برگزیده

کلینیک عجیب؛ نواختن سرنا از سر گشاد

اعتماد

بروزرسانی 1403/08/23 - 23:26

اعتماد/متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

مهری طالبی‌دارستانی، عضو ستاد امر به معروف و نهی از منکر از افتتاح قریب‌الوقوع «کلینیک ترک بی‌حجابی» در پایتخت خبر داده است.او از نیروهای نزدیک به حجت عبدالملکی، وزیر سابق کار است؛ با ایده‌هایی از همان جنس و صنف

سیما پروانه‌گهر| افتتاح کلینیک ترک بی‌حجابی خبری است که روز گذشته با بازخورد زیادی مواجه شد. مطلبی که رییس اداره زنان و خانواده ستاد امر به معروف استان تهران آن را اعلام کرده است.

طالبی‌دارستانی در این باره گفته است که برای نخستین‌بار در کشور به همت اداره زنان و خانواده ستاد امر به معروف، کلینیک ترک بی‌حجابی در تهران با هدف «درمان علمی و روانشناختی بی‌حجابی ویژه نسل نوجوان، جوان و بانوان جویای هویت اجتماعی و اسلامی» افتتاح می‌شود. اما طالبی‌دارستانی کیست و چه اطلاعاتی درباره وی وجود دارد.

طالبی‌دارستانی کیست؟
مهری طالبی‌دارستانی در سال‌های گذشته در برنامه ایران بانو حاضر شد و در گفت‌وگوی ویدیویی درباره زندگی خود به عنوان «فعال زنان و فعال اجتماعی» صحبت کرد. او در همین گفت‌وگو تاکید می‌کند که پدرش در دهه 60 ترور شده و فرزند شهید ترور است. در همین گفت‌وگو طالبی‌دارستانی می‌گوید که همسرش در برهه‌ای در جنگ «دفاع از حرم» حضور داشته و خود او نیز در عرصه جنگ نرم فعال است.

خبرگزاری برنا در گزارشی درباره «جلال طالبی‌دارستانی» نوشته است که «شهید جلال طالبی غیورمردی که به خاطر شرافت و دفاع از ارزش‌ها جانش را بر کف دستش گذاشت و در راه سربلندی و عزت میهن و حفظ ارزش‌های انقلاب به شهادت رسید».

پایگاه خبری 8 دی نیز درباره جلال طالبی‌دارستانی نوشته است: «شهید «جلال طالبی‌دارستانی» در جمع‌آوری اسناد و مدارک مهم درباره برخی افسران خائن وابسته به ساواک کوشش زیادی کرد و در این خصوص بارها به خدمت شهید مظلوم بهشتی رسید. شهید جلال طالبی در خنثی‌سازی کودتای نوژه نقش فعالی داشت و همچنین قاتلین جوانان سرداب خانی ییلاق دارستان رودبار و شهید نواب صفوی، تیمسار شهنام و سرهنگ اعتمادی را به کمک دوستانش دستگیر کرد و سرانجام در یک ماموریت پرخطر در تاریخ ۱۳ مهر ماه سال ۶۱ به درجه رفیع شهادت نائل شد.»

ازدواج نیمه مستقل
او در این گفت‌وگو تاکید می‌کند که در 16 سالگی ازدواج کرده و دخترش نیز در سنین نوجوانی ازدواج کرده است. در همین گفت‌وگو طالبی‌دارستانی از ایده «ازدواج نیمه مستقل» دفاع و تاکید می‌کند که «ما برای دخترم همین کار را کردیم. دامادم سن پایینی داشت و سربازی نرفته بود و شغل نداشت. ما پذیرفتیم به این دلیل که ابتداییات لازم را داشتم. الان اخلاقیات حرف اول را می‌زند . در دادگاه‌ها بحث مالی و اخلاقی هر دو مطرح است».

نیروی عبدالملکی، حامی جلیلی
طالبی‌دارستانی در سال‌های پایانی دهه 90 به عنوان مسوول میز زن و خانواده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تهران فعالیت داشته است. طی سال‌های اخیر نیز او در شبکه ایکس یا همان توییتر سابق حضور داشت. محتوای مطالب منتشر شده در حساب کاربری او نشان می‌دهد که به سعید جلیلی رای داده و حامی او است. علاوه بر این سابقه حضورش در وزارت کار در دوران وزارت حجت عبدالملکی و نحوه انتشار مطالب درباره او مشخص می‌کند که از نیروهای نزدیک به وزیر دولت سیزدهم است.

طالبی‌دارستانی در دوران حجت عبدالملکی در وزارت کار سمت و پست و به عنوان مدیرکل بازرسی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی فعالیت داشت. طالبی‌دارستانی در بهمن سال 1400 در پیام توییتری با انتشار تصاویر حجت عبدالملکی روز مرد را تبریک گفت که این مساله با واکنش رسانه‌ها نیز همراه شد.

او مهرماه سال گذشته از این سمت کنار رفت. برخی رسانه‌ها این جابه‌جایی را «کنار رفتن» و برخی «برکناری» خواندند.

مواضع مختلف طالبی‌دارستانی؛ از مخالفت با FATF تا مخالفت با آموزش فراگیر مسائل جنسی
طالبی‌دارستانی در صفحه توییتر خود مطالبی در بیان ادله‌اش برای مخالفت با پیوستن ایران به FATF نوشته است. علاوه بر این طالبی‌دارستانی چهره ثابت تجمعات اعتراضی به موضوعات بی‌حجابی یا آنچه «انحرافات فرهنگی مسوول ساخته» عنوان کرده است. بر اساس مطالب منتشر شده در حساب کاربری توییتر او، در اردیبهشت سال 1399 تجمعی در مقابل ساختمان قوه قضاییه برگزار شده است. طالبی‌دارستانی با انتشار تصاویری از این تجمع نوشته است: «دست به دامن تنها مرجع رسیدگی به تخلفات که با رسیدگی به مفاسد اقتصادی دل‌مان را گرم کرد و چشم امیدمان را اشکبار. سردار امشب شکایت می‌برم به حضرت حیدر از انحرافات فرهنگی مسوول ساخته از فضای مجازی افسارگسیخته، از محیط‌های مثلا فرهنگی مثل تئاتر و سینما، از نشر و پخش کتب مستهجن، از صدا و سیمایی که الگو ساخته از مظاهر فساد، از مدارس و مهدهایی که… از وقاحت دنباله‌دار مسوولان».

شهیندخت مولاوردی تصاویری به مناسبت روز خانواده منتشر کرده بود که برخی کاربران فضای مجازی محتوای آن را تبلیغ همجنس‌گرایی می‌خواندند. این تحصن در چند روز برگزار شد و طالبی‌دارستانی با هشتگ «محاکمه مولاوردی» پیگیر موضوع بود.

طالبی‌دارستانی همچنین در آذرماه سال 1397 در گفت‌وگویی با پایگاه خبری سدید گفته است که «عمده انتقال جنس از طرق غیرجنسی است» و «اصرار برای آموزش‌های جنسی فراگیر با هدف قبح‌زدایی از روابط نامشروع انجام می‌شود».

او همچنین در این گفت‌وگو می‌گوید: «برخی به بهانه مبارزه با ایدز به دنبال قبح‌زدایی از عمل غیراخلاقی و قبیح زنا و اشاعه فحشا هستند. همین دیدگاه در مورد اعتیاد نیز با انگ‌زدایی در پی رفع ایدز بود. حرف‌هایی که امروز مبنی بر تابوشکنی و انگ‌زدایی از تن‌فروشان مطرح می‌شود، زمانی برای انگ‌زدایی از معتادان مطرح بود و گفته می‌شد معتاد صرفا بیمار است نه مجرم.»

طالبی‌دارستانی در آبان سال 1400 در برنامه چراغ، از گروه اجتماعی شبکه 5 سیما به عنوان بانوی فعال و مددکار اجتماعی، کارشناس حوزه زنان و دانشجوی دکترای مطالعات زنان، یکی از بانوان فعال جهادی و همچنین از فعالان حوزه فضای مجازی، حاضر شده و در این برنامه در ریشه‌یابی از عوامل وضعیت فعلی حجاب در جامعه با اشاره به نقش آحاد مردم اعم از مسوولان و متولیان فرهنگی، حوزه و روحانیت و متدینین جامعه در تامین سلامت روانی و امنیت افراد جامعه گفت که «صرف‌نظر از نقش مسوولان کوتاهی و بی‌تفاوتی خود افراد نسبت به یکدیگر اعم از اعضای خانواده یا همنوعان خود، آسیب‌های جبران‌ناپذیری به ساختار خانواده و اجتماع وارد می‌سازد. حوزه و روحانیت یا دیگر مسوولان نیز باید بستر فرهنگ‌سازی را به سمتی ببرند که آحاد مردم در تمامی عرصه‌ها قانونمدارانه عمل کنند.»

حالا اما آخرین اظهارات طالبی‌دارستانی در حوزه راه‌اندازی کلینیک ترک بی‌حجابی با بازخوردهای مختلفی رو‌به‌رو شده است. بررسی گفته‌های این مقام مسوول در ستاد امر به معروف و نهی از منکر چه مختصاتی از این ایده و تصمیم و تبعات آن به ما می‌دهد.

انگیزه ستاد امر به معروف از راه‌اندازی کلینیک ترک بی‌حجابی؛ اجبار به زنان برای بی‌حجابی؟
انگیزه راه‌اندازی این کلینیک مشخص نیست با این وجود به گفته طالبی‌دارستانی این تصمیم بر اساس «مراجعات مکرر صورت پذیرفته به ستاد امر به معروف و نهی از منکر استان تهران از سوی خانواده‌ها و بانوان و دختران تهرانی مبنی بر وجود فشارهای محیطی و سایر عوامل که منجر به اجبار انتخاب پوشش خارج از حدود حجاب شرعی شده» اتخاذ شده است. به بیان روشن‌تر و بر اساس گفته‌های این مقام مسوول در ستاد امر به معروف و نهی از منکر، گروهی از زنان به ستاد امر به معروف مراجعه و اذعان کرده‌اند که برای بی‌حجاب شدن تحت فشار هستند!

طالبی‌دارستانی با طرح این موضوع گفته است که پس از بررسی‌های تخصصی و جلسات کارشناسی به عمل آمده تصمیم بر آن شد که اولین کلینیک تخصصی مشاوره و حمایت از بازگشت به حجاب با عنوان «کلینیک ترک بی‌حجابی» در تهران راه‌اندازی شود.

در همین گام اول به نظر می‌رسد مفهوم و رسالت راه‌اندازی این کلینیک با آنچه طالبی‌دارستانی درباره نحوه کار آن توضیح داده، در تضاد است. بر اساس ایده طراحان راه‌اندازی این کلینیک، قرار است خدمات به گروهی که در معرض بی‌حجابی و آنچه «اجبار برای بی‌حجاب شدن» خوانده شده، ارایه شود در حالی که برداشت از عبارت «کلینیک ترک بی‌حجابی» این است که بی‌حجابی به مثابه یک مرض و بیماری و حتی نوعی از اعتیاد در نظر گرفته شده است که برای آن مصداق کلینیک برای ترک راه‌اندازی می‌شود.

از این جهت شیوه تعریف مرکز مدنظر ستاد امر به معروف با رسالت تعریف شده برای آن در گام نخست دارای تعارض معنایی و اشکال شکلی است.

مخاطب کلینیک بی‌حجابی چه کسانی هستند؟
«این مرکز به عنوان بخشی از نقشه جامع راهبردی «زیست بوم غیرت، حیا، عفت، حجاب» با رویکرد فرهنگی نوین و با هدف ارایه خدمات روانشناختی، مشاوره‌ای و مددکاری به افرادی که تمایل به رعایت حجاب دارند و ممکن است به دلیل فشارهای اجتماعی یا تاثیرات محیطی در این زمینه دچار چالش شده باشند، طراحی و به مرحله اجرا رسیده است».

طالبی‌دارستانی همچنین گفته است که در این مسیر تاکید بر حفظ شأن و شخصیت بانوان گرامی است، بنابراین جلسات مشاوره و حمایت روانشناختی در این کلینیک به صورت کاملا محرمانه، با لحاظ تصمیم مراجعان و در محیطی غیرقضاوتی برگزار می‌شود تا بانوان مراجعه‌کننده با اطمینان خاطر و امنیت روانی کامل بتوانند دغدغه‌ها و مسائل خود را بیان کنند.

نقشه «زیست بوم غیرت، حیا، عفت، حجاب» چیست؟
اردیبهشت ماه سال جاری، در شرایطی که دولت سیزدهم با سرپرستی محمد مخبر در حال فعالیت بود، اداره عفاف، حجاب و خانواده ستاد امر به معروف استان تهران از اجرای «زیست بوم غیرت، حیا، عفت، حجاب» در این استان با ۷ اقدام راهبردی خبر داد و اعلام کرد که این نقشه به «حل معضل عفاف و حجاب» می‌پردازد.

ستاد امر به معروف و نهی از منکر تهران در اول اردیبهشت ماه سال جاری با اعلام این خبر توضیح داده بود که در این راستا با محوریت قرار دادن ۱۲ وظیفه ستاد امر به معروف و نهی از منکر مندرج در قانون حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر به علاوه ۱۱ وظیفه مندرج در مصوبه ۴۲۷ شورای عالی انقلاب فرهنگی، هفت اقدام راهبردی کلان، طراحی و اجرا شده است. بر اساس اعلام این ستاد، «این اقدامات در محور‌های پایش و پژوهش، رصد و نظارت، آموزش و تربیت، تفریح و تفرج، آگاهی‌بخشی و اطلاع‌رسانی، تبیین و تبلیغ، حمایت و پشتیبانی از تشکلات مردمی و شورا‌های دستگاهی در «زیست بوم غیرت، حیا، عفت، حجاب» با رویکرد نوین و تخصصی به شیوه‌ای بدیع در روند اجرا قرار گرفته است».

خدمات کلینیک ترک بی‌حجابی؛ تقویت مهارت روانی برای مقابله با حجاب و افزایش آگاهی
آن‌گونه که از صحبت‌های طالبی‌دارستانی برداشت شده است، برنامه‌های این کلینیک شامل «دوره‌های آموزشی با حضور اساتید مجرب در زمینه فلسفه و ارزش‌های حجاب، نقش آن در تقویت هویت فردی و مهارت‌های روانی برای مقابله با فشارهای پنهان اجتماعی» است. این دوره‌ها به منظور افزایش آگاهی و تقویت توانایی تصمیم‌گیری افراد برگزار می‌شوند و به افراد کمک می‌کنند تا با تکیه بر ارزش‌های انسانی خود، با چالش‌های پیرامون حفظ حجاب در محیط‌های مختلف اجتماعی مواجه شوند و از سوی دیگر، این مرکز با هدف بهبود سلامت روان افرادی که به دلیل عدم انطباق با محیط‌های اجتماعی دچار استرس یا تناقض درونی شده‌اند، برنامه‌های کارگاهی با رویکرد تقویت خودباوری و پذیرش تفاوت‌ها را در دستور کار دارد.

طالبی‌دارستانی در بخش دیگری از صحبت‌های خود گفته است که در این راستا خانواده‌ها نیز می‌توانند از خدمات مشاوره این کلینیک بهره‌مند شوند تا با ایجاد همدلی و حمایت، به عزیزان خود کمک کنند تا در مسیر تصمیمات فرهنگی و شخصی خود، از نظر روانی و محیط تربیتی پشتیبانی شوند و این کلینیک با همکاری سازمان‌های فرهنگی و اجتماعی شروع به کار خواهد کرد و در نظر دارد تا با تمرکز بر ارزش‌های اسلامی و ایرانی، فضایی برای آگاهی‌بخشی و حمایت از انتخاب آگاهانه پوشش سالم فراهم آورد.

به نظر می‌رسد که کلینیک ترک بی‌حجابی یکی از هزاران سیاست و طرحی است که در سال‌های اخیر به خصوص بعد از رخدادهای پاییز 1401 در اتاق فکر‌های طیفی از جریان اصولگرا قرار گرفته و حالا توسط ستاد امر به معروف و نهی از منکر در حال پیگیری است. فارغ از اینکه گوینده طرح - طالبی‌دارستانی- چه اندازه در ایده‌پردازی این طرح دست دارد، اما بیش از هر چیزی جنس و چشم‌انداز شبیه طرح‌های حجت عبدالملکی است؛ شبیه لامبورگینی ملی یا ایجاد شغل با یک میلیون تومان.

شاید اظهارات عبدالملکی مخالفان و موافقان خود را داشت؛ شاید از نظر عده‌ای اظهاراتی با رنگ و بوی آوانگاردی در حوزه اداری و مدیریتی بود، اما در عرصه عمل نتیجه و اثر خود را در زمان وزارت ایده‌پرداز این تئوری‌ها نشان داد. حالا اما ایده کلینیک طرح بی‌حجابی در شرایط فعلی جامعه باید با دقت بیشتری قبل از اجرا مورد بررسی قرار بگیرد.

حتی از منظر بسیاری از اصولگرایان این شیوه‌های برخورد بی‌حجابی تنها به تنش‌زایی منجر شده است. سلام غلامعلی حدادعادل بعد از رخدادهای پاییز 1401 در رسانه ملی به زنان کم حجاب- نه بی‌حجاب- نشان داد که نوع مواجهه طیف‌های سیاسی اصولگرا و جریان راست نیز درباره موضوع حجاب متفاوت شده است. با این وجود اصرار و پیگیری برای طرح چنین ایده‌هایی در حوزه حجاب بیشتر شبیه نواختن سرنا از سر گشاد آن است.