تولید پلاستیک از ضایعات ماهی!

"فرانچسکا کرتون"(Francesca Kerton)، پژوهشگر ارشد اين پروژه گفت: اگر اين محصول با موفقيت توليد شود، پلي‌اورتان‌ مبتني بر روغن ماهي مي‌تواند نياز به پلاستيک‌هاي پايدارتر را رفع کند. اين موضوع مهم است که ما طراحي پلاستيک‌ها را با يک برنامه بلندمدت آغاز کنيم.

گروه کرتون براي ساخت اين ماده جديد، کار خود را با روغن به دست آمده از بقاياي ماهي سالمون آغاز کردند. "ميخايلي ويلر" (Mikhailey Wheeler)، از پژوهشگران اين پروژه گفت: به نظر من جالب است که مي‌توانيم از زباله‌هايي که مردم دور مي‌ريزند، محصول مفيدي به دست بياوريم که حتي مي‌تواند روش ساخت پلاستيک‌ را تغيير دهد.

روش مرسوم براي توليد پلي‌اورتان‌ها، با مشکلات مربوط به محيط زيست و ايمني همراه است. اين روش به نفت خام نياز دارد که يک منبع تجديدپذير انرژي است و همچنين فسژن که يک گاز بي‌رنگ و بسيار سمي است. تجزيه بيولوژيکي محدودي که در اين روش رخ مي‌دهد، مي‌تواند ترکيبات سرطان‌زا را آزاد کند. از سوي ديگر، تقاضا براي جايگزين‌هاي سازگار با محيط زيست نيز در حال افزايش است. پيش از اين، ساير گروه‌هاي پژوهشي با استفاده از روغن‌هاي گياهي به جاي نفت، پلي‌اورتان‌هاي جديد توليد کرده‌اند. با وجود اين، روش آنها با يک مشکل رو به رو است. زمين‌هايي که براي پرورش محصولات داراي روغن به کار مي‌روند، مي‌توانند براي توليد مواد غذايي مورد استفاده قرار بگيرند.

ضايعات ماهي از نظر کرتون، يک جايگزين اميدوارکننده‌ هستند. پس از فرآوري ماهي معمولا قسمت‌هاي باقي مانده آن دور ريخته مي‌شوند اما گاهي اوقات از آنها روغن استخراج مي‌شود. کرتون و همکارانش، فرآيندي ابداع کردند تا روغن ماهي را به يک پليمر شبيه به پلي‌اورتان‌ تبديل کنند. آنها ابتدا اکسيژن را با روشي کنترل‌شده به روغن اشباع نشده اضافه کردند تا "اپوکسيدها"(Epoxides) را تشکيل دهند. پس از واکنش اپوکسيدها با دي‌اکسيد کربن، مولکول‌هاي به دست آمده را با آمين‌هاي حاوي نيتروژن پيوند دادند تا ماده جديدي تشکيل شود.

آيا اين پلاستيک بوي ماهي مي‌دهد؟ کرتون گفت: هنگامي که اين فرآيند را با روغن ماهي آغاز مي‌کنيم، بوي ضعيف ماهي ايجاد مي‌شود اما هرچه مراحل کار پيش مي‌روند، اين بو از بين مي‌رود.

پژوهشگران در ساير آزمايش‌ها، به بررسي احتمال خراب شدن مواد جديد با نزديک شدن به پايان عمر آنها کردند. ويلر، تکه‌هايي از آن را در آب خيس کرد و براي سرعت بخشيدن به از بين رفتن، به آن ليپاز اضافه کرد. ليپاز، آنزيمي است که مي‌تواند چربي‌هايي مانند چربي روغن ماهي را تجزيه کند. ويلر، رشد ميکروب‌ها روي همه نمونه‌ها را زير ميکروسکوپ مشاهده کرد. اين يک نشانه دلگرم‌کننده است که ثابت مي‌کند مواد جديد احتمالا به سادگي از بين مي‌روند.

کرتون و ويلر قصد دارند تا آزمايش اثرات استفاده از آمينواسيد را در توليد و بررسي ميزان سازگاري اين ماده ادامه دهند. آنها همچنين قصد دارند که ويژگي‌هاي فيزيکي اين ماده را بررسي کنند تا کاربرد آن را در جهان واقعي مورد ارزيابي قرار دهند.