حل مشکلات ساختاری وابسته به جناحها نیست

ایران/متن پیش رو در ایران منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
محسن هاشمی رفسنجانی| سیاستزدگی و تغییرات مدیریتی ناشی از آن، یکی از موانع اصلی اصلاحات ساختاری و تحقق تحول در نظام اداری و شهری است. یکی از دلایل اصلی اینکه نمیتوانیم ساختارهای اداری کشور را بدون دخالت سیاست و سیاستزدگی اصلاح کنیم، به مشکلات عمیق و ریشهدار ساختاری و زیربنایی بازمیگردد. نظام اداری ما از ابتدا بر پایههای صحیح و اصولی بنا نشده است و همین باعث شده تا هر تصمیم یا اصلاحی که در این سیستم اتخاذ میشود، نه تنها مشکل اصلی را حل نمیکند، بلکه معمولاً منجر به ایجاد چندین مشکل جدید نیز میشود.
این وضعیت را میتوان به ساختن یک ساختمان روی پایههای ضعیف تشبیه کرد. اگر پایههای ساختمان محکم و اصولی نباشد، با هر طبقهای که به آن اضافه میکنیم، خطر سقوط همه بخشهای ساختمان بیشتر میشود. به همین ترتیب، در ساختار اداری فعلی هر نوع تغییر یا اصلاحی بدون توجه به زیربنا و ریشههای اصلی مشکلات، نه تنها کارآمد نیست بلکه میتواند پیچیدگی و مشکلات بیشتری را به وجود بیاورد. نکته مهم این است که این مشکلات ساختاری، وابسته به یک جناح یا دوره سیاسی خاص نیست. در واقع چه اصلاحطلبان بر سر کار باشند و چه اصولگرایان یا هر گروه سیاسی دیگر، این مسائل همچنان پابرجا میماند. به عنوان مثال مشکلاتی مانند نابسامانی در بازار ارز، دشواریهای مربوط به صدور مجوزها یا پیچیدگیهای بوروکراسی اداری، همه ناشی از همان ساختار معیوب و ناکارآمد هستند. تغییر دولتها یا جابهجایی مدیران، تا زمانی که این زیربنای اداری اصلاح نشود، تأثیر چندانی بر حل این مشکلات نخواهد داشت. بنابراین اگر واقعاً به دنبال اصلاحات پایدار و مؤثر در نظام اداری کشور هستیم، باید ابتدا به سراغ ریشهها برویم و زیربنای ساختاری را بر اساس اصول علمی و کارشناسی بازسازی کنیم. در غیر این صورت، هر اصلاحی صرفاً به منزله وصلهپینهای موقت خواهد بود که نه تنها مشکل را حل نمیکند، بلکه در بلندمدت میتواند آسیبهای بیشتری به سیستم وارد کند.