آشفتگی متحدان واشنگتن در آسیا

دنياي اقتصاد

بروزرسانی 1404/03/11 - 23:38

دنیای اقتصاد/متن پیش رو در دنیای اقتصاد منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست

پیت هگزت، وزیر دفاع آمریکا دیروز شنبه به رهبران امنیتی آسیا گفت که همزمان با اینکه اروپا بیشتر مسوولیت دفاع از خود را بر عهده می‌گیرد، ایالات متحده با متحدان خود در هند و اقیانوسیه همکاری نزدیک‌تری خواهد داشت. او گفت که آنها با هم سلاح‌های بیشتری خواهند ساخت، آموزش‌ها را گسترش خواهند داد و چین را از تلاش برای تصرف سرزمین‌های مورد مناقشه، از جمله تایوان، بازخواهند داشت. «دیمین کیو» و «دیوید پیرسون» در گزارش دیروز شنبه در نیویورک‌تایمز نوشتند، هگزت در سخنرانی خود در «مجمع گفت‌وگوی شانگری-لا»، یک مجمع امنیتی سالانه در سنگاپور گفت: «هیچ‌کس نباید در تعهد آمریکا به متحدان و شرکای هند و اقیانوسیه خود شک کند. ما همچنان به دوستان خود نزدیک خواهیم شد و راه‌های جدیدی برای همکاری با یکدیگر پیدا خواهیم کرد.»

وی با اشاره به اینکه پیوندهای قوی‌تری مورد نیاز است، افزود: «تهدیدی که چین ایجاد می‌کند واقعی است و می‌تواند قریب‌الوقوع باشد. امیدواریم که این‌طور نباشد، اما مطمئنا می‌تواند باشد.» اظهارات او، یک استراتژی آشنا را ترسیم می‌کرد. در جهانی که از تعرفه‌های ترامپ و تحقیر متحدان غربی‌اش به ستوه آمده است، هگزت تایید کرد که منطقه هند و اقیانوس آرام همچنان یک استثنای نادر است؛ منطقه‌ای که ایالات متحده در آن به جای اختلال، به تداوم اتحادهای امنیتی تمایل دارد. از نظر سیاست دفاعی واقعی، رویکردی که هگزت توصیف کرد، تا حد زیادی منعکس‌کننده آن چیزی بود که سلف او، «لوید جی. آستین»، سال گذشته در همان مجمع مطرح کرد.

هگزت درمورد تلاش‌ها برای پراکندگی بیشتر نیروها و توانایی‌های ایالات متحده در منطقه صحبت کرد و به حرکت اخیر باتری‌های موشک ضد کشتی بدون سرنشین به جزایر بیرونی فیلیپین نزدیک به تایوان اشاره کرد. او همچنین برنامه‌هایی را برای تعمیق آموزش با شرکا از هند تا استرالیا و تولید مشترک بیشتر سلاح‌ها، مانند گلوله‌های توپخانه و پهپادها شرح داد. همه این تلاش‌ها قبل از دوره دوم ریاست‌جمهوری ترامپ آغاز شده بود. برخی از تحلیلگران از رکود سخن می‌گویند؛ آنچه دولت بایدن آغاز کرد، همچنان ادامه دارد؛ زیرا ترامپ در جای دیگری متمرکز است. اما سایر کارشناسان و مقامات آمریکایی می‌گویند رویکردی که هگزت توصیف کرد، نشان‌دهنده اجماع دو حزبی در مورد نگرانی فوری درخصوص رشد نظامی چین است که همچنان با سرعت و مقیاس خود واشنگتن را مبهوت می‌کند و همچنین اذعان آرام به اینکه آمریکا تنها با اتحادهای عمیق‌تر می‌تواند چین را بازدارد.

«مایکل جی. گرین»، یکی از مقامات سابق شورای امنیت ملی که اکنون رئیس مرکز مطالعات ایالات متحده در دانشگاه سیدنی استرالیا است، گفت: «ایالات متحده به باندهای فرودگاهی بیشتر، بنادر بیشتر، دسترسی بیشتر به جایی که چینی‌ها می‌روند نیاز دارد، اما همچنین به گزینه‌هایی در صورت اصابت موشک به پایگاه‌های بزرگ ایالات متحده نیاز دارد.» وی افزود: «ما واقعا نمی‌توانیم بدون متحدان عمل کنیم و آنها واقعا نمی‌توانند بدون ما عمل کنند.» با این حال، همان طور که بسیاری از مقامات منطقه به سرعت متوجه می‌شوند، رویکرد دولت ترامپ به این روابط، ناهماهنگ و متناقض بوده است. کاخ سفید از طریق تعرفه‌هایی که اقتصاد متحدان حیاتی مانند ژاپن را تهدید می‌کند، پیوندهای تجاری را تضعیف کرده است. تعلیق مصاحبه ویزا برای دانشجویان خارجی، حسن نیت را زیر سوال برده است. تلاش‌های ترامپ برای تحت فشار قرار دادن اوکراین برای رسیدن به توافق صلح با روسیه، نگرانی‌هایی را در تایوان درمورد اینکه آیا می‌توان در یک بحران به ایالات متحده تکیه کرد، افزایش داده است.

بسیاری از کشورها بی‌اعتمادی به آمریکا را در برنامه‌های بلندمدت خود گنجانده‌اند.«سارانگ شیدور»، مدیر برنامه جنوب جهانی در موسسه کوئینسی، یک اندیشکده در واشنگتن گفت: «اتفاقات زیادی افتاده است که اعتماد باید دوباره به‌دست آید.» در یک جلسه پرسش و پاسخ، هگزت نگرانی‌ها در مورد کمپین تعرفه کاخ سفید را رد کرد. او گفت: «من خوشبختانه در کار تانک هستم، نه تجارت.»

«میرا رپ-هوپر»، مقام سابق شورای امنیت ملی در کاخ سفید بایدن که در زمینه اتحادها در منطقه آسیا و اقیانوسیه کار می‌کرد، گفت که دولت ترامپ ممکن است تاثیر حمله خود به تجارت آزاد را دست کم بگیرد. رپ-هوپر که اکنون شریک «گروه آسیا» است، گفت: «همه این کشورها سیاست داخلی خود را دارند. بنابراین، این ایده که ایالات متحده می‌تواند سیاست تعرفه‌ای خود را وضع کند و درمورد سیاست منطقه‌ای خود کاملا شفاف نباشد و سپس هر زمان که خواست آن را تغییر دهد، به نظر من درست نخواهد بود.» هگزت در سخنرانی خود همچنین خاطرنشان کرد که ترامپ بودجه دفاعی ایالات متحده را به یک‌تریلیون دلار افزایش خواهد داد و استدلال کرد که متحدان آسیایی باید بیشتر هزینه کنند و برای مثال به اروپا نگاه کنند. او گفت: «اعضای ناتو متعهد شده‌اند که ۵درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف دفاع کنند. بنابراین منطقی نیست که کشورهای اروپایی این کار را انجام دهند؛ درحالی‌که متحدان کلیدی در آسیا در مواجهه با یک تهدید حتی بزرگ‌تر، کمتر برای دفاع هزینه می‌کنند.»

هگزت با اشاره مکرر به «چین کمونیست» روشن کرد که منظورش کدام تهدید است. او در جمع وزرای دفاع حاضر در جلسه گفت: «ما به دنبال تسلط یا خفه کردن چین، محاصره یا تحریک آن نیستیم.» او همچنین در مورد عدم اعزام هیات عالی‌رتبه پکن به «شانگری-لا» -که غیبتشان کاملا به چشم می‌آمد - و از تقویت سریع نظامی چین، با «سرمایه‌گذاری‌های عظیم در سلاح‌های هسته‌ای، موشک‌های مافوق صوت و قابلیت‌های تهاجمی آبی-خاکی» انتقاد کرد. هگزت گفت: «بدون شک چین به دنبال تبدیل شدن به یک قدرت هژمونیک در آسیا است.»

اندیشمندان چینی از لحن او ابراز تعجب کردند. «دا وی»، مدیر مرکز امنیت و استراتژی بین‌المللی در دانشگاه تسینگهوا در پکن اظهارات هگزت را «بسیار مقابله‌جویانه» و «بسیار غیردوستانه» توصیف کرد. با این حال، به نظر می‌رسید هگزت بیشتر مشتاق است به متحدان اطمینان دهد که رویکرد ترامپ به جهان شامل جایگاه مهمی برای آسیا می‌شود. او به ارتقای اخیر ساختار فرماندهی مشترک ایالات متحده و ژاپن، استقرار سیستم‌های جدید دفاع ضد موشکی در سراسر منطقه و افزایش اشتراک‌گذاری فناوری اشاره کرد. او گفت: «ما می‌خواهیم شما را به‌عنوان شریک، نه وابسته، توانمند کنیم تا با توانایی بیشتری با ایالات متحده همکاری کنید.» او افزود: «اول آمریکا قطعا به معنای آمریکای تنها نیست.»

تحلیلگران می‌گویند به نظر می‌رسد که هگزت - و دولت ترامپ، حداقل فعلا – به این امر پی برده که چالش در آسیا بسیار متفاوت از اروپا یا خاورمیانه است. چین از هر دشمن دیگری برای ایالات متحده توانمندتر است. متحدان در آسیا کمتر از متحدان در سازمان پیمان آتلانتیک شمالی در عملیات‌های آمریکا دخیل هستند. استراتژی ایالات متحده در این عرصه وسیع که بیش از نیمی از کره زمین را پوشش می‌دهد، هنوز عمدتا شامل معاهدات دوجانبه و مدل «قطب - اقمار» از دورانی است که تسلط نظامی آمریکا بدون چالش بود. به‌طور خلاصه، همان‌طور که مقامات نظامی آمریکا در منطقه سال‌ها استدلال کرده‌اند، ارتقا لازم است.

«الی راتنر»، معاون سابق وزیر دفاع ایالات متحده در امور امنیتی هند و اقیانوس آرام در دوران ریاست‌جمهوری بایدن، در مقاله‌ اخیری در فارن‌افرز پیشنهاد کرد که ایالات متحده و متحدانش در آسیا باید یک پیمان دفاع جمعی، مشابه ناتو تشکیل دهند. با این حال، این امر چالش‌های بزرگی را در دوران بی‌اعتمادی بین‌المللی ایجاد می‌کند؛ زمانی که آمریکایی‌ها در مورد اینکه آیا کشورشان باید به ایفای نقش اصلی در امور جهانی ادامه دهد یا خیر، مطمئن نیستند. راتنر در مصاحبه‌ای گفت پرسش اصلی اکنون این است که آیا شرکای منطقه به تسریع برنامه‌های خود با ایالات متحده برای بازدارندگی و ایجاد تعادل در برابر چین ادامه خواهند داد یا خیر؟ او گفت: «در جای خود ماندن کافی نخواهد بود. آنها همچنین باید مایل به انجام کارهای بیشتری باشند؛ زیرا چین در جای خود نخواهد ماند.» پیام هگزت نیز مشابه بود. او گفت: «ما باید سریع حرکت کنیم. وقتی برای تلف کردن نداریم.»