همه چیز درباره ۱۰ واکسن کرونا؛ از سینوفارم تا بهارات بیوتک
خبرآنلاين/ حتي اگر هنوز در صف انتظار واکسيناسيون کويد۱۹ باشيد، ديدن اولين گروه از افرادي که واکسن کويد۱۹ دريافت ميکنند، حس خوبي به شما خواهد داد. به مرور و پس از تزريق واکسن به تعداد بالايي از افراد، بالاخره جوامع به ايمني جمعي دست يافته و از بلاي ويروس کرونا رها ميشوند. اما اين واکسنها چگونه توليد شدهاند و چقدر کارايي دارند؟
مدتي است بيشتر کشورهاي جهان که گرفتار عالمگيري ويروس کرونا شدهاند واکسيناسيون شهروندان خود را شروع کردهاند. در دنيا چند نوع واکسن کويد۱۹ توليد شده که هر يک اثربخشي و البته عوارض جانبي خاصي دارند. در ادامه اين واکسنها را معرفي کردهايم:
۱. واکسن آکسفورد-آسترازنکا (Oxford-AstraZeneca)
اين واکسن با استفاده از ويروس ضعيفشده ويروسي به نام آدنوويروس که موجب سرماخوردگي معمولي در شامپانزهها ميشود، توليد شده است. اين واکسن حاوي مواد ژنتيکي پروتئين سنبله ويروس کروناست. بعد از واکسيناسيون، سلولهاي بدن شروع به توليد اين نوع پروتئين کرده و در نتيجه سيستم ايمني بدن براي حمله به ويروس SARS-CoV-۲ تحريک ميشود.
اين واکسن با همکاري آسترازنکا (شرکت چند مليتي سوئدي-بريتانيايي) و دانشگاه آکسفورد ساخته شده است. تاکنون از اين واکسن به ۳۴ ميليون نفر تزريق شده است که البته از اين ميان ۲۲۲ نفر دچار لخته خون شدند و بيش از ۳۰ نفر از آنها فوت کردند.
اين واکسن تاثير کمي روي ويروس کروناي چهشيافته آفريقايي دارد اما ميتواند با نمونههاي بريتانيايي و برزيلي مبارزه کند.
مقدار مصرف واکسن: ۲ دوز با فاصله ۲۸ روز از هم
کارايي: حدود ۷۰ درصد
نگهداري: در دماي ۲ تا ۸ درجه سانتيگراد و به مدت ۶ ماه
۲. اسپوتنيک وي (Sputnik V) روسيه
مؤسسه تحقيقات همهگيرشناسي و ميکروبيولوژي گاماليا در روسيه، واکسن «اسپوتنيک وي» را آماده کرده است. اين واکسن هم با استفاده از ويروس ضعيفشده آدنوويروس توليد شده است.
اين واکسن پيش از بروز جهشهاي جديد ويروس کرونا، بهطور گسترده آزمايش شده بود و به همين دليل هنوز مشخص نيست ميتواند در برابر ويروسهاي جهشيافته جديد کرونا هم مقاومت کند يا خير.
مقدار مصرف: ۲ دوز به فاصله ۲۱ روز از هم
کارايي: ۹۱,۴درصد
نگهداري: در دماي ۲ تا ۸ درجه سانتيگراد به مدت ۶ ماه و در دماي ۲۰- درجه سانتيگراد به مدت ۲ سال
۳. سينوواک بايوتک (Sinovac Biotech)
واکسن سينوواک در چين توليد شده است و در آزمايشهاي باليني در برزيل فقط ۵۰,۳۸ درصد کارايي داشته است. البته نتايج بررسي اين واکسن در کشورهاي مختلف، گوناگون بوده است. مثلا در اندونزي، ۶۵درصد و در ترکيه ۹۱,۲۵درصد کارايي داشته است.
براي توليد اين واکسن از ويروس غيرفعال کرونا (SARS-CoV-۲) استفاده شده است.
مقدار مصرف: ۲ دوز به فاصله ۱۴ روز از هم
کارايي: بسته به آزمايشهاي باليني در مناطق مختلف ۵۰,۳۸ تا ۹۱,۲۵درصد
نگهداري: در دماي ۲ تا ۸ درجه سانتيگراد
۴. نوواواکس (Novavax)
اين واکسن با کمک شرکت آمريکايي نوواکس و بر اساس پروتئينهايي شبيه ويروس توليد شده است. بنابر بررسيهاي باليني، اين واکسن در برابر ويروس جهشيافته کروناي انگليسي و همچنين آفريقاي جنوبي تا ۸۹,۳ درصد کارايي دارد.
اين واکسن با استفاده از فناوري نانوذره نوترکيب توليد شده است. اين واکسن در دماي ۲ تا ۸ درجه سالم ميماند.
مقدار مصرف: ۲ دوز با فاصله ۲۱ روز از هم
کارايي: ۸۹,۳ درصد
نگهداري: در دماي ۲ تا ۸ درجه سانتيگراد به مدت ۶ ماه و در دماي ۲۰- درجه سانتيگراد به مدت ۲ سال
۵. جانسون اند جانسون (Johnson & Johnson)
ابرشرکت چندمليتي جانسون اند جانسون واکسني با همين نام توليد کرده است. با وجود اينکه بيشتر واکسنها براي اثرگذاري به دو نوبت تزريق نياز دارند، اين واکسن را فقط يکبار بايد تزريق کرد.
در بررسيهاي باليني اين واکسن مشخص شد که ۲۸ روز پس از تزريق جانسون اند جانسون، افراد تا ۶۶ درصد در برابر ويروس کرونا تز خفيف تا نوع شديد آن ايمن ميشوند که اين ايمني پس از گذشت ۴۹ روز به ۱۰۰درصد ميرسد.
البته بعد از اينکه اين واکسن باعث لخته شدن خون ۶ زن در سنين ۱۸ تا ۴۸ شد و اين عارضه ۶ تا ۱۳ روز پس از تزريق واکسن بروز کرد، بهطور موقت جلوي ادامه واکسيناسيون با اين نوع واکسن گرفته شد. اما در بررسيهاي بعدي مشخص شد اين عارضه بسيار نادر است و تقريبا از ميان ۷ ميليون نفري که اين واکسن را دريافت کرده بودند، فقط ۶ نفر به چنين عارضهاي مبتلا شدند. بنابراين تزريق اين واکسن دوباره از سرگرفته شد.
مقدار مصرف: ۱ دوز
کارايي: ۶۶ تا ۱۰۰درصد (پس از گذشت ۲۸ تا ۴۹روز)
نگهداري: در دماي ۲ تا ۸ درجه سانتيگراد به مدت ۶ ماه و در دماي ۲۰- درجه سانتيگراد به مدت ۲ سال
۶. کنساينو بايالوژيکس (CanSino Biologics)
اين واکسن به وسيله شرکت داروسازي چيني با همين نام توليد شده است و ميتواند در برابر ويروس کرونا و پيشگيري از بروز علايم کرونا تا ۶۵,۷ درصد ايمني ايجاد کند. همچنين عملکرد آن در پيشگيري از شدت بيماري کرونا ۹۰,۹۸ درصد است.
البته اين شرکت متوجه شد که ميزان کارايي اين واکسن بهمرور زمان کاسته شده و پس از ۵ تا ۶ ماه به ۵۰ درصد ميرسد.
مقدار مصرف: ۱ دوز
کارايي: از ۶۵,۷ تا ۹۰,۹۸ درصد در يک بازه زماني ۵ تا ۶ ماه
۷. واکسن بهارات بيوتک (Bharat Biotech)
اين واکسن از توليدات شرکت بهارات در هند است و در آزمايشهاي باليني خود نشان داده است که ميتواند در برابر شدت عفونتزايي ويروس کرونا تا ۱۰۰ درصد کارايي داشته باشد. اين نوع واکسن با استفاده از ويروس غيرفعالشده کرونا (SARS-CoV-۲) توليد شده است.
مقدار مصرف: ۲ دوز با فاصله ۲۸روز از هم
کارايي: ۱۰۰درصد در پيشگيري از شدت بيماري کرونا
۸. واکسن فايزر- بيونتک (Pfizer-BioNTech)
اين واکسن که در آمريکا و بر اساس کدگذاري mRNA توليد شده است ميتواند فرد را در برابر کرونا تا ۹۵ درصد ايمن کند. اين واکسن ميتواند در برابر کروناي انگليسي، آفريقاي جنوبي و آمريکاي لاتين مقاومت کند و کاملا کارآمد باشد.
مقدار مصرف: ۲ دوز با فاصله ۲۱ روز از هم
کارايي: حدود ۹۵درصد. البته در برابر احتمال بستري شدن و مرگ ناشي از اين بيماري ۱۰۰درصد ايمني ايجاد ميکند.
نگهداري: در دماي ۷۰- درجه سانتيگراد در فريزرهاي مخصوص
۹. مدرنا (Moderna)
اين واکسن ميتواند در برابر ويروس کرونا تا ۹۴,۵ درصد ايمني ايجاد کند. اين واکسن هم با استفاده از کدگذاري mRNA توليد شده است و البته در دماي ۲ تا ۸ درجه سانتيگراد ثابت باقي ميماند.
مقدار مصرف: ۲ دوز به فاصله ۲۸ روز از هم
کارايي: حدود ۹۵ درصد ايجاد ايمني در برابر ابتلا به بيماري و ۱۰۰ درصد در برابر پيشگيري از بستري شدن و مرگ
نگهداري: در دماي ۲ تا ۸ درجه سانتيگراد و دماي معمولي يخچال به مدت ۳۰ روز؛ در دماي ۲۰- درجه سانتيگراد به مدت ۶ ماه
۱۰. سينوفارم (sinopharm)
اين واکسن به وسيله يک شرکت داروسازي چيني با استفاده از واکسن غيرفعال شده توليد شده است. کارايي اين واکسن که در امارات متحده عربي استفاده شده است، ۸۶ درصد است.
مقدار مصرف: ۲ دوز به فاصله ۳ تا ۴ هفته از هم
کارايي: ۸۶ درصد ايمني در برابر ابتلا به کرونا