اقتصاد نيوز/ بحران ويروس کرونا، قرنطينهسازي و کاهش فعاليت کسب و کارها چه اثري بر فعاليت مطبوعات داشته است؟ در بسياري از کشورها که بواسطه شيوع کرونا بسياري از فعاليتها کمرنگ شدهاند مطبوعات در حال فعاليت هستند و حتي نسخه چاپي آنها هر روز منتشر ميشود.
روزنامهها در کشورهاي مختلف همچنان چاپ ميشوند. حتي در ايتاليا، آمريکا، فرانسه، چين و آلمان مطبوعات چاپي به امور خود مشغول هستند. جالب آنکه در مناطق قرنطينه شده نيز در برخي کشورها روزنامه نيز از سوي دولت خريداري ميشود و به افراد داده ميشود. روزنامه گاردين با دفاع از انتشار نسخههاي چاپي روزنامهها مينويسد: به دليل آنکه در برخي گروههاي سني امکان دسترسي به نسخههاي انلاين سخت است يا نداشتن امکان بازديد آنلاين براي برخي مناطق و گروههاي خاص، انتشار نسخههاي کاغذي ضرورت است. اين نشريه همچنين استدلال کرد که بخشي از جامعه به نشريات چاپي خو گرفته و انسي با فضاي مجازي ندارد.
يکي از تجارب قابل تامل ايتاليا است. روزنامههاي ايتاليايي به خصوص در شمال اين کشور که منشا اصلي کرونا در اين کشور بود، تعطيل نشدند. روزنامههاي اصلي ايتاليا در شرايط کرونا همچنان به انتشار خود ادامه ميدهند. دولت ايتاليا خبرنگاران و روزنامهنگاران را در رده مشاغل ضروري و مهم دستهبندي کرده و آنها ميتوانند برخلاف ديگر مردم و مشاغل براي تهيه خبر به هرکجايي که خواستند، مراجعه کنند. دکههاي روزنامه فروشي نيز برخلاف ديگر مشاغل باز هستند و بايد به خدمترساني خود در شرايط شيوع کرونا ادامه دهند.
در آمريکا و هند نيز فعاليت مطبوعات ادامه دارد. در ايالت کاليفرنيا آمريکا نيز با وجود مقررات سختگيرانه براي محدود شدن کسب و کارها اما مطبوعات جز کالاهاي اساسي قرار گرفتهاند و اجازه فعاليت دارند. دين ردينگز، روزنامهنگار آمريکايي ميگويد: «در زمان سيل، زلزله، آتشسوزي و... روزنامهها نقش مهمي دارند، طبيعتا در عصر کرونا نيز نقش آنها ضروري است.» روزنامهنگار ديگري با اشاره به جمعيت هدف در معرض تهديد کرونا ميگويد: «بازه سني پنجاه تا هفتاد سال رابطه زيادي با فضاي آنلاين و مجازي ندارند، آنان مطالعه مکتوب دارند پس حداقل براي تامين نياز همين گروه، انتشار روزنامه ضروري به حساب ميآيد، زيرا آنها نيز حق دارند از اوضاع و اتفاقات با جزئيات مطلع باشند. برخي پژوهشگران نيز با تفکيک کارکرد اطلاعرساني و آموزش اعتقاد دارند: «در فضاي مجازي اطلاعرساني سريع در اولويت است اما جامعه اين روزها نيازمند متون آموزشي است. طبيعتا خواندن متون آموزشي طولاني همراه با گرافها و اينفوها در فضاي آنلاين براي بسياري خوشايند نيست. روزنامههاي چاپي ميتوانند اين خلا را پر کنند. کارکرد آموزشي و ماندگاري نسخههاي چاپي امتيازي است که اين روزها بايد به خوبي از آن استفاده شود.»
شواهد علمي در حال رشدي وجود دارد که روزنامهها را بيخطر نشان ميدهند، و هيچ خطر ابتلا به ويروسي از طريق آنها وجود ندارد. انجمن بينالمللي رسانههاي خبري (آياناماي)، يک نهاد تأثيرگذار که در سراسر جهان بهترين استراتِژيها را براي رسانههاي خبري ترويج ميکند، تحقيقات علمي فعلي را در مورد ايمني روزنامهها جمع آوري کرده است که به وضوح نشان ميدهد که روزنامهها بيخطر هستند. اولا، هيچ موردي از انتقال ويروس کرونا از طريق روزنامه در هيچ جاي دنيا مشاهده نشده است. دوما، خروجي چاپ روزنامه بسيار متخلخل (پرمنفذ) است و امکان انتقال را به صفر ميرساند؛ چراکه محيط پرمنفذ براي ويروس دافعه دارد. جورج لومونوسف، ويروسشناس مشهور در مرکز جان اينس انگلستان، در اين باره توضيح داده است: «روزنامهها به دليل شيوه چاپ و روند طي شده بسيار استريل هستند. افزون به اين شواهد علمي، فرايند خودکار و بهداشتي است که ناشران عمده هنگام چاپ روزنامه ها دنبال مي کنند.»
در کشورهايي مانند هند، آمريکا، انگلستان و بسياري از کشورهاي ديگر نيز روزنامهها همچنان منتشر ميشود چرا که کليه تحقيقات انجام شده از سوي موسسههاي مختلف و نظرات کارشناسان ويروسشناسي، امکان انتقال از طريق روزنامهها را محتمل نميداند. بنابراين؛ نهتنها فعاليت روزنامهها کمتر نشد بلکه به دليل بحران جديد روزنامهها و مجلات بسياري که تنها اخبار پيرامون ويروس کرونا و گسترش آن را به چاپ ميرسانند نيز ظهور پيدا کردند. اين امر نشاندهنده آن است که اطمينان به عدم وجود ريسک انتقال ويروس از طريق روزنامهها به طور کلي در اين کشورها وجود دارد. از همين رو تعداد نشريات افزايش يافته و فعاليت روزنامهها نيز بيشتر شده است. البته در برخي روزنامههاي محلي فروش افت کرد که به دليل باور غلط عمومي بود و به مرور با آگاهيسازي اين روند رو به بهبود است.
بازار