لقمه‌ای که در گلوی آمریکا گیر کرد

مهر/ هر چند ترامپ در ظاهر نشان داده که تمايل دارد غائله افغانستان هر چه سريعتر به پايان برسد اما وضعيت موجود در اين کشور بيانگر آن است که آمريکا راهي دراز براي خارج شدن از باتلاق خود ساخته دارد. از سال ۲۰۰۱ ميلادي که آمريکا به بهانه مبارزه با تروريسم و با ائتلاف چند کشور به افغانستان لشکرکشي کرد، تا امروز واشنگتن هزينه هاي مالي و جاني زيادي را در اين کشور متحمل شده اما با وجود صرف اين هزينه ها وضعيت موجود در افغانستان به هيچ وجه به نفع آمريکا نيست. علاوه بر تاثيرات داخلي گسترده اي که حملات ائتلاف به رهبري آمريکا در افغانستان داشته، اين جنگ تاثيرات منطقه اي و بين المللي متعددي را نيز در بر داشته و دولت هاي آمريکايي را بطور مرتب درگير خود کرده است. آمريکا در دوران رياست جمهوري دونالد ترامپ نيز بطور گسترده اي درگير غائله افغانستان بوده و آغاز مذاکرات رو در رو با طالبان نيز با هدف کمک کردن به خروج ايالات متحده از باتلاق خودساخته افغانستان بوده است. اهميت افغانستان براي آمريکا افغانستان از جهات مختلفي براي آمريکا اهميت دارد که مهمترين مورد آن هم مرز بودن با رقيبان اصلي ايالات متحده يعني چين و ايران و نزديکي به حريم خلوت روسيه است. علاوه بر اين، افغانستان داراي مرزي نسبتا طولاني با ايران است و حضور نظامي آمريکا در اين کشور به معناي آن است که ايالات متحده در کنار رقيبان و دشمنان سنتي خود حضوري هميشگي دارد. علاوه بر اين موارد، افغانستان داراي منابع عظيم زيرزميني است و هر چد تا کنون فرصت مناسبي براي بهره برداري از اين منابع وجود نداشته اما به هر حال سود موجود در اين منابع به حدي است که آمريکا نمي تواند به راحتي از آن چشم بپوشد. بر همين اساس شايد ترامپ در ظاهر بگويد که قصد خروج نظامي از افغانستان را دارد اما حقيقت موجود در افغانستان حکايت ديگري را بازگو مي کند. اين موضوع وقتي نمود بيشتري پيدا مي کند که به نحوه رفتار آمريکا با دولت هاي افغانستان و روند تشکيل دولت هاي جديد در اين کشور توجه کنيم. اينکه ترکيب دولت مستقر در کابل به گونه اي باشد که منافع آمريکا در افغانستان با کوچکترين چالش ممکن مواجه شود بخشي از اهداف پنهان واشنگتن در خصوص افغانستان را به تصوير مي کشد. سفرهاي متعدد دستاورد اندک شايد به دليل همين اهميت باشد که مقامات مختلف آمريکايي بطور مرتب با سفر به کابل تلاش مي کنند تا به هر نحو ممکن حضور ايالات متحده در امور جاري افغانستان را به تصوير بکشند. در همين رابطه ديروز يکشنبه البته در سفرهايي جداگانه وزير دفاع و رئيس مجلس نمايندگان آمريکا به کابل سفر کرده و با مقامات بلندپايه افغانستان ديدار کردند. اين سفرها در حالي انجام مي شود که دولت آمريکا به دليل انجام مذاکراه با طالبان در حاليکه دولت افغانستان در آن حضور ندارد، بخشي از جمعيت اين کشور را به خود بدبين کرده است. پيش از ترامپ، باراک اوباما نيز قصد داشت تا با خارج کردن نظاميان آمريکايي از افغانستان هزينه هاي نظامي حضور در اين کشور را براي ايالت متحده به حداقل برساند که البته توفيق چنداني در اين رابطه نداشت. اکنون ترامپ نيز با شعار کم کردن هزينه هاي خارجي، نظاميان آمريکايي را از اين کشور روانه آن کشور مي کند و با گروه هاي مختلف تاثير گذار در روند کشورها وارد مذاکره مي شود و همچنين با انتخاب نمايندگان ويژه در امور کشورها سعي در پيشبرد سياست هاي خود دارد؛ نمونه هاي کره شمالي و افغانستان مثال هايي روشن در اين رابطه هستند. در اين ميان افغانستان اما حکايتي متفاوت دارد؛ آمريکا با اقدام سال ۲۰۰۱ خود تحولات افغانستان را به سمتي پيش برد که خود تبديل به يکي از قربانيان آن گرديد، انفجارهاي تروريستي پي در پي و درگيري هاي مسلحانه روزانه تنها دو مورد از مشکلات ناتمامي هستند که سياستگذاران آمريکايي نقشي پر رنگ در بروز آنها داشته اند. حضور پرتعداد فرستاده هاي واشنگتن در افغانستان کمکي به بهبود اوضاع اين کشور جنگ زده نمي کند. حضور آمريکا در افغانستان تا اينجاي کار دستاورد چنداني را براي کاخ سفيد نداشته و شايد رهايي از باتلاق افغانستان نيازمند آن باشد که تصميم گيرندگان اصلي در آمريکا با عبرت گرفتن از تجربياتي که از سال ۲۰۰۱ تا کنون بدست آورده اند طرحي نو را براي رهايي خود و پايان دادن به رنج مردم افغانستان دربيندازند. ما را در کانال «آخرين خبر» دنبال کنيد