چرا پیاز اشک مان را درمی آورد؟

خراسان/ حتما تا حالا هنگام خرد کردن پياز شروع به اشک ريختن کردهايد يا دستکم کسي را ديدهايد که با اشک روان روي گونههايش در حال خرد کردن پياز است. چرا وقتي شروع به برش زدن پياز ميکنيد، چند ثانيه بعد اشکهايتان سرازير ميشود؟ دليل اين اتفاق چند واکنش شيميايي ساده است. پياز مادهاي به نام «اسيد آمينه سولفوکسيد» در سلولهاي خود دارد که وقتي شما آن را خرد ميکنيد، ميليونها سلول آن تکهتکه ميشود. بعد آنزيمهاي سلولي پياز در واکنش با اين اسيد ماده جديدي را بهوجود ميآورد که «اِس اکسيد پروپانتيال» ناميده ميشود. اين ماده جديد بسيار سبک است و در دماي معمولي بخار ميشود و گازي را در هوا پراکنده ميکند. حالا وقتي اين گاز با آب موجود در چشم شما واکنش نشان دهد اسيدي را در چشم توليد ميکند. شايد با تعجب بپرسيد اسيد در چشمهايمان؟
بله، دقيقا. خوشبختانه چشمهاي شما يک سيستم تميز کردن در خود دارند که به آن ميگوييم اشک. در واقع به نوعي شبيه يک ماشين لباسشويي خاص براي چشمهاي شما عمل ميکند. اشک شامل آب زيادي است که با هر مادهاي که چشم شما را اذيت کند، مخلوط و از چشم خارج ميشود. گاهي مردم براي اينکه از اين گاز اذيت کننده کمي راحت شوند، پياز را قبل از خرد کردن داخل يخچال يا در آب ميگذارند؛ اين کار از مخلوط شدن آنزيمها با ماده اسيدي آن جلوگيري ميکند.
منابع : Library of congress
Sciencealert.com
نويسنده : سميه احمديان/ روزنامه نگار