توجهي با آنچه در آگهي مشاهده کرده بود، متفاوت هستند.

در چنين شرايطي دو حالت وجود دارد؛ برخي از مراجعه‌کننده‌ها به دليل کمبود زمان و قرار داشتن در شرايط فشار ناچار به انتخاب، خريد يا اجاره واحد مسکوني بي‌کيفيت‌تر وبسيار متفاوت از آنچه براي خريد يا اجاره مراجعه کرده بودند تن مي‌دهند اما ممکن است برخي ديگر که زمان بيشتري در اختيار دارند چنين اقدامي انجام ندهند و به جست‌وجوي خود در بازار ادامه دهند.

اين شرايط در هر صورت به زيان مراجعه‌کننده‌ها از بابت اتلاف وقت وانرژي و تحميل واحد مسکوني بي‌کيفيت وفايل رسوب شده به آنها از سوي عرضه‌کننده‌هاي متقلب خواهد شد و از سوي ديگر نيز منجر به بي‌اعتمادي آنها نسبت به سامانه‌هاي آنلاين عرضه مسکن مي‌شود و مراجعات بعدي آنها و حتي نزديکان آنها را به اين سامانه‌ها به ميزان چشمگيري کاهش مي‌دهد.

در واقع هدف اصلي اين گروه از عرضه‌کننده‌هاي مسکن، فروش يا اجاره دادن فايل‌هاي رسوب شده در بازار است که به دليل نامرغوب بودن يا سطح قيمت و اجاره بالا و خارج از عرف، بدون مشتري باقي مانده‌اند. اين دسته از عرضه‌کننده‌هاي ملکي در تلاش هستند تا فايل‌هاي نامرغوب را پشت آگهي‌هاي فيک پنهان کرده و آنها را به متقاضيان تحميل کنند.

شرايط سخت‌تر براي مستاجرها
اين موضوع در شرايط فعلي به‌خصوص براي مستاجران دردسرساز شده است. در شرايط فعلي که عمده موجرها تمايل به تمديد قراردادهاي سال قبل ندارند و براي آنکه بتوانند واحد خود را با اجاره‌بهاي بالاتري به مستاجر جديد عرضه کنند اقدام به تخليه ملک اجاره‌اي و جابه‌جايي اجباري مستاجر مي‌کنند، فايل‌هاي فيک بازار اجاره نيز افزايش يافته است.

هم‌اکنون ميزان حضور مستاجرها در بازار تحت‌تاثير فشار برخي از موجران براي تخليه و عرضه واحد به مستاجر جديد افزايش يافته است.

ستاد ملي مقابله با کرونا در حالي تصويب واعلام کرده است که موجران حق افزايش اجاره‌بهاي مسکن تا سقف ۲۵ درصد در شهر تهران، ۲۰ درصد در ساير کلان‌‌شهرها و۱۵ درصد در شهرهاي ديگر را ندارند که بسياري از موجران براي دور زدن اين قانون اقدام به بهانه‌گيري از مستاجر براي تخليه واحد و عرضه آن به مستاجر جديد با درصد بيشتري افزايش اجاره‌بها مي‌کنند. در چنين شرايطي اين روزها در بازار ملک، بسياري از مستاجران با انبوهي از فايل‌هاي فيک اجاره مسکن مواجه مي‌شوند که در ابتدا عرضه‌کننده مشخصات فايل را با تصاوير فيک در استارت‌آپ‌هاي ملکي منتشر مي‌کند و سپس در زمان مراجعه متقاضي براي بازديد، به وي اعلام مي‌کند اين فايل در ساعات يا روز قبل اجاره رفته است.

سپس از وي درخواست مي‌کند تا براي بازديد فايل‌هايي با شرايط مشابه مراجعه کند. در حالي که اين فايل‌ها از هيچ لحاظ مشابهتي با فايل منتشر شده در سامانه‌هاي مجازي عرضه مسکن ندارند.

راهکار صحت‌سنجي فايل‌ها
کارشناسان به متقاضيان و مراجعه‌کننده‌ها به اين سامانه‌ها در وهله اول هشدار مي‌دهند حتما قبل از هماهنگي براي بازديد از فايل‌هاي فروش و اجاره مسکن در تماس تلفني با منتشر‌کننده آگهي، نسبت به فيک بودن يا واقعي بودن فايل اطمينان حاصل کنند. اين اطمينان را حتما ساعاتي قبل از مراجعه براي بازديد به دست آورند و تا زماني‌که مطمئن نشوند فايل واقعي است براي بازديد مراجعه نکنند.

اين در حالي است که روي سخن کارشناسان بيشتر با مديران و کارکنان استارت‌آپ‌هاي عرضه‌کننده فايل‌هاي ملکي است. کارشناسان به آنها توصيه مي‌کنند از اين به بعد بايد رويه خود را در ارتباط با آگهي دهنده‌ها وآگهي‌ها تغيير داده و برخلاف دوره‌هاي قبل که اعلام مي‌کردند مسووليتي در ارتباط با صحت وسقم آگهي‌هاي منتشر شده ندارند، اتفاقا سيستم‌هاي صحت‌سنجي خود را تقويت کرده و روش‌هاي پالايش آنلاين آگهي‌ها را به فوريت بازنگري و به‌روز رساني کنند. اين سامانه‌هاي مجازي بازاريابي ملکي بايد ضريب اطمينان مشتريان درخصوص واقعي بودن واصل بودن فايل‌ها را افزايش دهند و حتي مي‌توانند نوعي پروتکل در اين زمينه تعيين کنند که با انتشار‌دهندگان آگهي‌هاي فيک برخورد کنند. به اين صورت که اگر بنا بر گزارش مراجعه‌کننده‌ها اثبات شود فردي اقدام به انتشار فايل فيک کرده است براي هميشه دسترسي وي به اين پلت‌فرم‌هاي آنلاين مسدود شود و وي در ليست سياه قرار بگيرد.

مشتريان و مراجعه‌کننده‌ها به اين پلت‌فرم‌ها نيز بايد امکان داشته باشند تا در صورت برخورد با آگهي‌هاي فيک وانتشار‌دهنده‌هاي اين نوع آگهي‌ها، بتوانند موضوع را به مديران اين سامانه‌هاي مجازي اطلاع دهند تا در صورت اثبات ادعاي آنها مبني بر انتشار آگهي غيرواقعي، دسترسي اين کاربران به اين سامانه‌ها مسدود شود. به اين صورت که به آنها هشدار داده شود در صورت انتشار آگهي فيک وغيرواقعي براي هميشه امکان دسترسي به اين پلت‌فرم‌ها چه براي ارائه خدمت وچه براي دريافت خدمت را از دست خواهند داد.

به پيج اينستاگرامي «آخرين خبر» بپيونديد
instagram.com/akharinkhabar