سرمقاله جمهوری اسلامی/ فاصله ما با انگیزه بعثت
جمهوری اسلامی/ «فاصله ما با انگیزه بعثت» عنوان یادداشت روز در روزنامه جمهوری اسلامی است که میتوانید آن را در ادامه بخوانید:
برای توضیح دادن انگیزه بعثت، شاید نتوان جملات و عباراتی رساتر از این جملات و عبارات امام خمینی مطرح کرد که فرمود:
«آنهایی که بعثت را یک بعثت الهی میدانند و انگیزه بعثت را هدایت همه خلق میدانند، باید به غایت بعثت توجه کنند، به انگیزه بعثت توجه کنند که خود خدا انگیزه بعثت را فرموده است، فرموده است: یتْلُوا عَلَیهِمْ آیاتِهِ وَ یزَکِّیهِمْ وَ یعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَه. تزکیه برای این است که نور هدایت در انسان واقع بشود. تا تزکیه نشدید، طغیان برای شما حاصل خواهد شد. تا تزکیه نشدهاید، علم برای شما خطرناک است، خطرناکتر از هر چیزی. تا تزکیه نشدهاید، مقام برای شما خطرناک است و شما را به هلاکت دنیایی و اخروی میکشاند. کوشش کنید که از این روزی که بعثت شروع شده است، از آن وقتی که بعثت شروع شده است و امروز سالروز این بعثت بزرگ است و این نعمت عظیم الهی است، توجه کنید که بعثت برای چه بوده، انگیزه بعثت چه بوده است و اگر کسی تخلف کند از انگیزه بعثت چه خواهد شد. انگیزه بعثت تزکیه نفوس بوده است و تزکیه نفوس به این است که خودخواهیها برود از بین، خودبینیها برود از بین، ریاست طلبیها برود از بین، دنیاطلبیها برود از بین، و به جای همه، خدای تبارک و تعالی و هوای برای خدا بنشیند. انگیزه بعثت این است که حکومت خدا در دلهای بشر حکومت کند تا اینکه در جامعههای بشر هم حکومت کند. تا تزکیه در ردههای بالا حاصل نشود و تصفیه در ردههای بالا حاصل نشود، این مملکت... اصلاح نخواهد شد...» (صحیفه امام، جلد 14، صفحه 393)
این سخن را امام خمینی در 11 خرداد 1360 شمسی – 27 رجب 1401 قمری به مناسبت سالروز بعثت پیامبر اکرم در جمع مردم تبریز در حسینیه جماران به زبان آوردند. در این مبحث، دو نکته بیش از سایر مطالب جلب توجه میکنند. اول اینکه زمان این سخنرانی یعنی خرداد 1360، که از سالهای اول بعد از پیروزی انقلاب و استقرار نظام جمهوری اسلامی است، نشان میدهد بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی از همان آغاز نگران خطری بودند که از ناحیه عدم تزکیه نفس، دستاندرکاران این نظام را تهدید میکند. این جمله کلیدی که گفتند: «تا تزکیه در ردههای بالا حاصل نشود این مملکت اصلاح نخواهد شد» مهمترین راهنمای عمل تمام کارگزاران نظام در تمام زمانهاست. درست به همین دلیل بود که ایشان در تمام مدت 10 سال رهبری بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در اغلب سخنرانیهایشان به موضوع تزکیه نفس میپرداختند و عموم کارگزاران نظام به ویژه مسئولین رده بالا را به تلاش مستمر برای زدودن آلودگیهای مادی و ابتلائات دنیائی از وجود خود سفارش میکردند.
نکته دوم اینکه فقدان تزکیه برای افراد «عالم» خطرناکتر از سایر اقشار است. این تعبیر که «تا تزکیه نشدهاید، علم برای شما خطرناک است، خطرناکتر از هر چیزی» نشاندهنده اهمیت بسیار زیاد تزکیه برای افراد عالم است. ایشان در همین سخنرانی بعد از علم از مقام و قدرت هم میگویند «تا تزکیه نشدهاید، مقام برای شما خطرناک است» ولی به اندازه علم بر روی آن تاکید نمیکنند. معنای تاکید بر علم اینست که صاحبان علم، اعم از علوم دینی و علوم دانشگاهی، چون با عالیترین ابزار مدیریت آشنا هستند اگر بهرهای از تزکیه نفس نداشته باشند، به راحتی این ابزار را در اختیار هوای نفس قرار میدهند و کشور را به کام خطر میبرند.
اکنون که یکبار دیگر در سالروز بعثت پیامبر گرامی اسلام قرار داریم، باید از خود بپرسیم به اینهمه تاکید امام خمینی بر ضرورت تزکیه نفس ردههای بالای نظام چقدر عمل شده است؟ شاید وجود جنگ قدرت، بیعدالتی، مفاسد اقتصادی و بیصداقتیها و بیکفایتیها، ما را از جستجو برای یافتن جواب این سوال بینیاز کند و با رساترین فریاد به ما بفهماند که با انگیزه بعثت فاصله زیادی داریم.