باشگاه خبرنگاران/ دانشمندان و پژوهشگران بين المللي ژنومهاي بيش از ۴۷ هزار نمونه مختلف ويروس، که باعث ابتلا به کوويد-۱۹ ميشود را در ماه ژانويه بررسي کردند.
اين محققان در حال بررسي ويروسي هستند که کوويد-۱۹ را ايجاد کرده و همچنين به دنبال تغييرات ژنتيکي که ميتواند واکسن را بي اثر جلوه دهد هستند اما تاکنون به هيچ نتيجه قطعي نرسيدهاند.
اِماهودکروفت، اپيدميولوژيک مولکولي در دانشگاه بازل سوئيس ميگويد: از نظر من هيچ چيز نگران کنندهاي تاکنون در نحوه جهش کرونا ويروس يا سرعت جهش آن وجود ندارد، من فکر نميکنم در کوتاه مدت مسئله تغيير جهش ژنوم ويروس کرونا براي ما مشکلساز شود.
تغييرات اندک ژنوم، تاثيري در توليد واکسن ويروس کرونا نخواهد داشت
پيتر تيلن، دانشمند و ژنتيکدان ارشد آزمايشگاه فيزيک کاربردي جان هاپکينز درباره تغيير ژنوم ويروس کرونا ميگويد: تا به امروز تعداد جهشهاي ايجاد شده بين ۴ تا ۱۰ تفاوت ژنتيکي در سويههاي ويروس کرونا بوده است، که اين تغييرات اندک تاثيري در توليد واکسن ويروس کرونا نخواهد داشت. تحقيقات نشان ميدهد با وجود اينکه اين ويروس تعداد زيادي از مردم را مبتلا کرده است، اما تعداد جهشهايش نسبتا کم بوده و به نظر ميرسد يک واکسن منفرد ميتواند بزودي باعث پيشگيري ويروس کرونا شود که ديگر نيازي به ساخت واکسن جديد در هر سال نيست.
تيلن ميگويد: امروز ما تعداد بسيار زيادي از ژنوم کرونا ويروس را داريم که به پايگاه دادههاي بين المللي ارسال شده اند و ژنومهاي جديد هم هر روز توسط تيمهايي از دانشمندان از سراسر جهان به اين پايگاه اضافه ميشوند.
او ميافزايد: ما در اطلاعات به دست آمده به دنبال شباهت بين ژنوم ويروسي که براي اولين بار پديد آمده است با ژنومهاي که امروز در اختيار داريم هستيم و ميخواهيم اگر تغييري در ژنوم به وجود آمده است را مورد بررسي قرار دهيم.
باوجود تغييرات اندک در ژنوم ويروس کرونا، همچنان نگرانيهايي در مورد تغيير جهش اين ويروس وجود دارد، زيرا SARS-CoV-۲ نوعي ويروس است که قادر به تغيير سريع ژنهاي کوويد-۱۹ هستند، اما برخلاف بسياري از ويروسهاي مشابه، ويروس کرونا از يک سيستم تصحيح استفاده ميکند تا هنگام شروع توليد نسخههايي از خودش، خطايي در کد ژنتيکي بگيرد.
اين ژنتيکدان ادامه ميدهد: اگر اين ويروس در کد ژنتيکي خود چيزي غيرعادي يا جديد مشاهده کند، اجازه توليد آن را نميدهد و همه اين موضوعات توليدکنندگان واکسن را اميدوارتر از پيش کرده است. اهداف ساخت و توليد واکسنها به همان شکل اوليه که در ژانويه طراحي کرده بوديم، باقي ميمانند.
تيلن ميگويد: تغييرات احتمالي ژنوم ويروس کرونا در صورت ايجاد در يک محل خاص اتفاق ميفتد و اين محل خاص ميتواند مکانهاي ژنتيکي که بر روي پروتئين سنبله تأثير ميگذارند، باشد که اين خود نگران کننده است. (پروتئين سنبله که دانشمندان نخستين بار توسط ميکروسکوپ الکتروني در يک ويروس کرونا مشاهده کردند و در آن يک پروتئين فعال تاجي شکل را ديدند).
غيرفعال کردن پروتئين تاج خورشيدي، ويروس کرونا را از پا در ميآورد
محققان بر اين باورند که با هدف گيري و غيرفعال کردن پروتئين سنبله ميتوانند ويروس کرونا را از پا در آورند. پروتئينهاي سنبله همان تاجهايي شبيه به پياز روي ويروس کرونا هستند که به سلولهاي سالم ميچسبند و آنها را آلوده ميکنند. در واقع پروتئينهاي سنبله مشخصه ويژه ويروس کوويد ۱۹ هستند. واکسنهاي کرونا ويروس که اکنون توسط کشورهاي مختلف در دست تهيه است، براي اثربخشي به صورتي طراحي شدهاند تا سيستم ايمني بدن آموزش مقابله با پروتئين سنبله را داشته باشد و بتواند با آن مبارزه کند.
به گفته او اين يک استراتژي خوب است و اميد ميرود تا نتيجه مثبتي به همراه داشته باشد.
اين دانشمند ميگويد: اهداف طراحي واکسنها امروز به همان صورتي باقي ميمانند که ما آنها را در ژانويه طراحي کرده بوديم.
خوشبختانه ويروس کرونا تا به امروز برخلاف ديگر ويروسها که در گذشته به وجود آمده و شناخته شدهاند، متفاوت است به طوري که ويروسهاي ديگر سال به سال ژنوم آنها تغيير ميکند و همين امر باعث ميشود تا اثرگذاري واکسن و داروهاي توليد شده براي آنها کاهش پيدا کند، براي مثال آنفلوانزا دائماً پروتئينهاي سطح خود را تغيير ميدهد و اين باعث ميشود که سالانه واکسن مربوط به اين بيماري نياز به تغيير داشته باشد.
احتمال شباهت ژنوم ويروس کرونا باآنفلوانزا و سرخک
هودکروفت هم در اين باره ميگويد: آنفلوانزا واقعاً عاشق تغيير است و به همين دليل ميتوانيم بگوييم واکسن اين ويروس از فصلي به فصلي ديگر متغيير است. اما ويروسي مانند سرخک که ژنوم آن طي سالها نسبتاً پايدار مانده است و وقتي واکسن اين بيماري را به فرزندانمان در دوران کودکي تزريق ميکنيم باعث ميشود يک سيستم ايمني بسيار قوي در برابر ويروس سرخک داشته باشند و براي يک عمر بدون نگراني از مبتلا به آن زندگي کنند.
او افزود: بررسيها درمورد ويروس کرونا تا به امروز نشان ميدهد که اين ويروس چيزي بين آنفلوانزا و سرخک است.
هودکروفت ادامه داد: اميدواريم تا بزودي داروي درمان کرونا را پيدا کنيم. اما سوال بزرگ اين است که داروي کشف شده همان واکسني است که يک بار ميزنيم و ديگر به کرونا مبتلا نميشويم يا تغييرات ژنوم اجازه اينکار را نميدهد و ما مجبوريم هر دو سال يک بار آن را تزريق کنيم.
او گفت: دانشمندان از اينکه ويروس کرونا جديد است يا نه هنوز مطمئن نيستند و نتوانسته ايم تنوع کامل جهش ويروس را در افراد مختلف ببينيم و بايد با بررسي جهشهاي مختلف در جامعه آماري زياد از اين ويروس درموردش نظر دهيم. زمان در دست ما نيست که به آن سرعت ببخشيم و فقط بايد منتظر بمانيم تا ببينيم چه اتفاقي ميافتد.
در حال حاضر، دانشمندان و پژوهشگران توليد واکسن بايد با بررسي بيشتر بر روي ژنومهاي مختلف از ويروس کرونا، ثابت کنند که ميتوانند واکسنهايي توليد کنند که ايمن و مؤثر باشند و بايد اين اطمينان را هم بدهند که بعد از کشف اين دارو بتوانند مقدار انبوهي از آن را توليد کنند.
بازار