با غذاهاي نذري ماه محرم در کشورهاي مسلمان آشنا شويد

باشگاه خبرنگاران/ محرم و عاشورا در فرهنگ مذهبي شيعيان همواره جايگاه خاص و برجستهاي دارد و زمينه ساز مجموعهاي از سنتها و مراسمهايي است که در طول تاريخ به عنوان ميراثي معنوي نسل به نسل و سينه به سينه به ديگران منتقل ميشود. نذورات ماه محرم نيز گوشهاي از آداب و رسومي است که مسلمانان ايران و جهان برگزار ميکنند.
نذر به معني عهد، پيمان و آنچه شخص بر خود واجب کند که انجام دهد يا در راه خدا بدهد به شرط چيزي يا بدون شرط. شرط آن است که نذرکننده، نذر کند طاعتي را انجام دهد که براي او مقدور باشد. همچنين نذر کننده بايد بالغ و عاقل باشد و از روي اختيار و قصد نذر کند.
مالزي
شيربرنج مغزدار با دانه انار: مالزي، يکي از کشورهاي اسلامي است که نذر کردن و نذري دادن در ايام محرم به خصوص در روزهاي تاسوعا و عاشورا، رواج زيادي دارد. متاسفانه، اسراف در مصرف انواع مواد غذايي که معمولا هم بر پايه برنج تهيه ميشوند، در اين کشور و در ماه محرم، به وفور به چشم ميخورد. يکي از مهمترين نذريهاي ماه محرم در مالزي، شيربرنج مغزدار است.
مردم اين کشور در روز عاشورا، شيربرنج را با برنج، شير و شکر تهيه ميکنند و آن را با حجم بالايي از بادام، گردو، مويز، فندق، بادام زميني و مقداري دانه انار، پودر نارگيل، دارچين و پودر پسته تزئين ميکنند و به مصرف ميرسانند. اين غذاي بسيار پرکالري و مغذي، معمولا در ظهر عاشورا توزيع ميشود. غذايي شبيه سمنوي خودمان البته تزيين شده با فندق و حلواي آرد برنج نيز از ديگر نذريهاي رايج در مالزي هستند.
افغانستان
شيربرنج: شير و شيربرنج، رايجترين نذري روزهاي تاسوعا، عاشورا، اربعين و ۲۸ صفر در افغانستان است. افغانها، علاقه زيادي به افزودن هل و گلاب به شيربرنج دارند و شيرهاي نذري را هم به صورت گرم بين عزاداران پخش ميکنند.
ترکيه
حلواي سوجي: حلواي سوجي، جزو دسرهاي ترکيهاي است که در روزهاي عاشورا يا اربعين به عنوان نذري بين مسلمانهاي اين کشور پخش ميشود. اين حلوا که به نرمي حلواي ايراني نيست و کمي حالت نبات کوبيده و نرم شده دارد، به رنگ عسل و بسيار شيرين است. ترکها براي تهيه آن از آب، شکر، زعفران، کره، آرد سمولينا، بادام و هل کمک ميگيرند. اين حلوا با چاي اولانگ، سياه، شير يا قهوه سرو ميشود.
کويت
سوهان حلوا: يکي از مهمترين داراييهاي کشورهاي عربي حوزه خليج فارس، انواع خرماست. از اين رو، شيعيان در مراسم مذهبي خود مانند ايام عزاداري محرم، نوعي حلوا بر پايه خرما تهيه ميکنند که به نام سوهان حلوايي شهرت دارد. اين سوهان حلوايي، نه به سفتي سوهان و نه به نرمي حلواست و از کنجد، خرما، کره و شکر تهيه ميشود. عربها اين سوهان حلوايي را بعد از عزاداري و به عنوان عصرانه با نان ميل ميکنند.
مصر
نان شيرين مغزدار: يکي از جذابترين و پرطرفدارترين غذاهاي نذري در ماه محرم و به خصوص در روز عاشورا در کشور مصر، نان شيرين مغزدار است که نان آن با ترکيبي از مخمر گندم، شير، آرد ذرت، شکر و کره درست ميشود. داخل اين نان هم پس از تهيه با ترکيبي از انواع مغزها، کشمش و دارچين پر ميشود. معمولا اين نان با نوشيدني محبوب مصري ها، يعني چاي، سرو ميشود.
جمهوري آذربايجان
آش عاشور: پودينگ حضرت نوح (ع) يا همان آش عاشور هم جزو نذريهاي رايج ميان مسلمانهاي چند کشور مانند ترکيه، جمهوري آذربايجان و ارمنستان است.
اين آش يا پودينگ با ترکيبي از گندم، نخود، شکر، کشمش، برگه زردآلو، دانه کاج، سيب، انجير خشک، خرماي خشک، فندق، دانه انار، دارچين و لوبيا سبز تهيه ميشود و کمي غليظ و مانند آش دنداني خودمان به عنوان نذري در ماه محرم تهيه و سرو ميشود.
عراق
قيمه نجفي: قيمه نجفي از معروفترين نذريهاي شيعيان عراق است که البته ربط و شباهت چنداني به قيمه سيب زميني ما ايرانيها ندارد.
عراقيها براي تهيه قيمه نجفي، گوشت گوسفند را با نخود، پياز، رب گوجه فرنگي، هل، دارچين، نمک، زردچوبه، گرد ليمو و زعفران ميپزند و سپس همه مواد را با يکديگر ميکوبند. اين غذا با نان و دوغ محلي سرو ميشود.
لبنان
خورش مرغ: لبنانيها جزو مردمان مديترانهاي هستند که شيوه نذري دادنشان هم مانند شيوه خوراکي شان، کاملا مديترانهاي و همراه با زيتون و سبزيجات است.
اصليترين نذري لبناني ها، خورش مرغي است که با مرغ، زيتون، پياز، فلفل دلمهاي رنگي، روغن زيتون، جعفري، فلفل، زيره، سير و زردچوبه تهيه ميشود. برنج اين خورش بايد نرم باشد و برخلاف برنج و مرغهاي ايراني، بدون زرشک سرو ميشود.
اندونزي
برنج سرخ شده: برنج سرخ شده، يکي از غذاهاي پرطرفدار در اندونزي است که در ماه محرم هم به عنوان غذاي نذري بين مردم پخش ميشود.
اين غذا از ترکيب برنج آبکش، تخم مرغ و نمک که آنها را سرخ ميکنند، تهيه شده و مقداري گوشت، مرغ يا يک نوع گوشت دريايي هم با آن سرو ميشود. اين غذا معمولا با دست خورده ميشود کنار آن هم انواع سبزيهاي تازه يا بخارپز مصرف ميشوند.
پاکستان
حلواي هويج: حلواي هويج که حلوايي کاملا نارنجي و تقريبا پرکالري است، در کشور پاکستان و از ترکيب هويج، کره، خامه، شير و شکر، تهيه ميشود. برعکس حلواهاي ايراني، از آرد گندم براي تهيه حلواي هويج پاکستان استفاده نميشود. اين حلوا در روزهاي عزاداري با شير گرم بين عزاداران توزيع ميشود.