گزارش ایسنا از روند رسیدگی ناجا به پروندههای تجاوز به عنف
ايسنا
بروزرسانی
ايسنا/ براساس آمارها، نرخ وقوع جرايم جنسي در کشور در پنج ماهه اول امسال در مقايسه با مدت مشابه سال قبل حدود چهار درصد کاهش داشته است. گرچه بر اساس اعلام پليس آگاهي ناجا ميزان وقوع جرايم جنسي در کشور کم است اما بايد توجه داشت که اين جرم در رديف جرايم داراي آمار پنهان است.
سکانس اول:
مرجان، 26 ساله از طريق چتروم با شخصي که خود را حميد معرفي ميکرد آشنا شد. گفتگوهاي آنها از طريق اينترنت و چترومها ادامه داشت تا اينکه حميد اصرار کرد مرجان را ملاقات کند؛ اما مرجان قبول نميکرد. حميد با طرح اين ادعا که دانشجوي رشته مهندسي است و در مقطع کارشناسي ارشد تحصيل ميکند و قصد ازدواج يا يک دختر «آفتاب مهتاب نديده» را دارد سرانجام اعتماد وي را جلب و او را متقاعد به ملاقات حضوري کرد.
ساعت 7 بعدازظهر يکي از روزهاي پاياني تابستان هر دو در محل قرار حاضر شدند. حميد با خودرويي به محل آمده بود و پيشنهاد کرد که با هم به خانه اوبروند تا مادر و خواهرش با وي آشنا شوند. حميد با اين بهانه مرجان را سوار خودرو کرد و با برنامهريزي قبلي او را به محلي خلوت کشاند و با تهديد چاقو پس از اينکه نيت شيطاني خود را عملي کرد، گوشي تلفنهمراه او را نيز گرفت و تمام عکسهاي خانوادگي، شماره تلفنها و اطلاعات شخصي او را با بلوتوث به گوشي خود منتقل کرد.
داستان مشخص بود. مرجان از سوي فردي که تصور ميکرد با اسبَسفيد به سراغش آمده و ميخواهد با او ازدواج کند فريب خورده و مورد سوءاستفاده قرار گرفته، نميدانست بايد چه کار کند؛ با اينکه سني از او گذشته بود اما حس ميکرد مثل يک کودک فريب خورده است؛ شرم و ترس از آبروريزي مانع اين بود که اين خاطره تلخ را به فردي بگويد يا درخواست کمک کند. او ديگر از رايانه و اينترنت بدش ميآمد و سراغ آنها نميرفت اما دو روز بيشتر نگذشته بود که با تماس تلفني حميد متوجه شد که اين ماجرا تمام نشده و اين رشته سر دراز دارد! در اين تماس حميد او را تهديد کرد که بايد به خواستههاي وي تن دهد و گرنه عکسهاي خصوصي او را منتشر خواهد کرد و موضوع را به پدر و مادر او اطلاع خواهد داد. مرجان خيلي سعي کرد که با التماس و خواهش حميد را از اين کار منصرف کند اما فايدهاي نداشت.
مرجان حال هميشگي را نداشت و همين موضوع سبب شد که مادر وي کنکاش کند و سرانجام از آنچه اتفاق افتاده بود آگاه شود. مرجان و خانوادهاش شکايت کردند و حميد شناسايي و دستگير شد و در تحقيقات پليس مشخص شد که متهم دستگيرشده فردي است که سابقه کيفري دارد و قبلا نيز به همين شيوه دختراني را اغفال و مورد سوء استفاده قرار داده است.
سکانس دوم:
ماجراي حادثهاي که براي «زيبا» 16 ساله روي داد از همين دست است. «زيبا» در مسير مدرسه با «علي» آشنا شده بود و آنها در روياهاي کودکانه خود بهشتي را تصور ميکردند که قرار است در آن زندگي کنند . يک شب «زيبا» با پدرش بحث و جدل کرد و به اميد ماندن نزد «علي»، پنهاني خانه را ترک کرد. «علي» او را ترغيب کرد که به خانهشان برگردد اما گوش «زيبا» شنواي اين نصيحتها نبود. او به پارک رفت و زماني که در آنجا سرگردان بود يک نفر به او مراجعه و با معرفي خود به عنوان يک «آدم خير» از او خواست که به منزل او بروند. «زيبا» از سوي آن فرد به ظاهر خير و دو نفر از دوستان وي مورد سوءاستفاده و تعرض قرار گرفت.«زيبا» موفق شد از آن خانه فرار کند و به منزل برگردد و با اطلاع دادن موضوع به پليس، هر سه نفر شناسايي و دستگير شدند.
به يقين ميتوان گفت حوادث مشابه ديگري روي داده است که پرونده آنها روي ميز کارآگاهان قراردارد و تحت رسيدگي است و حتي ممکن است بعضي از قربانيان نيز جرات طرح شکايت را نداشته باشند و راز اين رفتارهاي پست و شيطاني را با خود داشته و ترس از افشاي آن براي هميشه در زندگي آنها سايهافکنده باشد.
اين دو حادثه نمونهاي واقعي، از دهها حادثه مشابه است که ممکن است در زندگي روزمره براي امثال «مرجانها» و «زيباها» روي دهد و دختري معصوم، فريب چهره زيبا يا زبانخوش مردي هوسران را بخورد و به خاطر اين فريب عمري را با تاسف و ترس سپري کند و در اين ميان هستند، تعدادي از زنان و دختراني که قرباني مکر و هوسراني شدهاند با ترس از آبروريزي يا هراس از اينکه خودشان در معرض اتهام قرار گيرند پاي در راه احقاق حق قانوني نمي گذارند اما سرهنگ هادي مصطفايي، معاون مبارزه با جرائم جنايي پليس آگاهي ناجا درگفتو گو با ايسنا معتقد است اين شيوه مشکلي را از قرباني حل نميکند و فرصتي هم براي مجرم است که افراد معصوم و بيگناه ديگري را قرباني پستيها و اعمال مجرمانه خود سازد.
وي با ذکر اين موضوع که اطلاعات پرونده و هويت قربانيان نزد پليس محفوظ است و تحقيق از قربانيان نيز توسط پليس زن صورت ميگيرد، توصيه کرد اگر خداي ناکرده چنانچه فردي در شرايط مشابه گرفتار شود، بهتر است برابر روال قانوني اقدام کند.
مصطفايي معتقد است که هر پرونده تجاوز از ابعاد مختلف قابل بررسي است و معمولا علل متعددي در شکلگيري يک حادثه دخيل است و در اين موضوع ميتوان به نقش والدين، نحوه تعليم و تربيت، دوستان، محيط و اطرافيان، ميزان علم، آگاهي و عقلانيت، شخصيت و منطقيبودن فرد اشاره کرد.
معاون مبارزه با جرائم جنايي پليس آگاهي ناجا افزود: بعضي اوقات سادهانگاريها، بيتوجهي به عواقب رفتار و بعضي رفتارهاي احساسي و غيرعقلاني سرآغاز شکلگيري روابطي است که سرانجام تلخي را رقم ميزند. متاسفانه اين نوع از رفتارها مختص نوجوانان و جوانان نيست و گاهي از سوي افراد بزرگسال نيز مشاهده شده که به فروپاشي کانون گرم خانواده يا تاثيرهاي مخرب ديگر منتهي شده است.
مصطفايي ادامه داد: حس احتياط و پرهيز از عرصه و موقعيتهاي خطر حسي است که از کودکي در فرد وجود دارد و او را از گزندهاي احتمالي حفظ ميکند اما اين حس به مرور زمان و با رشد عقلاني فرد تقويت ميشود و به ميزان رشد و بالندگي فرد ميتوان به وي اعتماد کرد و آزادي و اختيار انتخاب و تصميمگيري داد. اگر والدين يک کودک دو يا سه ساله به او اجازه نميدهند براي خريد بيرون برود به اين علت است که ميدانند او قادر به تشخيص خوب، بد، سود و زيان يک معامله نيست و توان فهم و محاسبه در مورد مبادله پول و کالا ندارد.
معاون مبارزه با جرائم جنايي پليس آگاهي ناجا که تجربه زيادي در بررسي پروندههاي جنايي دارد معتقد است بسياري از اوقات منشا و ابتداي شکلگيري يک جرم جنايي نيت، تصميم و برنامهريزي قبلي نبوده و رفتارهاي غيراصولي و بعضا پنهاني ساده در کنار زودباوري و ناتواني در تشخيص صحيح عواقب کار موجب وقوع جرم شده و افراد در گروههاي سني مختلف و متناسب با شرايط خود ممکن است در معرض جرم قرار داشته باشند و يکي از گروههاي آسيبپذير دختران نوجوان هستند که به لحاظ شرايط سني و روحيه احساسي و شرايط ديگر نياز به مشاوره و راهنمايي بيشتري از سوي والدين، مربيان تربيتي و آموزشي دارند.
بر اساس اعلام پليس آگاهي ناجا، نرخ وقوع جرائم جنسي در کشور کمتر از يک به ازاي هر يکصد هزار تن در سال است و در پنج ماهه اول امسال نيز در مقايسه با مدت مشابه سال قبل حدود چهار درصد کاهش دارد و همانگونه که مشاهده ميشود بر اساس نرخ محاسبه شده، خوشبختانه ميزان وقوع جرائم جنسي در کشور ما کم است اما بايد توجه داشته باشيد که اين جرم در رديف جرائمي است که آمار پنهان نيز دارد، بگونهاي که عدهاي از قربانيان به دلايل مختلف ممکن است موضوع را به پليس گزارش نکردهاند و در زمينه کشف تجاوز و جرائم جنسي آن گونه که معاون مبارزه با جرايم جنايي ناجا عنوان داشت، تلاش و کوشش کارکنان بر کشف صد درصدي است اما بيش از 95 درصد محقق شده است.
پليس به منظور ارزيابي صحيح از وضعيت و امکان ارائه تحليل و راه کارهايي براي پيشگيري از وقوع، تمامي موارد منعکس شده را ثبت و به طور دقيق پيگيري ميکند و ممکن است بعضي از موارد اعلامي در حدي باشد که ظاهرا کم اهميت به نظر آيد اما باز هم در آمار لحاظ ميشود اما در مجموع برابر آمارها حدود 47 درصد شکايتهاي مطرح شده سال گذشته در اين زمينه مربوط به افراد مونث است و از نظر ترکيب سني، حدود 25 درصد از قربانيان سوءاستفادههاي جنسي کمتر از 15 سال سن دارند و در مورد بررسي تفاوت آمار وقوع در فصول مختلف سال نيز، آمار وقوع در نيمه اول سال کمي بيشتر است.
سرنوشت متجاوزاني که فيلم و عکس ميگيرند؛ چه ميشود؟
متاسفانه تهيه فيلم يا عکس از رفتار منکراتي يا از قرباني در موقعيت نامناسب شيوهاي است که در پروندهها مشاهده شده و مجرمان با اين شيوه و تهديد قرباني به انتشار، بر ادامه سوءاستفاده يا جلوگيري از طرح شکايت اصرار ميکنند که توصيهاي که ميتوان به قربانيان احتمالي اين قبيل جرم کرد اين است که اگر فيلم يا عکسي در اختيار مجرم است و وي با اين وسيله تهديد و اخاذي ميکند؛ تسليمشدن در قبال خواستهها مانند يک بردگي هميشگي است و توصيه ميشود مشکل طرح شده را از طريق مراجع قانوني حل کنند چرا که در اين قبيل موارد علاوه بر جرم تجاوز، موضوع تهيه فيلم و عکس هم جرم تلقي شده و علاوه برآن تهديد و اخاذي نيز جرم محسوب ميشوند.
صدمات روحي و رواني قربانيان هوسراني را ببينيد!
معاون مبارزه با جرائم جنايي پليس آگاهي ناجا با اشاره به تاثيرهاي منفي اين جرم بر قرباني گفت: گاهي مشاهده شده که شدت صدمات روحي وارده به نحوي است که وي را از ادامه زندگي به روال عادي قبلي بازداشته و تبعاتي مانند افسردگي، انزوا، ترک تحصيل، اقدام به خودکشي و غيره را به همراه داشته است. در اين موارد پليس عهدهدار کشف جرم است اما با هماهنگي ساير سازمانها و نهادهاي کشوري بر آنيم که در زمينه درمان نيز تعامل و همکاريها بيشتر شود.
وي متذکر شد در صورت وقوع چنين حوادثي براي يک فرد نقش حمايتي و مشاورهاي و درماني براي کاهش آثار و تبعات مخرب موضوع نيز مهم است و بايد به آن توجه کرد.
تاثيرات مجازات در ملاعام
وي افزود: در بعضي از پروندهها شرايط ارتکاب جرم حالت عادي و معمولي ندارد. به نحوي که ممکن است مرجع قضايي اجراي حکم در ملاعام را مناسب تشخيص دهد و ممکن است اظهار نظرهاي مختلفي روي اين موضوع صورت گيرد. به نظر بنده اين موضوع هم مانند بسياري از موضوعهاي ديگر ابعاد مختلف دارد.
مصطفايي گفت: مشاهده حاکميت و قاطعيت قانون در مقابله يا متجاوزان به ناموس مردم و بحث عبرتگيري از سرنوشت متجاوزان، تسلي و آرامش قربانيان جرم و افکارعمومي که از وقوع متاثر و جريحهدار شدهاند از نکات مثبت آن است. ممکن است در مواردي هم احساسات قربانيان جرم و شکات را متاثر کرده و آنها را از طرح شکايت يا پيگيري موضوع منصرف کند.
پليس امين مردم است
معاون مبارزه با جرائم جنايي پليس آگاهي ناجا يادآوري کرد: کارکنان پليس آگاهي با رعايت امانت و به کارگيري تمام توان خود سعي ميکنند اين نوع از پروندهها را کشف کرده و از تکرار اين جرائم پيشگيري شود و در اين راستا ساز و کارهاي متعددي هم درمورد حفظ هويت قربانيان ديده شده و اجرا ميشود و اميدواريم وقوع اين نوع از جرائم به حاقل ممکن و حتي صفر کاهش يابد.