سرمقاله اطلاعات/ از «دیوار آهنین» تا «پنجره شکسته»

اطلاعات/ «از «دیوار آهنین» تا «پنجره شکسته»» عنوان یادداشت روز در روزنامه اطلاعات به قلم جمیله کدیور است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:

همزمان که جهان بر اظهارات متوهمانه دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا درباره تصرف غزه توسط ایالات متحده و اخراج و پاکسازی قومی اهالی غزه تمرکز کرده، سیاست‌های صهیو-آمریکایی پیرامون غزه، در مورد کرانه باختری هم در جریان است.
کرانه باختری محل زندگی بیش از سه میلیون فلسطینی، از جمله خانواده‌هایی است که در زمان تأسیس اسرائیل در سال ۱۹۴۸ از سرزمین خود اخراج و آواره شدند. همزمان با آتش‌بس غزه و آغاز خروج ارتش اسرائیل از آن، از ۲۱ ژانویه، اسرائیل در صدد مهندسی جمعیتی کرانه باختری از طریق غیر قابل سکونت ساختن اردوگاه‌ها برآمده و با عملیات «دیوار آهنین» در شهر جنین اشغالی و اردوگاه آوارگان آن و بعدا در دیگر مناطق کرانه باختری، با استفاده از هواپیماهای جنگنده، هلیکوپتر، تانک، هواپیماهای بدون سرنشین و بولدوزر برای کشتار مردم و تخریب زیرساخت‌های حیاتی و منازل اهالی اقدام کرده‌است. این عملیات، پس از یک ماه و نیم محاصره اردوگاه آوارگان جنین توسط نیروهای امنیتی تشکیلات خودگردان فلسطین شروع شد. ارتش اسرائیل به محاصره اردوگاه ادامه داد و با تهدید ساکنان یا ممانعت از ورود امکانات اولیه، حداقل ۲۰۰۰۰ نفر از۲۴۰۰۰ ساکن اردوگاه ناگزیر از ترک آنجا شدند. با تداوم عملیات نظامی صهیونیست‌ها به مناطق دیگر و کشته‌شدن ده‌ها نفر و بازداشت صدها نفر و تخریب بی‌سابقه صدها ساختمان و زیرساخت‌های متعدد و قطع آب و برق و سیستم‌های ارتباطی، اردوگاه‌های جنین، نور شمس، طولکرم و الفارعه تقریبا خالی از جمعیت شده‌است. نیروهای اسرائیلی همچنین برخی خانه‌ها را به پایگاه‌های جدید نظامی تبدیل کرده‌اند. در سایر نقاط کرانه باختری ازجمله رام‌الله و قلقیلیه، ارتش اسرائیل راه‌ها را بسته، پست‌های بازرسی بیشتری نصب کرده، دروازه‌های ورودی بسیاری از روستاهای فلسطینی را قفل کرده و با اعمال محدودیت‌های بیشتر بر تحرک فلسطینی‌ها، زندگی روزمره آنها را به شدت تحت تأثیر قرار داده‌است.
اسرائیل با حمایت آشکار آمریکا از نسل‌کشی در غزه، حال به پاکسازی قومی در کرانه باختری روی آورده و این نگرانی را ایجاد کرده که حمله به جنین و دیگر مناطق، مقدمه‌ای برای الحاق کرانه باختری باشد. این اقدامات همزمان بوده‌است با تصمیم ترامپ برای لغو تحریم‌ها علیه شهرک‌نشینان صهیونیست و آزادی آنان به دستور وزیر دفاع اسرائیل بعد از امضای توافق آتش‌بس غزه.
هدف اعلام شده ارتش و مقامات سیاسی رژیم صهیونیستی از دور جدید اقدامات در کرانه باختری (که با نام توراتی «یهودا و سامره» یاد می‌شود)، حفظ آزادی عمل نیروهای اسرائیلی، از کار انداختن زیرساخت‌های مقاومت و حذف تهدیدات قریب الوقوع آنها اعلام شده‌است. این اقدامات با نام پاکسازی شمال کرانه باختری از مقاومت مسلحانه فلسطین که به‌طور سنتی در اردوگاه‌های آوارگان حضور پررنگی دارند، شروع می‌شود و به‌تدریج پاکسازی همه ساکنان را در بر می‌گیرد؛ دقیقا مشابه همان طرحی که در غزه پیاده شد. نتانیاهو گفته، عملیات یاد شده «گامی دیگر در دستیابی به اهدافی است که برای تقویت امنیت در یهودا و سامره مقرر کرده‌ایم.» هرزی هالیوی، رئیس ستاد ارتش هم بر عملیات پیش‌دستانه در مقابل نیروهای مقاومت تأکید کرده‌است.

---

بازار

---

 برای درک آنچه در کرانه باختری با عنوان عملیات «دیوار آهنین» در جریان است، درک دکترین «دیوار آهنین» زیو ژابوتینسکی، از رهبران جنبش صهیونیسم ضروری است. ژابوتینسکی در سال ۱۹۲۳ ایده «دیوار آهنین» را مطرح کرد. «دیوار آهنین» ژابوتینسکی قلعه نفوذناپذیری از قدرت نظامی است که از طریق اعمال خشونت و انقیاد اهالی بومی تثبیت می‌شد و برای اخراج آنها طراحی شده‌بود. ژابوتینسکی با طرح این واقعیت که اعراب محلی از پذیرش اکثریت یهودی در فلسطین خودداری خواهند کرد، می‌گفت: «ساکنان اصلی یک سرزمین در طول تاریخ هیچگاه نپذیرفته‌اند که مردم دیگری در وطنشان ساکن شوند. لذا تنها راه، مبارزه و نابودکردن آنها برای تسلط بر این اراضی است.» بنابراین تمرکز دولت یهود باید بر ایجاد یک قدرت نظامی قوی برای گرفتن زمین به زور از ساکنان بومی فلسطین باشد. 
حزب لیکود و شخص نتانیاهو وارث ایدئولوژی ژابوتینسکی است. اسرائیل چه با محصور کردن غزه از زمان خروج از آن در ۲۰۰۵، چه با دیوارسازی و شهرک‌سازی‌ها در کرانه باختری، چه با اقدامات متعدد بعد از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ در جنگ غزه، استراتژی «دیوار آهنین» ژابوتینسکی را اعمال کرده و بعد از توافق آتش‌بس غزه، به تکرار همان اقدامات در کرانه غربی رو آورده‌است.
حضور ترامپ در قدرت، رژیم صهیونیستی را برای تحقق «اسرائیل بزرگ» به شوق آورده‌است. هنگامی که از ترامپ در ۳ فوریه، یک روز پیش از دیدار با نتانیاهو، پرسیده شد که «آیا از الحاق بخش‌هایی از کرانه باختری به اسرائیل حمایت می‌کند؟» از پاسخ مستقیم اجتناب کرد؛ اما این ایده را رد نکرد. او اسرائیل را سرزمین کوچکی توصیف کرد و با اشاره به خودکار خود گفت: اگر خاورمیانه میز دفتر او باشد، اسرائیل نوک خودکار است. او تأکید کرد «این خوب نیست ... تفاوت نسبتاً بزرگی وجود دارد. این یک قطعه زمین بسیار کوچک است ...» او روز۴ فوریه در جریان نشست خبری مشترک با نتانیاهو هم گفت: «ما در مورد به رسمیت شناختن حاکمیت اسرائیل بر کرانه باختری بحث می‌کنیم، اما هنوز در این مورد تصمیمی نگرفته‌ایم. طی هفته‌های آینده درباره اینکه آیا حاکمیت اسرائیل را بر کرانه باختری به رسمیت می‌شناسیم یا خیر، تصمیم خواهیم گرفت.» ترامپ پس از دیدار با عبدالله دوم، شاه اردن در ۱۱ فوریه، ضمن تکرار سخنان گذشته‌اش در مورد تصرف غزه و اخراج ساکنانش به «یک قطعه زمین در اردن ... یا قطعه زمینی در مصر»،  به پرسشی درباره اینکه آیا کرانه باختری به اسرائیل الحاق خواهد شد، پاسخ داد: «معتقدم این امر موفق خواهد شد.» این در حالی است که در ماه ژوئیه ۲۰۲۴، دادگاه بین المللی دادگستری  (ICJ) با اشاره به نقض حق تعیین سرنوشت فلسطینیان، اشغال کرانه باختری توسط اسرائیل را غیرقانونی دانست و اعلام کرد: سیاست‌های اسرائیل در این سرزمین به منزله «تبعیض سیستماتیک» است.
 به موازات اظهارات مکرر ترامپ در مورد غزه و کرانه باختری، قانونگذاران جمهوری‌خواه در مجلس نمایندگان و سنا هم لایحه‌هایی را برای ممنوعیت استفاده از اصطلاح «کرانه باختری» در اسناد رسمی دولت ایالات متحده و استعمال «یهودا و سامره» به‌جای آن ارائه کردند. طرح پیشنهادی با هدف تقویت ادعای اسرائیل در مورد اراضی اشغالی است که در طول جنگ ۱۹۶۷ ، تصرف شد و از آن زمان تحت اشغال است.  
همسو با این اظهارات و اقدامات، کنست روز۲۹ ژانویه در شور مقدماتی، پیش‌نویس قانونی را تصویب کرده که به اسرائیلی‌ها اجازه می‌دهد بدون نیاز به موافقت ارتش، زمین‌هایی در کرانه باختری خریداری کنند. این طرح در صورت تصویب نهایی، راه را برای الحاق کامل کرانه باختری هموار می‌کند. این مناطق طبق قوانین بین‌المللی، سرزمین‌های تحت اشغال نظامی محسوب می‌شوند و بخشی از خاک اسرائیل نیستند. در صورت تصویب، کرانه باختری بخشی از خاک اسرائیل می‌شود و به صهیونیست‌ها اجازه می‌دهد هر زمینی را که در کرانه باختری بخواهند، مانند دیگر مناطق اشغالی سال ۱۹۴۸خریداری کنند. این موضوع، راه را برای الحاق این منطقه به اسرائیل و پاکسازی نژادی ساکنان کرانه باختری باز می‌کند و در راستای پایان دادن به مسأله فلسطین بر اساس دیدگاه ترامپ است که با دیدگاه راست افراطی اسرائیل و جریان صهیونیسم مذهبی همسو است. این جریان مخالف راه‌ حل دو کشوری است و اعلام کرده اسرائیل باید «یهودا و سامره» (نام توراتی کرانه باختری) را از ساکنانش پاک کند و آنها را به زور یا به میل خود اخراج کند.
با توجه به آنچه گفته شد، رژیم صهیونیستی که از نقض مکرر قوانین بین‌المللی و بی‌تفاوتی جهانی جرأت یافته، دامنه جنایت‌هایش را از غزه به کرانه باختری توسعه داده‌است. اگر در رابطه با اخراج اهل غزه و کرانه باختری و حفظ مناطق اشغالی در لبنان و سوریه توفیق یابد، به این مناطق محدود نخواهد ماند و قدم بعدی را برای توسعه اسرائیل بزرگ بر خواهد داشت. چهار سال دوران ترامپ برای اسرائیل دورانی طلایی است که باید تا می‌تواند از آن برای تحقق اهداف بلندپروازانه خود در منطقه بهره گیرد. تاکنون سیاست غالب کشورهای عربی منطقه در قبال رژیم اشغالگر، سیاست همکاری و مماشات یا سکوت بوده‌است. با توجه به تلاش‌های مشترک ترامپ- نتانیاهو برای تشکیل خاورمیانه جدید، توسعه اسرائیل و حل مسأله فلسطین با پاک کردن آن از نقشه و اسکان فلسطینیان در کشورهای دیگر، بی‌عملی اعراب و محکومیت‌های صرف و محدود کلامی، خطر را به دم پنجره‌های آنها کشانده‌است.
مطابق نظریه جرم‌شناسی «پنجره شکسته» از دو جرم‌شناس آمریکایی به نام‌های‌ جیمز ویلسون و جورج کلینگ، اگر پنجره‌ ساختمانی شکسته باشد و به‌سرعت توسط صاحب ساختمان تعمیر نشود، کسانی که تمایل به نقض قانون و ناهنجارهای اجتماعی دارند، با مشاهده بی‌تفاوتی صاحب ساختمان و جامعه، دست به شکستن شیشه‌های دیگر ساختمان و ساختمان‌های دیگر می ‌زنند و میهمانان ناخوانده وارد ساختمان می‌شوند و این اقدام از خیابانی به خیابان دیگر و از محله‌ای به محله دیگر گسترش می‌یابد و بی‌قانونی و هرج و مرج غلبه می‌کند. این نظریه که در جرم‌شناسی مطرح و در حوزه اقتصاد هم استفاده شده، در رابطه با اقدامات خلاف قانون بین‌الملل و اشغالگری اسرائیل هم صادق است. سکوت و مماشات جامعه جهانی و کشورهای عرب منجر به جری‌تر شدن اسرائیل در جنایات و نقض مکرر قوانین بین‌المللی شده‌است. اگر کشورهای عرب منطقه و نهادهای بین‌المللی زودتر به ناامنی ناشی از اقدامات اسرائیل تحت‌الحمایه آمریکا نپردازند و اقدامی عملی انجام ندهند، دور نباشد که از پنجره‌های شکسته و تعمیر نشده سرزمین‌های خود، شاهد ورود مهمانان ناخوانده اسرائیلی برای تشکیل «اسرائیل بزرگ» در چارچوب «دیوارهای آهنین» مورد نظر ژابوتینسکی باشند.

به پیج اینستاگرامی «آخرین خبر» بپیوندید
instagram.com/akharinkhabar