هشدار از جنس بنزین

وطن امروز/متن پیش رو در وطن امروز منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

انتظارات تورمی در جامعه در حال تحریک ‌شدن است، چرا که پیش از این رئیس ستاد انتخاباتی پزشکیان نیز خبر از افزایش قیمت بنزین داده بود

---

بازار

---

قیمت بنزین در سال‌های اخیر به یکی از دغدغه‌های مهم دولت و مردم تبدیل شده است، چراکه در این سال‌ها تورم در اقتصاد به‌شدت بالا بوده ولی قیمت بنزین در بازار داخلی تغییر نکرده است. از طرف دیگر ناترازی در بنزین باعث شده ایران به یکی از واردکنندگان بنزین تبدیل شود، تا جایی که دولت اعلام کرده کشور سالانه حدود 8 میلیارد دلار بنزین وارد می‌کند. این مسائل منجر به این شد تا مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور در روزهای اخیر با انتقاد نسبت به قیمت بنزین در کشور اعلام کند هم‌اکنون پول گندم، دارو و حقوق بازنشستگان را نداریم اما بنزین 50 هزار تومانی را با قیمت 10 هزار تومان می‌فروشیم. همین صحبت رئیس‌جمهور در حال حاضر به یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌های مردم تبدیل شده است که مبادا دولت قیمت بنزین را بالا ببرد، زیرا همین الان آمارها حکایت از آن دارد که خط فقر در ایران بالای 20 میلیون تومان است و حقوق و دستمزد بسیاری از کارمندان کمتر از این مبلغ است.
از طرف دیگر، افزایش قیمت بنزین می‌تواند انتظارات تورمی را در جامعه بالا ببرد. همانطور که بعد از صحبت‌های اخیر رئیس‌جمهور برخی قیمت کالاها و خدمات خود را بالاتر برده‌اند، چراکه معتقدند با افزایش قیمت بنزین همین اجناس و خدمات بسیار گران‌تر خواهد شد.

نکته عجیب درباره اظهارنظر رئیس‌جمهور درباره قیمت بنزین این است که وزیر نفت او که چند روزی است در ساختمان وزارت نفت مستقر شده است از همان روز نخست اعلام کرد موضوع ناترازی بنزین راهکار قیمتی ندارد و باید به دنبال رفع این مساله از طریق اقداماتی مانند افزایش تولید بنزین بود.
مساله دیگر اینکه همین ۲ ماه پیش در دوران انتخابات ریاست‌جمهوری، پزشکیان در واکنش به ادعای علی عبدالعلی‌زاده، رئیس ستادش که گفته بود قیمت بنزین باید افزایش یابد، در مناظره‌ها این موضوع را قویا رد کرد اما حالا او رویکرد دیگری را در پیش گرفته است. البته قبلا نیز زمانی که در مجلس حضور داشت در مصاحبه‌ای نسبت به قیمت پایین بنزین واکنش نشان داده بود. همین پازل باعث شده بسیاری از مردم در حال حاضر از افزایش قطعی بنزین صحبت کنند.

یکی از عواملی که در شرایط کنونی منجر شده تا واکنش بسیاری از طرفداران پزشکیان نسبت به سخنان اخیر او درباره بنزین برانگیزد مصاحبه‌های او در زمان انتخابات ریاست‌جمهوری بود که بارها اعلام کرد برنامه‌ای ندارد. او در سخنرانی‌های خود بعد از پیروزی در انتخابات نیز بر این موضوع تاکید کرد که برنامه‌ای برای اقتصاد ندارد، به همین دلیل می‌خواهد از کارشناسان و متخصصان استفاده کند. البته در صحبت اخیرش که از ارزانی بنزین گلایه کرده، گفته است کارشناسان و دانشمندان باید درباره قیمت بنزین اظهار نظر کنند. 

به طور قطع در اقتصاد ایران که در چند سال گذشته با تورم بسیار بالایی مواجه بوده، از نظر کارشناسان افزایش قیمت بنزین امری بدیهی به نظر می‌رسد اما این موضوع تک‌وجهی نیست و باید فاکتورهای مختلفی در نظر گرفته شود. به عبارت دیگر، در این سال‌ها قدرت خرید مردم در نتیجه تورم بسیار کاهش یافته است، بنابراین با افزایش قیمت بنزین شوک دیگری به جامعه وارد می‌شود. این موضوع باعث می‌شود بار دیگر تعداد جمعیت زیر خط فقر در ایران جهش یابد، چراکه قیمت بنزین می‌تواند روی تمام کالاها و خدمات تاثیر بگذارد، زیرا هر کالا یا خدماتی از حمل‌و‌نصصقل استفاده می‌کند و شاید بتوان ادعا کرد بین 10 تا 20 درصد از قیمت هر کالایی در زنجیره تولید به هزینه حمل بازمی‌گردد، به همین دلیل این میزان تاثیرگذاری در قیمت یک کالا می‌تواند با افزایش قیمت بنزین یک واکنش بزرگ به همراه داشته باشد.

در حال حاضر میزان تورم در اقتصاد ایران حدود 35 درصد است و با توجه به اینکه وزیر اقتصاد دولت چهاردهم اعلام کرده مردم زیر فشار معیشت اقتصادی هستند به همین دلیل سیاست‌ها باید در راستای کنترل تورم اجرا شود، افزایش قیمت بنزین می‌تواند یک واکنش منفی برای تورم باشد و بار دیگر میزان رشد تورم در ایران را به بالای 45 درصد برساند. ص
در شرایط کنونی یکی از راهکارهای رفع مشکل ناترازی بنزین افزایش تولید است. مشکل ناترازی بنزین در ایران بعد از کرونا تشدید شد، چراکه با حذف محدودیت‌های اپیدمی میزان مصرف بنزین در ایران از 80 میلیون لیتر به 120 میلیون لیتر رسید، در حالی که هیچ سرمایه‌گذاری‌ای برای افزایش تولید بنزین در ایران انجام نشده بود. از طرف دیگر میزان مصرف بنزین در ایران از سال 85 در همین محدوده بود. این موضوع سیاستگذاران را در خواب غفلت فرو برده بود، چراکه تصور آنها این بود که مصرف بنزین در کشور همچنان همین میزان باقی می‌ماند.
در واقع مصرف و تولید بنزین در ایران در یک مقطع زمانی به هم رسیدند اما پس از آن تولید از مصرف عقب ماند. به عبارت دیگر تولید بنزین در ایران از سال 96 روند صعودی به خود گرفت و در سال 98 رشد آن متوقف شد. درستص در همان زمان به دلیل کرونا مصرف بنزین در ایران کاهش قابل توجهی داشت اما به دلیل اینکه تمام دنیا درگیر کرونا بود قیمت بنزین نیز افت قابل توجهی داشت و به همین دلیل وزارت نفت به دور از نگاه راهبردی هیچگونه سرمایه‌گذاری‌ای برای افزایش قیمت بنزین نداشته است. هرچند سرمایه‌گذاری در افزایش تولید نفت یک اقدام استراتژیک است و باید همچنان در اولویت قرار داشته باشد.

از طرف دیگر مهم‌ترین دلیل ناترازی بنزین استفاده از خودروهای بی‌کیفیتی بوده که در این سال‌ها متولی صنعت نسبت به آن بی‌توجه بوده است اما حالا باید مردم پاسخگوی ناکارآمدی صنعت خودروی کشور باشند؟ از طرف دیگر چرا این وزارتخانه هیچ اقدامی برای تقویت زیرساخت‌های خودروی برقی نمی‌کند در حالی که شاهد واردات بنزین در ایران است. 

به پیج اینستاگرامی «آخرین خبر» بپیوندید
instagram.com/akharinkhabar