برگزیده

بازگشت چپ‌ها

روزنامه سازندگي

بروزرسانی 1403/04/16 - 14:28

روزنامه سازندگی/متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و بازنشر آن در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

حزب کارگر در انتخابات زودهنگام پارلمان انگلیس با اکثریت قاطع به پیروزی رسید

پس از ماه‌ها جنجال بر سر انتخابات زودهنگام پارلمان انگلیس، بالاخره این رقابت روز پنج‌شنبه و جمعه با اعلام میزان آرای کسب شده از سوی هر دو حزب کارگر و محافظه‌کار به پایان رسید. براساس اعلام آخرین نتایج حزب کارگر به رهبری «کی‌یر استارمر» با کسب ۲۱۰ کرسی بیشتر نسبت به قبل موفق شد که ۴۱۱ کرسی پارلمان را کسب کند. حزب محافظه‌کار به رهبری «ریشی سوناک» هم که ۲۴۹ کرسی خود را از دست داد، در مجموع ۱۱۹ کرسی کسب کرد که این به معنای بزرگ‌ترین شکست این حزب از زمان تاسیس آن در قرن نوزدهم میلادی است. آنچه در این میان باید مورد توجه قرار بگیرد این است که این نتایج به‌نوعی یک دستاورد بسیار بزرگ برای این حزب چپ میانه به حساب می‌‌آید؛ چراکه تصاحب این میزان کرسی از میان ۶۵۰ کرسی پارلمان که به نسبت سال ۲۰۱۹ دست کم بیش از دو برابر افزایش را نشان می‌دهد، اکثریت قاطعی را نصیب حزب کارگر خواهد کرد و این به معنای آن است که رهبر این حزب و سایر اعضای کابینه آن از پشتوانه قوی برای مقابله با چالش‌ها و حتی اعمال برخی‌ از اصلاحات برخوردار است.

در این راستا، یورونیوز گزارش داد که با انتشار نتایج انتخابات پارلمانی انگلیس حزب محافظه‌کار پس از ۱۴ سال زمامداری پرفرازونشیب، توأم با سرخوردگی‌های ناشی از برگزیت و بحران‌های متعددی، چون مدیریت نامناسب همه‌گیری کووید-۱۹، افزایش قیمت‌ها و فقر فزاینده، تنگناها و مشکلات در بخش بهداشت و فشار مضاعف به بیمارستان‌های عمومی و تغییرات پی‌درپی نخست‌وزیران، قدرت را به رقیب دیرین خود واگذار می‌کند. این موضوع به‌نوعی نشان می‌دهد که حزب محافظه‌کار به هر ترتیب باید از این پس به‌عنوان یک اپوزیسیون ضعیف در پارلمان ظاهر شود و بر همین اساس، این موضوع می‌تواند موضع این حزب برای مخالفت با حزب حاکم، یعنی حزب کارگر را تا حدود زیادی به حاشیه ببرد یا حداقل آن را تعدیل کند.
شکست حزب محافظه‌کار به حدی در این دوره از انتخابات پارلمانی انگلیس عمیق و پرسروصدا بود که ریشی سوناک، نخست‌وزیر و رهبر این حزب پس از قطعی شدن نتایج انتخابات یک کنفرانس خبری با حضور تمام شبکه‌ها و رسانه‌های داخلی و خارجی در مقابل خانه شماره 10 داونینگ‌استریت لندن برگزار کرد و کمی عقب‌تر از وی آکشاتا مورتی، همسر وی حضور داشت. او در بخش اصلی سخنان خود به این موضوع اشاره کرد که از رهبری حزب محافظه‌کار کناره‌گیری خواهد کرد اما گفت، فقط زمانی که مقدمات انتخاب جانشین او فراهم شده باشد، این تصمیم را عملی می‌کند. نخست‌وزیر انگلیس خطاب به رای‌دهندگان گفت: «من پیام عصبانیت، ناامیدی شما را شنیدم و مسئولیت این شکست را بر عهده می‌گیرم». سوناک همچنین در سخنان خود کی‌یر استارمر، رهبر حزب کارگر را ستود و او را «مردی شایسته با روحیه خدمت به مردم» توصیف کرد و گفت که انگلیس اکنون قدرتمندتر از گذشته شده است.
در این خصوص رسانه‌های انگلیس اعلام کردند که سوناک و همسرش به کاخ باکینگهام رفته و پس از استعفا به‌عنوان نخست‌وزیر سابق کاخ را ترک کرد. دقایقی پس از آن کاخ باکینگهام تایید کرد که پادشاه استعفای او را پذیرفته است. پس از انجام این روند و براساس سنت سیاسی در انگلیس، شاه چارلز سوم از رهبر حزب کارگر که اکثریت پارلمان را به دست آورده، درخواست می‌کند که نخست‌وزیر شود و دولت را تشکیل بدهد.

چرا محافظه‌کاران سقوط کردند؟
با نگاهی به میزان آرای کسب شده از سوی حزب کارگر این سوال مطرح می‌شود که چرا محافظه‌کاران پس از حدود 14 سال یک‌باره از صحنه سیاسی انگلیس نه‌تنها در لندن، بلکه در بسیاری دیگر از شهرهای این کشور به حاشیه رانده شدند؟ به‌عنوان مثال، گرانت شاپس، وزیر دفاع انگلیس که بلندپایه‌ترین عضور حزب محافظه‌کار پس از نخست‌وزیر به‌شمار میرفت، در این انتخابات و در حوزه انتخابیه ولوین هتفیلد واقع در جنوب انگلیس مغلوب اندرو لوین از حزب کارگر شد، به صورتی که او صرفاً 16078 رای به دست آورد و رقیب او توانست ۱۹۸۷7 رای به دست بیاورد و به حدود ۲ دهه سلطه شاپس و حزبش بر این ناحیه پایان دهد!
همین آمار بسیار کوچک اما مهم به خوبی نشان می‌دهد که شهروندان جزیره از عملکرد حزب محافظه‌کار به‌شدت نگران و عصبانی هستند که البته این موضوع صرفاً به دوران نخست‌وزیری ریشی سوناک مربوط نمی‌شود و باید یک زنجیره سیاسی را زی ذره‌بین ببریم. واقعیت این است که حزب محافظه‌کار در دور قبلی انتخابات پارلمانی در سال ۲۰۱۹ با رهبری بوریس جانسون و شعار «اتمام برگزیت» پیروز شده بود. او که اساساً همراه و هماهنگ با دونالد ترامپ بود، به‌گونه‌ای از برگیت و اجرای آن دفاع می‌کرد که افکار عمومی انگلیس تماماً فکر می‌کردند که با اجرای این مدل از خروج کشورشان از اتحادیه اروپا می‌توانند به راحتی آرما‌ن‌های ملی خود را دنبال کنند و حتی معتقد بودند که جدا شدن کشورشان از اتحادیه اروپا می‌تواند به اقتصاد و معیشت آنها کمک کند اما این‌گونه نشد! جانسون در زمانی که نخست‌وزیر بود با مشکلات اقتصادی، بحران در خدمات عمومی و انواع جنجال‌ها و رسوایی‌ها به‌شدت به محبوبیت حزب حاکم ضربه زد که مهم‌ترین آن رسوایی مهمانی‌های وی در ایام پاندمی بود که به «پارتی گیت» مشهور شد و در نهایت او جای خود را به لیز تراس داد.
لیز تراس را باید تنها سیاستمدار انگلیس دانست که دوران نخست‌وزیری‌اش فقط به 49 روز رسید و به دلیل خلق یک بحران اقتصادی شدید، مجبور به کناره‌گیری از سمت خود شد. پس از تراس ما شاهد روی کار آمدن ریشی سوناک به‌عنوان یک اقتصاددان مطرح با تباری از هند بودیم. اگرچه او تا حدی توانست ثبات را به شرایط اقتصادی و سیاسی کشور بازگرداند، ولی محبوبیت حزب حاکم تغییر چندانی نکرد و حتی در این راستا، او با بحران مهاجران روبه‌رو شد؛ تا جایی که پایگاه اجتماعی محافظه‌کاران که به برگزیت رای داده بودند در نهایت به این نتیجه رسیدند که اجرای این طرح هم نتوانسته جلوی مهاجرت بی‌رویه به انگلیس از طریق کانال مانش را بگیرد. تمام این دلایل حالا باع شده تا حزب کارگر در انتخابات زودهنگام پارلمانی گوی سبقت را از رقبای خود برباید و پیروز میدان شود.

نخست‌وزیر جدید انگلیس کیست؟
با تمام این تفاسیر باید توجه داشت که کی‌یر استارمر به‌عنوان رهبر 61 ساله حزب کارگر، هم‌اکنون پنجاه‌وهشتمین نخست‌وزیر انگلیس است و قرار است از این پس سکان امور را در دست بگیرد. پدر او کارگر یک کارخانه ابزارسازی و مادرش پرستار بود و او را به یاد کی‌یر هاردی، بنیان‌گذار حزب کارگر انگلیس «کی‌یر» نام گذاشتند.
او در کارنامه خود به‌عنوان یک وکیل حقوق بشری، در کشورهای آفریقایی و حوزه کارائیب پرونده افراد محکوم به اعدام را پذیرفته است و در سال ۲۰۰۸ در دولت حزب کارگر به رهبری گوردون براون به‌عنوان رئیس دادستانی انگلستان و ولز انتخاب شد و تا سال ۲۰۱۴ هم در این مقام باقی ماند و بابت خدماتش لقب «سِر» گرفت. استارمر در سال ۲۰۱۵ به‌عنوان نماینده وارد مجلس عوام شد و در دوران پس از همه‌پرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، وزیر سایه برگزیت و عملاً سخنگوی حزب کارگر در این زمینه بود. پس از شکست حزب کارگر در انتخابات سال ۲۰۱۹ و کناره‌گیری جرمی کوربین، او خود را نامزد رهبری حزب کرد و در آوریل ۲۰۲۰ و در اوج موج اول همه‌گیری کرونا به مقام رهبری حزب کارگر رسید. حال باید دید وعده‌های وی خصوصاً در مورد مالیات‌ها و مسائل معیشتی چگونه قرار است اجرایی شود و اینکه بازگشت‌ چپ‌ها می‌تواند چندین سال به درازا بکشد یا خیر!