ايسنا/ «با زيردريايي جديد کيم که قابليت پرتاب موشکهاي بالستيک با کلاهک هستهاي دارد، آشنا شويد».
سباستين روبلين، کارشناس ارشد حل منازعات در پايگاه خبري-تحليلي نشنال اينترست با اين مقدمه در گزارش خود آورده است: «خاندان کيم در کرهشمالي مدتهاست که از نوعي سيگنالدهي سياسي محسوس استفاده ميکنند که خلاصهاش اين است: وقتي اوضاع پيش نميرود، تعدادي موشک پرتاب کن.
پيونگيانگ از ديداري که هفته پيش بين جان بولتون، مشاور امنيت ملي آمريکا و مقامات کرهجنوبي صورت گرفت، با انجام آزمايش دو موشک بالستيک کوتاهبرد استقبال کرد!
همزمان با آمادگي نيروهاي آمريکايي براي آغاز اولين مانور مهم و مشترک نظامي با کرهجنوبي که پس از وقفهاي طولاني در ماه اوت انجام خواهد گرفت، پيونگيانگ روز بيست و دوم ماه ژوئيه، تصاويري از حضور کيم جونگ اون، رهبر کرهشمالي در يک لنگرگاه منتشر کرد که در آن، او با لباسي خاکستري در حال بازديد از يک زيردريايي است که به گفته تحليلگران، نوعي زيردريايي کلاس «رومئو» به شمار ميرود و جهت پرتاب موشکهاي بالستيک از برج هدايت آن متناسب است.
در گزارش خبرگزاري رسمي کرهشمالي، به نقش اين زيردريايي در «مأموريتهاي استراتژيک» اشاره شده است که اشارهاي ملموس به نقش آن در حمل تسليحات هستهاي دارد.
اين دومين استقرار يک زيردريايي از زمان اعزام زيردريايي کلاس گورائه سينپو-بي توسط کرهشمالي است که در سال ۲۰۱۴، يک موشک بالستيک از آن پرتاب شد.
ظاهر شدن اين زيردريايي هستهاي رومئو، باعث بروز پيچيدگي ديگري در گزارشهاي اطلاعاتي اخير شده است. آيا اين زيردريايي نمونه تکامليافتهتر زيردريايي کلاس گورائه است يا اين که کرهشمالي صاحب يک زيردريايي سوم و احتمال مدرنتر ديگري است که در انتظار ظهور است؟
پيشينه پرپيچ و تاب زيردرياييهاي رومئو کره شمالي
زيردريايي هستهاي رومئو، محصول توليدات زيردرياييهايي است که رد پايشان در سه کشور ديگر يافت ميشود که حال، دو مورد از اين کشورها عملا وجود ندارند.
پس از شکست اين کلاس زيردريايي از نازيهاي آلمان طي جنگ جهاني دوم، اتحاد جماهير شوروي سابق با الگوبرداري از طرح زيردريايي ديزل-برقي نوع ۲۱، زيردرياييهاي کلاس «زولو» و «ويسکي» را با توجه به کشتيهاي موجود در جنگ سرد طراحي کرد.
زيردريايي کلاس رومئو، يا «پروژه ۶۳۳»، آخرين و پيشرفتهترين نمونه توليدات زيردريايي برقي-ديزلي اتحاد جماهير شوروي به حساب ميرفت که تکامل يافته «يو-بوت»هاي آلماني بود.
در سالهاي ۱۹۵۸ تا ۱۹۶۱، اتحاد جماهير شوروي تنها ۲۰ زيردريايي کلاس رومئو ساخت و تکنولوژي ساخت آن را به چين انتقال داد. اين کشور نيز با الهام از آن، شروع به طراحي و ساخت مدل خود تحت عنوان «نوع ۰۳۳» کرد که گاهي رومئو نيز خوانده ميشود. چين بين سالهاي ۱۹۶۲ و ۱۹۸۴، بيش از ۱۰۰ زيردريايي نوع ۰۳۳ در انواع مدلها توليد کرد که بسياري از آنها به کشورهاي الجزاير، بلغارستان، مصر و سوريه صادر شدند.
در سال ۱۹۷۳، کشور چين، هفت زيردريايي نوع ۰۳۳ به کره شمالي فروخت. کره شمالي بيش از ۱۰ مورد نيز در داخل توليد کرد و امروز گمانهزنيها، به وجود بيش از ۲۲ نوع زيردريايي نوع ۰۳۳ در پيونگيانگ دلالت دارد؛ گرچه همه آنها در شرايط عملياتي نيستند. رومئوهاي ۷۶ متري، بخش عمده زيردرياييهاي کره شمالي را تشکيل ميدهند که شامل حدود ۷۰ زيردريايي ميشود. اکثر اين زيردرياييها، کوچک و کوتاهبرد هستند.
عليرغم اين که رومئوها نسبت به زيردرياييهاي کوچک، سرعت، قابليت جنگافزاري و برد نسبتا بيشتري دارند، نسبت به زيردرياييهاي معاصر، پرسروصداترند.
زيردرياييهاي رومئو با توجه به محدوديتشان، بايد هر چند روز يکبار موتورهاي ديزلي ۲۰۰۰ اسب بخاريشان به کار بيفتد؛ با اين حال در شرايط دريانوردي در سطح آب، با بيرون آمدن هواکشهاي زيردريايي امکان رديابي شدن توسط رادار وجود دارد. اگر واقعبين باشيم، رومئوها بيشتر در آبهاي کمعمق و پر سروصداي شبهجزيره کره شناور ميشوند تا از بروز سروصدايشان جلوگيري شود و امکان تقابل با زيردرياييهاي بسيار پيشرفتهتري که در اختيار ژاپن، کره جنوبي و يا آمريکا است، مهيا شود.
ميتوان گفت تبديل يک رومئو زنگزده به يک زيردريايي «استراتژيک» توسط کره شمالي، استفاده خلاقي از اين دارايي کهن است. در مواجهه با چالش قرار دادن موشکاندازهاي عمودي در بدنه استوانهاي شکل زيردرياييها نيز هواکش زيردريايي رومئو به اندازه کافي پهنتر شده است تا امکان استقرار دو يا سه موشکانداز عظيم در آن فراهم شود.
آيا زيردريايي سومي با قابليت پرتاب موشکهاي بالستيک در اختيار کره شمالي است؟
کرهشمالي در سال ۲۰۱۶، براي نخستين بار دست به پرتاب موشک بالستيک از زيردريايي زد. طي اين آزمايش، موشک سوخت جامد «پوکوکسونگ-۱» از زيردريايي ۱۶۵۰ تني کلاس گورائه پرتاب شد. اين زيردريايي که ظاهر مدرنتري دارد، داراي تنها يک موشکانداز است و به نظر ميرسد که براي نمايش قابليتها به کار گرفته شده باشد.
در سال ۲۰۱۷، تصاوير ماهوارهاي نشان از ساخت يک زيردريايي جانشين گورائه به وزن ۲۰۰۰ تن داشتند که نام «سينپو-سي» بر آن نهاده شد. کره شمالي همچنين تصاويري از توسعه زيردريايي «پوکوکسونگ-۳» منتشر کرد که به نظر ميرسيد برد بيشتري دارد و جهت داشتن قابليت براي هدف قرار دادن مقرهاي دريايي دورتر آمريکا در دست توسعه بود.
توسعه زيردريايي رومئو، ظاهرا ارتباطي با تصاوير پيشين که حاوي قطعات مونتاژنشده يک کشتي جديد بودند، ندارد. آيا اين ميتواند به معناي لغو برنامه زيردريايي سينپو-سي و جايگزيني آن با يک مدل بهبوديافته رومئو با هزينه کمتر باشد؟ يا اين احتمال وجود دارد که هر دو آنها به طور موازي در دست توسعه باشند؟ شايد هم تصاوير منتشر شده سال ۲۰۱۷ به طور اشتباه تفسير شده باشند. به هر حال، اگر کرهشمالي قصد بازدارندگي هستهاي-دريايي بهتري نسبت به اين موارد پراکنده دارد، به طور قطع به دنبال ايجاد و يا تغيير زيردرياييهاي مشابه بيشتري خواهد بود تا دست کم، يک يا دو مورد از آنها در هر زمان دلخواه به آب منتقل شوند.
مقرهاي هستهاي در دريا ميتوانند جهت انجام حملات تلافيجويانه و مرگبار هستهاي و يا قابليت «حمله دوم» که پاسخي استراتژيک به حملات هستهاي هستند، تهديدساز باشند؛ حتي اگر واشنگتن يا سئول معتقد باشند که توانايي از دور خارج کردن تسليحات هستهاي زميني کره شمالي را با يک حمله دارند. اين موضوع سبب ميشود که نيروي دريايي آمريکا و همپيمانان منطقهاي آن به دنبال اقداماتي براي يافتن امکان رديابي زيردرياييهاي کره شمالي در آبهاي کمعمق و فريبنده درياي ژاپن باشند.
اکنيت پاندا، از نويسندگان نشريه ديپلمات ميگويد که کرهشمالي فاقد قابليتهاي پيشرفته ارتباطي است که در ديگر اپراتورهاي زيردرياييهاي مشابه استفاده ميشود تا ارتباطات بخش فرمان و کنترل، با زيردرياييهاي مسلح هستهاي حفظ شود.
با اين حال، انتشار حسابشده تصاوير رومئو از پايتخت کرهشمالي دو چيز را مبرهن ميدارد؛ نخست اين که کيم جونگ اون از مذاکرات متوقف شده با واشنگتن نااميد و وکمطاقت شده است و تمايل دارد تا تکامل قابليتهاي تسليحات هستهاي خود را به جهان يادآوري کند. دوماً اين تصاوير تاييدي بر اين موضوع است که کرهشمالي مصمم است تا عليه اقدام احتمالي جهت تغيير رژيم اين کشور، دست به اعزام اين حاملان موشکهاي هستهاي دريايي بزند تا به نوعي «سياست بيمه» را پياده سازد. اين مسأله حتي در صورتي که واشنگتن خواستههاي بيشتر پيونگيانگ را برآورده کند نيز به عنوان يک واقعيت باقي خواهد بود.»
بازار