شرح شکستها و ناکامیهای انسانی موفق

وینش/ قفسههای قسمتِ کسبوکار کتابفروشیها پر است از کتابهایی که کارآفرینهای بزرگ و شناختهشده نوشتهاند و در آن راه دشوارِ موفقیتشان را شرح دادهاند. در بیشتر این کتابها موفقیت نسبت مستقیمی با ثروتمند شدن دارد و حتی به معنی ثروتمند شدن است؛ اما مسئلهی اصلی کتاب فادل واقعاً پول نیست؛ «ساختن» است. فادل یک تجربهگر پرشور است؛ ابوالمشاغلِ درهی سیلیکون. فادل شهرتش را در درجهی اول مدیون مشارکتش در ساختن آی پاد و آی فون، و پس از آن شرکت nest و فناوری هوشمندسازی منازل است؛ اما کتاب ساختن بیشتر شرح شکستها و ناکامیهای او در مقام کارمند، رهبر، برنامهنویس و طراح محصول است.
کتاب ساختن را «تونی فادل» نوشته است که، مدتی نایبرییس بخش آی پاد شرکت اپل بود و بعداً در سال 2010 استارت آپ nest را تاسیس کرد که در زمینهی اتوماسیون خانگی و هوشمندسازی منازل فعالیت میکرد. فادل در مقدمهی کتاب اشاره میکند که کتاب «ساختن» فقط دربارهی ساختن محصولاتی فیزیکی در حوزهی فناوری نیست: «این محصول […] میتواند هرچیزی باشد که شما خلق میکنید: خدمات، فروشگاه، یا نوع جدیدی از کارخانهی بازیافت. حتی اگر هنوز آمادهی ساخت محصول جدیدی نیستید، این توصیهها به کارتان میآیند.»
تونی فادل میگوید کتابش «دانشنامهای از توصیهها» است و دلیلی ندارد که پشت سر هم و از ابتدا تا انتها خوانده شود؛ سپس سالشماری از زندگیاش را درج میکند که بیشتر شبیه یک رزومهی کاری است.
او که متولد 1969 است، از همان سالهای آغازین دههی هشتاد میلادی در استارتآپهای مرتبط با فناوری کامپیوتری کار کرده است. کار اصلیاش برنامهنویسی است، اما چون کارش را از ابتدای سالهای نوجوانی و از «زِمین خاکی» سیلیکونولی شروع کرده است، در زمینههای زیادی حرف برای گفتن دارد: طراحی سازمان، برنامهنویسی، بازاریابی، برندینگ، مدیریت، طراحی محصول، فروش، استخدام، رهبری، و حتی انگیزش و توسعهی فردی.
فادل کارش را در صنعت کامپیوتر از ابتدای دههی هشتاد میلادی آغاز کرد. در آن سالها ما داشتیم نوارهای درهمپیچیدهی مغناطیسیِ سونی و مکسل را با خودکار بیک میچرخاندیم و ممکن است بسیاری از محصولاتی که فادل از آنها حرف میزند برای ما ناآشنا بهنظر برسند. ما خاطرهی جمعیای از بسیاری محصولاتی که فادل از آنها حرف میزند نداریم، اما وقتی فادل از شکست، استعفا، ناامیدی، ناکامی و آدمهای عوضی در محیط کار حرف میزند، به زبانی جهانی حرف میزند.
ممکن است لازم باشد حین خواندن کتاب مجبور شوید مدام کلمهای یا نامی را گوگل کنید یا ویکیپدیایش را بخوانید. ولی حتی اگر حوصلهی این کارها را هم ندارید میتوانید از کتاب بهره ببرید: اگر قرار است محصولی تولید کنید، جایی مشغول به کار شوید، تیمی را رهبری کنید، و میخواهید کتابی بخوانید که در این زمینهها کمکتان کند و توصیههایی کاربردی داشته باشد، «ساختن» همان کتاب است؛ اصلاً به قول خود نویسنده، کتابش «دانشنامهای از توصیههاست.»
فادل در مقدمه مدعی میشود قصد نداشته زندگینامه بنویسد، اما حرفش را زیاد جدی نگیرید: این کتاب یک اتوبیوگرافی است، اما اتوبیوگرافی آدمی که زندگیاش از همان سالهای آغازین زندگی با کار در هم تنیده شده است. پس، اگر به خواندن زندگینامههای کارآفرینهای موفق علاقهمند هستید «ساختن» چنین کتابی است.
قفسههای قسمتِ کسبوکار کتابفروشیها پر است از کتابهایی که کارآفرینهای بزرگ و شناختهشده نوشتهاند و در آن راه دشوارِ موفقیتشان را شرح دادهاند. در بیشتر این کتابها موفقیت نسبت مستقیمی با ثروتمند شدن دارد و حتی به معنی ثروتمند شدن است؛ اما مسئلهی اصلی کتاب فادل واقعاً پول نیست؛ «ساختن» است. فادل یک تجربهگر پرشور است؛ ابوالمشاغلِ درهی سیلیکون؛ و حالا در لیست بلندبالای مشاغلی که تجربه کرده است «نویسندگی» هم اضافه شده است.
فادل از اوان جوانی با بسیاری از اسطورههای کسبوکار و تجارتِ سیلیکونولی، از جمله با استیو جابز، دوستی، معاشرت و همکاری داشته است. شاید انتظار داشته باشید آدمی که در طراحی و تولید برخی از نوآورانهترین محصولات تاریخ نقش داشته است، کتابی نوشته باشد پر از توصیههای عجیبوغریب و دعوت به جسارتورزیهای ساختارشکنانه؛ اما کتاب فادل مملو است از توصیههایی متعارف؛ از همانها که هر آدم عاقل و خردورز معمولیای در زندگی به کار میبندد. به قول فادل، بعضی چیزها را نمیشود کنار گذاشت، هرچقدر هم که قدیمی شده باشند
فادل شهرتش را در درجهی اول مدیون مشارکتش در ساختن آی پاد و آی فون، و پس از آن شرکت nest و فناوری هوشمندسازی منازل است؛ اما کتاب ساختن بیشتر شرح شکستها و ناکامیهای او در مقام کارمند، رهبر، برنامهنویس و طراح محصول است.
نسیم نیکلاس طالب، پژوهشگر لبنانی – آمریکاییِ حوزهی ریسک، جایی نوشته است یکی از بهترین کتابهایی که در زمینهی بورس خوانده است، کتابی است با نام: «چگونه در بورس دو میلیون دلار از دست دادم.» کتاب «ساختن» میتواند اسمی فرعی داشته باشد در این مایهها که: «چگونه در ساخت محصولات زیادی مشارکت داشتهام و فقط بعضی از آنها موفق بودهاند.»
کتاب فادل دربارهی موفقیت نیست، دربارهی «ساختن» است.