سرمقاله خراسان/ ضرورت ‌کتاب‌بازی رسانه

خراسان/ «ضرورت ‌کتاب‌بازی رسانه» عنوان یادداشت روز در روزنامه خراسان به قلم حسین سعیدی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:

در شرایطی که اطلاعات با سرعتی سرسام‌آور در رسانه‌ها منتشر می‌شود، نقش کتاب و کتاب‎خوانی به عنوان بستری برای تفکر عمیق، تحلیل انتقادی و ارتقای سطح فکری و فرهنگی جامعه، بیش از پیش اهمیت می‌یابد. ترویج کتاب‎خوانی، به عنوان یکی از پایه‌های اصلی توسعه فرهنگی، نیازمند راهبردهای نوین رسانه‌ای است. همچنان‌که برای افزایش سرانه مطالعه و ترویج فرهنگ کتاب‎خوانی در عصر دیجیتال، نیازمند رویکردی نوین و عملیاتی هستیم، با رشد روزافزون فضای مجازی و کاهش سرانه مطالعه، نقش سنتی رسانه‌ها نیز نیازمند بازنگری و نوآوری است.
پیش از هر چیز، باید صادقانه به عملکرد رسانه‌ها در این خصوص نگاهی بیندازیم. آیا به اندازه کافی به کتاب و فرهنگ کتاب‎خوانی توجه شده است؟ آیا به اندازه کافی به معرفی آثار ارزشمند، نقد و بررسی کتاب‌ها و ایجاد انگیزه برای مطالعه پرداخته شده است؟ آیا رسانه‌ها به مخاطبان خود کمک کرده‌اند تا در میان انبوه اطلاعات، کتاب‌های مناسب و مفید را پیدا کنند؟ آیا رسانه‌ها به ارتقای سطح سواد رسانه‌ای مخاطبان خود کمک کرده‌اند تا بتوانند به طور انتقادی به اطلاعات ارائه شده در رسانه‌ها توجه کنند و منابع اطلاعاتی را ارزیابی کنند؟ و ده‎ها سوال دیگر.  با یک بررسی اجمالی باید بپذیریم که رسانه‌ها در انجام وظیفه خود کوتاهی کرده‌اند و نیازمند بازنگری و تغییر و تحول جدی در مسیر پیش روی ‌هستند.
برای این‎که این تحولی که به‌دنبالش هستیم محقق شود، می‌توان چندین راهکار عملی ارائه داد:
تولید محتوای جذاب و مرتبط: معرفی کتاب‌های مفید و ارزشمند و متناسب با نیازها و علایق گروه‌های مختلف جامعه به‎ویژه معرفی کتاب‌های جدید و پرفروش و آثار نویسندگان برجسته و نوظهور از طریق رسانه‌ها می‌تواند به مخاطبان در انتخاب کتاب‌های مناسب کمک کند. دیگر معرفی خشک و رسمی کتاب‌ها به گذشته تعلق دارد. به جای آن باید به دنبال محتوای جذاب و سرگرم‌کننده بود. معرفی کتاب‌های مرتبط با موضوعات روز، خلاصه‌های جذاب از کتاب‌ها، ویدئوهای کوتاه، اینفوگرافیک‌ها  می‌توانند به مخاطبان، به‌ویژه نسل‌های جوان، کتاب‎خوانی را نزدیک‌تر کنند. همچنین، ایجاد کانال‌های تخصصی برای معرفی کتاب‌های مرتبط با علایق خاص مفید خواهد بود.

---

بازار

---

استفاده از شخصیت‌های تاثیرگذار: رسانه‌ها می‌توانند پل ارتباطی بین نویسندگان و ناشران با مخاطبان باشند. مصاحبه‌های جذاب با نویسندگان، معرفی روند انتشار کتاب و نمایش مراحل تولید کتاب می‌تواند به مخاطبان درک بهتری از این فرایند بدهد و به رونق صنعت نشر و تولید آثار باکیفیت کمک کند. این افراد می‌توانند با ارائه دیدگاه‌های شخصی و تجربه‌های خود، مخاطبان را به مطالعه ترغیب کنند. همچنین استفاده از تجربیات شخصی خوانندگان و انتشار نظرات و بررسی‌های آن‎ها نیز می‌تواند بسیار موثر باشد.
ایجاد رقابت‌های سالم و متنوع: برگزاری مسابقات کتاب‎خوانی آنلاین، معرفی کتاب در شبکه‌های اجتماعی با جوایز جذاب، تشویق به نقد و بررسی کتاب‌ها و ایجاد چالش‌های مطالعه، می‌تواند به افزایش انگیزه و مشارکت مخاطبان منجر شود.
ایجاد فضای تعاملی: رسانه‌ها با ایجاد فضاهای تعاملی به روش‌های نوآورانه و جذاب مانند ایجاد باشگاه‌های کتاب‎خوانی مجازی، ایجاد کتابخانه‌های آنلاین، مسابقات کتاب‎خوانی، تولید پادکست‌ها و ویدئوهای آموزشی در مورد کتاب‎خوانی، ایجاد سامانه نظرسنجی و نیازسنجی و... می‌توانند مخاطبان خود را به مشارکت فعال در فرایند ترویج کتاب‎خوانی ترغیب کنند.
ایجاد فضای گفتگو و نقد: نقد و بررسی تخصصی و منصفانه آثار ادبی و غیرادبی در رسانه، به ارتقای سطح کیفی آثار و ایجاد فضای نقد سازنده در جامعه کمک می‌کند. رسانه‌ها می‌توانند فضایی برای گفت‎وگو و نقد کتاب‌ها و نویسندگان ایجاد کنند. این فضا می‌تواند با برگزاری وبینارها، میزگردها و یا ایجاد بخش‌های تعاملی در سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی فراهم شود. تشویق نظرات و دیدگاه‌های مختلف در این فضا برای ایجاد انگیزه بیشتر بسیار مؤثر است.
بهره‌گیری از رسانه‌های اجتماعی: شبکه‌های اجتماعی در رسانه‌ها به عنوان یکی از قدرتمندترین ابزارهای ارتباطی، می‌توانند در ترویج کتاب‎خوانی نقش بسیار موثری ایفا کنند. استفاده از هشتگ‌ها، ایجاد کمپین‌های تبلیغاتی، ایجاد گروه‌های کتاب‎خوانی آنلاین و استفاده از اینفلوئنسرهای فرهنگی در این زمینه بسیار مؤثر است.
همکاری با ناشران و کتاب‎فروشی‌ها: رسانه‌ها با معرفی ناشران بزرگ و نیز کتاب‎فروشی‌های معتبر زمینه معرفی کتاب‌های جدید و مفید و حتی امکان خرید آنلاین کتاب را به خانواده‌ها می‌توانند فراهم کنند.
توسعه زیرساخت‌های اطلاعاتی: ارائه اطلاعات دقیق و به‌روز در مورد کتابخانه‌ها، کتاب‎فروشی‌ها  و سایر مراکز مرتبط با کتاب، به مخاطبان در دسترسی آسان‌تر به منابع اطلاعاتی کمک می‌کند و نقش رسانه در این خصوص بی‌بدیل است.رسانه‌ها با بهره‌گیری از ظرفیت‌های بالقوه خود و اتخاذ رویکردهای نوین که به بخشی از آن اشاره شد و بازهم قابل شمارش است، می‌توانند نقش مهمی در ترویج کتاب و کتاب‎خوانی و ارتقای سطح فرهنگی جامعه ایفا کنند. تحقق این امر، نیازمند توجه ویژه سیاست‌گذاران، برنامه‌ریزان و فعالان رسانه‌ای به این حوزه است. با سرمایه‌گذاری در این زمینه، می‌توانیم شاهد جامعه‌ای فرهیخته‌تر و پویاتر باشیم.

به پیج اینستاگرامی «آخرین خبر» بپیوندید
instagram.com/akharinkhabar