پرونده «سوریه» در سعدآباد

دنیای اقتصاد/متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

مسعود پزشکیان عصر دیروز چهارشنبه به طور رسمی از شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر، در مجموعه فرهنگی، تاریخی سعدآباد استقبال کرد. سفر امیر قطر و هیات بلندپایه مجددا نقش میانجی‌گری قطر را به میان آورده است. اما به نظر می‌رسد این میانجی‌گری بیش از آنکه مساله هسته‌ای و وساطت میان ایران و آمریکای ترامپ را محور رایزنی‌ها قرار داده باشد، موضوع محوری سوریه و تبادل پیام میان تهران و دمشق جدید را کانون گفت‌وگوهای سطح بالا قرار داده است.

---

بازار

---

دوحه همراه با آنکارا از اصلی‌ترین بازیگران و متحدان نظام سیاسی جدید سوریه به رهبری احمد الشرع یا همان ابومحمد الجولانی سابق، رهبر گروه سلفی-جهادی هیئت تحریرالشام، به شمار می‌روند. پیش‌تر محمدرضا رئوف شیبانی، دستیار ویژه وزیر خارجه در امور سوریه، با تایید اظهارات اخیر اسعد شیبانی، وزیر امورخارجه دولت موقت سوریه، مبنی بر تبادل پیام‌های مثبت بین تهران و دمشق گفت که جمهوری اسلامی ایران به صورت غیرمستقیم با مسوولان کنونی سوریه در ارتباط است و پیام‌هایی نیز دریافت کرده‌ایم. 

نماینده ویژه وزیر امور خارجه کشورمان در امور سوریه افزود: «نگاه ما نسبت به تحولات سوریه و بازگشت روابط با سوریه، نگاهی رو به جلوست.» وی تاکید کرد: «ما با تامل و تانی تحولات سوریه را رصد می‌کنیم و در زمان مناسب تصمیم‌ خاص خودمان را خواهیم گرفت.» در همین خصوص رئیس‌جمهور دیروز چهارشنبه در نشست خبری با تمیم بن حمد، امیر قطر، بر نقش خیرخواهانه قطر و جایگاه آن در سیاست خارجی ایران تاکید کرد: تقویت و توسعه روابط در حوزه اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، نظامی و امنیتی با کشورهای منطقه و همسایه سیاست کلیدی جمهوری اسلامی ایران است و در این میان دولت دوست و برادر قطر از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

حلقه اتصال ایران با دمشق جدید
از همین زاویه یک منبع آگاه درخصوص جزئیات این سفر، به‌ویژه میانجی‌گری دوحه میان تهران و دمشق، به «دنیای اقتصاد» گفت: سفر امیر قطر به تهران پس از تحولات اخیر منطقه و بین‌المللی سفری مهم و حائز اهمیت است که به نظر می‌رسد مهم‌ترین بحث در ارتباط با این سفر مربوط به مسائل منطقه‌ای به‌ویژه سوریه باشد. قطر نفوذ غیرقابل چشم‌پوشی در دولت جدید دمشق دارد و می‌تواند به جمهوری اسلامی ایران و دولت انتقالی سوریه برای از سرگیری روابط کمک کند. این منبع افزود: ازسرگیری روابط برای هر دو کشور دارای اهمیت است، چراکه اولا سوریه اهمیت راهبردی در منطقه شامات دارد و روابط تاریخی تهران و دمشق نباید از بین برود. علاوه بر این، میلیون‌ها دلار سرمایه‌گذاری اقتصادی ایران در سوریه در زمینه‌های  اقتصادی می‌تواند بستری برای ازسرگیری روابط باشد به‌ویژه که بعد از پایان فضای احساسی بعد از تغییرات سیاسی و رفت‌وآمدهای دیپلماتیک، دولت دمشق با واقعیت‌های  اداره کشور مواجه شده است. 

این منبع با اشاره به نقش چندجانبه قطر در حوزه سیاست خارجی و فراتر رفتن از نقش سنتی قدرت گفت: سفر امیر قطر در زمینه بین‌المللی هم می‌تواند مهم باشد؛ هرچند مقامات رسمی تاکید کرده‌اند که پیامی از سوی قطر به تهران آورده نمی‌شود ولی اساسا ارزش افزوده سیاست خارجی قطر میانجی‌گری سیاسی است و بعید است که دوحه نسبت به پرونده ایران و آمریکا بی‌تفاوت و بدون موضع باشد. از این رو آنها تلاش می‌کنند با ابتکار عملی به تهران بیایند و این ابتکار را احتمالا با آمریکایی‌ها نیز مطرح خواهند کرد تا شاید بتوانند دیدگاه‌هایشان را به هم نزدیک کنند؛ هرچند تضمینی برای موفقیت‌آمیز بودن چنین ابتکارهایی وجود ندارد.  این منبع در پایان تاکید کرد: در زمینه دوجانبه هم اگرچه روابط خوبی میان تهران و دوحه از نظر سیاسی وجود دارد، ولی از جنبه اقتصادی این روابط محدود به خرده تجارت است و شاهد پیشرفت و ارتقا به روابط اقتصادی راهبردی نیستیم. علاوه بر این، پرونده پول‌های  ایران که از کره جنوبی به قطر منتقل شد، هنوز حل نشده و موفقیتی در این زمینه حاصل نشده است که می‌تواند در روابط فی‌مابین اثر منفی داشته باشد.

پاسخی به سفر مهرماه پزشکیان
سفر امیر قطر پاسخی به سفر رئیس‌جمهور ایران در مهر‌ماه سال جاری است. مسعود پزشکیان ۱۱ مهر ۱۴۰۳ به منظور دیدار رسمی دوجانبه با امیر قطر و نیز شرکت در اجلاس مجمع گفت‌‌وگوی همکاری آسیا به این کشور سفر کرده بود. در این سفر مقامات عالی‌رتبه جمهوری اسلامی ایران و قطر ۶ سند و یادداشت تفاهم همکاری در بخش‌های مختلف اقتصادی و تجاری، فرهنگی، آموزشی و ورزشی به امضا رساندند.

به پیج اینستاگرامی «آخرین خبر» بپیوندید
instagram.com/akharinkhabar