برگزیده

پیشنهاد همکاری هسته‌ای ایران به آمریکا

هم ميهن

بروزرسانی 1404/02/03 - 17:58

هم میهن/متن پیش رو در هم میهن منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

محسن صالحی‌خواه| وزیر امور خارجه امکان همکاری هسته‌ای میان ایران و آمریکا را مطرح کرد. این امکان در متن سخنرانی‌ای مطرح شد که قرار بود روز دوشنبه به صورت مجازی از سوی سیدعباس عراقچی، در کنفرانس بین‌المللی سیاست هسته‌ای بنیاد کارنگی ارائه شود. این متن پس از لغو سخنرانی، در اختیار رسانه‌ها قرار گرفت. این برنامه به دلیل تغییر نحوه برگزاری که قرار بود سخنرانی و نه پرسش و پاسخ باشد، لغو شد. عراقچی در این باره نوشت که به پرسش‌های دشوار روزنامه‌نگاران و یا پاسخ به نگرانی‌های شهروندان عادی عادت دارد. اما تبدیل سخنرانی به یک پرسش و پاسخ آزاد که آن را تبدیل به یک مذاکره عمومی می‌کند یا برای مخاطبانی که احتمالاً دنبال جزئیات یا نتیجه مذاکرات هستند ناراحت‌کننده می‌شود را نمی‌پذیرد.

وزیر امور خارجه از یک سو امکان همکاری هسته‌ای میان ایران و آمریکا را روی میز گذاشت و از سوی دیگر، بحث فرصت بازار ایران برای همکاری اقتصادی با طرف آمریکایی را مطرح کرد.

فرصت برای ورود به بازار ایران
عراقچی در بخشی از این متن نوشت: «برخی گروه‌های ذی‌نفوذ خاص به‌طور آشکار در تلاشند روند دیپلماسی کنونی ایران و آمریکا را تحت تأثیر قرار دهند. تلاش آن‌ها شامل طرح ادعای جعلی است؛ مبنی بر اینکه توافق احتمالی جدید، همان برجام خواهد بود. گرچه برجام، دستاورد مهمی بود، اما می‌خواهم کاملاً روشن کنم که بسیاری در ایران معتقدند که برجام دیگر پاسخ‌گوی نیازهایشان نیست. آن‌ها خواهان توافقی تازه هستند که منافع ایران را تضمین کند و در عین حال به نگرانی‌های همه طرف‌ها نیز پاسخ دهد. من هم با این خواسته موافقم. اکنون نمی‌توانم به‌جای رئیس‌جمهور ترامپ صحبت کنم؛ اما با توجه به اقدامات گذشته‌اش، می‌توان با اطمینان گفت که او نیز خواهان تکرار برجام نیست.»

رئیس دستگاه دیپلماسی در ادامه آورد: ایران هرگز مانع همکاری‌های اقتصادی و علمی با ایالات متحده نشده است. مانع اصلی، دولت‌های پیشین آمریکا بوده‌اند که اغلب تحت تأثیر گروه‌های ذی‌نفوذ خاص عمل می‌کردند. همان‌طور که اخیراً در صفحات روزنامه واشنگتن‌پست توضیح دادم، فرصت اقتصادی هزار میلیارد دلاری که کشور ما ارائه می‌دهد، می‌تواند به روی شرکت‌های آمریکایی باز باشد. این شامل شرکت‌هایی می‌شود که می‌توانند به ما در تولید برق پاک از منابع غیرهیدروکربنی کمک کنند. ایران در حال حاضر تنها یک رآکتور فعال در نیروگاه هسته‌ای بوشهر دارد. برنامه بلندمدت ما ساخت دست‌کم ۱۹ رآکتور دیگر است؛ به این معنا که ده‌ها میلیارد دلار قرارداد بالقوه در دسترس قرار دارد. بازار ایران به‌تنهایی آن‌قدر بزرگ است که بتواند صنعت هسته‌ای در حال رکود آمریکا را احیا کند.در چشم‌انداز آینده، هرگونه توافقی که ممکن است حاصل شود، باید بر تضمین منافع اقتصادی ایران همراه با یک برنامه نظارتی و راستی‌آزمایی محکم بنا شود که درباره صلح‌آمیز بودن برنامه هسته‌ای ایران اطمینان دهد. تنها چنین رویکردی می‌تواند ثبات و اعتماد بلندمدت را به همراه داشته باشد. حوزه مذاکرات نیز باید مشخص باشد؛ مذاکرات باید صرفاً بر رفع تحریم‌ها و مسئله هسته‌ای متمرکز باشد. در منطقه‌ای به پرآشوبی و بی‌ثباتی منطقه ما، ایران هرگز امنیت خود را وارد مذاکره نخواهد کرد.»

گفت‌‌وگوهای ایران و آمریکا شتاب گرفته است
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز گذشته در جریان گفت‌وگویی که در اندیشکده آمریکایی شورای روابط خارجی داشت، به گفت‌وگوهای ایران و آمریکا اشاره کرد.

گروسی در پاسخ به سوالی درباره اظهارات «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران در مورد روند گفت‌وگوها و درک بهتر طرفین از اهداف این گفت‌وگوها تصریح کرد: «محدودیت‌هایی وجود دارد و نمی‌توانم همه چیز را بگویم اما می‌توانم اعلام کنم که این روند ادامه دارد. گفت‌وگوهای شنبه (دور دوم مذاکرات) بسیار مهم بود. دور اول گفت‌وگوها در عمان، بیشتر در جهت آشنایی بود، اما گفت‌وگوها درحال شتاب گرفتن است.»

گروسی افزود: «هیچ تضمینی برای موفقیت هیچ مذاکره‌ای وجود ندارد. این نوع از مذاکرات پیچیده که به‌طور مستقیم و غیرمستقیم برگزار می‌شود می‌تواند هر لحظه با شکست روبه‌رو شود اما درک مشترک در حال افزایش طرفین پس از هر دور از گفت‌وگو بسیار مهم است. بخش غنی‌سازی و تسلیحاتی‌شدن برنامه هسته‌ای، بخش‌های مهم این مذاکرات هستند که در حال پوشش داده شدن هستند.»