دی‌ان‌ای تنها عامل تعیین کننده قد انسان نیست

به طور معمول قد فاکتوري تغيير ناپذير در نظر گرفته مي‌شود که توسط ژنتيک کنترل مي‌شود.

چهار متخصص ژنتيک، ژنوم‌شناسي، زيست‌شناسي سلولي به اين سوال پاسخ داده‌اند که آيا عوامل محيطي تاثير قابل توجهي برروي قد مي‌گذارند يا خير؟ هر چهار نفر يک پاسخ داشتند: بله!

چه شواهدي مبني بر اثرگذاري عوامل محيطي بر قد وجود دارد؟

پروفسور پيتر ويسچر(Peter Visscher)، متخصص ژنتيک از دانشگاه کوئينزلند در استراليا مي‌گويد: شواهد زيادي مبني بر افزايش قد افراد در طول زمان همراه با صنعتي شدن کشورها وجود دارد و اين تغيير در قد افراد مربوط به محيط است زيرا عوامل ژنتيکي در دوره‌هاي کوتاه چند دهه‌اي قادر به چنين تغييراتي نيستند. اين عوامل محيطي مي‌تواند شامل دسترسي به غذا و خدمات بهداشتي باشد.

مطالعات چندين موردي نشان داده است که رژيم غذايي بر قد افراد اثر مي‌گذارد.

پروفسور ساوريو آلبرتي(Saverio Alberti) متخصص ژنتيک از دانشگاه مسينا(Messina) در ايتاليا مي‌گويد: يک مثال براي اين موضوع تولد نوزادان با قد کوتاه‌تر در قحطي سال ۱۹۴۴ در هلند است. کودکاني که در اين زمان متولد شدند چهار سانتي‌متر از ميانگين قد هلندي‌ها کوتاه‌تر بودند.

نقش ژنتيک در تعيين قد چيست؟

به طور کلي ۸۰ درصد قد انسان تحت تاثير ژن‌هاست. دي‌ان‌اي حداکثر قدي که فرد مي‌تواند داشته باشد را کنترل مي‌کند در حالي که عوامل محيطي تعيين مي‌کنند که شخص به حداکثر قد ممکن مي‌رسد يا خير.

به همين دليل پيش‌بيني قد در مناطقي که کودکان دچار سو تغذيه هستند دشوار است اما در کشورهايي که افراد مواد غذايي کافي در دسترس دارند مي‌توان قد افراد را به وسيله‌ي ژنتيک آن‌ها پيش‌بيني کرد.

حداکثر قد ممکن براي انسان چقدر است؟

اين احتمال وجود دارد که قد انسان از نظر فيزيولوژيکي داراي محدوديت باشد و با گذر از اين مرز در عملکرد خون‌رساني قلب اختلال ايجاد شود. تصور مي‌شود حداکثر ميزاني که قد يک فرد مي‌تواند رشد کند ۲.۷ متر برابر با قد بلندترين فرد جهان تاکنون است.

متوسط قد جهاني در صدها سال به طور پيوسته در حال افزايش بوده است اما از ۳۰ سال پيش تاکنون اين رشد متوقف و ثابت شده است، آيا اين به معناي رسيدن به حداکثر قد ممکن است؟

دکتر ايريني مارولي(Eirini Marouli)، متخصص ژنتيک در دانشگاه کويين مري(Queen Mary) در لندن مي‌گويد: منطقي است که ميانگين قد افراد نيز محدوديت داشته باشد اما فرضيه‌ي ديگري نيز وجود دارد که بيان مي‌کند تغيير در سبک زندگي مانع تغيير ميانگين قد افراد شده است.

آيا قد انسان به حداکثر ميزان خود رسيده است؟ پاسخ اين سوال تنها با گذر زمان مشخص خواهد شد.